Μια μικρή αλλαγή στον τρόπο που εκφραζόμαστε μπορεί να βελτιώσει ουσιαστικά τις σχέσεις μας.
Αν και το «συγγνώμη» θεωρείται βασικό στοιχείο ευγένειας και ενσυναίσθησης, συχνά χρησιμοποιείται μηχανικά, κυρίως για να αποφευχθούν εντάσεις ή αντιπαραθέσεις.
Οι ειδικοί στη συναισθηματική νοημοσύνη επισημαίνουν ότι μια συγγνώμη λειτουργεί σωστά μόνο όταν και οι δύο πλευρές νιώθουν συναισθηματικά ικανοποιημένες. Ωστόσο, η υπερβολική χρήση της μπορεί να δημιουργήσει την εντύπωση ανασφάλειας και έλλειψης αυτοπεποίθησης.
Από το «συγγνώμη» στο «ευχαριστώ»
Μια πιο αποτελεσματική εναλλακτική είναι η αντικατάσταση του «συγγνώμη» με το «ευχαριστώ». Η λέξη αυτή εκφράζει θετικότητα και εκτίμηση, μετατοπίζοντας το βάρος από το λάθος, στην αναγνώριση της στάσης του άλλου. Σε καθημερινές καταστάσεις, όπως η καθυστέρηση σε ένα ραντεβού, το «ευχαριστώ για την κατανόηση» ενισχύει τη σχέση και δημιουργεί θετικό κλίμα.
Η Shadé Zahrai, επιστήμονας συμπεριφοράς από το Harvard, αναφέρει ότι οι περιττές συγγνώμες προέρχονται συχνά από την επιθυμία να κερδίσουμε αποδοχή ή να αποφύγουμε τη σύγκρουση. Ωστόσο, οι υπερβολικές συγγνώμες μπορούν να προβάλουν ανασφάλεια και να αμφισβητήσουν την αξιοπιστία μας, καθώς δείχνουν ότι δεν είμαστε σίγουροι για τις απόψεις και τις ενέργειές μας.
Το επικοινωνιακό μοντέλο του Steve Jobs
Η αλλαγή στη γλώσσα δεν είναι απλώς θέμα ευγένειας, αλλά ένδειξη υψηλής συναισθηματικής νοημοσύνης. Όταν χρησιμοποιείται σωστά, βοηθά το άτομο να διατηρεί ισχυρή θέση στην επικοινωνία χωρίς να δημιουργεί συγκρούσεις.
Ο Steve Jobs εφάρμοζε αυτή τη φιλοσοφία συστηματικά. Αντί να ζητά συγγνώμη σε κρίσιμες στιγμές, επέλεγε να εκφράζει ευγνωμοσύνη ή να αλλάζει το πλαίσιο της συζήτησης, μετατρέποντας δύσκολες καταστάσεις σε ευκαιρίες.
Η στάση αυτή ενίσχυσε το ηγετικό του προφίλ, προβάλλοντας αυτοπεποίθηση, όραμα και έλεγχο της κατάστασης. Παρότι αμφιλεγόμενη, η επικοινωνιακή του στρατηγική συνέβαλε καθοριστικά στη δημόσια εικόνα του.
Για παράδειγμα, το 1997, όταν η Apple είχε ανάγκη από τη βοήθεια της Microsoft για να επιβιώσει, αντί να παραδεχτεί την ήττα, ο Jobs δήλωσε: «Πρέπει να αφήσουμε πίσω την ιδέα ότι για να κερδίσει η Apple, πρέπει να χάσει η Microsoft… Πρέπει να ευχαριστήσουμε τον Bill και την ομάδα του για τη βοήθειά τους». Με αυτόν τον τρόπο, αντέστρεψε την κατάσταση, προβάλλοντας το μέλλον και την προοπτική για την Apple.