Το νέο ντοκιμαντέρ της Skye Borgman, «Unknown Number: The High School Catfish», καταγράφει μια πραγματική υπόθεση διαδικτυακού εκφοβισμού που τάραξε την κοινότητα του Beal City στο Μίσιγκαν.
Προειδοποίηση: το κείμενο που ακολουθεί περιέχει σημαντικά spoilers για το ντοκιμαντέρ.
Η υπόθεση που συγκλόνισε το Μίσιγκαν
Τον Οκτώβριο του 2020, η 13χρονη Lauryn Licari και ο τότε φίλος της, Owen, άρχισαν να δέχονται ύποπτα μηνύματα από άγνωστο αριθμό. Μετά από ένα διάλειμμα, τα μηνύματα επέστρεψαν τον Σεπτέμβριο του 2021 και εξελίχθηκαν σε μια καθημερινή καταιγίδα απειλών και χυδαίων προσβολών (bullying) για τους επόμενους 15 μήνες. Ακόμη πιο ανησυχητικό ήταν ότι περιείχαν πληροφορίες που μόνο κάποιος πολύ κοντά στη Lauryn θα μπορούσε να γνωρίζει.
Οι γονείς και οι σχολικοί αξιωματούχοι στράφηκαν στις αρχές. Η έρευνα, υπό τον σερίφη της κομητείας Isabella, Mike Main, επικεντρώθηκε αρχικά σε συμμαθητές και φίλους της Lauryn και του Owen, δημιουργώντας ρήγματα στις σχέσεις στο σχολείο. Όταν η έρευνα δεν προχώρησε, ο αστυνομικός Bradley Peter από τη Bay City συνεργάστηκε με το FBI και τελικά εντόπισε ότι τα μηνύματα προέρχονταν από τη μητέρα της Lauryn, την Kendra Licari.
Τα απειλητικά μηνύματα
Η Lauryn Licari βρισκόταν στη δευτέρα γυμνασίου όταν ο παιδικός της φίλος, Owen McKenny, της ζήτησε επίσημα να είναι ζευγάρι. Οι οικογένειές τους ήταν καλές φίλες και περνούσαν συχνά χρόνο μαζί σε μπάρμπεκιου και οικογενειακά δείπνα. Ο κόσμος φαινόταν όμορφος για τους δύο εφήβους ερωτευμένους, ώσπου μια μέρα όλα άλλαξαν.
Λίγο πριν το Halloween του 2020, η Lauryn έλαβε το πρώτο της ανησυχητικό μήνυμα από άγνωστο αριθμό. Το μήνυμα έλεγε: «Γεια σου Lauryn, ο Owen χωρίζει μαζί σου». Σύντομα ακολούθησαν κι άλλα: «Δεν σου αρέσει πια και δεν σου άρεσε εδώ και καιρό» και «Είναι προφανές ότι με θέλει εμένα». Έπειτα, το ίδιο ξαφνικά, τα μηνύματα σταμάτησαν.
Την επόμενη χρονιά, όμως, τα μηνύματα επέστρεψαν, πιο ασταμάτητα από ποτέ. Η Lauryn και ο Owen άρχισαν να τα λαμβάνουν όλη μέρα και βαθιά μέσα στη νύχτα. Τα μηνύματα έγιναν ακόμη πιο ανατριχιαστικά όταν ο άγνωστος αποστολέας χρησιμοποίησε το παρατσούκλι της Lauryn, «Lo», και σχολίασε τα ρούχα και τα χτενίσματά της, πείθοντας τους πάντες ότι έπρεπε να προέρχεται από κάποιον πολύ κοντινό της, πιθανότατα μέσα από το σχολείο.
Για τη 13χρονη Lauryn αυτά τα απειλητικά μηνύματα ήταν τρομακτικά και ούτε η ίδια, ούτε ο Owen μπορούσαν να καταλάβουν ποιος ήταν αυτός ο άγνωστος. Όλοι από τον στενό κύκλο της Lauryn, συμπεριλαμβανομένων των φίλων της, τέθηκαν υπό υποψία και ανακρίθηκαν. Σύντομα, η άλλοτε ήσυχη πόλη του Beal City μετατράπηκε σε κέντρο φημών, όπου κανείς δεν μπορούσε να εμπιστευτεί τον άλλο.
Η αποκάλυψη και οι συνέπειες
Η στιγμή της αποκάλυψης, όταν ο σερίφης ενημέρωσε τη Lauryn ότι η μητέρα της ήταν πίσω από τα μηνύματα, καταγράφηκε από την κάμερα σώματος του αστυνομικού και προβάλλεται στο ντοκιμαντέρ. Το γεγονός συγκλόνισε την οικογένεια και την τοπική κοινωνία.
Τον Δεκέμβριο του 2022 η Kendra Licari συνελήφθη και κατηγορήθηκε για πολλαπλές πράξεις παρενόχλησης και χρήση υπολογιστή για διάπραξη εγκλήματος. Παραδέχθηκε ενοχή σε δύο κατηγορίες παρενόχλησης ανηλίκου και καταδικάστηκε σε φυλάκιση από 19 μήνες έως 5 χρόνια. Αποφυλακίστηκε στις 8 Αυγούστου 2024 και, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, εξακολουθούσε να επιθυμεί να είναι μέρος της ζωής της κόρης της.
Η συμμετοχή της Kendra στο ντοκιμαντέρ
Η Skye Borgman εξήγησε ότι η συμμετοχή της Kendra στο ντοκιμαντέρ δεν ήταν εξαρχής δεδομένη: «Ήταν μια μακρά διαδικασία με την Kendra», θυμάται. Τελικά δέχτηκε επειδή ήθελε να μιλήσει άμεσα για την υπόθεση: «Αυτό τη γοήτευσε, [να] καθίσει και να πει την ιστορία της από τη δική της σκοπιά και να μπορέσει η Lauryn [να] τη δει να το κάνει. Νομίζω ότι το έκανε για την κόρη της».
«Μετανοεί που έχει αλλοιώσει σοβαρά τη σχέση της με την κόρη της πιθανότατα με αρνητικό τρόπο. Θα έχουν σχέση; Θα το ξεπεράσουν; Δεν ξέρω. Θα υπάρξει πιθανώς κάποια μορφή σχέσης. Θα είναι η ίδια; Απολύτως όχι. Δεν γίνεται να είναι η ίδια».
Η αντίδραση όταν συνελήφθη
Στο podcast You Can’t Make This Up, η Borgman είπε ότι η εμπειρία της Kendra ήταν μια σταδιακή συνειδητοποίηση και όχι άμεση αποδοχή ευθύνης: «Ήταν μια αργή κατανόηση για την Kendra ότι είχε πιαστεί, και νομίζω ότι υπήρχε ακόμα στο πίσω μέρος του μυαλού της η ιδέα ότι ίσως μπορούσε να ξεφύγει».
Η σκηνοθέτις περιέγραψε επίσης το συναισθηματικό βάρος της αποκάλυψης: «Ο τρόπος που η Kendra και η Lauryn αλληλεπιδρούν είναι πραγματικά συναρπαστικός να τον παρακολουθείς... Δεν βλέπεις [τη Lauryn] να καταρρέει με έντονο συναίσθημα μέχρι που επιστρέφει ο Sean στο σπίτι και συνειδητοποιεί τη ρήξη στην οικογένειά της. Και αυτό με ραγίζει… Εκεί είναι που η Lauryn καταλαβαίνει ότι η οικογένειά της δεν θα είναι ποτέ ξανά η ίδια».
Γιατί παρενοχλούσε η Kendra την κόρη της;
Το ερώτημα που βασάνιζε τόσο τους ερευνητές όσο και το κοινό ήταν απλό: γιατί μια μητέρα θα βασάνιζε την ίδια της την κόρη; Παρότι οι πράξεις της Kendra Licari παραμένουν αινιγματικές, οι ερευνητές και οι ψυχολόγοι επισημαίνουν έναν συνδυασμό συναισθηματικής αστάθειας, ζητημάτων ελέγχου και άλυτων προσωπικών προβλημάτων. Στο ντοκιμαντέρ του Netflix, η ίδια η Kendra εξηγεί με δικά της λόγια τα κίνητρά της πίσω από την παρενόχληση.
Η Kendra Gail Licari υπήρξε κάποτε μια σεβαστή προπονήτρια μπάσκετ σε γυμνάσιο του Μίσιγκαν. Ήταν ευφυής και ικανή, και οι μαθητές τη θαύμαζαν. Ωστόσο, πίσω από αυτήν την εξωτερική εικόνα υπήρχαν χρόνια άλυτων παιδικών τραυμάτων, που την έκαναν να παλεύει με αισθήματα απογοήτευσης, ανεπάρκειας και ανάγκης για έλεγχο. Η εξομολόγηση της 42χρονης στο Unknown Number αποκάλυψε ένα τραύμα από την παιδική της ηλικία, συμπεριλαμβανομένης μιας επίθεσης όταν ήταν στην ηλικία της Lauryn. Αυτό ενδέχεται να οδήγησε στις ανησυχητικές πράξεις της Kendra, κάνοντάς την να υποβάλλει την κόρη της σε μια παρόμοια δοκιμασία, ως έναν διεστραμμένο τρόπο να συνδεθεί μαζί της και να τη διατηρήσει κοντά της.
Η σκηνοθέτις του ντοκιμαντέρ, Skye Borgman, δήλωσε σχετικά :«Αναφέρει στο ντοκιμαντέρ μια επίθεση που συνέβη [σε εκείνη] όταν ήταν περίπου στην ηλικία της Lauryn. Μιλάει για το πόσο τρομακτικό ήταν γι’ αυτήν να βλέπει το μοναδικό της παιδί, το κοριτσάκι της, να μεγαλώνει, και σε αυτό πραγματικά ταυτίζεται· και πιστεύει ότι αυτό την οδήγησε στο να στέλνει αυτά τα μηνύματα και να προσπαθεί να κρατήσει τη Lauryn κοντά της».
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι η συμπεριφορά της Kendra Licari μπορεί να πηγάζει από μια ψυχολογική ανάγκη για επιβεβαίωση ή ίσως από δυσαρέσκεια απέναντι στην αυξανόμενη ανεξαρτησία της κόρης της. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι πάλευε με βαθιά ριζωμένες ανασφάλειες που εκδηλώθηκαν με καταστροφικούς τρόπους. Άλλοι εικάζουν ότι ίσως επιδίωκε τη συμπόνια, παρουσιάζοντας τον εαυτό της ταυτόχρονα ως θύμα και ως προστάτη.
Ο εισαγγελέας και άλλοι αξιωματούχοι παρομοίασαν τη συμπεριφορά της με σύνδρομο Μινχάουζεν δια αντιπροσώπου στην ψηφιακή εποχή, όμως η Borgman προειδοποιεί: «Το να του δώσουμε ιατρική βάση είναι κάπως προβληματικό... Όμως πιστεύω ότι υπάρχουν στοιχεία - να βλάπτεις κάποιον για να τον κρατήσεις κοντά - που όντως υπήρχαν».
Η διαδρομή της Lauryn
Η Lauryn βίωσε την παρενόχληση, την καχυποψία και τελικά την αλήθεια για τη μητέρα της. Η Borgman θυμάται: «Την πρώτη φορά που μιλήσαμε με τη Lauryn ήταν την άνοιξη του 2023... και τότε αγαπούσε τη μητέρα της. Το μόνο που ήθελε ήταν να την ξαναφέρει στη ζωή της».
Ένα χρόνο αργότερα, μετά την αποφυλάκιση της Kendra, η οπτική της Lauryn είχε αλλάξει: «Ήθελε να προσεγγίσει τη σχέση με περισσότερη προσοχή».
Τώρα, στα 18 της, ανοίγει νέο κεφάλαιο: «Βρίσκεται στην αρχή της διαδικασίας να καταλάβει ότι εκείνη μπορεί να έχει τον έλεγχο, ότι μπορεί να παίρνει όλες τις αποφάσεις για τον εαυτό της και για τη σχέση της με τη μητέρα της», σχολιάζει η Borgman.
Ο Owen και η Lauryn είχαν χωρίσει πριν λυθεί η υπόθεση και δεν είχαν πλέον επαφή. Αντίθετα, η Lauryn ανέπτυξε στενότερη σχέση με τον πατέρα της, Shawn: «Είναι υπέροχο να τους βλέπεις μαζί... Είναι ένα όμορφο αποτέλεσμα μέσα από κάτι τόσο τραγικό».
Οι άλλοι ύποπτοι
Πριν αποκαλυφθεί η Kendra, η υπόθεση είχε γεμίσει με φήμες και κατηγορίες. Η φίλη του Owen, Khloe Wilson, βρέθηκε στο κέντρο της έρευνας. «Το να μη σε πιστεύουν οι φίλοι σου, να χάνεις φίλους γιατί παίρνουν το μέρος κάποιου άλλου... όλα αυτά τα πράγματα είναι πραγματικότητες που ζουν οι μαθητές σήμερα», λέει η Borgman. Επαινεί την Khloe και άλλους μαθητές που μίλησαν ανοιχτά: «Ήθελαν να συμβάλουν κι εκείνοι στο να γίνει ο κόσμος καλύτερος... και τους βγάζω το καπέλο».
Τα διδάγματα του ντοκιμαντέρ
Η Borgman ελπίζει ότι το φιλμ θα προκαλέσει συζητήσεις για την τεχνολογία και την εμπιστοσύνη: «Αυτή είναι μια τρελή περίπτωση, αλλά τα παιδιά λαμβάνουν τρομερά μηνύματα κάθε μέρα και αντιμετωπίζουν τον κυβερνοεκφοβισμό καθημερινά. Το FBI μπορεί να μην εμπλέκεται, αλλά τα παιδιά το ζουν».
Κλείνει με το εξής κάλεσμα: «Ακούστε τα παιδιά σας, κατανοήστε τις απειλές που υπάρχουν εκεί έξω και δώστε τους τη δυνατότητα να παίρνουν καλές αποφάσεις».
Δείτε το τρέιλερ:
Το Unknown Number: The High School Catfish προβάλλεται στο Netflix.