Η υγιεινή διατροφή στην παιδική ηλικία συνδέεται με την πρώτη έμμηνο ρύση των κοριτσιών σε μεγαλύτερη ηλικία σε σχέση με όσα έκαναν λιγότερο καλή διατροφή.
Έρευνα δείχνει ότι τις τελευταίες δεκαετίες η έναρξη της εφηβείας συμβαίνει σε όλο και μικρότερη ηλικία. Ενώ στον 19ο αιώνα η πρώτη έμμηνος ρύση εμφανιζόταν στα κορίτσια κατά μέσο όρο μεταξύ 14-16 ετών, σήμερα ο μέσος όρος στις δυτικές χώρες είναι περίπου στα 12 έτη. Σύμφωνα με στοιχεία του 2022, το 84% των κοριτσιών έχει ήδη την πρώτη περίοδο στην ηλικία των 13 ετών, ενώ γυναικολόγοι αναφέρουν περιπτώσεις κοριτσιών στα οποία έχουν ήδη αρχίσει να αναπτύσσονται στήθη και τρίχες στο εφήβαιο από την ηλικία των 8 ή 9 ετών.
Η σημασία της διατροφής
Νέα μελέτη στο επιστημονικό περιοδικό Human Reproduction υποδεικνύει τη σημασία της υγιεινής διατροφής. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον διαπίστωσαν ότι η πρώτη έμμηνος ρύση ξεκινά αργότερα στα κορίτσια που καταναλώνουν περισσότερα λαχανικά, φρούτα, προϊόντα ολικής άλεσης, φυτικά έλαια και ξηρούς καρπούς. Συγκεκριμένα, 8% λιγότερα κορίτσια που ακολουθούσαν τέτοια διατροφή είχαν την πρώτη τους περίοδο τον επόμενο μήνα σε σύγκριση με όσες κατανάλωναν περισσότερο κρέας, επεξεργασμένα τρόφιμα και ζαχαρούχα ποτά.
Η έρευνα παρακολούθησε περίπου 7.000 κορίτσια ηλικίας 9-14 ετών πριν την έναρξη της εφηβείας τους. Εκτός από τον δείκτη υγιεινής διατροφής (AHEI), αξιολογήθηκε και το «προφλεγμονώδες» δυναμικό των τροφών. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η πιθανότητα έναρξης της εφηβείας τον επόμενο μήνα ήταν 15% υψηλότερη στα κορίτσια των οποίων η διατροφή παρουσίαζε το υψηλότερο προφλεγμονώδες δυναμικό. Η συσχέτιση μεταξύ μιας υγιεινής διατροφής βασισμένης σε φυτικά τρόφιμα και μιας καθυστερημένης έναρξης της εφηβείας ήταν ανεξάρτητη από το ύψος και τον δείκτη μάζας σώματος (BMI) των συμμετεχουσών.
Άλλοι παράγοντες
Εκτός από τη διατροφή, άλλοι παράγοντες που πιθανώς επηρεάζουν την πρώιμη έναρξη της εφηβείας περιλαμβάνουν το φως, το θόρυβο, το στρες, την κακή ποιότητα ύπνου, ενώ ενδέχεται επίσης να παίζει ρόλο και η επίδραση χημικών παραγόντων, όπως τα μικροπλαστικά. Οι βλαβερές ουσίες με ορμονική δράση, οι λεγόμενοι ενδοκρινικοί διαταράκτες, μπορούν να μιμηθούν την επίδραση που έχει το οιστρογόνο στο σώμα και έτσι να διεγείρουν την έναρξη της εφηβείας. Επιπλέον, είναι γνωστό ότι τα κοινωνικά προβλήματα μπορούν να επιταχύνουν την έναρξη της εφηβείας.
Η πρόωρη έναρξη της εφηβείας δεν είναι κάτι ευχάριστο, καθώς — πέρα από τα πιθανά κοινωνικά προβλήματα — συνδέεται και με διάφορους κινδύνους για την υγεία αργότερα στη ζωή. Για παράδειγμα, οι γυναίκες που είχαν εμμηναρχή σε μικρότερη ηλικία εμφανίζουν ελαφρώς αυξημένα ποσοστά διαβήτη, καρκίνου του μαστού, καρδιαγγειακών παθήσεων και παχυσαρκίας.
«Μια υγιεινή διατροφή μπορεί να έχει θετικές επιδράσεις ήδη από τα πρώτα στάδια της ανάπτυξης», δηλώνει η επικεφαλής της έρευνας Χόλι Χάρις. «Είναι ωφέλιμη για όλους, ανεξάρτητα από την ηλικία».