Στο μετρό συναντά καθημερινά κανείς, πολλούς και ξεχωριστούς ανθρώπους. Πώς όμως θα αντιδρούσατε αν κάποια μέρα συναντούσατε τον... Batman;
Μια νέα, πρωτότυπη έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο μετρό του Μιλάνου δείχνει ότι η απρόσμενη εμφάνιση ενός άντρα ντυμένου ως Batman μπορεί να ενισχύσει την ευγένεια και τη διάθεση προσφοράς των επιβατών.
Σύμφωνα με τη μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό npj Mental Health Research, η παρουσία του «υπερήρωα» σχεδόν διπλασίασε την πιθανότητα να παραχωρηθεί θέση σε μια γυναίκα που φαινόταν έγκυος.
Πώς σχεδιάστηκε το πείραμα
Οι ερευνητές από το Università Cattolica del Sacro Cuore με επικεφαλής τον καθηγητή κλινικής ψυχολογίας Francesco Pagnini, παρακολούθησαν τη συμπεριφορά 138 επιβατών σε δύο διαφορετικές συνθήκες. Στην πρώτη, μια γυναίκα με προσομοιωμένη εγκυμοσύνη έμπαινε σε ένα γεμάτο βαγόνι και οι επιστήμονες κατέγραφαν αν κάποιος σηκωνόταν να της δώσει τη θέση του. Στη δεύτερη, η ίδια γυναίκα εισερχόταν στο βαγόνι την ίδια στιγμή με έναν άντρα μεταμφιεσμένο σε Μπάτμαν, ο οποίος έμπαινε από διαφορετική πόρτα. Οι δύο δοκιμές γίνονταν ταυτόχρονα σε διαφορετικά βαγόνια για να διασφαλιστεί η αξιοπιστία της σύγκρισης.
Τι έδειξαν τα αποτελέσματα
Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Χωρίς τον Batman, μόλις περίπου το ένα τρίτο των επιβατών αντιδρούσε προσφέροντας τη θέση του στην υποτιθέμενα έγκυο γυναίκα. Όταν όμως ο Batman ήταν παρών στο βαγόνι, το ποσοστό αυτό αυξανόταν σε σχεδόν δύο στους τρεις επιβάτες. Ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι ότι σχεδόν οι μισοί από όσους έδειξαν προθυμία να βοηθήσουν δήλωσαν αργότερα ότι δεν είχαν καν παρατηρήσει την παρουσία του Batman, γεγονός που υποδηλώνει πως η «διακοπή της ρουτίνας» μπορεί να λειτουργεί σε υποσυνείδητο επίπεδο.
Τι σημαίνει το φαινόμενο «Batman»
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η ξαφνική εμφάνιση ενός απρόσμενου στοιχείου - όπως ένας άνθρωπος ντυμένος με στολή υπερήρωα - μπορεί να βγάλει τους ανθρώπους από τον «αυτόματο πιλότο» της καθημερινότητας και να ενισχύσει την προσοχή τους στα κοινωνικά ερεθίσματα. Το φαινόμενο αυτό, σύμφωνα με τους ίδιους, θυμίζει τα οφέλη της ενσυνειδητότητας (mindfulness), αλλά χωρίς να απαιτείται ενεργή συμμετοχή εκ μέρους των ατόμων.
Προοπτικές εφαρμογής
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι τα ευρήματα θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σε στρατηγικές που προωθούν τον αλτρουισμό στην καθημερινή ζωή. Από δημόσιες καλλιτεχνικές εγκαταστάσεις μέχρι καινοτόμες κοινωνικές καμπάνιες, η ιδέα είναι ότι ένα απρόσμενο ερέθισμα μπορεί να ενισχύσει την προθυμία των ανθρώπων να βοηθούν ο ένας τον άλλον.