Για περισσότερες από πέντε δεκαετίες, κάθε Πρόεδρος των ΗΠΑ περνά από ετήσιες ιατρικές εξετάσεις, τα αποτελέσματα των οποίων δίνονται (ως έναν βαθμό) στη δημοσιότητα.
Αν και δεν είναι υποχρεωτικά καθορισμένες από το Σύνταγμα ή τη νομοθεσία, έχουν εξελιχθεί σε παραδοσιακή και πολιτικά σημαντική πρακτική. Όμως πόσο αξιόπιστες είναι και τι μπορεί να αποκρύπτεται;
Ένα ρεπορτάζ του McClatchy News (ένας από τους παλαιότερους και σημαντικότερους οργανισμούς ειδήσεων στις ΗΠΑ με ιστορία που ξεκινά από τον 19ο αιώνα), δημοσιευμένο μέσω του Miami Herald, αποκαλύπτει τι πραγματικά ισχύει πίσω από την «παράδοση διαφάνειας» σχετικά με την υγεία των προέδρων.
Μια ιστορία απόκρυψης
Σύμφωνα με τον ιστορικό Thomas Balcerski, για το μεγαλύτερο μέρος της αμερικανικής ιστορίας, η υγεία των προέδρων θεωρούνταν κρατικό μυστικό.
Για παράδειγμα, το 1893, ο πρόεδρος Γκρόβερ Κλίβελαντ υποβλήθηκε κρυφά σε χειρουργείο στο στόμα για αφαίρεση όγκου πάνω σε... γιοτ, για να μη μαθευτεί.
Ο Φράνκλιν Ρούσβελτ απέκρυψε ότι είχε σοβαρή καρδιοπάθεια, ενώ οι πολίτες δεν ήξεραν καν ότι χρησιμοποιούσε αναπηρικό καροτσάκι.
Ο Ρόναλντ Ρίγκαν διαγνώστηκε με Αλτσχάιμερ μετά τη θητεία του, αλλά υπήρχαν εικασίες για πρώιμα συμπτώματα κατά τη διάρκεια της προεδρίας.
Ο Τζον Φ. Κένεντι είχε σοβαρά προβλήματα υγείας όπως τη νόσο Addison και χρόνιους πόνους στη μέση, που αποκαλύφθηκαν μετά τον θάνατό του.
Η μεγάλη στροφή για την παραδοχή των προβλημάτων υγείας, ήρθε με την προεδρία του Αϊζενχάουερ, όταν μετά από πολλαπλά καρδιακά επεισόδια, επέλεξε να εμφανιστεί δημόσια στο αναπηρικό του καροτσάκι, ώστε να κατευνάσει τις ανησυχίες πριν τις εκλογές του 1956.
Από πότε ξεκίνησαν οι καθιερωμένες εξετάσεις και τι περιλαμβάνουν
Όμως ήταν από την εποχή του Ρίτσαρντ Νίξον και μετά, που οι πρόεδροι άρχισαν να υποβάλλονται σε τακτικές τυποποιημένες εξετάσεις (όχι απαραίτητα ετησίως), με κάποια αποτελέσματα να δίνονται στη δημοσιότητα, όπως εξηγεί ο Jacob M. Appel, καθηγητής Ιατρικής, ιστορικός της υγείας των προέδρων και συγγραφέας για το θέμα.
Σύμφωνα με τον Jacob Appel, συνήθως πραγματοποιούνται εξετάσεις αίματος και ούρων (χοληστερίνη, σάκχαρο), γίνεται έλεγχος ακοής, δοντιών, δέρματος, σε κάποιες περιπτώσεις πραγματοποιούνται ακτινογραφίες και καρδιογραφήματα, ενώ καταγράφονται και οι συνήθειες του εκάστοτε προέδρου, όπως άσκηση, αλκοόλ, κάπνισμα.
Τι συμβαίνει με την πνευματική κατάσταση;
Αν και η δημόσια συζήτηση γύρω από την ψυχική διαύγεια του Τζο Μπάιντεν είναι έντονη τα τελευταία χρόνια, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ δεν υπεβλήθη σε τεστ γνωστικής λειτουργίας στην τελευταία του εξέταση και αυτό δεν είναι ασυνήθιστο.
Από την άλλη πλευρά, ο λάτρης του fast food Ντόναλντ Τραμπ, είχε δηλώσει ότι «πέρασε με άριστα» ένα τέτοιο τεστ το 2020, αλλά ο Appel σχολιάζει πως «Οι ερωτήσεις είναι επιπέδου... γηροκομείου. Δεν δείχνουν αν κάποιος είναι κατάλληλος να κυβερνήσει».
Υποχρεούνται να δημοσιοποιούν τα αποτελέσματα;
Η απάντηση είναι όχι. Ούτε η εξέταση είναι υποχρεωτική, ούτε η δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων.
«Είναι όπως η δημοσιοποίηση των φορολογικών δηλώσεων: πολιτική επιλογή, όχι νομική υποχρέωση», λέει ο Balcerski.
Ο Appel είναι πιο αυστηρός: «Είναι πολιτικό παιχνίδι. Το κοινό δεν πρέπει να εμπιστεύεται τυφλά αυτές τις αναφορές. Έχουμε μάθει επανειλημμένα - ακόμη και πρόσφατα - ότι οι πολιτικοί έχουν εξαπατήσει το κοινό σχετικά με την υγεία τους, ακόμη και σε καταστάσεις υψηλού διακυβεύματος».
Φέρνει μάλιστα παραδείγματα. Ο Λίντον Τζόνσον απέκρυψε ότι είχε καρκίνο του δέρματος. Ο υποψήφιος Πολ Τσόνγκας δήλωσε ψευδώς το 1992 ότι είχε θεραπευτεί από καρκίνο, κάτι που εκείνη την εποχή ήταν «προφανώς ψευδές».
Το κοινό μπορεί μόνο να υποθέσει ότι κάποια αποτελέσματα αποκρύπτονται δήλωσε ο Appel, προσθέτοντας πως «Θα μάθουμε σε μια ή δύο γενιές τι δεν ξέρουμε».
Μικρές αποκαλύψεις με σημασία
Παρά την αδιαφάνεια, οι εκθέσεις κάποιες φορές δίνουν χρήσιμες πληροφορίες:
Ο Μπιλ Κλίντον εμφάνισε απώλεια ακοής και χρειάστηκε ακουστικό, ενώ ο Τζορτζ Μπους ο νεότερος, ακόμη και μέσα στη θητεία του, είχε την υγεία ενός επαγγελματία αθλητή.
Ο ρόλος της ηλικίας
Η ηλικία των προέδρων (π.χ. Μπάιντεν, Τραμπ) έχει αυξήσει τη δημόσια συζήτηση για το κατά πόσο είναι απαραίτητες πιο ενδελεχείς ψυχονευρολογικές εξετάσεις.
Μερικοί προτείνουν ένα τυποποιημένο τεστ γνωστικής επάρκειας για όλους τους υποψηφίους και ανεξάρτητες ιατρικές αξιολογήσεις, αντί για αποκλειστικά διορισμένους κυβερνητικούς γιατρούς
Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν έχει θεσμοθετηθεί επίσημα μέχρι σήμερα.
Η διάγνωση του Τζο Μπάιντεν για καρκίνο και οι αντιδράσεις
Στις 16 Μαΐου 2025, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, διαγνώστηκε με καρκίνο του προστάτη σε στάδιο 4, με μετάσταση στα οστά. Η διάγνωση έγινε μετά από εξέταση λόγω ουρολογικών συμπτωμάτων, όπου εντοπίστηκε οζίδιο στον προστάτη.
Η νόσος χαρακτηρίζεται από υψηλό δείκτη Gleason 9, υποδεικνύοντας επιθετική μορφή καρκίνου. Ωστόσο, η καρκίνος είναι ευαίσθητος στις ορμόνες, γεγονός που επιτρέπει την εφαρμογή θεραπειών με πιθανή αποτελεσματικότητα.
Η ανακοίνωση της διάγνωσης προκάλεσε αντιδράσεις. Ο Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ, σε podcast του, υποστήριξε ότι η σοβαρότητα της ασθένειας του Μπάιντεν είχε αποκρυφτεί, υπονοώντας ότι η κυβέρνηση διοικούνταν από «βαθύ κράτος» κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Μπάιντεν. Επιπλέον, σε ανάρτησή του στο X (πρώην Twitter), αμφισβήτησε τη σύζυγο του Μπάιντεν, Τζιλ, για το ότι δεν εντόπισε νωρίτερα την ασθένεια, προκαλώντας αντιδράσεις με τα σχόλια του.
Αντίθετα, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εξέφρασε δημόσια τη συμπαράστασή του στον Μπάιντεν, ευχόμενος ταχεία ανάρρωση, τονίζοντας τη σημασία της ενότητας πέρα από πολιτικές διαφορές.
Η τελευταία επίσημη ιατρική γνωμάτευση για τον Τζο Μπάιντεν ως Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών πραγματοποιήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2024, στο Εθνικό Στρατιωτικό Ιατρικό Κέντρο Walter Reed. Ο προσωπικός του ιατρός, Δρ. Κέβιν Ο'Κόνορ, τον χαρακτήρισε ως «υγιή, δραστήριο και ρωμαλέο 81χρονο άνδρα» που «παραμένει ικανός να εκτελεί επιτυχώς τα καθήκοντα της προεδρίας».
Οι ιατρικές εξετάσεις του Ντόναλντ Τραμπ
Στις 11 Απριλίου 2025, ο Ντόναλντ Τραμπ υποβλήθηκε σε ετήσιο ιατρικό έλεγχο στο Walter Reed National Military Medical Center. Η έκθεση του ιατρού του Λευκού Οίκου ανέφερε ότι ο Τραμπ είναι σε «εξαιρετική υγεία», με φυσιολογικά αποτελέσματα σε καρδιολογικές, πνευμονικές, νευρολογικές και γενικές εξετάσεις. Η αξιολόγηση περιλάμβανε εξετάσεις από 14 ειδικούς και επιβεβαίωσε την ικανότητά του να εκτελεί τα καθήκοντα του Προέδρου.