Ο Ντόναλντ Τραμπ πιέζει το Ιράν να συμφωνήσει με τις ΗΠΑ να παύσει τον πυρηνικό του εξοπλισμό, εν μέσω καταιγιστικών εξελίξεων στη Μέση Ανατολή.
Η ισραηλινή πολεμική αεροπορία προχώρησε σε μια μαζική επιχείρηση εναντίον του Ιράν, με στόχο την καταστροφή των βασικών υποδομών του πυρηνικού του προγράμματος.
Οι επιδρομές έπληξαν την κύρια εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου στη Νατάνζ, ενώ κατέστρεψαν συστήματα αεράμυνας και εγκαταστάσεις πυραύλων.
Στους νεκρούς συγκαταλέγονται ανώτατα στελέχη του ιρανικού καθεστώτος, όπως ο επικεφαλής των Φρουρών της Επανάστασης Χοσεΐν Σαλαμί, έξι πυρηνικοί επιστήμονες ενώ το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι εξουδετέρωσε το μεγαλύτερο μέρος της ηγεσίας της ιρανικής πολεμικής αεροπορίας με αεροπορικό χτύπημα σε υπόγειο αρχηγείο.
Μέση Ανατολή: Καταιγιστικές οι εξελίξεις
Το Ιράν απάντησε με την εκτόξευση περίπου 100 drones κατά του Ισραήλ, ενώ ο Ιρανός ηγέτης, Αγιατολάχ Χαμενεΐ, υποσχέθηκε «αυστηρή τιμωρία».
Σε επιστολή του προς τα Ηνωμένα Έθνη, ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγκτσί, χαρακτήρισε την επίθεση ως «κήρυξη πολέμου» και «κάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας να ασχοληθεί άμεσα με το θέμα αυτό», μετέδωσε το AFP.
Η επίθεση έρχεται εν μέσω αδιεξόδου στις συνομιλίες ΗΠΑ-Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, οι οποίες είχαν ξεκινήσει με πρωτοβουλία του Ντόναλντ Τραμπ τον Απρίλιο, επισημαίνει το Τhe Conversation σε ανάλυσή του.
Οι διαπραγματεύσεις κατέρρευσαν όταν οι ΗΠΑ απαίτησαν μηδενικό εμπλουτισμό ουρανίου και καταστροφή των ιρανικών αποθεμάτων, ένα αίτημα που η Τεχεράνη χαρακτήρισε «απαράδεκτο».
Όπως επισημαίνεται, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου, ανέκαθεν αντίθετος στις συνομιλίες, εκμεταλλεύτηκε το αδιέξοδο για να αναλάβει στρατιωτική δράση.
Ο στόχος της ισραηλινής ηγεσίας είναι σαφής: Η εξουδετέρωση του ιρανικού «χταποδιού», στοχεύοντας στην Τεχεράνη και κατ' επέκταση στους πληρεξούσιους του καθεστώτος σε Γάζα, Λίβανο, Υεμένη και Συρία.
Ο Τραμπ, αν και ιστορικά υποστηρικτικός προς το Ισραήλ, κράτησε αποστάσεις και καθυστέρησε χαρακτηριστικά να πάρει θέση μετά τη μεγάλη στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, δεν ξέχασε τη στήριξη του Νετανιάχου στον Τζο Μπάιντεν μετά τις εκλογές του 2020, ούτε θέλει να διακινδυνεύσει τις σχέσεις του με τις πετρελαιοπαραγωγούς αραβικές χώρες. Πρόσφατο ταξίδι του σε Σαουδική Αραβία, Κατάρ και ΗΑΕ δεν περιλάμβανε επίσκεψη στο Ισραήλ, ενώ είχε προειδοποιήσει τον Νετανιάχου να μη δυναμιτίσει τις συνομιλίες.
Χθες το βράδυ, σε μια σύντομη δήλωση του υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, οι ΗΠΑ φάνηκε να παίρνουν αποστάσεις από την επιχείρηση του Ισραήλ κατά του Ιράν, λέγοντας ρητά ότι οι ΗΠΑ δεν έπαιξαν κανένα ρόλο στα χτυπήματα.
«Το Ιράν πρέπει να συνάψει μια συμφωνία, πριν να είναι αργά»
Ωστόσο, η Ουάσιγκτον τοποθετήθηκε νωρίτερα σήμερα με ανάρτηση του προέδρου Τραμπ στο Truth Social, στην οποία φαίνεται να δικαιολογεί την επίθεση και να προειδοποιεί το Ιράν ότι είναι μονόδρομος για την ύπαρξη της Ισλαμικής Δημοκρατίας να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ.
Στην ανάρτησή του, ο Τραμπ είπε ότι έδωσε στο Ιράν «τη μία ευκαιρία μετά την άλλη», αλλά ότι «όσο σκληρά κι αν προσπάθησαν, όσο κοντά κι αν έφτασαν, δεν μπόρεσαν να τα καταφέρουν».
«Τους είπα ότι θα ήταν πολύ χειρότερο από οτιδήποτε γνώριζαν, περίμεναν ή τους είχαν πει, ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες κατασκευάζουν MAKΡΑΝ τον καλύτερο και πιο θανατηφόρο στρατιωτικό εξοπλισμό οπουδήποτε στον κόσμο, και ότι το Ισραήλ διαθέτει μεγάλο μέρος από αυτόν τον εξοπλισμό - με ακόμη περισσότερο να έρχεται. Και ξέρουν πώς να τον χρησιμοποιούν», τόνισε ο πρόεδρος των ΗΠΑ.
Και καταλήγει: «Ορισμένοι σκληροπυρηνικοί Ιρανοί μίλησαν με θάρρος, αλλά δεν ήξεραν τι επρόκειτο να συμβεί. Είναι όλοι ΝΕΚΡΟΙ τώρα, και τα πράγματα θα χειροτερέψουν! Έχουν ήδη υπάρξει πολλοί θάνατοι και πολλή καταστροφή, αλλά υπάρχει ακόμα χρόνος για να τερματιστεί αυτή η σφαγή, με τις επόμενες επιθέσεις, που έχουν ήδη σχεδιαστεί, να είναι ακόμη πιο βάναυσες. Το Ιράν πρέπει να συνάψει μια συμφωνία, προτού δεν απομείνει τίποτα, και να σώσει αυτό που κάποτε ήταν γνωστό ως Ιρανική Αυτοκρατορία.
Όχι άλλες απώλειες, όχι άλλη καταστροφή, ΑΠΛΩΣ ΚΑΝΤΕ ΤΟ, ΠΡΟΤΟΥ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΑΡΓΑ!».
Η ανάρτηση φαίνεται επίσης να προειδοποιεί το Ιράν για πολύ χειρότερες εξελίξεις, αν δεν υπάρξει συμφωνία για το πυρηνικό του πρόγραμμα.
«Έχουν, ίσως, μια δεύτερη ευκαιρία!»
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ σε νέα ανάρτησή του στη συνέχεια επανέλαβε ότι είχε δώσει στο Ιράν τελεσίγραφο 60 ημερών για την πυρηνική συμφωνία πριν από τα χτυπήματα του Ισραήλ, προσθέτοντας ότι η Τεχεράνη έχει τώρα μια δεύτερη ευκαιρία.
«Πριν από δύο μήνες έδωσα στο Ιράν τελεσίγραφο 60 ημερών για να κάνει μια συμφωνία. Έπρεπε να το είχαν κάνει! Σήμερα είναι η 61η ημέρα. Τους είπα τι έπρεπε να κάνουν, αλλά απλά δεν μπόρεσαν να φτάσουν εκεί. Τώρα έχουν, ίσως, μια δεύτερη ευκαιρία!» ανέφερε ο Τραμπ στη νέα του ανάρτησή του στο Truth Social.
Ο Τραμπ στέλνει σαφές μήνυμα στο Ιράν
Ο Τραμπ άφησε περιθώριο και επιμένει στις διαπραγματεύσεις, λέγοντας ότι «το Ιράν πρέπει να κάνει μια συμφωνία», παίρνοντας σαφή θέση να υπάρξει αποκλιμάκωση και διάλογος.
Χθες το βράδυ, εξάλλου, αναφέρθηκε σε αμερικανικά μέσα ενημέρωσης ότι Αμερικανοί αξιωματούχοι εξακολουθούν να ελπίζουν σε διαπραγματεύσεις με το Ιράν, οι οποίες ήταν προγραμματισμένες να διεξαχθούν στο Ομάν την Κυριακή, μεταδίδει σε σχόλιό του το BBC.
Κατά τη διάρκεια της ημέρας, είναι πιθανό ακολουθήσουν κι άλλες δηλώσεις από την αμερικανική κυβέρνηση, με ιδιαίτερη έμφαση στην επανάληψη του γεγονότος ότι οι ΗΠΑ δεν είχαν ρόλο στο χτύπημα, προειδοποιώντας παράλληλα το Ιράν για αυστηρή απάντηση σε περίπτωση επίθεσης κατά των αμερικανικών δυνάμεων στη Μέση Ανατολή, τονίζει το βρετανικό μέσο ενημέρωσης.
Η κατάσταση παραμένει κρίσιμη. Το Ιράν διατηρεί ισχυρά στρατιωτικά μέσα και μπορεί να στοχεύσει ισραηλινά ή αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή. Μια πιθανή κίνηση θα ήταν το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ, μέσω του οποίου διακινείται το 25% της παγκόσμιας ενέργειας.
Οι στενές σχέσεις του Ιράν με τη Ρωσία και την Κίνα προσθέτουν ένα ακόμη επίπεδο γεωπολιτικής πολυπλοκότητας, προσθέτει η ανάλυση του The Conversation.
Η επόμενη ημέρα παραμένει αβέβαιη, καθώς το Ιράν απέσυρε τη συμμετοχή του από τις επικείμενες συνομιλίες στο Ομάν, και οι ελπίδες για επανεκκίνηση του διαλόγου εξανεμίζονται.
Η στρατηγική του Νετανιάχου κινείται πλέον αποκλειστικά σε στρατιωτική τροχιά και η Ουάσιγκτον, αφήνοντας ένα παράθυρο ανοιχτό για διαπραγματεύσεις, στέλνει σαφές μήνυμα στην Τεχεράνη.