Βόλτες, βιβλία, εστιατόρια, παραλίες... Ο συγγραφέας Χρήστος Μαρκογιαννάκης μοιράζεται μαζί μας τα αγαπημένα του μέρη για φαγητό, διαμονή, κολύμπι και εκδρομές στο Ηράκλειο.
Ο Έλληνας δικηγόρος, εγκληματολόγος και συγγραφέας αστυνομικής λογοτεχνίας και δοκιμιακών βιβλίων για την αισθητική του εγκλήματος, εμπνευστής της έννοιας criminart και μέλος της Crime Writers’ Association, γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Ηράκλειο, αλλά πλέον ζει μόνιμα στο Παρίσι. Κάνοντας ένα μικρό διάλειμμα από τις διακοπές του, ο δημοφιλής συγγραφέας απολαυστικών noir μυθιστορημάτων που είναι δημοφιλή τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Γαλλία, ξενάγησε το iefimerida στην πόλη της Κρήτης που αγαπά. Πριν φύγουμε για το Ηρακλειο έχοντας στο χέρι τις προτάσεις του Χρήστου Μαρκογιαννάκη, βάζουμε στη βαλίτσα των διακοπών μας και το νέο του αστυνομικό μυθιστόρημα «Στον 5ο όροφο της νομικής» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μίνωας.
Είστε στο Παρίσι και σκέφτεστε το Ηράκλειο: Ποια είναι η εικόνα που σας έρχεται στο μυαλό;
Το ενετικό φρούριο του Κούλε, λουσμένο στο φως, η θάλασσα να λυσσομανά δίπλα του κι από εκεί η ανηφορική οδός της Πλάνης με τα νεοκλασικά που οδηγεί στα Λιοντάρια.
Αν το Ηράκλειο ήταν ήρωας σε βιβλίο, τι χαρακτήρας θα ήταν; Πώς θα τον σκιαγραφούσατε;
Θα ήταν ένας χαρακτήρας δύσκολος, ανεξέλεγκτος, ίσως επιθετικός κι αρχικά μάλλον αντιπαθής. Δεν θα ήταν ο πρωταγωνιστής που οι αναγνώστες συμπαθούν ήδη απ’ τα πρώτα κεφάλαια. Σιγά σιγά όμως, θα γινόταν οικείος, θα διαπιστώναμε μια τάξη στην άναρχη σκέψη και την (με μια πρώτη ματιά) αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά, ώσπου στο τέλος θα γοήτευε και θα κέρδιζε την αγάπη μας.
Ποια είναι η σχέση σας με το Ηράκλειο;
Εδώ γεννήθηκα και μεγάλωσα, εδώ ξεκίνησα να δουλεύω σαν δικηγόρος μετά τις σπουδές μου στη Νομική και την Εγκληματολογία στην Αθήνα. Τώρα που ζω μακριά το αγαπώ περισσότερο, και νιώθω κατά καιρούς νοσταλγία για την εξιδανικευμένη εικόνα που γεννά η χιλιομετρική και χρονική απόσταση.
Οι γαστριμαργικές απολαύσεις του Ηρακλείου και τα στέκια για αυθεντική κρητική κουζίνα
Σε τι επίπεδο είναι η γαστρονομία του Ηρακλείου;
Στο Ηράκλειο βρίσκεις πλέον τα πάντα. Από ποιοτική κρητική κουζίνα έως gourmet επιλογές διεθνών chef σε μεγάλα ξενοδοχεία.
Αγαπημένα εστιατόρια; Τι μας προτείνετε και τι πιάτα να δοκιμάσουμε αν πάμε κι εμείς σε αυτά;
Το Πεσκέσι με παραδοσιακή κρητική κουζίνα φερμένη στον 21ο αιώνα. Να φάτε οπωσδήποτε χόρτα, ντάκο, καγιανά, χοχλιούς μπουμπουριστούς και σφακιανό σύγκλινο. Μια φετινή ανακάλυψη, που έχει γίνει ήδη αγαπημένο μου στέκι είναι το Βουρβουλάδικο, με την ωραιότερη φάβα που έχω φάει ποτέ (με κουρκουρμά), κριθαρώτο με μανιτάρια, ντολμαδάκια και... κεφτέδες με φέτα και ντομάτα για χάρη των οποίων έφαγα κρέας μετά από πολλά χρόνια!
Υπάρχουν παραδοσιακές ταβέρνες ή μαγειρεία που θα συστήνατε σε κάποιον για αυθεντική κρητική κουζίνα;
H Έργανος, το Αρισμαρί & Βάρσαμο, κι αν σας αρέσει το κρέας ο Χιώτης. Αν βρεθείτε στον δρόμο προς Χανιά να πάτε οπωσδήποτε στο Κήπο της Αρκούδαινας στην Επισκοπή Ρεθύμνου.
Ποιες είναι οι αγαπημένες σας γεύσεις όταν είστε εδώ;
Είμαι γλυκατζής (φανταστείτε δεν μου αρέσει η γαλλική κουζίνα—πετροβολήστε με!— παρά μόνο η patisserie τους) επομένως στο Ηράκλειο καταβροχθίζω κιλά ολόκληρα μπουγάτσα κρέμα με μπόλικη κανέλα απ’ το Κιρκόρ, στην πλατεία Λιονταριών, γαλακτομπούρεκο απ’ το Γκλόρια, καλτσουνάκια, λυχναράκια κι ανεβατά από παραδοσιακούς φούρνους και παγωτό απ’ τον Costis και Από τη Στέλλα.
Delivery στο σπιτι: Τι παραγγέλνουμε και από πού;
Αυθεντική ιταλική πίτσα απ’ τον Alfredo στη Ρομαντική Γωνιά!
Η Αγκάθα Κρίστι, η noir λογοτεχνία και η ζωή στο Παρίσι
Πώς αποφασίσατε να γίνετε συγγραφέας και να ασχοληθείτε με την αστυνομική λογοτεχνία; Θα γράφατε και άλλα λογοτεχνικά είδη;
Το πρώτο μου βιβλίο γεννήθηκε απ’ την επιθυμία να γράψω ένα αστυνομικό όπως εγώ ο ίδιος ως φανατικός αναγνώστης του είδους κι εγκληματολόγος θα ήθελα να το διαβάσω. Ευτυχώς βρήκε αναγνώστες κι έτσι συνεχίζω! Ήδη έχω κυκλοφορήσει criminartistic δοκίμια για το έγκλημα στην τέχνη και ως μια εκ των καλών τεχνών στα αγγλικά και τα γαλλικά κι ετοιμάζω κι άλλα, καθώς και μη αστυνομικά πονήματα. Το ερώτημα είναι αν οι αναγνώστες θέλουν να διαβάσουν κάτι άλλο από έναν συγγραφέα που έχουν στο μυαλό τους ως αστυνομικής λογοτεχνίας. Είναι ένα στοίχημα...
Μόλις κυκλοφόρησε το νέο σας noir μυθιστόρημα «Στον 5ο όροφο της Νομικής». Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας;
Τα επόμενα δύο αστυνομικά μυθιστορήματα είναι ήδη έτοιμα και θα κυκλοφορήσουν στην Ελλάδα, απ’ τις Εκδόσεις Μίνωας το 2023 και 2024, προσπαθώ να τελειώσω ένα μυθιστορήματα που ξεκίνησα να γράφω τον χειμώνα και να βρω χρόνο να συγκεντρώσω τις ιδέες μου και να αντιμετωπίσω τη λευκή word σελίδα για το επόμενο!
Ποια είναι τα πέντε πιο απολαυστικά βιβλία που έχετε διαβάσει ποτέ και θα μας προτείνατε;
Πέντε μόνο; Αδύνατον! Θα σας πω ωστόσο 5 που αγαπώ κι έχω συνδυάσει με καλοκαίρι: «Evil under the sun» (Έγκλημα κάτω από τον ήλιο) της Agatha Christie, Οι διακοπές του Μaigret του Georges Simenon, Επικίνδυνες σχέσεις του Pierre Choderlos de Laclos, Ο ταλαντουχος Κύριος Ρίπλει της Patricia Highsmith και L’anomalie (Η Ανωμαλία) του Hervé le Tellier.
Ζείτε και εργάζεστε στο Παρίσι, ποια είναι τα πέντε αγαπημένα σας πράγματα στην πόλη αυτή;
Πέντε μονάχα, πάλι; Με περιορίζετε πολύ! Χαχαχα! Τα γλυκά, τα μουσεία—ιδιαίτερα το Ορσαί— τα βιβλιοπωλεία, τα café και... η έμπνευση που σου παρέχει γενναιόδωρα!
Επιστροφή στο Ηράκλειο για διακοπές
Ποια είναι η αγαπημένη σας γωνιά στο Ηράκλειο;
Αλλάζει κάθε χρόνο. Είμαι ον που απ’ τη μία του αρέσει η συνήθεια, απ’ την άλλη η αλλαγή. Έτσι κάθε χρόνο βρίσκω ένα καφέ, που θα με δείτε στο ίδιο τραπέζι, καθ’ όλη τη διάρκεια των διακοπών μου για πολλές ώρες, να γράφω ή να διορθώνω κάποιο κείμενο.
Ποια είναι τα «προτερήματα» και ποια τα «ελαττώματα» της πόλης; Τι αγαπάτε στο Ηράκλειο και τι δεν σας αρέσει σε αυτό;
Το Ηράκλειο έχει τα προτερήματα και τα μειονεκτήματα μιας μεγαλούπολης. Αγαπώ όμως την ευκολία που σου παρέχει να αποδράς για πιο ήσυχες γωνίες στην Κρήτη, κι απ’ την πόλη να βρίσκεσαι σε ελάχιστο χρόνο σε τελείως άλλο σκηνικό. Αυτό που με εκνευρίζει και δεν έχει αλλάξει τα χρόνια που λείπω είναι η οδηγική συμπεριφορά πολλών! Πριν λίγες μέρες μια φίλη έγκυος στον 8ο μήνα, με ένα τρίχρονο στο χέρι προσπαθούσε να περάσει διάβαση, και κανείς δεν σταματούσε να την αφήσει! Τραγικό;
Κάποιος έρχεται για πρώτη φορά στην Κρήτη, τι θα του προτείνατε να δει οπωσδήποτε για να έχει μια πλήρη και ωραία εικόνα για το νησί;
Θα του πρότεινα να έχει αυτοκίνητο και τουλάχιστον δύο εβδομάδες για να δει τα βασικά από Ανατολή ως τη Δύση κι απ’ τον Βορά στο Νότο. Ακόμα και τότε δεν μπορεί κάποιος να έχε μια πλήρη εικόνα του νησιού. Θέλει καιρό και πολλές επισκέψεις γα να μπορέσεις να γευθείς —μεταφορικά και κυριολεκτικά— την ιστορία, την παράδοση, την κουζίνα, το τοπίο της Κρήτης.
Tα best of του Χρήστου Μαρκογιαννάκη για διαμονή στο Ηράκλειο
Τι θα μας προτείνατε για διαμονή στο Ηράκλειο για κάθε στυλ;
Resort: Amirandes της Grecotel
Ξενοδοχείο για οικογένεια με παιδιά: Cactus Hotels στη Σταλίδα
Ξενώνας: Ελάτε να σας φιλοξενήσω εγώ!
Οικονομική επιλογή σε καθαρό κατάλυμα: Ibis Styles στο κέντρο.
Να αναφέρω όμως και το Megaron, την πρώτη πολυκατοικία που χτίστηκε ποτέ στο Ηράκλειο, πριν 100 περίπου χρόνια, και το οποίο μετά από πολυτάραχη ιστορία κι εγκατάλειψη έχει γίνει ένα υπέροχο ξενοδοχείο με θέα το λιμάνι.
Εκδρομές για οινογνωσία και κολύμπι στις ωραιότερες παραλίες
Έχετε μια ελεύθερη μέρα μόνο για εσάς: πώς την περνάτε στο Ηράκλειο; Τι κάνετε, τι αγοράζετε, πού πηγαίνετε; Ποια είναι η διαδρομή και οι στάσεις;
Επειδή απ’ όταν ξεκίνησα να γράφω οι ελεύθερες μέρες μου είναι ελάχιστες τις θέλω πραγματικά ελεύθερες! Δεν αγοράζω, δεν μετακινούμαι πολύ, πάω σε μια απ’ τις αγαπημένες μου παραλίες 8 το πρωί, μόνος με ένα βιβλίο και το απολαμβάνω όσο πάει. Την τελευταία φορά η ημέρα έκλεισε με επίσκεψη και οινογευσία στον αμπελώνα και το κελάρι του οινοποιείου Λυραράκη (τα αγαπημένα μου Κρητικά κρασιά, ειδικά το Πλυτό!)
Στο οινοποιείο Λυραράκη δοκιμάστε οπωσδήποτε το Πλυτό - Φωτογραφία: lyrarakis.com
Σε ποιο σημείο της Κρήτης λες «Ε ναι υπάρχει Θεός».
Βγαίνοντας απ’ το Φαράγγι (τον Φάραγγο όπως λένε οι ντόπιοι) της Σαμαριάς και περπατώντας προς την Αγία Ρούμελη. Κυριολεκτικά, ωστόσο, το «Υπάρχει (ο) θεός (Δίας)» το λες κοιτάζοντας το βουνό Γιούχτας στο Ηράκλειο, που απ’ την αρχαιότητα λένε πως είναι το κεφάλι του αρχηγού των Ολύμπιων θεών!
Κάτι που κάνετε στο Ηράκλειο που δεν θα κάνατε εύκολα στην Αθήνα;
Να πέφτω πάνω σε φίλους και συγγενείς τυχαία στον δρόμο κάθε δέκα λεπτά! Χαχαχα!
Μια αγαπημένη ανάμνηση από το Ηράκλειο;
Τα καλοκαίρια με τους συμφοιτητές και φίλους που με επισκέπτονταν απ’ όλες της γωνιές της Ελλάδος!
Πόσο έχει αλλάξει η πόλη σε σχέση με το παρελθόν; Πώς ήταν παλιά και πώς το φαντάζεστε σε 20 χρόνια από σήμερα;
Είμαι φαν του περπατήματος, θα σας πω λοιπόν πως οι πεζοδρόμηση του ιστορικού κέντρου μ’ έχει εντυπωσιάσει. Το ίδιο και η αξιοποίηση των Ενετικών Τειχών ως διαδρομών περιπάτου. Τέλος, η πόλη μου φαίνεται πιο πράσινη σε σχέση με όταν έφυγα για το Παρίσι πριν 11 χρόνια. Ως προς το μέλλον, 20 χρόνια από σήμερα θα ήθελα να δω μια πόλη ακόμα πιο πράσινη, φιλική στον πολίτη, και καθαρή. Αυτό το τελευταίο βέβαια εξαρτάται από όλους μας.
Αγαπημένα μπαρ για night out;
Το Χάλαβρο, και το The Garden στο κέντρο. Αν όμως βρεθείτε στα Χανιά τα καλύτερα κοκτέιλ θα τα πιείτε στο Carte Postale στους τάφους των Βενιζέλων (και με την ωραιότερη θέα των Χανίων) και στο Bohème στο παλιό λιμάνι.
Σε ποια καφέ μπορεί κάποιος να χαλαρώσει και να απολαύσει τη μέρα με τους φίλους του;
Ο καλύτερος καφές της πόλης είναι στο Crop, όπου συχνάζω με το λάπτοπ μου και διορθώνω το τελευταίο μου χειρόγραφο (ή απαντάω σε συνεντεύξεις, καλή ώρα!) τσιμπολογώντας home-made σνακ. Αν θέλετε κάτι πιο busy για να χαζεύετε τον κόσμο που περνάει, στο Central για καφέ από νωρίς, φαγητό και υπέροχα κοκτέιλ συνοδεία DJ το βράδυ!
Αν το Ηράκλειο είχε soundtrack τι μουσική θα επιλέγατε;
Λουδοβίκο των Ανωγείων!
Αν έπρεπε να ξεναγήσετε ένα παιδί στο Ηράκλειο πού θα το πηγαίνατε;
Οπωσδήποτε στο Αρχαιολογικό Μουσείο (ένα απ’ τα πλουσιότερα και πιο ενδιαφέροντα στην Ευρώπη) για να μάθει για τον Μινωικό πολιτισμό και φυσικά στην Κνωσό, συνοδεία ιστοριών απ’ τη μυθολογία, για τον λαβύρινθο, τον Δαίδαλο και τον Ίκαρο, τον Μινώταυρο, τον Θησέα, την Αριάδνη. Έπειτα στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και μια βόλτα στην πόλη!
Ποιες είναι οι καλύτερες προτάσεις, στο νησί για όσους λατρεύουν την τέχνη;
Το νέο αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων, και τα φεστιβάλ σε όλες τις πόλεις της Κρήτης. Ειδικά το καλοκαίρι υπάρχει πληθώρα επιλογών από θεατρικές παραστάσεις σε κηποθέατρα κι ανοιχτά θέατρα, αλλά κι εκθέσεις (στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου στο Ηράκλειο π.χ. έχει πάντα κάτι ενδιαφέρον να δεις!).
Ποιες είναι οι αγαπημένες σας παραλίες; Τι θα μας προτείνατε για:
...ερημική παραλία: Αγιοφάραγγο, και γενικά η νότια πλευρά του Ηράκλειου αλλά και της Κρήτης ολόκληρης κρύβει διαμάντια!
...οικογενειακή: Ψαρομούρα στην Αγία Πελαγία, Λιμανάκια στη Χερσόνησο.
...ωραίο beach bar: Αlmyra στην Αγία Πελαγία.
...beach restaurant: Cicada Seascape στο Τομπρούκ.
Τι πρέπει να έχει αγοράσει κανείς πριν φύγει από το Ηράκλειο;
Ρακί ή /και ρακόμελο και λάδι! Και ξεχωριστά souvenir απ’ το Ζalo δίπλα στο αρχαιολογικό μουσείο.
Ένα βιβλίο που διαβάσατε εκεί και το έχετε ταυτίσει πιο έντονα με το μέρος; Ποιο βιβλίο υπάρχει αυτή τη στιγμή στο κομοδίνο σας;
Οκτώ ετών ξεκίνησα την πρώτη μου συλλογή βιβλίων από μια συγγραφέα... Όποιος έχει διαβάσει τα βιβλία μου, ξέρει ποια εννοώ αφού της αποτίω φόρο τιμής. Οι αναγνωστικές μου αναμνήσεις από εδώ, λοιπόν, είναι αυτές της Agatha Christie. Αυτή τη στιγμή στο κομοδίνο μου έχω μια συλλογή από καλοκαιρινά whodunit και τις Μεταμορφώσεις του Οβίδιου για ένα επόμενο μυθιστόρημα...
Τα αγαπημένα σας βιβλιοπωλεία στο Ηράκλειο;
Από μικρός πήγαινα στο Αναλόγιο και το Φωτόδεντρο χάρη στα οποία συνέθεσα από νωρίς μια ογκώδη βιβλιοθήκη που με ακολουθεί από πόλη σε πόλη κι απ’ την Ελλάδα στη Γαλλία. Σε αυτά προσέθεσα πλέον τον Ελευθερουδάκη όπου υπέγραψα πρόσφατα το τελευταίο μου μυθιστόρημα και τον Πολύγραφο στη Χάνδακος όπου ο Αλέξανδρος θα σας προτείνει το καλύτερα βιβλία για κάθε αναγνωστικό στυλ (ελπίζω και τα δικά μου!)
Info: christosmarkogiannakis.com
Instagram: @christos_markogiannakis