Στην καθημερινότητα συχνά καταφεύγουμε σε ένα γρήγορο «συγγνώμη» για να ξεπεράσουμε αμήχανες καταστάσεις ή παρεξηγήσεις.
Ωστόσο, ειδικοί στην επικοινωνία και την ψυχολογία τονίζουν ότι η συνεχής χρήση της λέξης «συγγνώμη» μπορεί να ψυχράνει τις σχέσεις ή να προκαλέσει εκνευρισμό.
Τι να πείτε αντί για «συγγνώμη»
Η εναλλακτική, σύμφωνα με την Ιhoko Kurokawa, συγγραφέα του βιβλίου «Εγχειρίδιο της Τύχης», βρίσκεται στην ευγνωμοσύνη: να αντικαθιστούμε το «συγγνώμη» με ένα «ευχαριστώ».
Έτσι, μετατοπίζεται η προσοχή από το λάθος στο θετικό συναίσθημα της αναγνώρισης και ενισχύονται οι δεσμοί εμπιστοσύνης. Για παράδειγμα, φανταστείτε ότι το αφεντικό σας είναι δυσαρεστημένο επειδή αργήσατε σε μία συνάντηση. Αντί να πείτε «συγγνώμη που άργησα», μπορείτε να πείτε «ευχαριστώ που με περιμένατε». Με αυτόν τον τρόπο δείχνετε το ενδιαφέρον σας για τη θέση στην οποία βρέθηκε ο άλλος και δείχνετε ότι αναγνωρίζετε πόσο δύσκολη ήταν, αντί απλά να εκφράσετε μία τυπική απολογία. Όπως εξηγεί η Kurokawa, αυτή η μικρή γλωσσική παρέκκλιση έχει άμεση επίδραση στον τρόπο που μας αντιλαμβάνονται οι άλλοι. «Τα ψυχρά λόγια ερεθίζουν, ενώ τα θερμά δημιουργούν εμπιστοσύνη».
Η Kurokawa τονίζει επίσης ότι δεν έχει σημασία μόνο τι λέμε, αλλά και πώς το εκφράζουμε. Σε άλλο παράδειγμα, εξηγεί ότι φράσεις όπως «Σας ευχαριστώ πολύ, απόλαυσα πραγματικά τη συζήτησή μας» μεταφέρουν εγγύτητα και ζεστασιά. Αντίθετα, πιο επίσημες και άκαμπτες εκφράσεις, όπως «Είμαι ευγνώμων, συγγνώμη για την ταλαιπωρία», ενώ είναι αποδεκτές, δημιουργούν μια ορισμένη απόσταση.
Εν κατακλείδι, τα άτομα με υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη ξέρουν πώς να ενδυναμώσουν τις σχέσεις τους αντικαθιστώντας μία μηχανική συγγνώμη με τη γλώσσα της ευγνωμοσύνης. Αυτή η στάση έχει και άλλες ευεργετικές επιδράσεις καθώς μειώνει την αυτοκριτική και ενισχύει μία πιο αισιόδοξη στάση απέναντι στις δυσκολίες.