Η Φινλανδία βρίσκεται στην κορυφή της Παγκόσμιας Έκθεσης Ευτυχίας εδώ και χρόνια, σύμφωνα με ετήσια έκθεση που αφορά περισσότερες από 150 χώρες.
Παρά τους μήνες χωρίς ηλιοφάνεια, τους μεγάλους χειμώνες και τις χαμηλές θερμοκρασίες, οι Φινλανδοί φαίνεται ότι έχουν βρει μια μοναδική συνταγή για να ζουν ήρεμα.
Σύμφωνα με την HuffPost, αυτή η ευτυχία δεν βασίζεται στην ευφορία ή στην τεχνητή αισιοδοξία, αλλά μάλλον σε μια διαρκή αίσθηση ικανοποίησης και ισορροπίας, βαθιά ριζωμένη στις αξίες και στις καθημερινές πρακτικές των πολιτών.
Οι έξι τρόποι με τους οποίους οι Φινλανδοί γίνονται ευτυχισμένοι
- Δεν χρειάζεται να χαμογελούν
Σε αντίθεση με άλλες χώρες όπου η αναμενόμενη απάντηση σε ένα «πώς είσαι;» είναι πάντα «καλά» ή «υπέροχα», στη Φινλανδία είναι φυσικό να πεις ό,τι πραγματικά νιώθεις και είναι αποδεκτό να εκφράζεις αρνητικά συναισθήματα. Αυτή η ειλικρίνεια, σύμφωνα με τη Meri Larivaara, διευθύντρια στρατηγικών υποθέσεων στο MIELI Mental Health Finland, είναι πιθανόν ένας από τους πυλώνες της ψυχικής υγείας στη Φινλανδία.
Μελέτες έχουν δείξει, άλλωστε, ότι η καταστολή των συναισθημάτων μπορεί να οδηγήσει σε συναισθήματα απομόνωσης, να αυξήσει το άγχος, ακόμη και να μειώσει το προσδόκιμο ζωής.
- Προτεραιότητα η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής
Παρόλο που οι Φινλανδοί εργάζονται σκληρά, τα προγράμματα εργασίας τείνουν να είναι πιο ισορροπημένα απ' ό,τι σε πολλές άλλες χώρες, επιτρέποντας περισσότερο ελεύθερο χρόνο και ξεκούραση. Επίσης, όπως τονίζει ο Juho Saari, κοσμήτορας της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Τάμπερε, η καθημερινή μετακίνηση προς την εργασία είναι σύντομη για τους περισσότερους ανθρώπους. Έτσι, η ψυχική καταπόνηση είναι λιγότερη και ο ελεύθερος χρόνος περισσότερος.
- Καθημερινή σύνδεση με τη φύση
Η φύση είναι παντού στη Φινλανδία - ακόμη και σε μεγάλα αστικά κέντρα - και η πρόσβαση σε αυτή διευκολύνεται από μια νομική αρχή γνωστή ως Δικαίωμα του Καθενός. Αυτός ο κανόνας επιτρέπει σε οποιονδήποτε να απολαμβάνει ελεύθερα δάση, λίμνες και παράκτιες περιοχές, αρκεί να το κάνει με σεβασμό στο περιβάλλον.
Η επαφή με τη φύση έχει αποδεδειγμένα θεραπευτικά αποτελέσματα, μειώνει το άγχος και συμβάλλει στην ευτυχία.
- Συνεχής μάθηση
Οι Φινλανδοί καλλιεργούν το πάθος για μάθηση πέρα από το επαγγελματικό τους πεδίο. Κάνουν μαθήματα μαγειρικής, κεραμικής, γιόγκα ή ιστιοπλοΐας. Στη χώρα υπάρχουν πολυάριθμοι σύλλογοι που προσφέρουν δραστηριότητες προσβάσιμες σε όλους, προωθώντας τη συνεχή μάθηση και κοινωνικοποίηση. Έτσι, οι Φινλανδοί αποκτούν και μια καλύτερη αντίληψη του χρόνου. «Όταν ξεφεύγεις από τη ρουτίνα σου και κοιτάς πίσω, έχεις την αίσθηση ότι ο χρόνος έχει περάσει με περισσότερο νόημα», είχε δηλώσει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Duke, Adrian Bejan, στην HuffPost.
- Κοινωνική εμπιστοσύνη
Μια άλλη καθοριστική πτυχή είναι το υψηλό επίπεδο εμπιστοσύνης μεταξύ των πολιτών. Ο Saari αναφέρει ότι στη Φινλανδία υπάρχει ένα ισχυρό δίκτυο διαπροσωπικών συνδέσεων και αυτό που ονομάζεται «δύναμη των αδύναμων δεσμών» - δηλαδή, ακόμη και μεταξύ ανθρώπων που δεν γνωρίζονται στενά, υπάρχει ένα αίσθημα εμπιστοσύνης. «Η επένδυση στις κοινωνικές σχέσεις είναι απαραίτητη για την ευτυχία», υποστηρίζει ο Saari.
Μελέτη του 2021 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «η μοναξιά είναι ένας από τους ισχυρότερους αρνητικούς προγνωστικούς παράγοντες της ικανοποίησης από τη ζωή».
- Ήσυχη ικανοποίηση αντί για συνεχή ευφορία
Στη φινλανδική κουλτούρα, η ευτυχία δεν θεωρείται ως μια κατάσταση συνεχούς ευφορίας, αλλά ως μια ήσυχη αίσθηση ικανοποίησης με τη ζωή. «Δεν περιμένουμε η ευτυχία να είναι ένα έντονο συναίσθημα», λέει η Larivaara. «Είναι περισσότερο ένα σταθερό αίσθημα ικανοποίησης με αυτό που έχεις». Αυτή η πιο συγκρατημένη προσέγγιση μπορεί να κάνει την ευτυχία πιο εφικτή, και όχι η διαρκής αναζήτηση στιγμών έκστασης. Ο Saari συμφωνεί, σημειώνοντας ότι η Παγκόσμια Έκθεση Ευτυχίας δεν ρωτά αν οι άνθρωποι είναι ευτυχισμένοι, αλλά αν είναι ικανοποιημένοι με τη ζωή τους. Και ακριβώς αυτή η ικανοποίηση -βαθιά, σταθερή και ρεαλιστική- τοποθετεί τη Φινλανδία στην κορυφή της παγκόσμιας κατάταξης.
Η ευτυχία δεν είναι απλώς ατομική ευθύνη
Παρά την εστίαση στις ατομικές συνήθειες, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι το κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο έχει τεράστιο αντίκτυπο στην ευημερία των ανθρώπων. «Στη δυτική κουλτούρα, συχνά θεωρούμε το άτομο αποκλειστικά υπεύθυνο για την ευτυχία του - σαν να αρκούσε το να κάνει τα πάντα σωστά για να είναι ευτυχισμένος», λέει η Mirka Hintsanen, καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ουλού. «Αλλά αυτή είναι μια ψευδαίσθηση. Το περιβάλλον, οι συνθήκες της ζωής και οι κοινωνικές αποφάσεις παίζουν επίσης ρόλο».