Έχετε αναρωτηθεί ποτέ πώς μοιάζει η Ανταρκτική, κάτω από τα στρώματα πάγου που την καλύπτουν;
Παρά την κυρίως παγωμένη της όψη, η Ανταρκτική είναι στην πραγματικότητα μια συμπαγής ήπειρος με βραχώδη βουνά και τώρα οι ειδικοί γνωρίζουν πώς μοιάζει «γυμνή» κάτω από το τεράστιο στρώμα πάγου της.
Σε αντίθεση με την Αρκτική, κάτω από το παχύ στρώμα πάγου της Ανταρκτικής βρίσκεται μια στερεά ηπειρωτική μάζα εδάφους που περιλαμβάνει βουνά και ακόμη και ηφαίστεια.
Ο κόσμος αυτός ήταν κρυμμένος κάτω από ένα στρώμα πάγου με μέσο πάχος 2.148 μέτρων. Όμως τώρα, μια ομάδα διεθνών επιστημόνων, με επικεφαλής την Βρετανική Ανταρκτική Ερευνητική Υπηρεσία (British Antarctic Survey - BAS), δημιούργησε έναν πρωτοποριακό χάρτη και μελέτη που αποκαλύπτει τι κρύβεται από κάτω με εντυπωσιακές λεπτομέρειες.
Τι απεικονίζει ο χάρτης
Το αποτέλεσμα είναι ο Bedmap3, ένας χάρτης που δημιουργήθηκε χρησιμοποιώντας δεδομένα 60 ετών, συλλεγμένα από δορυφόρους, πλοία, αεροπλάνα και ακόμη και έλκηθρα που τα έσερναν σκύλοι.
Η χαρτογράφηση της τοπογραφίας του βραχώδους υπεδάφους περιλάμβανε διάφορες απεικονιστικές τεχνικές, όπως ραντάρ, μετρήσεις βαρύτητας και αντανάκλαση σεισμικών κυμάτων.
Συνολικά, χρησιμοποιήθηκαν περισσότερα από 82 εκατομμύρια μεμονωμένα σημεία δεδομένων για την κατασκευή του χάρτη, ο οποίος αποδόθηκε σε πλέγμα διαστήματος 500 μέτρων.
Ο Bedmap3 είναι η τρίτη προσπάθεια χαρτογράφησης του υπεδάφους της Ανταρκτικής και χρησιμοποιεί περισσότερες από τις διπλάσιες μονάδες δεδομένων από την προηγούμενη έκδοση.
Ως αποτέλεσμα, ο Bedmap3 αποκαλύπτει με πολύ μεγαλύτερη λεπτομέρεια τι υπάρχει από κάτω και δείχνει τις βαθιές κοιλάδες και τα βουνά που διαφορετικά θα ήταν αόρατα.
Ο χάρτης εξερευνά την απομακρυσμένη και σκληρή περιοχή της Ανατολικής Ανταρκτικής, μία από τις λιγότερο εξερευνημένες περιοχές της ηπείρου, λόγω της δυσκολίας πρόσβασης για τον άνθρωπο.
Υπάρχει η ελπίδα ότι ο χάρτης θα χρησιμοποιηθεί για να κατανοηθεί πώς μπορεί να συμπεριφερθεί το στρώμα πάγου και το λιώσιμο των πάγων καθώς οι παγκόσμιες θερμοκρασίες συνεχίζουν να αυξάνονται.
«Αυτές είναι οι βασικές πληροφορίες που στηρίζουν τα υπολογιστικά μοντέλα που χρησιμοποιούμε για να μελετήσουμε πώς θα ρέει ο πάγος πάνω από την ήπειρο καθώς ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες. Φανταστείτε να ρίχνετε σιρόπι πάνω σε ένα κέικ με εξογκώματα – όλες οι ανωμαλίες, όλες οι εξοχές, θα καθορίσουν προς τα πού θα πάει το σιρόπι και πόσο γρήγορα.
Και έτσι συμβαίνει και με την Ανταρκτική: κάποιες κορυφογραμμές θα συγκρατήσουν τον ρέοντα πάγο· οι κοιλότητες και οι λείες επιφάνειες είναι τα σημεία όπου ο πάγος μπορεί να επιταχυνθεί», εξήγησε ο Δρ Χάμις Πρίτσαρντ, παγετωνολόγος στο BAS και κύριος συγγραφέας της μελέτης.