Ερευνούμε, με νούμερα και αριθμούς, την αύξηση στη δημοτικότητα των κόμικς και εικονογραφημένων βιβλίων για παιδιά σχολικής ηλικίας διεθνώς αλλά και στην Ελλάδα.
Τα κόμικς και τα εικονογραφημένα βιβλία για παιδιά σχολικής ηλικίας γνωρίζουν μία αξιοσημείωτη άνοδο στην Ελλάδα αλλά και σε όλο τον δυτικό κόσμο τα τελευταία χρόνια, τόσο σε επίπεδο πωλήσεων όσο και εκπαιδευτικής και πολιτιστικής χρήσης.
Η στροφή προς αυτά τα έντυπα δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο αλλά παγκόσμιο, με τοπικές ιδιαιτερότητες. Το ενδιαφέρον των παιδιών για τα κόμικς, η αυξανόμενη εμπλοκή εκπαιδευτικών και γονέων, καθώς και η ενίσχυση των εγχώριων δημιουργών συνθέτουν μία δυναμική εικόνα για το μέλλον αυτής της κατηγορίας.
Η βασική αιτία για την όψιμη αυτή δημοτικότητα των κόμικ είναι απλή: Οι εικόνες των λεγόμενων κόμικ είναι πολύχρωμες και διασκεδαστικές, αλλά οι ιστορίες αντιμετωπίζουν σοβαρά ζητήματα: την αποκατάσταση χαλασμένων σχέσεων, την αντιμετώπιση του κοινωνικού άγχους, τις σχέσεις με τα αδέλφια και τους γονείς.
Σε αντίθεση με τα λογοτεχνικά έργα, τα οποία της παίρνουν μέρες να διαβάσει, ένα παιδί διαβάζει αυτά τα κόμικ σε λιγότερο από μία ώρα. Και, αν το επιθυμεί, επιστρέφει ξανά και ξανά σε αυτά που του αρέσουν, σαν να είναι οδηγοί για να πλοηγηθεί στις δύσκολες καταστάσεις της παιδικής και προεφηβικής ζωής.
Παγκόσμια αγορά κόμικ: ένα πραγματικό χρυσωρυχείο
Η παγκόσμια αγορά παιδικού βιβλίου εκτιμάται ότι ήταν περίπου 12,3 δισ. $ το 2023 και προβλέπεται να φτάσει τα 16 δισ. $ έως το 2028 με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης (CAGR) 4–5%. Τα εικονογραφημένα βιβλία για παιδιά (ιντερνετικά, έντυπα και έντυπα με αλληλεπίδραση) αποτελούν το 27% των επενδύσεων στην παιδική εκδοτική το 2023, μέρος μιας αγοράς που ξεπέρασε τα 2,3 δισ. $.
Τα κόμικς και ιδιαίτερα τα graphic novels για παιδιά αποτελούν το 15% των πωλήσεων παιδικών βιβλίων το 2023. Το 2022, οι πωλήσεις graphic novels για παιδιά αυξήθηκαν κατά 20% και καταλάμβαναν 10% της συνολικής αγοράς παιδικής λογοτεχνίας. Από το 2020 στο 2021, παρατηρήθηκε 65% αύξηση στις πωλήσεις graphic novels, ενώ τα manga εκτοξεύθηκαν κατά 171%.
Σύμφωνα με έρευνα του School Library Journal (2023) των ΗΠΑ, σε πάνω από 90% των σχολικών βιβλιοθηκών των ΗΠΑ, τα graphic novels αυξήθηκαν σημαντικά τα τελευταία χρόνια, ειδικότερα σε δημοτικά.
Οι εκδότες παράγουν πλέον χιλιάδες νέους τίτλους κάθε χρόνο για άτομα όλων των ηλικιών, από τους νεότερους αναγνώστες έως τους ενήλικες. Οι συγγραφείς γραφικών μυθιστορημάτων διευρύνουν τα όρια της τέχνης, αφηγούνται μια μεγάλη ποικιλία ιστοριών με ποικίλα εικονογραφικά στυλ. Και περισσότεροι άνθρωποι από ποτέ διαβάζουν αυτά τα βιβλία.
Ωστόσο, τα κόμικ είναι δημοφιλή κυρίως και πρωτίστως μεταξύ των μικρών παιδιών που ακόμα αναπτύσσουν τις δεξιότητές τους στην ανάγνωση. Έρευνες δείχνουν ότι τα τελευταία χρόνια, τα γραφικά μυθιστορήματα έχουν αυξηθεί σε δημοτικότητα κατά 69% μεταξύ των παιδιών του δημοτικού. Αρκετοί εκδότες έχουν πλέον ειδικές εκδόσεις για παιδιά αφιερωμένες στα γραφικά μυθιστορήματα, όπως η Macmillan’s First Second και η Hachette’s Little, Brown Ink.
Πώς τα κόμικς απέκτησαν κακή φήμη
Τα κόμικς εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στις αρχές του 1900, όταν οι εφημερίδες δημοσίευσαν χιουμοριστικές σειρές κόμικς. Στη δεκαετία του 1940, η βιομηχανία των κόμικς γνώρισε ραγδαία ανάπτυξη, καθώς οι δημιουργοί διηγούνταν ιστορίες από πολλά είδη, όπως τρόμου, αστυνομικά και, ίσως τα πιο γνωστά, με υπερήρωες. Μέχρι τη δεκαετία του '50, τα κόμικς του Superman πωλούσαν 1,5 εκατομμύρια αντίτυπα το μήνα.
Στη συνέχεια, ήρθε η αντίδραση. Τα κόμικς αυτής της εποχής γράφονταν συχνά για ενήλικες και απεικόνιζαν βία, ναρκωτικά και σεξ. Το 1954, ο ψυχολόγος Fredric Wertham έγραψε το βιβλίο «Seduction of the Innocent: The Influence of Comic Books on Today’s Youth», στο οποίο υποστήριζε ότι τα κόμικς είχαν αρνητική επίδραση στα παιδιά, προωθώντας «ανώμαλες» σεξουαλικές πρακτικές.
Η αμερικανική κυβέρνηση άρχισε να ανησυχεί για την επίδραση των κόμικς στην αμερικανική νεολαία. Σε μια ακρόαση της Γερουσίας το 1954 σχετικά με την επιβλαβή επίδραση των κόμικς στην κοινωνία, οι μεγάλοι εκδότες συμφώνησαν να αυτολογοκρίνουν τα έργα τους, επιβάλλοντας έναν περιοριστικό «Κώδικα Κόμικς», ο οποίος εξασφάλιζε ότι όλα τα κόμικς θα ήταν ασφαλή για τα παιδιά. Εν τω μεταξύ, οι δημιουργοί κόμικς με πιο ενήλικα θέματα πέρασαν στην παρανομία, πουλώντας τα έργα τους στη μαύρη αγορά.
Στη δεκαετία του '80 και του '90, τα κόμικς ως είδος είχαν σε μεγάλο βαθμό εξαφανιστεί. Οι σειρές που παρέμειναν ήταν τυποποιημένες και ήπιες, όπως ο Garfield, αντί για τις πλούσιες, συναρπαστικές ιστορίες των προηγούμενων δεκαετιών. Υπήρχε ακόμα μια κοινότητα θαυμαστών των υπερηρώων που διάβαζαν κόμικς της DC και της Marvel, αλλά δεν είχαν την ίδια ευρεία απήχηση.
«Ωστόσο, εν μέσω αυτής της έλλειψης, μικρές κοινότητες λάτρεις των κόμικς συνέχισαν να υπάρχουν», λέει ο Robin Brenner, υπεύθυνος αναφοράς και προγραμματισμού στη Δημόσια Βιβλιοθήκη Woburn, έξω από τη Βοστώνη.
Μερικοί ικανοποίησαν την επιθυμία τους στρέφοντας την προσοχή τους στο Manga, ένα είδος κόμικς από την Ιαπωνία που καλύπτει ένα ευρύ φάσμα ειδών και ηλικιών. Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, οι ιαπωνικοί εκδότες μετέφραζαν και εξήγαγαν αυτά τα βιβλία σε όλο τον κόσμο. Υπήρχε επίσης μια νέα υποκουλτούρα που αναδυόταν στο διαδίκτυο γύρω από τα διαδικτυακά κόμικς, όπου οι δημιουργοί δημοσίευαν ιστορίες στο διαδίκτυο που κυκλοφορούσαν μία φορά την εβδομάδα.
Οι αμερικανοί εκδότες το πρόσεξαν. «[Οι εκδότες] συνειδητοποίησαν ξαφνικά ότι θα μπορούσε να υπάρχει μια τεράστια αγορά για κόμικς που διηγούνταν διαφορετικά είδη ιστοριών, για διαφορετικά ακροατήρια», λέει ο Brenner.
Το νέο είδος των γραφικών μυθιστορημάτων για εφήβους
Η Tori Sharp, μια 30χρονη συγγραφέας γραφικών μυθιστορημάτων, πάντα αγαπούσε τα κόμικς. «Διαπίστωσα ότι η τέχνη αυτή μπορεί να εκφράσει τόσα πολλά», λέει η Sharp. «Υπάρχει κάτι που σε κάνει να νιώθεις πιο κοντά στον δημιουργό από ό,τι με την πεζογραφία. Είναι πολύ οικείο».
Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της παιδικής της ηλικίας, δυσκολεύτηκε να βρει βιβλία αυτού του είδους. Ακόμη και πριν από μια δεκαετία, όταν φοιτούσε στη σχολή καλών τεχνών, η βιβλιοθήκη είχε μόνο λίγα γνωστά τίτλους, όπως το Maus και το Persepolis. Όμως, καθώς εκπαιδευόταν και η ίδια για να γίνει καλλιτέχνης, η αγορά των γραφικών μυθιστορημάτων για παιδιά βρισκόταν σε μεταβατικό στάδιο.
Μια σημαντική εξέλιξη έλαβε χώρα το 2010, όταν η Scholastic εξέδωσε το βιβλίο της Raina Telgemeier Smile, ένα κόμικ για μια μαθήτρια της έκτης δημοτικού που τραυματίζει τα δύο μπροστινά της δόντια και πρέπει να φοράει ένα ενοχλητικό σιδεράκι. Η ιστορία, με τις πολύχρωμες εικόνες της, ήταν αμέσως επιτυχία μεταξύ των νεαρών αναγνωστών και των μαθητών του γυμνασίου. Πούλησε δεκάδες χιλιάδες αντίτυπα το έτος της κυκλοφορίας του και, μια δεκαετία αργότερα, πωλούσε εκατοντάδες χιλιάδες αντίτυπα ετησίως. Η Telgemeier συνέχισε να δημιουργεί πολλά άλλα bestseller, συμπεριλαμβανομένου του κόμικ The Baby-Sitters Club.
Η Andrea Colvin, διευθύντρια εκδόσεων γραφικών εκδόσεων στη Little, Brown Ink, λέει ότι η Telgemeier εγκαινίασε ένα νέο είδος κόμικς που απευθύνεται σε εφήβους. Σύντομα, όλοι οι εκδότες παιδικών βιβλίων ήταν πρόθυμοι να αποκτήσουν βιβλία από ταλαντούχους συγγραφείς κόμικ που επικεντρώνονταν σε θέματα που ενδιαφέρουν τους αναγνώστες της μέσης εκπαίδευσης. «Ήταν μια πολύ συναρπαστική στιγμή», λέει η Colvin. «Υπήρχε ένα νέο μέσο για τα παιδιά να επεξεργάζονται τις ιστορίες αυτές».
Στο ρόλο της στη Little, Brown Ink, η Colvin προσέλαβε την Sharp για να δημιουργήσει κόμικ για εφήβους. Για την Sharp, αυτή ήταν μια ευκαιρία να δημιουργήσει τα είδη των βιβλίων που λαχταρούσε ως παιδί. Το πρώτο της κόμικ, που εκδόθηκε το 2021, είναι ένα αυτοβιογραφικό έργο που εξηγεί πώς η Sharp αντιμετώπισε το διαζύγιο των γονιών της ζώντας στον κόσμο της φαντασίας.
«Είχα σκεφτεί να γράψω την ιστορία ως μυθιστόρημα, με έναν μικρό δράκο του οποίου οι γονείς χώρισαν», λέει. «Αλλά ένιωσα ότι το να πω μια ιστορία που τα παιδιά θα γνώριζαν ότι είναι αληθινή θα μπορούσε να τους βοηθήσει πολύ αν αντιμετώπιζαν αυτό το συγκεκριμένο πρόβλημα».
Πολλοί γονείς αποθαρρύνονται από το γεγονός ότι τα παιδιά διαβάζουν γρήγορα τα κόμικ, θεωρώντας ότι αυτά τα βιβλία δεν είναι τόσο ουσιαστικά όσο η πεζογραφία. Αλλά η Sharp δεν το βλέπει έτσι. «Ένα από τα πιο όμορφα πράγματα στα κόμικ είναι το πόσο γρήγορα διαβάζονται», λέει. «Αυτό επιτρέπει στα παιδιά να διαβάζουν διαφορετικές ιστορίες, να βρίσκουν μια με την οποία συνδέονται και να περνούν πολύ χρόνο με αυτή τη συγκεκριμένη ιστορία. Τα παιδιά διαβάζουν συχνά βιβλία με χαρακτήρες που είναι λίγα χρόνια μεγαλύτεροι από αυτά και αντιμετωπίζουν θέματα που τα ενδιαφέρουν».
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία από το δημοφιλέστερο marketplace στην Ελλάδα, το Skroutz, η κατηγορία "Παιδικά Βιβλία" σημείωσε αύξηση πωλήσεων της τάξεως του 73% την περίοδο 2022–2024, με μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 31,3%. Πιο εντυπωσιακή όμως είναι η αύξηση στα παιδικά κόμικς, η οποία ξεπέρασε το 112%. Ιδιαίτερα εντυπωσιακή είναι η αύξηση πωλήσεων στην κατηγορία manga, η οποία σημείωσε άνοδο 1.303% μέσα στην ίδια περίοδο, αυξάνοντας τις πωλήσεις από 545 σε 7.646 τεμάχια. Οι δείκτες αυτοί αποκαλύπτουν ότι η ζήτηση για εικονογραφημένα βιβλία, με έμφαση στα κόμικς και τα manga, αυξάνεται με ταχύτατο ρυθμό.
Η στροφή αυτή δεν είναι μόνο καταναλωτική. Οι εκπαιδευτικοί και τα σχολεία στην Ελλάδα ενσωματώνουν όλο και συχνότερα τα κόμικς στη μαθησιακή διαδικασία. Πάνω από 600 σχολεία έχουν συμμετάσχει σε προγράμματα δημιουργίας ψηφιακών κόμικ, ενώ πολλά Γυμνάσια και Δημοτικά εντάσσουν δραστηριότητες κόμικ στο πλαίσιο των φιλολογικών και καλλιτεχνικών μαθημάτων.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το πιλοτικό πρόγραμμα του 1ου Γυμνασίου Παπάγου, στο οποίο το 92% των μαθητών δήλωσαν ότι τους άρεσε η χρήση ψηφιακών κόμικ στο μάθημα, το 96% ανέφερε ότι η εμπειρία τους ήταν πιο ευχάριστη, ενώ το 84% τόνισε ότι απολαμβάνει περισσότερο τη μελέτη μέσω των κόμικς. Οι δραστηριότητες αυτές δείχνουν ότι τα κόμικς λειτουργούν ως γέφυρα ανάμεσα στην ψυχαγωγία και τη γνώση.
Η πολιτιστική σκηνή των κόμικς στην Ελλάδα επίσης βρίσκεται σε άνθιση. Από τις αρχές της δεκαετίας του 2010 και ιδιαίτερα μετά το 2020, τα φεστιβάλ κόμικς πολλαπλασιάστηκαν. Από 3-4 βασικά φεστιβάλ που υπήρχαν (όπως το Comicdom στην Αθήνα και το The Comic Con στη Θεσσαλονίκη), σήμερα διοργανώνονται πάνω από 15 κάθε χρόνο, με αυξανόμενη συμμετοχή δημιουργών και κοινού. Τα φεστιβάλ αυτά φιλοξενούν Έλληνες και ξένους δημιουργούς, εκθέσεις, σεμινάρια και διαγωνισμούς που ενθαρρύνουν νέους καλλιτέχνες.
Η εκδοτική παραγωγή ακολουθεί τη ζήτηση. Παραδοσιακοί εκδοτικοί οίκοι όπως οι Πατάκης, Μεταίχμιο, Ψυχογιός και Καστανιώτης ενίσχυσαν τις σειρές τους με κόμικς και εικονογραφημένα βιβλία. Τίτλοι όπως το "Logicomix" γνώρισαν διεθνή επιτυχία, ενώ έργα όπως η διασκευή του "Ερωτόκριτου" σε graphic novel πούλησαν πάνω από 13.000 αντίτυπα. Ακόμα και κλασικά ελληνικά λογοτεχνικά έργα, όπως "Ο Μεγάλος Περίπατος του Πέτρου" ή "Τα Μυστικά του Βάλτου" διασκευάζονται σε μορφή κόμικ, προσεγγίζοντας κοινό που παραδοσιακά δεν ενδιαφερόταν για το μέσο αυτό.
Παράλληλα με τις εκδόσεις, η κοινότητα των ανεξάρτητων δημιουργών είναι πιο ζωντανή από ποτέ. Η παραγωγή fanzines, δηλαδή αυτοεκδόσεων από καλλιτέχνες και μικρές ομάδες, έχει αυξηθεί θεαματικά. Πολλές από αυτές τις πρωτοβουλίες έχουν επαγγελματικό επίπεδο και φιλοξενούνται σε φεστιβάλ, λέσχες και διαδικτυακές πλατφόρμες. Το επίπεδο των ανεξάρτητων ελληνικών κόμικς έχει ανέβει θεαματικά, κάτι που αναγνωρίζεται από φεστιβάλ του εξωτερικού αλλά και από την εγχώρια αγορά.
Ωστόσο, η ελληνική αγορά κόμικς εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις. Η εκτύπωση και διανομή έντυπων κόμικς απαιτεί σημαντικό κεφάλαιο και ευρεία διανομή, που δεν είναι πάντα εφικτή. Πολλές από τις έντυπες εκδόσεις απαιτούν τιράζ τουλάχιστον 20.000–40.000 αντιτύπων για να είναι βιώσιμες, αριθμός δύσκολος για τα ελληνικά δεδομένα. Επίσης, η διάθεση κόμικς μέσω παραδοσιακών σημείων πώλησης, όπως περίπτερα και αλυσίδες καταστημάτων, έχει περιοριστεί δραστικά.
Επιπλέον, τα περιοδικά κόμικς που κάποτε κυριαρχούσαν στα ελληνικά περίπτερα έχουν σχεδόν εξαφανιστεί. Οι τίτλοι όπως ο "Μικρός Ήρωας", το "Μπλεκ" και ο "Αστερίξ" δεν κυκλοφορούν πια με τη συχνότητα ή την απήχηση του παρελθόντος. Παρά ταύτα, το ψηφιακό περιβάλλον προσφέρει νέες ευκαιρίες για τη διανομή και την προώθηση κόμικς, ειδικά μέσα από πλατφόρμες όπως το Instagram, το Tapas και το Webtoon, που επιτρέπουν στους δημιουργούς να παρουσιάζουν το έργο τους σε ευρύτερο κοινό.
Συνολικά, η εικόνα για τα κόμικς και τα εικονογραφημένα βιβλία για παιδιά στην Ελλάδα είναι θετική και δυναμική. Υπάρχει σαφής τάση αύξησης της ζήτησης, τόσο από πλευράς αναγνωστών όσο και εκπαιδευτικών. Οι διαδικτυακές πωλήσεις αυξάνονται ραγδαία, οι δημιουργοί ενδυναμώνονται και νέες μορφές έκφρασης και διάδοσης αναδύονται. Παρά τις προκλήσεις στην εκτύπωση και διανομή, η γενική κατεύθυνση είναι ανοδική.
Οι προοπτικές για το μέλλον είναι αισιόδοξες. Η ενσωμάτωση των κόμικς στην εκπαιδευτική διαδικασία ενδέχεται να ενισχυθεί περαιτέρω, μέσω καινοτόμων προγραμμάτων και ψηφιακών εφαρμογών. Οι νέοι δημιουργοί βρίσκουν στήριξη σε φεστιβάλ, σχολές και διαδικτυακές κοινότητες. Η αυξημένη ζήτηση για manga και διασκευές κλασικών έργων φανερώνει τη διάθεση του κοινού να εξερευνήσει νέες μορφές ανάγνωσης.
Η Ελλάδα φαίνεται έτοιμη να εντάξει δυναμικά τα κόμικς και τα εικονογραφημένα βιβλία στον πολιτιστικό και εκπαιδευτικό της ιστό. Το επόμενο βήμα είναι η ενίσχυση των υποδομών και της προβολής, ώστε η σημερινή άνθιση να οδηγήσει σε μία διαρκή και βιώσιμη ανάπτυξη για τον κόσμο των κόμικς στην Ελλάδα.
Η αγωνία και η ανησυχία των γονιών
Όταν οι εκδότες άρχισαν να δημιουργούν κόμικ για μικρά παιδιά τη δεκαετία του 2010, υπήρξε μεγάλη αντίδραση. Αυτή η αντίδραση συνεχίζεται. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έρευνα του School Library Journal των ΗΠΑ, το 55% των βιβλιοθηκάριων δήλωσε ότι οι δάσκαλοι αντιτάχθηκαν σε αυτά επειδή δεν ήταν «αληθινά βιβλία», ενώ το 48% δήλωσε ότι οι γονείς είχαν την ίδια άποψη.
Η ανησυχία τους έρχεται σε μια εποχή που παρατηρείται απότομη πτώση στην ανάγνωση των παιδιών. Η Scholastic διαπίστωσε ότι καθώς τα παιδιά περνούν από το δημοτικό στο γυμνάσιο, παρατηρείται δραματική μείωση της απόλαυσης που αντλούν από την ανάγνωση (από 70% σε 46%) καθώς και της συχνότητας ανάγνωσης (από 46% σε 15%). Η Scholastic αναφέρει ότι ένας από τους λόγους για αυτό είναι ότι τα παιδιά περνούν όλο και περισσότερο χρόνο μπροστά σε οθόνες, ιδιαίτερα στην εφηβεία.
Για πολλούς γονείς και εκπαιδευτικούς, δεν είναι σαφές εάν τα κόμικ βελτιώνουν ή επιδεινώνουν το πρόβλημα. Με τις τολμηρές εικονογραφήσεις και τον μικρότερο αριθμό λέξεων, το είδος αυτό φαίνεται να είναι φτιαγμένο για παιδιά που είναι βυθισμένα στον έντονα οπτικό και γρήγορο κόσμο της τηλεόρασης και των βιντεοπαιχνιδιών. Ωστόσο, κάποιοι ανησυχούν ότι τα παιδιά δεν θα καταφέρουν ποτέ να κάνουν τη μετάβαση στην ανάγνωση πεζών κειμένων και ότι θα καταλήξουν στο πανεπιστήμιο χωρίς να έχουν διαβάσει ένα ολόκληρο βιβλίο.
Ωστόσο, νέα στοιχεία δείχνουν ότι τα κόμικ συμβάλλουν στην καλλιέργεια δια βίου αναγνωστών πεζού λόγου. Μια έρευνα του 2023 από το National Literacy Trust διαπίστωσε ότι τα παιδιά που διαβάζουν κόμικ στον ελεύθερο χρόνο τους είναι δύο φορές πιο πιθανό να απολαμβάνουν περισσότερο το διάβασμα συνολικά και να αξιολογούν τον εαυτό τους ως καλούς αναγνώστες σε σύγκριση με εκείνα που δεν διαβάζουν κόμικ.
Οι εκδότες έπρεπε να παλέψουν για να δείξουν στον κόσμο ότι τα κόμικ είναι μια νόμιμη μορφή λογοτεχνίας. Η εκδοτική σειρά κόμικ First Second, για παράδειγμα, έχει συμβάλει καθοριστικά σε αυτή την προσπάθεια. Η Macmillan την ξεκίνησε το 2006, όταν τα κόμικ είχαν μόνο ένα μικρό, εξειδικευμένο κοινό. Αλλά από την αρχή, επικεντρώθηκε στην απόκτηση βιβλίων για παιδιά που έσπρωχναν τα όρια της τέχνης και της αφήγησης.
Και, φυσικά, στην πορεία, πολλά από τα βιβλία της έχουν λάβει σημαντικά βραβεία. Ένα από τα πρώτα βιβλία που εξέδωσε, το American Born Chinese, ήταν φιναλίστ για το National Book Award. «Δεν μπορώ να τονίσω αρκετά πόσο σημαντική ήταν η διαδικασία αποστιγματισμού», λέει ο Jon Yaged, Διευθύνων Σύμβουλος της Macmillan. «Κανείς δεν μπορεί πλέον να αρνηθεί τη λογοτεχνική αξία των κόμικ».