Στα Όρη Ore, κοντά στα σύνορα με την Τσεχία, βρίσκεται το Ζάιφεν, ένα χωριό που έχει καθιερωθεί ως το «σπίτι των Χριστουγέννων».
Γνωστό στη Γερμανία ως Spielzeugdorf (Το Χωριό των Παιχνιδιών), το Ζάιφεν αποτελεί έναν πραγματικό χριστουγεννιάτικο παράδεισο, με λαμπερά φωτάκια, ξύλινες πυραμίδες και καρυοθραύστες να κοσμούν κάθε γωνιά. Για αιώνες, οι κάτοικοι έχουν αφιερωθεί στην κατασκευή ξύλινων παιχνιδιών, μια παράδοση που συνεχίζεται μέχρι σήμερα και έχει χαρίσει στο χωριό διεθνή φήμη. Όπως περιγράφει σε εκτενές ρεπορτάζ ο Guardian, η ατμόσφαιρα θυμίζει περισσότερο παραμύθι παρά πραγματικότητα.
Από τη μεταλλεία στα ξύλινα παιχνίδια
Τα Βουνά Ore – Erzgebirge στα γερμανικά – χαρακτηρίστηκαν μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO το 2019 λόγω της πλούσιας μεταλλευτικής ιστορίας τους. Η ιστορία του Ζάιφεν συνδέεται στενά με την εξόρυξη αργύρου και κασσίτερου στα Όρη Ore, που διήρκεσε περίπου 800 χρόνια. Όταν τα κοιτάσματα εξαντλήθηκαν, οι κάτοικοι στράφηκαν στο ξύλο των γύρω δασών. Ξεκίνησαν με απλά αντικείμενα, όπως μπολ και κουτάλια, και σύντομα ανακάλυψαν ότι τα ξύλινα παιχνίδια μπορούσαν να τους προσφέρουν εισόδημα. Ένας τεχνίτης που πούλησε τις δημιουργίες του σε χριστουγεννιάτικη αγορά γύρισε με τσέπες γεμάτες κέρματα, σηματοδοτώντας την αρχή μιας νέας εποχής για το χωριό.
Το μουσείο και η παράδοση
Το Erzgebirgisches Spielzeugmuseum, που λειτουργεί από το 1936, αφηγείται την ιστορία της τοπικής παράδοσης. Με περισσότερα από 5.000 εκθέματα – από καρυοθραύστες και τρενάκια μέχρι μικροσκοπικές ξυλογλυπτικές – το μουσείο αποτελεί σημείο αναφοράς για επισκέπτες. Παράλληλα, το χωριό φιλοξενεί φεστιβάλ κατασκευαστών παιχνιδιών, διατηρώντας ζωντανή την τέχνη που το έκανε διάσημο.
Η τεχνική του hoop-turning
Στον 19ο αιώνα, οι τεχνίτες του Ζάιφεν ανέπτυξαν την τεχνική hoop-turning, όπου ένας ειδικός τόρνος μετατρέπει το ξύλο σε δαχτυλίδι με εγκοπές. Όταν το ξύλο κόβεται, αποκαλύπτονται φιγούρες ζώων ή παιχνιδιών. Η μέθοδος αυτή επέτρεψε τη μαζική παραγωγή και συνέβαλε στην οικονομική άνθηση του χωριού. Σήμερα, ελάχιστοι στον κόσμο εξακολουθούν να χρησιμοποιούν αυτή την τεχνική.
Στολισμοί και χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα
Οι επισκέπτες μπορούν να συμμετάσχουν σε εργαστήρια διακόσμησης, δημιουργώντας μικρά ξύλινα στολίδια από τοπικά δέντρα, όπως σημύδα και οξιά. Ιδιαίτερη θέση έχουν οι αψίδες με κεριά (schwibbogen), που απεικονίζουν σκηνές από την ιστορία του χωριού, με εκκλησίες και μεταλλωρύχους. Κάθε χρόνο, στην αρχή της περιόδου της Advent (περίοδος προσμονής και προετοιμασίας για τα Χριστούγεννα στη χριστιανική παράδοση), πραγματοποιείται παρέλαση μεταλλωρύχων με παραδοσιακές στολές 400 ετών.
Το χωριό σήμερα
Κάθε κατάστημα του Ζάιφεν έχει τη δική του ταυτότητα: άλλοι τεχνίτες ειδικεύονται στους καρυοθραύστες, άλλοι στους αγγέλους ή στις φιγούρες Räuchermänner. Οι πιο σύγχρονες μπουτίκ, όπως η Wendt & Kühn, προσφέρουν πολυτελή παιχνίδια με υψηλές τιμές, ενώ οι ξύλινες πυραμίδες μπορεί να κοστίζουν πάνω από 2.000 ευρώ.
Χριστουγεννιάτικες εμπειρίες
Οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν τοπικές γεύσεις, όπως σούπα πράσου ή rostbratwurst, να επισκεφθούν την οκταγωνική εκκλησία του χωριού και να ζεσταθούν με glühwein (ζεστό γλυκό κρασί) ή heisse Holunderbeere, ένα ζεστό ρόφημα από κουφοξυλιά με βότκα και μια κουταλιά σαντιγί από πάνω. Οι περιπατητικές διαδρομές οδηγούν στο Binge, το παλιό ανοιχτό ορυχείο κασσίτερου που σήμερα λειτουργεί ως αμφιθέατρο.
Ένας προορισμός γεμάτος φως
Καθώς πέφτει η νύχτα, τα φώτα των σπιτιών ανάβουν και το χωριό μετατρέπεται σε σκηνικό παραμυθιού. Οι επισκέπτες καταλήγουν σε ζεστά ξενοδοχεία, όπως το Panorama Berghotel Wettiner Höhe, έτοιμοι να ζήσουν την εορταστική περίοδο σε έναν τόπο που έχει ταυτιστεί με τα Χριστούγεννα.