Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν διάφορα πράγματα για τον καφέ ή οποιοδήποτε άλλο ποτό που περιέχει καφεΐνη. Οι επιστήμονες όμως καταρρίπτουν αυτούς τους μύθους.
Ο καφές, το ρόφημα το οποίο κατασκευάζεται από τα καβουρδισμένα και αλεσμένα σπόρια της καφέας (καφεόδεντρο), έχει αναζωογονητική δράση, η οποία οφείλεται στο βασικό του συστατικό, την καφεΐνη, ένα αλκαλοειδές συστατικό που υπάρχει στους σπόρους των καρπών του.
Υπολογίζεται ότι η διαδικασία ετοιμασίας του ροφήματος επαναλαμβάνεται παγκοσμίως πάνω από 400 δισεκατομμύρια φορές τον χρόνο. Ημερησίως παράγονται και πωλούνται στην αγορά 7 εκατομμύρια τόνοι καφέ ανά τον κόσμο.
Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν διάφορα πράγματα για τον καφέ ή οποιοδήποτε άλλο ποτό που περιέχει καφεΐνη. Οι επιστήμονες όμως καταρρίπτουν αυτούς τους μύθους - ειδικά τους παρακάτω:
Μύθος Νο1: Ο σκούρος καφές δεν είναι πιο δυνατός
Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι ο σκούρος καφές είναι πιο δυνατός και περιέχει περισσότερη καφεΐνη από τον ανοιχτόχρωμο. Και αυτό φαίνεται λογικό: ο σκούρος καφές έχει πιο έντονη γεύση, οπότε γιατί να μην περιέχει και περισσότερη καφεΐνη; Ωστόσο, αυτό δεν είναι αλήθεια.
Η διαφορά μεταξύ σκούρου και ανοιχτού καφέ είναι, όπως υποδηλώνει το όνομα, ο βαθμός καβουρδίσματος των κόκκων καφέ. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2017 στο περιοδικό Nature από τις Megan Fuller και Niny Z. Rao του Πανεπιστημίου Thomas Jefferson συνέκρινε τη συγκέντρωση καφεΐνης σε καφέ που παρασκευάστηκε χρησιμοποιώντας την ίδια ποσότητα ανοιχτού και σκούρου καφέ - κόκκοι Arabica που καλλιεργήθηκαν στην περιοχή Kona της Χαβάης. Τα αποτελέσματα έδειξαν «υψηλότερη συγκέντρωση καφεϊνης σε δείγματα ανοιχτού χρώματος» σε σχέση με τα σκούρα.
Αν η έντονη γεύση του σκούρου καβουρδισμένου καφέ σας κάνει να νιώθετε ζωντανοί, δεν θέλουμε να σας το στερήσουμε. Απλά να ξέρετε ότι αυτή η ενέργεια δεν προέρχεται από την υποτιθέμενη... πρόσθετη καφεΐνη.
Μύθος Νο2: Ο καφές δεν εμποδίζει την ανάπτυξη
Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι τα παιδιά δεν πρέπει να πίνουν καφέ ή οποιοδήποτε άλλο ποτό που περιέχει καφεΐνη, επειδή εμποδίζει την ανάπτυξή τους. Δεν υπάρχει καμία επιστημονική βάση για αυτόν τον ισχυρισμό.
Δεν υπάρχει καμία μελέτη που να συνδέει την κατανάλωση καφέ με την ανάπτυξη με οποιονδήποτε τρόπο. Ο Roy Kim, MD, δήλωσε σε μια ανάρτηση στο blog της Cleveland Clinic ότι «η καφεΐνη δεν επηρεάζει την ανάπτυξη».
Δεν είναι καν σαφές από πού προήλθε αυτή η ιδέα. Ο Kim επεσήμανε ότι η καφεΐνη μπορεί να λειτουργήσει ως κατασταλτικό της όρεξης, αλλά ότι «αυτό δεν μεταφράζεται σώνει και ντε σε σημαντική επίδραση στην ανάπτυξη των παιδιών».
Τώρα, αυτό δεν σημαίνει ότι ο καφές δεν είναι κακός για τα παιδιά για άλλους λόγους. «Η καφεΐνη φυσικά και αποτελεί μέρος της αξιολόγησής μας όσον αφορά ζητήματα όπως προβλήματα ύπνου και προσοχής», δήλωσε ο Kim.
Τα παιδιά που πίνουν καφέ μπορεί να υποφέρουν από προβλήματα όπως ανώμαλοι καρδιακοί παλμοί, άγχος, στομαχικές διαταραχές και ευερεθιστότητα.
Μύθος Νο3: Ο καφές δεν αφυδατώνει
Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι το να πίνεις καφέ σε αφυδατώνει. Όπως και με άλλους μύθους, υπάρχει μια λογική πίσω από αυτό. Η καφεΐνη είναι διουρητική, πράγμα που σημαίνει ότι είναι πιο πιθανό να ουρήσεις μετά την κατανάλωσή της.
Μια μελέτη του 2014 που δημοσιεύθηκε στο PLoS ONE από τους Sophie C. Killer, Andrew K. Blannin και Asker E. Jeukendrup του Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ, έλεγξε τη σωματική δραστηριότητα, τη διατροφή και την πρόσληψη υγρών 50 ανδρών συμμετεχόντων σε δύο δοκιμές.
Σε μία δοκιμή, κάθε συμμετέχων ήπιε τέσσερις κούπες καφέ των 200 ml και στη δεύτερη δοκιμή, ήπιαν νερό. Το αποτέλεσμα; «Τα δεδομένα μας δεν δείχνουν σημαντικές διαφορές στις ενυδατικές ιδιότητες του καφέ ή του νερού σε ένα ευρύ φάσμα δεικτών αξιολόγησης της ενυδάτωσης», σύμφωνα με τη μελέτη.
Αυτό είναι λογικό αν σκεφτείτε ότι ο καφές, αν και περιέχει καφεΐνη, αποτελείται κυρίως από νερό, το οποίο υπερτερεί της σχετικά ήπιας επίδρασης της καφεΐνης.
Μύθος Νο4: Ο καφές δεν προκαλεί καρδιακές παθήσεις
Ένας άλλος κοινός μύθος για τον καφέ: η κατανάλωσή του μπορεί να προκαλέσει καρδιακές παθήσεις. Και πάλι, η λογική είναι προφανής: όλοι οι πότες καφέ γνωρίζουν ότι ένα φλιτζάνι καφέ μπορεί να τονώσει την καρδιά. Ωστόσο, οι έρευνες δεν συνδέουν την κατανάλωση καφέ με τις καρδιακές παθήσεις.
Και ορισμένες έρευνες υποδηλώνουν ακριβώς το αντίθετο. Μια μελέτη του 2022 που δημοσιεύθηκε από την Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία διαπίστωσε ότι δύο έως τρία φλιτζάνια καφέ την ημέρα μπορούν στην πραγματικότητα να βελτιώσουν την υγεία της καρδιάς.
Η μελέτη, που βασίστηκε σε δεδομένα από πάνω από 500.000 Βρετανούς, έδειξε ότι «η κατανάλωση στιγμιαίου, αλεσμένου και ντεκαφεϊνέ καφέ, ιδιαίτερα σε ποσότητα 2-3 φλιτζανιών την ημέρα, συσχετίστηκε με σημαντική μείωση των περιστατικών καρδιαγγειακών παθήσεων και θνησιμότητας».
Όπως όλα, ο καφές πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο και θα πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας για οποιαδήποτε ερώτηση σχετικά με τις συνήθειες κατανάλωσης καφεΐνης.