Μετά τις εκλογές της ερχόμενης Κυριακής στην Ιταλία, η Τζόρτζια Μελόνι θα μπορούσε να είναι η επόμενη πολιτικός που θα περάσει από το περιθώριο σε θέση εξουσίας.
Αυτά που συμβαίνουν στην ιταλική πολιτική σκηνή συχνά δεν μένουν μόνο στην ιταλική επικράτεια, σημειώνει στο άρθρο της στο Bloomberg η Rachel Sanderson.
Από τον φασισμό στον ναζισμό, από τον Μπερλουσκόνι στον Τραμπ, από το ιδιαίτερο Κίνημα των Πέντε Αστέρων μέχρι την αναταραχή που προκλήθηκε από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η Ιταλία έχει συχνά χρησιμεύσει ως πολιτικό εργαστήριο για τις φιλελεύθερες δημοκρατίες.
Άρα, μια νίκη των ακροδεξιών Αδελφών της Ιταλίας και της Τζόρτζια Μελόνι στις εκλογές της Κυριακής θα τραβούσε την Ευρώπη προς την κατεύθυνσή της;
Η ακροδεξιά αναδύεται στην επιφάνεια από τις σκιές της Ευρώπης
Τα σημάδια ήδη δείχνουν προς αυτό. Την περασμένη δεκαετία, ακροδεξιοί πολιτικοί αναδύθηκαν σταθερά από τις σκιές της Ευρώπης όπου είχαν καταλήξει μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Το «cordon sanitaire» που τους κράτησε μακριά από την όποια δύναμη άρχισε να σπάει.
Η άνοδος του ριζοσπαστικού αντιμεταναστευτικού κόμματος των Σουηδών Δημοκρατών, το οποίο τερμάτισε δεύτερο στις εκλογές νωρίτερα τον Σεπτέμβριο και μπορεί κάλλιστα να ηγηθεί του κυβερνητικού συνασπισμού, είναι το τελευταίο σημάδι αυτής της εξέλιξης.
Σε μια συγκέντρωση αυτή την εβδομάδα, η Μελόνι, η οποία απολαμβάνει να καταδικάζει τη μετανάστευση, τις αμβλώσεις και αυτό που αποκαλεί «λόμπι των LBGTQ», είπε ότι ήλπιζε ότι το δεξιό κόμμα Vox της Ισπανίας θα κερδίσει έδαφος, μετά την επιτυχία των Αδελφών της Ιταλίας.
Νωρίτερα αυτόν το μήνα, το κόμμα της αντιτάχθηκε σε μια πρόταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ότι η Ουγγαρία έχει μετατραπεί σε «εκλογική απολυταρχία» και δεν μπορεί πλέον να θεωρείται δημοκρατία.
Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, είναι «ένας κύριος που κέρδισε πολλές φορές τις εκλογές σύμφωνα με τους κανόνες», δήλωσε η Μελόνι στο κρατικό ραδιόφωνο της Ιταλίας.
Εν τω μεταξύ, δεν μπόρεσε να εξαλείψει τις ανησυχίες ότι η ρωσική παρέμβαση έχει επιδιώξει να ωφελήσει τους εκλογικούς συμμάχους της, τη Λέγκα τού Ματέο Σαλβίνι και τη Forza Italia, του Σίλβιο Μπερλουσκόνι.
Η Μελόνι απειλεί να «σπάσει» τη δημοκρατική αλυσίδα της Ευρώπης
Μια νίκη της Μελόνι θα σηματοδοτούσε μια απότομη αλλαγή για την Ευρώπη από τον τεχνοκρατικό συνασπισμό με επικεφαλής τον Μάριο Ντράγκι, ο οποίος παρείχε σταθερή και αποτελεσματική διακυβέρνηση από τον διορισμό του, τον Φεβρουάριο του 2021.
Τροφοδοτούμενη από ένα πακέτο στήριξης της ΕΕ μετά την πανδημία, συνολικού ύψους 260 δισ. ευρώ για δάνεια και επιχορηγήσεις έως το 2026, η Ιταλία δεν σημείωσε αξιόλογη ανάκαμψη. Η οικονομία της αναμένεται να αναπτυχθεί κατά 3% φέτος, μετά το 6,5% του 2021, διατηρώντας το τεράστιο χρέος της χώρας στο 150% περίπου του ΑΕΠ.
Ο Ντράγκι ενθάρρυνε επίσης φιλελεύθερες, ΝΑΤΟϊκές πολιτικές και τις στενές σχέσεις με τον Εμανουέλ Μακρόν και τον Όλαφ Σολτς, καθώς και με τον Τζο Μπάιντεν. Η Μελόνι, από την πλευρά της, έχει δηλώσει ότι είναι υπέρ της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, η προσέγγισή της όσον αφορά στις ΗΠΑ στρέφεται προς τη δεξιά του Τραμπ, ενώ μίλησε στο Συνέδριο Συντηρητικής Πολιτικής Δράσης φέτος, μαζί με τον Όρμπαν.
Πώς μπορεί να ανατραπεί μια κυβέρνηση της Μελόνι
Κατά ειρωνικό τρόπο, οι πολιτικές της Μελόνι στο εσωτερικό θα μπορούσαν να περιοριστούν πρώτα από τους πολιτικούς συντρόφους της και μετά από την οικονομική πίεση.
Μετά την ψηφοφορία της 25ης Σεπτεμβρίου, θα φτάσουμε μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου το νωρίτερο για να παρουσιαστεί ένας κυβερνητικός συνασπισμός στον πρόεδρο, Σέρτζιο Ματαρέλα.
Οι διαμάχες με τον Σαλβίνι, που χαρακτήρισαν την προεκλογική εκστρατεία, δεν προβλέπεται να περιοριστούν, ιδιαίτερα αν η Μελόνι πάρει σημαντικές ψήφους από τη Λίγκα του και τη Forza Italia τού Μπερλουσκόνι.
Εάν ο σχηματισμός μιας δεξιάς κυβέρνησης αποδειχθεί ανέφικτος, ορισμένοι παρατηρητές προτείνουν ότι μπορεί με τη σειρά του να ωθήσει τον Ματαρέλα να αναζητήσει έναν άλλο μη εκλεγμένο αξιωματούχο ως πρωθυπουργό.
Δεν είναι αδύνατο να φανταστεί κανείς ότι η Ιταλία θα μπορούσε να δει άλλη μία κυβέρνηση υπό την ηγεσία ενός τεχνοκράτη του τραπεζικού συστήματος της Ιταλίας, ακόμα κι αν ο Ντράγκι έχει αποκλείσει τον εαυτό του.
Σε κάθε περίπτωση, οι συζητήσεις στους διαδρόμους του κοινοβουλίου υποδηλώνουν ότι υπάρχει ήδη προσδοκία ότι το παλάτι Quirinal -και ίσως ο ίδιος ο Ντράγκι- θα συμβάλει στο να διασφαλίσει ότι η Μελόνι θα διορίσει έναν υπουργό Οικονομικών που θα ηρεμήσει τις αγορές.
Επικίνδυνη για την Ιταλία μια πορεία σύγκρουσης με την ΕΕ
Μετά, είναι η οικονομία... Ενώ το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σημείωσε τον Αύγουστο ότι η ανάπτυξη έχει «ανακάμψει δυναμικά» από την πανδημία, η επίδραση του πολέμου στην Ουκρανία, ο πληθωρισμός και οι ελλείψεις ενέργειας θα πλήξουν το βιοτικό επίπεδο. Όμως, καθώς η εκταμίευση των κεφαλαίων της ΕΕ μετά την πανδημία είναι ζωτικής σημασίας για τη στήριξη της οικονομίας, υπάρχει ένα όριο στο πόσο μπορεί η Μελόνι να αντέξει μια πορεία σύγκρουσης με την Ευρώπη.
Είναι αλήθεια ότι μια μεγάλη νίκη των Αδελφών της Ιταλίας θα είναι μια υπενθύμιση της αδυναμίας του νότου της Ευρώπης και των ζητημάτων της μετανάστευσης, της υπογεννητικότητας, της αποβιομηχάνισης, της φτώχειας και της ανεργίας των νέων, έπειτα από μήνες που η παγκόσμια προσοχή στράφηκε στην ευάλωτη θέση της ανατολικής Ευρώπης με τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει επίσης υποσχεθεί να βοηθήσει στον περιορισμό των spreads στο χρέος της Νότιας Ευρώπης.
Ωστόσο, «η συγκρουσιακή πολιτική της Ιταλίας σημαίνει ότι η διαχείριση του δημόσιου χρέους θα είναι αγχωτική» λέει η Πάολα Σουμπάτσι, καθηγήτρια Διεθνών Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Queen Mary τού Λονδίνου.