Στα μόλις 25 του χρόνια, ο Οδυσσέας Θεοδωράτος - γνωστός διεθνώς ως Mangaka Ody - είναι ένας δημιουργός που έχει καταφέρει να ξεχωρίσει στον χώρο των manga.
Μιας τέχνης που παραδοσιακά κυριαρχείται από Ιάπωνες.
Με φαντασία, πάθος για το σχέδιο και αφοσίωση στην αφήγηση, ο Οδυσσέας έχει χτίσει μια διεθνή πορεία που ξεκινά από την Αθήνα, και φτάνει μέχρι τη Σεούλ και την Dark Horse Comics.
Στη συνέντευξη που ακολουθεί, μας μιλά με ειλικρίνεια για την καλλιτεχνική του εξέλιξη, τις δυσκολίες του να είσαι ξένος mangaka - κι όχι Ιάπωνας - τις διακρίσεις που έχει λάβει, τους στόχους του, αλλά και για το Tomahawk Angel: το manga που δημιούργησε και έγινε το πρώτο ξένο έργο που τιμήθηκε με το βραβείο Overseas Award το 2024, στο World Webtoon Festival της Νότιας Κορέας.
Πώς ξεκίνησες να σχεδιάζεις manga και ποια ήταν η πρώτη στιγμή που ένιωσες ότι «αυτό θέλω να κάνω στη ζωή μου»;
Θυμάμαι ότι όταν ήμουν περίπου τεσσάρων ετών, έκανα σκιτσάκια δεινοσαύρων και διάφορα σχέδια. Η στιγμή που ανακάλυψα τα manga, ήταν στα 17 μου, και τότε κατάλαβα ότι αυτό θέλω να ακολουθήσω. Από τότε έχω αφιερώσει τη ζωή μου σε αυτό.
Πώς εξελίχθηκε το στυλ σου από τα πρώτα σου σχέδια μέχρι σήμερα;
Τα πρώτα μου σχέδια ήταν πιο χαοτικά, πιο «πειραματικά», με υπερβολική λεπτομέρεια διότι προσπαθούσα με αυτό τον τρόπο να κρύψω τα λάθη μου. Με το χρόνο, διαβάζοντας, βλέποντας έργα άλλων καλλιτεχνών manga και μελετώντας τεχνικές, το στυλ μου άρχισε να αλλάζει. Έγινα πιο μεθοδικός και ήξερα πού μπαίνει η κάθε γραμμή. Έκανα λιγότερα λάθη. Ωστόσο, ο χαοτικός χαρακτήρας παρέμεινε μέρος του στυλ μου.
Έχεις κάνει κάποιες σχετικές σπουδές, π.χ. σχέδιο, γραφιστική κτλ;
Παρά το ότι παρακολούθησα μαθήματα ζωγραφικής στο καλλιτεχνικό σχολείο από μικρή ηλικία, στην πορεία επέλεξα να είμαι κυρίως αυτοδίδακτος. Προσπάθησα να μπω σε ένα πρόγραμμα comics/σχεδίου μετά το σχολείο, αλλά μετά από ένα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα σταμάτησα, επειδή ήθελα να επικεντρωθώ στη δική μου δουλειά, και να κάνω τα πράγματα έτσι όπως θα ήθελα εγώ και όχι όπως μου τα έλεγαν οι καθηγητές.
Ποια εργαλεία χρησιμοποιείς για να σχεδιάζεις;
Χρησιμοποιώ iPad Pro για τα σχέδια μου. Στο λογισμικό, δουλεύω αποκλειστικά με Clip Studio. Επίσης, κάνω πολλές δοκιμές με διαφορετικά brushes και τεχνικές, για να πετύχω την αισθητική που θέλω.
Θέλεις να εξηγήσεις με δικά σου λόγια τι σημαίνει manga, σε κάποιον που δεν γνωρίζει;
Manga είναι μια μορφή κόμικ, που συνήθως προέρχεται από την Ιαπωνία, αλλά ο όρος συχνά χρησιμοποιείται ευρύτερα για κόμικ με αισθητική και αφήγηση επηρεασμένη από το ιαπωνικό στυλ. Είναι συνδυασμός εικονογράφησης και αφήγησης: οι εικόνες κάνουν μεγάλο μέρος της δουλειάς να «μιλήσει» η ιστορία, με χρήση panel, δυναμικών γωνιών, συναισθημάτων, ροής. Ο αναγνώστης «διαβάζει» όχι μόνο το κείμενο, αλλά και το πώς οι εικόνες συνδέονται. Σε κάποιον που δεν το γνωρίζει, θα έλεγα ότι το manga είναι μια ιστορία που ζωντανεύει μέσα από σχέδιο, χαρακτήρες και σκηνικά. Σαν ένα βιβλίο και κόμικ μαζί.
Πόσα έργα manga έχεις δημιουργήσει μέχρι σήμερα και ποιο ξεχωρίζεις;
Έχω δουλέψει σε αρκετά projects. Μερικά από τα οποία είναι τα εξής: Το After Darkness, το οποίο κέρδισε το πρώτο βραβείο στο μηνιαίο Manga Award του Shounen Shoujo το 2019, το Subject Zero που κατέλαβε τη δεύτερη θέση στον διαγωνισμό ερασιτεχνών δημιουργών του Weekly Shōnen Magazine, καθώς και το έργο UPIR, το οποίο ήταν φιναλίστ στον Kyoto International Manga Contest στα τέλη του 2018.
Επίσης, το Tomahawk Angel, το οποίο έλαβε τον τίτλο Overseas Award στο 2024 Worldwide Webtoon Awards και έγινε το πρώτο ξένο manga που τιμήθηκε με αυτό το βραβείο από το κορεάτικο Υπουργείο Πολιτισμού Αθλητισμού και Τουρισμού. Το έργο που ξεχωρίζω περισσότερο είναι Tomahawk Angel, γιατί είναι το πιο φιλόδοξο, το πιο αναπτυγμένο και αυτό στο οποίο έχω επενδύσει περισσότερο την ψυχή μου.
Σε τι θα έλεγες ότι διαφοροποιείται η τεχνική σου σε σχέση με τα υπόλοιπα κόμικ;
Η μεγαλύτερη διαφορά βρίσκεται σίγουρα στους σχεδιασμούς των τεράτων και στο σκοτεινό, «gritty» ύφος του σχεδίου μου. Τα πλάσματα του Tomahawk Angel δεν είναι απλώς «τέρατα», είναι οντότητες με δική τους ανατομία, ιεραρχία και χαρακτήρα. Δεν βασίζονται σε γνωστά είδη, όπως τέρατα από την μυθολογία ή ζώα. Κάθε ένα είναι φτιαγμένο από το μηδέν, με σκοπό να φαίνεται πραγματικά ξένο, επικίνδυνο, κάτι που δεν έχεις ξαναδεί. Θέλω ο αναγνώστης να αισθανθεί ότι τουλάχιστον ένα από αυτά θα μπορούσε να υπάρχει κάπου εκεί έξω στ’ αλήθεια.
Τι σημαίνει το ψευδώνυμό σου, Mangaka Ody;
«Mangaka» σημαίνει «συγγραφέας / δημιουργός manga» στα ιαπωνικά. Το χρησιμοποιώ για να δηλώσω την ταυτότητα του καλλιτέχνη manga. «Ody» είναι συντόμευση του Οδυσσέας. Είναι πιο εύκολο, πιο άμεσο, και το θυμάται πιο εύκολα ο κόσμος, κυρίως από το εξωτερικό.
Τι είναι το Manga Masterclass που βλέπουμε στον λογαριασμό σου στο Instagram;
Το Manga Masterclass είναι μια σειρά προ-ηχογραφημένων βίντεο-μαθημάτων που δημιούργησα για να διδάξω ακριβώς τον τρόπο με τον οποίο έμαθα κι εγώ και κατάφερα να γίνω επαγγελματίας mangaka. Είναι ουσιαστικά ό,τι έχω μάθει μέχρι σήμερα. Όλες οι τεχνικές, οι μέθοδοι, τα λάθη, οι στρατηγικές και η νοοτροπία που με οδήγησαν από το μηδέν μέχρι τη διεθνή έκδοση του Tomahawk Angel από την Dark Horse. Αν κάποιος δεν ξέρει από πού να ξεκινήσει ή πώς να μπει στον χώρο του manga, μέσα στο masterclass εξηγώ βήμα-βήμα πώς να το κάνει. Από το πώς να σχεδιάζεις, να φτιάχνεις χαρακτήρες και ιστορίες, μέχρι το πώς να παρουσιάζεις τη δουλειά σου, να χτίζεις κοινό και να εξελίσσεσαι επαγγελματικά.
Διαβάζουν οι Έλληνες manga;
Ναι. Υπάρχει κοινό στην Ελλάδα που διαβάζει manga και anime, και αυξάνεται με τον καιρό. Πιστεύω ότι όσο κυκλοφορούν καλές ελληνικές μεταφράσεις και έργα, το ενδιαφέρον θα μεγαλώνει.
Ποια είναι η άποψή σου για την εξέλιξη του manga στην Ευρώπη;
Έχω αισιοδοξία. Βλέπω ότι σιγά σιγά περισσότεροι δημιουργοί ανεξάρτητοι στην Ευρώπη ασχολούνται με manga στυλ, καινοτομούν, δοκιμάζουν υβριδικές μορφές (webtoons, ψηφιακά). Το στυλ manga εμπνέει πολλούς να πειραματιστούν. Το βασικό εμπόδιο είναι η υποστήριξη (εκδότες, πλατφόρμες, κοινό), αλλά πιστεύω ότι υπάρχει δρόμος για να γίνει το manga πιο «συνηθισμένο» και αποδεκτό δημιουργικό μέσο στην Ευρώπη.
Ποιες δυσκολίες αντιμετώπισες ως Έλληνας δημιουργός σε διεθνές περιβάλλον;
Η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν, και ίσως παραμένει, το γεγονός ότι όταν ξεκίνησα, ήταν εξαιρετικά δύσκολο να γίνεις mangaka αν δεν είσαι Ιάπωνας. Και αυτό δεν αφορούσε μόνο την Ελλάδα. Δεν είχε σημασία αν ήσουν στην Ελλάδα, στην Αγγλία ή οπουδήποτε αλλού. Εκτός Ιαπωνίας, το να μπεις σοβαρά στον χώρο του manga ήταν κάτι σχεδόν απίθανο. Τότε, δεν υπήρχαν ευκαιρίες πέρα από μερικούς διαγωνισμούς. Η μόνη επιλογή ήταν να ξεχωρίσεις μέσα από την ίδια σου τη δουλειά, να χτίσεις κοινό, να αποδείξεις την αξία σου και να αποκτήσεις αναγνώριση μόνος σου. Αυτό ήταν πολύ δύσκολο, ειδικά χωρίς υποδομές ή υποστήριξη. Τώρα, τα πράγματα έχουν αλλάξει. Οι Ιάπωνες εκδότες και οι διεθνείς πλατφόρμες είναι πιο ανοιχτές σε δημιουργούς από το εξωτερικό.
Πώς εμπνέεσαι τις ιστορίες και τους χαρακτήρες σου; Πόσο επηρεάζουν οι προσωπικές σου εμπειρίες;
Η φαντασία παίζει τεράστιο ρόλο. Πολλές φορές ξεκινάω από μια ιδέα, έναν κόσμο, ένα κρίσιμο σημείο. Όμως, οι προσωπικές εμπειρίες, τα συναισθήματα, η παρατήρηση ανθρώπων και καταστάσεων, ακόμα και τα όνειρα καθώς κοιμάμαι, βοηθούν στο να κάνω τους χαρακτήρες και την ιστορία μου πιο αυθεντική.
Θα ήθελες να μας πεις λίγα λόγια για το Tomahawk Angel; Τι είναι αυτό που θέλεις να επικοινωνήσεις μέσω αυτού με το κοινό;
Το Tomahawk Angel είναι μια sci-fi/dystopian σειρά που διαδραματίζεται στην Ελλάδα του 2050, σε έναν κόσμο ρημαγμένο από τέρατα. Πρωταγωνίστρια είναι η Valerie, μια 18χρονη με αμνησία που προσπαθεί να ανακαλύψει την αλήθεια για το παρελθόν της και τον ρόλο ενός αδίστακτου επιστήμονα στην αποκάλυψη. Μέσα από τη διαδρομή της, η σειρά εξερευνά θέματα όπως η επιβίωση, η αγάπη, ο πόλεμος και η σύγκρουση ανάμεσα στο ανθρώπινο και το τερατώδες. Αυτό που θέλω να επικοινωνήσω, είναι μια εναλλακτική εκδοχή του μέλλοντός μας. Μια πιθανότητα για το πού θα μπορούσε να φτάσει η ανθρωπότητα αν συνεχίσει να πειραματίζεται, να καταστρέφει και να αγνοεί τα όριά της.
Πώς προέκυψε η συνεργασία με την Dark Horse Comics;
Η συνεργασία προέκυψε μέσω της έκδοσης και της πλατφόρμας Tapas. Η Dark Horse είδε το έργο και αποφάσισε να το εκδώσει σε φυσική μορφή με συνεργασία της TAPAS. Έτσι, το έργο απέκτησε μια πιο σταθερή παρουσία πέρα από την ψηφιακή του μορφή.
Ποιο είναι το αγαπημένο σου manga και γιατί;
Ένα από τα manga που με έχει επηρεάσει πολύ, είναι το Tokyo Ghoul του Sui Ishida. Mε εντυπωσίασε βαθιά τόσο το σχέδιο, όσο και η σκοτεινή ατμόσφαιρα, και έδειξε ότι μπορείς να συνδυάσεις έντονα θέματα με όμορφο art. Άλλες σειρές που με επηρέασαν επίσης είναι οι: Attack on Titan, Berserk, και η τριλογία The Maze Runner (ως πηγή έμπνευσης για το σύμπαν του Tomahawk Angel).
Πέρσι τιμήθηκες με το βραβείο 1st World Webtoon Foreign Creator Award. Πες μας δυο λόγια για τη διάκριση αυτή.
Το 2024, στο πλαίσιο του World Webtoon Festival στη Σεούλ, στη Νότια Κορέα, τιμήθηκα με το Overseas Award για το Tomahawk Angel. Η εκδήλωση οργανώθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού, Αθλητισμού και Τουρισμού της Κορέας και την Korea Creative Content Agency στην Σεούλ. Το ταξίδι στην Κορέα ήταν μια καταπληκτική εμπειρία που ήρθε από το πουθενά. Ήταν μεγάλη έκπληξη. Δεν περίμενα να διακριθώ καθόλου, πόσο μάλλον να είμαι ο μόνος ξένος με τέτοια διάκριση... Μου έδωσε μεγάλη δύναμη να συνεχίσω να κάνω αυτό που αγαπώ.
Πώς ένιωσες που στην εκδήλωση ήταν παρούσα και η Υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη; Τι σημαίνει αυτό για τους καλλιτέχνες του είδους σου;
Ήταν πολύ συγκινητικό να βλέπω να τιμάται το έργο μου όχι μόνο διεθνώς αλλά και με παρουσία από την Ελλάδα - ότι η Ελλάδα εκπροσωπείται σε ένα τόσο σημαντικό γεγονός με την Υπουργό παρούσα. Αποδεικνύει ότι το μέσο του manga / webtoon αρχίζει να αποκτά αναγνώριση και υποστήριξη ακόμα και στην Ελλάδα. Για τους καλλιτέχνες του είδους μας, είναι ένα μήνυμα ότι δεν είμαστε μόνο αθέατοι, υπάρχει δυνατότητα να αναγνωριστούμε και να βρεθούμε στο επίκεντρο πολιτιστικών εκδηλώσεων.
Είναι το κανονικό σου επάγγελμα αυτό ή ασχολείσαι και με κάτι άλλο;
Η δημιουργία manga είναι αυτή τη στιγμή το κύριο επάγγελμά μου. Ήταν από την αρχή. Πότε δεν άσκησα άλλο επάγγελμα. Αφιερώνω όλο μου τον χρόνο σε αυτό. Φυσικά υπάρχουν παράλληλες δράσεις (π.χ. το Manga Masterclass, εκθέσεις, συνεργασίες), αλλά η καρδιά μου είναι εδώ. Στο να δημιουργώ ιστορίες και να τις μοιράζομαι με τον κόσμο. Πρόσφατα μπήκα και στον κόσμο του content creation στο YouTube όπου μοιράζομαι τις ιστορίες μου σε μορφή βίντεο. Μέχρι σήμερα, το κανάλι μου έχει συγκεντρώσει 136 χιλιάδες συνδρομητές.
Πού μπορεί να βρει κάποιος τα manga σου;
Το Tomahawk Angel κυκλοφορεί ψηφιακά σε πλατφόρμες όπως το Tapas. Η φυσική έκδοση του τόμου 1 και 2 είναι διαθέσιμη μέσω Dark Horse / βιβλιοπωλείων και πλατφορμών που πουλάνε κόμικ, όπως η Amazon. Ο τρίτος τόμος θα κυκλοφορήσει 23 Ιουνίου 2026. To Tomahawk Angel έχει κυκλοφορήσει και στα ελληνικά και μπορεί να το βρει κανείς στα Public και σε άλλα βιβλιοπωλεία και καταστήματα που πουλάνε comics. Επίσης, κάποια από τα παλαιότερα έργα μου υπάρχουν σε πλατφόρμες, όπως η MediBang.
Έχεις σκεφτεί να μετακομίσεις στο εξωτερικό για να εξελίξεις την καριέρα σου;
Η μετακόμιση θα μπορούσε να βοηθήσει με επαφές, συνεργασίες, πρόσβαση σε μεγαλύτερες αγορές και πόρους... Αλλά δεν έχω σχέδια να μετακομίσω στο εξωτερικό. Αγαπάω τον τόπο που γεννήθηκα. Ωστόσο, σίγουρα ανυπομονώ να επισκεφτώ πολλές χώρες του εξωτερικού στο μέλλον.
Θα ήθελες να δεις το έργο σου να γίνεται anime ή ταινία;
Απόλυτα. Ένας από τους μακροπρόθεσμους στόχους μου είναι να γίνει το Tomahawk Angel anime ή live-action ταινία / σειρά. Πιστεύω πως η μετάβαση σε οπτικό μέσο θα ανοίξει νέες διαστάσεις στην αφήγηση και θα προσεγγίσει ένα πολύ ευρύτερο και διαφορετικό κοινό.
Ποια είναι τα επόμενα σου σχέδια και τι ονειρεύεσαι για τη συνέχεια;
Να συνεχίσω να αναπτύσσω το Tomahawk Angel, να ολοκληρώσω τόμους, να ενσωματώσω νέες ιστορίες/μοίρες σε αυτό το σύμπαν. Να το επεκτείνω σε merchandise, παιχνίδια, φιγούρες, καινούριες εκδόσεις. Να δω πιθανές συνεργασίες για animation ή άλλες μορφές μέσων. Να στηρίξω και να καθοδηγήσω νέους καλλιτέχνες μέσω του Manga Masterclass και των εκπαιδευτικών μου προγραμμάτων.
Τι συμβουλές θα έδινες σε νέους καλλιτέχνες που θέλουν να μπουν στον χώρο;
Να είναι συνεπείς. Ακόμα και η μικρή πρόοδος καθημερινά φέρνει μεγάλα αποτελέσματα. Να μη φοβούνται να δοκιμάζουν, να πειραματίζονται, να κάνουν λάθη. Όσο πιο πολλά λάθη, τόσο μεγαλύτερη η εξέλιξη. Να μελετούν πολύ δουλειά άλλων δημιουργών, τεχνικές, ιστορία, αφήγηση. Να μην προσπαθούν να μιμηθούν 100 % άλλους, αλλά να βρουν τη δική τους φωνή και στυλ. Και φυσικά να είναι υπομονετικοί. Η αναγνώριση και η εξέλιξη απαιτούν χρόνο.