Οι διαταραχές της μνήμης σε ορισμένους ασθενείς στα αρχικά στάδια μπορούν να επηρεάσουν την ποιότητα της διατροφής, του φαγητού και των αγορών τροφίμων.
Οι ειδικοί έχουν προειδοποιήσει πως μια περίεργη συμπεριφορά στην κουζίνα θα μπορούσε να υποδηλώνει άνοια, προτρέποντας τους ανθρώπους που ίσως την παρατηρήσουν σε κάποιο κοντινό τους πρόσωπο να απευθυνθούν σε ένα γιατρό.
Η άνοια περιλαμβάνει μια σειρά συμπτωμάτων που αντανακλούν την προοδευτική παρακμή του εγκεφάλου και είναι πιο συχνή σε άτομα άνω των 65 ετών, επηρεάζοντας σήμερα σχεδόν ένα εκατομμύριο Βρετανούς, αναφέρει ο ιστότοπος getsurrey.co.uk.
«Εάν ένα αγαπημένο σας πρόσωπο παρατηρήσει αλλαγές σε αυτά τα πράγματα, σίγουρα αξίζει να διερευνηθεί το θέμα» λέει η Μέρια Σουόμινεν, ειδική στη διατροφή ηλικιωμένων και καθηγήτρια διατροφής στο Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι.
Στην πράξη, σημάδι για την αρχή της άνοιας μπορεί να θεωρηθεί, για παράδειγμα, να μείνει άδειο το ψυγείο.
Εάν ξαφνικά υπάρχει μόνο ψωμί και τυρί, το γεγονός αυτό υποδηλώνει ένα μονόπλευρο διατροφικό πρότυπο. Παράλληλα, μπορεί να αρχίζουν να συσσωρεύονται αλλοιωμένα προϊόντα, αφού δεν καταναλώνονται.
Η Σουόμινεν, μιλώντας στο is.fi, τονίζει ότι η βασική διατροφική αλλαγή στα πρώιμα στάδια της άνοιας είναι ακριβώς το μονόπλευρο διατροφικό πρότυπο. Είναι σαν το άτομο να μην μπορεί πλέον να σκεφτεί τι θα μπορούσε να φάει. Παρόλο που υπάρχουν πολλές προτάσεις στο σούπερ μάρκετ, η επιλογή μίας εξ αυτών αποδεικνύεται δύσκολη υπόθεση.
Ένα τυπικό σύμπτωμα που σχετίζεται με τα πρώιμα στάδια της άνοιας είναι επίσης η αλλαγή στο βάρος. Η μείωση της κατανάλωσης τροφής και ο περιορισμός της σε μία μονόπλευρη δίαιτα μπορεί να προκαλέσει απώλεια βάρους σε ένα άτομο, η οποία θα πρέπει πάντα να διερευνάται.
Ένας φανατικός της μαγειρικής μπορεί να εγκαταλείψει την κουζίνα
Η σχέση των αλλαγών στη διατροφή με τη διαταραχή μνήμης δεν εξαντλείται μόνο στην επιδείνωση της μνήμης αλλά και με την αποδυνάμωση του εκτελεστικού ελέγχου.
Για παράδειγμα, ένας ενθουσιώδης μάγειρας μπορεί να εγκαταλείψει το μαγείρεμα επειδή δεν μπορεί πλέον να κάνει τα πράγματα με τον ίδιο τρόπο όπως πριν.
«Μιλάω για την επιδείνωση των λειτουργιών μνήμης, επειδή η επιδείνωση της γνωστικής λειτουργίας εκδηλώνεται ακριβώς στο γεγονός ότι η λειτουργία ενός ατόμου σε διάφορες καταστάσεις γίνεται πιο δύσκολη», λέει η καθηγήτρια. «Γι' αυτό ακόμη και η μετάβαση σε ένα γνώριμο κατάστημα και η αγορά τροφίμων μπορεί να αρχίσει να είναι δύσκολη». «Μπορεί να μην μπορείτε να ξεκινήσετε να μαγειρεύετε και να τρώτε», λέει η Σουόμινεν.
Η διατροφή υψηλής ποιότητας είναι ύψιστης σημασίας για τα άτομα με άνοια
Πολλές μεγάλες παρεμβατικές μελέτες δείχνουν ότι η υψηλής ποιότητας και επαρκής διατροφή είναι ύψιστης σημασίας για τα άτομα με άνοια. Οι μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι μια πλήρης διατροφή, με άφθονη κατανάλωση λαχανικών και υγιεινών λιπαρών, αποτρέπει την επιδείνωση των λειτουργιών μνήμης.
Οι ίδιες υγιεινές διατροφικές συνήθειες είναι επίσης ωφέλιμες όταν έχει ήδη εμφανιστεί άνοια.
«Θα ήταν καλό να μην υπήρχαν σημαντικές αλλαγές στο βάρος προς οποιαδήποτε κατεύθυνση, πράγμα που σημαίνει ότι η πρόσληψη ενέργειας θα παρέμενε περίπου ίση με την κατανάλωση», επισημαίνει η Σουόμινεν.
«Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην επαρκή πρόσληψη πρωτεϊνών, ενώ η κατανάλωση φυτικών πρωτεϊνών θα πρέπει κατά προτίμηση να αυξηθεί», προσθέτει η καθηγήτρια.
Ένα τακτικό πρόγραμμα γευμάτων είναι ωφέλιμο σε οποιαδήποτε ηλικία. «Θα μπορούσατε να έχετε στο ψυγείο σας έτοιμα γεύματα για περιπτώσεις που δεν μπορείτε να αποφασίσετε τι να φάτε. Έτοιμα γεύματα, όπως πιάτα με ψάρι, διατίθενται στα καταστήματα, και αποτελούν πραγματικά καλές επιλογές».
Η κακή διατροφή μπορεί να επιταχύνει την απώλεια μνήμης
Αντίθετα, εάν η διατροφή μειωθεί σοβαρά και η ποιότητα της διατροφής επιδεινωθεί, η εξέλιξη της απώλειας μνήμης μπορεί επίσης να επιταχυνθεί.
«Η κακή διατροφή επιταχύνει την απώλεια μνήμης, επειδή η διατήρηση των λειτουργιών μνήμης εξαρτάται εν μέρει από τις καλές συνήθειες του τρόπου ζωής», λέει η καθηγήτρια.
Επιπλέον, η ανεπαρκής διατροφή και πρόσληψη υγρών μπορούν να οδηγήσουν σε αυξημένο σύνδρομο ευθραυστότητας και σαρκοπενία ή απώλεια μυϊκής μάζας.
«Μια κακή διατροφή, η απώλεια μυϊκής μάζας και η μη άσκηση μπορούν εύκολα να δημιουργήσουν έναν φαύλο κύκλο. Η απώλεια μυϊκής μάζας μπορεί να επιταχυνθεί από μια κακής ποιότητας και φτωχή σε πρωτεΐνες διατροφή και η μυϊκή αδυναμία μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη ενέργειας για άσκηση», καταλήγει η Σουόμινεν.