Μια φωτεινή κίτρινη βαλίτσα, με άθικτο κέλυφος και γυαλισμένα ροδάκια, στέκεται σε ένα σκοτεινό ράφι στον οίκο δημοπρασιών Greasby’s στο νότιο Λονδίνο.
Φαινομενικά είναι μια συνηθισμένη βαλίτσα – όμως είναι βαριά, κλειδωμένη και γεμάτη με τα χαμένα υπάρχοντα ενός αγνώστου. Και για να ανακαλύψει κανείς τι κρύβεται μέσα, πρέπει να πλειοδοτήσει.
Η δημοσιογράφος του Guardian, Emma Russell, συμμετείχε στη διαδικασία προσφέροντας συνολικά 250 λίρες για πέντε βαλίτσες. Την επόμενη μέρα, η αδρεναλίνη κορυφώθηκε όταν διαπίστωσε ότι είχε κερδίσει τέσσερις από αυτές με μόλις 100 λίρες. Ένα «στοίχημα» που όλο και περισσότεροι ταξιδιώτες αποκαλούν suitcase gambling – και που έχει εξελιχθεί σε παγκόσμιο trend, με εκατομμύρια προβολές σε TikTok και Instagram.
Από το μυστήριο στην ψυχαγωγία
Η ιδέα είναι απλή: βαλίτσες που παραμένουν αζήτητες για τρεις μήνες περνούν σε τρίτους, καταλήγοντας σε πλειστηριασμούς ή σε ειδικά καταστήματα. Οι συμμετέχοντες δεν γνωρίζουν το περιεχόμενο και ποντάρουν «στα τυφλά», ελπίζοντας σε κάποιο κρυμμένο θησαυρό.
Στα social media, τέτοιου είδους βίντεο γίνονται viral. Μια 27χρονη από το Cheshire, η Becky Chorlton, αγόρασε βαλίτσα του Heathrow για 80 λίρες και κατέγραψε το ξεπακετάρισμα σε βίντεο που ξεπέρασε τις 15 εκατ. προβολές. Άλλοι βρήκαν designer τσάντες, ρολόγια, κοσμήματα ή gadgets.
Υπάρχουν βέβαια και οι λιγότερο εντυπωσιακές ιστορίες: ρούχα, βιβλία, εσώρουχα και καθημερινά αντικείμενα. Όμως αυτή η τυχαιότητα είναι που κάνει το «παιχνίδι» συναρπαστικό.
Η εμπειρία των «κυνηγών βαλιτσών»
Ο Richard Stacey, φυσιοθεραπευτής και πατέρας πέντε παιδιών από το Kingston, συμμετέχει συστηματικά. Θέτει όριο 120 λιρών κάθε φορά και μιλά για «χαμηλό ρίσκο και λίγη διασκέδαση». Μια από τις πρώτες του αγορές ήταν μια Samsonite γεμάτη προσεγμένα ρούχα – και μερικά Gucci sliders που πούλησε στο eBay, καλύπτοντας το κόστος της επένδυσης.
Η Chevelle Jacobs, υπάλληλος στην Elizabeth Line, ταξιδεύει από το ανατολικό Λονδίνο στο Greasby’s μαζί με φίλους. Σε μια βαλίτσα αξίας 20 λιρών βρήκε Louis Vuitton τσάντα και επώνυμα παπούτσια, αλλά για εκείνη το κέρδος ήταν κυρίως η ίδια η βαλίτσα, που χρειαζόταν για διακοπές: «Δύο τρίτα πιο φθηνή από μια καινούργια».
Πώς χάνονται οι βαλίτσες
Το 92% των χαμένων αποσκευών επιστρέφει στους κατόχους του. Ωστόσο, κάθε χρόνο εκατομμύρια βαλίτσες καταλήγουν αζήτητες. Το 2022, εν μέσω χαοτικών συνθηκών μετά την πανδημία, καταγράφηκαν περίπου 26 εκατομμύρια περιστατικά κακοδιαχείρισης αποσκευών παγκοσμίως. Οι διεθνείς πτήσεις, ιδιαίτερα όσες περιλαμβάνουν ανταπόκριση, είναι οι πιο επιρρεπείς.
Η Nicole Hogg, διευθύντρια αποσκευών στη SITA, εξηγεί ότι η πίεση των επιβατών οδήγησε σε επενδύσεις σε τεχνητή νοημοσύνη, ψηφιοποίηση και AirTags, με στόχο να μειωθούν οι απώλειες και να βελτιωθεί η ιχνηλάτηση. «Οι ταξιδιώτες λένε: μπορώ να παρακολουθώ την πίτσα ή το πακέτο μου στο Amazon· γιατί όχι και τη βαλίτσα μου;» σημειώνει χαρακτηριστικά.
Από τη χωματερή στη δεύτερη ζωή
Παλαιότερα, οι αζήτητες βαλίτσες καταλήγανε να καούν ή να πεταχτούν. Σήμερα, εταιρείες όπως η Unclaimed Baggage στις ΗΠΑ τους δίνουν δεύτερη ζωή. Από το 1965, έχουν σώσει 3.300 φορτία από τις χωματερές, πουλώντας τα περιεχόμενα στο κοινό.
Ανάμεσα στα ευρήματα: ένα σμαράγδι 40 καρατίων, αιγυπτιακά αντικείμενα 3.500 ετών, μέχρι και μπουκάλια με… διατηρημένα φίδια. Παράδοξα ή πολύτιμα, αυτά τα ευρήματα τροφοδοτούν τη φαντασία αλλά και μια αγορά εκατομμυρίων.
Συμβουλές προς τους ταξιδιώτες
Οι ειδικοί προειδοποιούν: οι βαλίτσες που μοιάζουν όλες ίδιες είναι πιο εύκολο να χαθούν. Μια έντονη ετικέτα ή αυτοκόλλητο μπορεί να κάνει τη διαφορά. Το σημαντικότερο, όμως, είναι να υπάρχει όνομα, τηλέφωνο και email μέσα στη βαλίτσα ώστε να αυξάνονται οι πιθανότητες επανένωσης. Και, όπως τονίζουν χαριτολογώντας, «πετάξτε τα παλιά εσώρουχα, αν δεν θέλετε να τα δει όλος ο κόσμος στο TikTok».
Τι περιείχαν οι βαλίτσες που αγόρασε η δημοσιογράφος
Η Russell περιγράφει τις δικές της αγορές: μια κίτρινη βαλίτσα με φρεσκοπλυμένα ρούχα πιθανότατα ενός πεζοπόρου, μια καφέ καρό γεμάτη παιδικά ρούχα με ουκρανικές ετικέτες, μια μαύρη που έμοιαζε να περιέχει ρούχα διαφορετικών ατόμων, και μια μπλε βαλίτσα που φαινόταν να ανήκε σε καλεσμένο γάμου: μέσα υπήρχε ένα ολοκαίνουργιο κοστούμι με λευκή γραβάτα, αλλά και πιο πρακτικά ρούχα για το ταξίδι, όπως φόρμες και μάλλινα.
Η αίσθηση, ωστόσο, παραμένει αμφίθυμη: «Είναι περίεργο να ψάχνεις στις ζωές αγνώστων», γράφει. Όμως, όταν το μεγαλύτερο μέρος των αντικειμένων δωρίζεται σε φιλανθρωπίες, είναι σίγουρα μια πιο βιώσιμη λύση από την αποτέφρωση.