Ο ύπνος δεν αποτελεί απλώς μια καθημερινή ανάγκη, αλλά έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες της ανθρώπινης υγείας.
Η γενική οδηγία για τους ενήλικες είναι ότι πρέπει να κοιμούνται μεταξύ 7 και 9 ωρών καθημερινά για να διατηρούν τη σωματική και πνευματική τους απόδοση. Ωστόσο, αυτή είναι μια γενική οδηγία, καθώς οι άνθρωποι δεν μπορούν σε όλα τα στάδια της ενήλικης ζωής να πετύχουν αυτό το όριο.
Ποια είναι η συνιστώμενη διάρκεια ύπνου ανά ηλικία;
Ειδικοί επισημαίνουν πως οι ενήλικες 18-60 ετών χρειάζονται τουλάχιστον 7 ώρες ύπνου τη νύχτα, ενώ για τις ηλικίες 61-64 ετών το ιδανικό κυμαίνεται μεταξύ 7 και 9 ωρών. Από τα 65 και άνω, συνιστώνται 7 με 8 ώρες ύπνου. Ένας ευρέως διαδεδομένος μύθος είναι πως οι ηλικιωμένοι χρειάζονται λιγότερο ύπνο, όμως οι έρευνες δεν το επιβεβαιώνουν.
Ο ύπνος στις ηλίκίες 18-25 ετών
Κατά την πρώιμη ενήλικη ζωή, ο εγκέφαλος συνεχίζει να αναπτύσσεται, καθιστώντας τον ποιοτικό ύπνο θεμελιώδη για τη μνήμη, τη μάθηση και τη συναισθηματική υγεία. Ωστόσο, η νυχτερινή κοινωνική ζωή, το διάβασμα και οι πρώτες εργασιακές εμπειρίες συχνά περιορίζουν τις ώρες ξεκούρασης. Σύμφωνα με μελέτη του 2025, σχεδόν οι μισοί νέοι ενήλικες ανέφεραν αυξημένο στρες, άγχος και κακή ποιότητα ύπνου κατά την πανδημία.
Ο ύπνος στις ηλικίες 26-39 ετών
Σε αυτή τη φάση, ο ύπνος εξακολουθεί να είναι κρίσιμος για την αντιμετώπιση σημαντικών αλλαγών όπως η γονεϊκότητα, ο γάμος ή η επαγγελματική καταξίωση. Ιδιαίτερα στις γυναίκες, η έλλειψη ύπνου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή μετά τον τοκετό μπορεί να επιταχύνει τη βιολογική γήρανση. Επιπλέον, εκτιμάται ότι μεταξύ 5% και 10% των γυναικών εμφανίζουν θυρεοειδίτιδα μετά τον τοκετό, η οποία μπορεί να προκαλέσει αϋπνία. Στον εργασιακό τομέα, μελέτη του 2022 έδειξε ότι οι εργαζόμενοι με συμπτώματα αϋπνίας παρουσίασαν χαμηλότερη συμμόρφωση σε κανόνες ασφαλείας και αυξημένο κίνδυνο ατυχημάτων.
Ο ύπνος στη μέση ηλικία 40-50 ετών
Μετά τα 40, αρχίζουν να εμφανίζονται πιο έντονα ορισμένες διαταραχές, όπως η αποφρακτική υπνΙκή άπνοια με μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης στις γυναίκες κατά την εμμηνόπαυση. Πρόκειται για μία πάθηση που διαταράσσει την ανάπαυση με αποτέλεσμα την κόπωση την επόμενη μέρα. Ο περιορισμός αλκοόλ, η σωματική άσκηση και ιατρική παρακολούθηση συνιστώνται για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων.
Ο ύπνος στην τρίτη ηλικία
Στις μεγαλύτερες ηλικίες, ο ύπνος επηρεάζεται έντονα από τα προβλήματα υγείας, αλλά και από τη λήψη φαρμάκων. Παράλληλα, η μοναξιά και η κοινωνική απομόνωση αποτελούν επιβαρυντικούς παράγοντες.
Σε κάθε περίπτωση, για να βελτιωθεί η ποιότητα του ύπνου οι ειδικοί συνιστούν τήρηση σταθερών ωραρίων, τακτική άσκηση, αποφυγή καφεΐνης και αλκοόλ, περιορισμό των μεγάλων μεσημεριανών ύπνων και διαμόρφωση του υπνοδωματίου με τρόπο που να ευνοεί την ξεκούραση.