Η τραγωδία της Air India φέρνει ξανά στο προσκήνιο την ανάγκη για ολοκληρωμένη διαχείριση της ψυχικής υγείας στον αεροπορικό τομέα, όχι μόνο για τους πιλότους, αλλά για κάθε κρίσιμο μέλος της αλυσίδας ασφάλειας.
Σε κρίσιμη καμπή μπαίνει η έρευνα για την αεροπορική τραγωδία της Air India, καθώς οι αρχές στρέφουν το ενδιαφέρον τους στην ψυχική κατάσταση του κυβερνήτη λίγο πριν τη μοιραία πτήση.
Ο έμπειρος πιλότος Σουμίτ Σαμπαρβάλ, με περισσότερες από 15.000 ώρες πτήσης, χειριζόταν το Boeing 787 Dreamliner που συνετρίβη σε κατοικημένη περιοχή της πόλης Αχμενταμπάντ στις 12 Ιουνίου, με αποτέλεσμα τον θάνατο 241 επιβαινόντων.
Κόπηκε η ροή καυσίμου χωρίς εξήγηση
Η προκαταρκτική έκθεση της Επιτροπής Διερεύνησης Αεροπορικών Ατυχημάτων της Ινδίας (AAIB) αποκαλύπτει ότι λίγο μετά την απογείωση, οι διακόπτες καυσίμου και στους δύο κινητήρες απενεργοποιήθηκαν, προκαλώντας την απώλεια ισχύος και την πτώση. Μάλιστα, σύμφωνα με την ίδια έκθεση, ακούγεται διάλογος στο πιλοτήριο όπου ο ένας πιλότος ρωτά τον άλλον γιατί έκλεισε τα καύσιμα - με τον τελευταίο να απαντά πως δεν το έκανε.
Πένθος και κατάθλιψη στον φάκελο του πιλότου
Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Σαμπαρβάλ είχε λάβει πρόσφατα άδεια πένθους λόγω θανάτου της μητέρας του και πιθανολογείται ότι αντιμετώπιζε κατάθλιψη. Η πιθανότητα να σχετίζεται η ψυχική του κατάσταση με τη συντριβή έχει προκαλέσει κύμα ανησυχίας, τόσο στην Ινδία όσο και στη διεθνή αεροπορική κοινότητα.
Ο CEO της Air India προειδοποίησε σε εσωτερικό σημείωμα ότι η έρευνα βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη και πως οποιαδήποτε βιαστική ερμηνεία είναι πρόωρη. Η έκθεση αποκλείει τεχνικά προβλήματα ή ελλιπή συντήρηση του αεροσκάφους.
Το παγκόσμιο πρόβλημα της ψυχικής υγείας στο cockpit
Η υπόθεση αναβιώνει παλιές πληγές στην αεροπορική ιστορία, με πιο χαρακτηριστική την τραγωδία της Germanwings το 2015, όπου ο συγκυβερνήτης έριξε σκόπιμα το αεροσκάφος στις γαλλικές Άλπεις, σκοτώνοντας 150 ανθρώπους. Όπως αποδείχθηκε, έπασχε από σοβαρό ψυχολογικό πρόβλημα που απέκρυψε από την εταιρεία.
Η συντριβή αεροσκάφους της Mozambique Airlines το 2013 οφείλεται επίσης σε εσκεμμένες ενέργειες του κυβερνήτη, ο οποίος κλείδωσε τον συγκυβερνήτη εκτός πιλοτηρίου και οδήγησε το αεροπλάνο στην πτώση. Οι ερευνητές έχουν επισημάνει ότι οι ασφαλιστικές πόρτες του πιλοτηρίου - που προστατεύουν από αεροπειρατείες -μπορεί να γίνουν όπλο στα χέρια ενός αυτόχειρα πιλότου.
Το 2014, το αεροσκάφος MH370 της Malaysia Airlines εξαφανίστηκε με 239 επιβαίνοντες. Παρά τις έρευνες στη θάλασσα της Ινδίας και πολλές θεωρίες συνωμοσίας, επίσημα δεν έχει αποδειχθεί τι συνέβη. Το 2020, ο πρώην πρωθυπουργός της Αυστραλίας Τόνι Άμποτ δήλωσε πως Μαλαισιανοί αξιωματούχοι θεωρούσαν από νωρίς πιθανή την αυτοκτονία του πιλότου ως αιτία.
Η οικογένεια του κυβερνήτη Ζαχάρι Αχμάντ Σαχ έχει απορρίψει κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς αυτούς, ενώ και ο τότε πρωθυπουργός της Μαλαισίας ανέφερε πως δεν υπάρχουν αποδείξεις.
Οι πιλότοι φοβούνται να αποκαλύψουν προβλήματα
Παρά τις υποχρεωτικές ιατρικές εξετάσεις, έρευνες δείχνουν ότι πολλοί πιλότοι αποφεύγουν να δηλώσουν ψυχικές διαταραχές φοβούμενοι απώλεια της άδειας ή της εργασίας τους. Σύμφωνα με μελέτη του 2022, το 56% των πιλότων στις ΗΠΑ ανέφερε αποφυγή ιατρικής φροντίδας για αυτόν τον λόγο.
Ο Ινδός ειδικός στην αεροπορική ασφάλεια, πλοίαρχος Μοχάν Ρανγκανατάν, δήλωσε στην Telegraph πως είχε ακούσει από συναδέλφους ότι ο Σαμπαρβάλ είχε προβλήματα ψυχικής υγείας, ωστόσο τονίζει πως «θα είχε πάρει ιατρική έγκριση από την εταιρεία για να πετάξει».
Έκκληση για ενίσχυση των υποστηρικτικών δομών
Ο Ντέιβ Φίλντινγκ, πρόεδρος της International Peer Assist Aviation Coalition (IPAAC), ζητά θεσμοθέτηση προγραμμάτων ψυχολογικής υποστήριξης σε όλες τις αεροπορικές εταιρείες. Όπως τονίζει: «Η ψυχική υγεία και η απόδοση είναι το νέο μέτωπο της αεροπορικής ασφάλειας».
Η Βασιλική Αεροναυτική Εταιρεία του Ηνωμένου Βασιλείου (RAeS) προειδοποιεί με έκθεσή της ότι εξακολουθεί να υπάρχει έλλειψη ψυχοκοινωνικών μηχανισμών πρόληψης σε πολλές αεροπορικές δομές.
Όπως δήλωσε ο Φίλντινγκ: «Έχει γίνει σημαντική πρόοδος παγκοσμίως, αλλά η προσπάθεια βρίσκεται ακόμη σε αρχικό στάδιο – και έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας».
Με πληροφορίες από Daily Mail