1η Νοεμβρίου γιορτάζει το Ξινόμαυρο, η «ντίβα» όπως αποκαλείται του Ελληνικού αμπελώνα και η πλέον ευγενής ερυθρή γηγενής ποικιλία της Βόρειας Ελλάδας.
Η ονομασία του κρασιού, Ξινόμαυρο, προέρχεται από τη σύνθεση των λέξεων όξινο και μαύρο. Ενα πλούσιο κρασί σε γεύση και αρώματα, τομάτας, ελιάς, φραγκοστάφυλου, μπαχαρικών, τα οποία εξελίσσονται με τον χρόνο.
Ξινόμαυρα κρασιά, με διαφορετικό στυλ και χαρακτήρα
Καλλιεργείται κυρίως σε ορεινές περιοχές, στη Μακεδονία και στη βόρεια Θεσσαλία που γειτονεύει.
Ως μία πολυδυναμική ποικιλία, μπορεί να δώσει κρασιά εξαιρετικά δομημένα, με στυλ και χαρακτήρα που ξεχωρίζει, όπως και με δυνατότητα μακρόχρονης παλαίωσης δεκαετιών. Επίσης, προσφέρει ένα πλήρες εύρος στους τύπους κρασιών που παράγει, ερυθρούς, ροζέ και λευκούς (blanc de noir), ξηρούς, ημίξηρους, φρέσκους και παλαιωμένους, ημιαφρώδεις, αφρώδεις και γλυκείς τύπου vins de liqueur, αλλά και αμπελοοινικά αποστάγματα. Την ποικιλία θα τη συναντήσουμε σε μονοποικιλιακούς οίνους αλλά και σε χαρμάνια εφόσον συνδυάζεται αρμονικά τόσο με γηγενείς όσο και με διεθνείς ποικιλίες.
Εξάλλου, το Ξινόμαυρο αποτελεί μία από τις τέσσερις ποικιλίες πρεσβευτές της Ελλάδας, μαζί με το Ασύρτικο, το Μοσχοφίλερο και το Αγιωργίτικο.
Οι τέσσερις Ζώνες παραγωγής ΠΟΠ Ξινόμαυρου
Τέσσερις είναι οι Ζώνες παραγωγής οίνων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) της ποικιλία Ξινόμαυρο. Στη Νάουσα και στο Αμύνταιο τη συναντάμε μονοποικιλιακή ενώ στη Γουμένισσα σε χαρμάνι μαζί με την ποικιλία Νεγκόσκα σε ένα μικρό ποσοστό και στη Ραψάνη μαζί με τις ποικιλίες Κρασάτο και Σταυρωτό ισομερώς.
Επιπλέον, ως οίνο με τον χαρακτηρισμό Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη, (ΠΓΕ) συναντάμε το Ξινόμαυρο σε μικρές περιοχές όπως η Επανομή, το Βελβεντό, η Σιάτιστα και τα Μετέωρα, σε περιφερειακές ενότητες όπως η Θεσσαλονίκη, το Άγιον Όρος, η Πέλλα, η Καστοριά, η Ημαθία, η Πιερία και η Μαγνησία, καθώς και στα γεωγραφικά διαμερίσματα Μακεδονίας και Θεσσαλίας. Περιοχές γνωστές από την ιστορία της ανθρωπότητας, ως τόποι που ανέδειξαν προσωπικότητες όπως ο Αριστοτέλης και ο Μέγας Αλέξανδρος. Εξάλλου στη Μακεδονία, τα αρχαιολογικά ευρήματα μαρτυρούν οινική ιστορία έως 7.000 ετών!
1η Νοεμβρίου Παγκόσμια Ημέρα Ξινόμαυρου
Οι Έλληνες οινοποιοί για τον εορτασμό του Ξινόμαυρου προσκαλούν τους επαγγελματίες στο χώρο της εστίασης, εμπορίου οίνου και καταναλωτές, φίλες και φίλους του ποιοτικού επώνυμου κρασιού, να συμβάλλουν στη διάδοση αυτής της θαυμάσιας πρότασης, επιλέγοντας την 1η Νοεμβρίου «Ξινόμαυρο», ερυθρό, ροζέ ή λευκό (blanc de noir), νεαρό ή παλαιωμένο, ξηρό, ημίξηρο ή ημίγλυκο, αφρώδες, ημιαφρώδες, γλυκό ή ακόμη και ως αμπελοοινικό απόσταγμα.
Τέσσερις οινοποιοί μιλούν στο iefimerida για τα διαφορετικά στυλ Ξινόμαυρου
Ταραλάς, Οίνος Ερυθρός Αφρώδης -Aphrodite NV
Η παραγωγή του πρώτου ερυθρού ελληνικού αφρώδους κρασιού είναι γεγονός, στο Κτήμα Ταραλάς στην Ημαθία!
Προέρχεται από βιολογικά σταφύλια της ποικιλίας ξινόμαυρο 35-40 ετών περίπου. Η συλλογή των σταφυλιών έγινε αρχές Σεπτεμβρίου και ακολούθησε κρυοεκχύλιση στους 12 βαθμούς Κελσίου για 5 ημέρες μαζί με τα στέμφυλα.
Στόχος ήταν η παραλαβή του ερυθρού χρώματος με όσο το δυνατόν λιγότερες επιθετικές ταννίνες. Στη συνέχεια απομακρύνθηκαν τα στέμφυλα και ολοκληρώθηκε η ζύμωση σε 17 μέρες σε θερμοκρασία 18 βαθμών Κελσίου. Το κρασί παρέμεινε με τις λεπτές οινολάσπες του σε δεξαμενή για 10 ημέρες και στη συνέχεια πέρασε ένα χοντρό φίλτρο για την απομάκρυνση των οινολασπών . Τοποθετήθηκε σε άλλη δεξαμενή όπου ξεκίνησε την διαδικασία δευτερογενούς ζύμωσης. Η δευτερογενής ζύμωση διήρκησε περίπου δύο μήνες με απώτερο σκοπό τη δημιουργία διοξειδίου του άνθρακα για την παραγωγή του αφρώδους. Στην τελική πίεση των 5,2 bar, ρυθμίστηκε η οξύτητα και η προσθήκη γλεύκους και στη συνέχεια εμφιαλώθηκε σε θερμοκρασία 2 βαθμών Κελσίου. Η παραγωγή ανέρχεται στις 6.000 φιάλες. Ο αλκοολικός τίτλος είναι 12,5% vol.
Το χρώμα του κόκκινο ρουμπινί με βιολετί ανταύγες. Ένα φρουτώδες μπουκέτο εντυπωσιάζει στην μύτη. Βατόμουρο, ώριμο κράνο, με νότες φρεσκοτριμμένου πιπεριού. Το στόμα στρόγγυλο, γεμάτο, υποστηρίζει άψογα τις χιλιάδες φυσαλλίδες που κατακτούν την στοματική κοιλότητα. Μια μακριά εκρηκτική επίγευση κλείνει την οργανοληπτική πανδαισία αρωμάτων και γεύσεων.
Δοκιμάστε το στους 10C για να ανοίξει ή να κλείσει μοναδικά ένα γεύμα. Συνδιάστε το με μάφινς, λαχταριστά κέικ, φρέσκα φρούτα , αλλά τολμήστε και άπαχα ζουμερά κόκκινα κρέατα.
Blanc de Noir, Τασιώνας
Η απόφαση να δημιουργήσουμε ένα blanc de noir από Ξινόμαυρο βασίστηκε
στην επιθυμία μας να αναδείξουμε τη δυναμική της ποικιλίας μέσα από μια
διαφορετική, πιο σύγχρονη οινολογική προσέγγιση, αναφέρουν στο iefimerida από το οινοποιείο Τασιώνα, Το οινοποιείο βρίσκεται στην Ράμνιστα Γιαννακοχωρίου 5 χιλιόμετρα έξω από την Νάουσα.
Το λευκό Ξινόμαυρο αντιπροσωπεύει την καινοτομία, τον πειραματισμό με σεβασμό στην παράδοση, και τη δυνατότητα της ποικιλίας να εκφραστεί με φινέτσα, ισορροπία και πολυπλοκότητα ακόμη και εκτός των συνηθισμένων της πλαισίων.
«Η ανταπόκριση του κοινού ήταν ιδιαίτερα θετική και επιβεβαίωσε την
αρχική μας εκτίμηση. Οι καταναλωτές εκτίμησαν την πρωτοτυπία, την
καθαρότητα και την αρμονία του κρασιού, ενώ οι επαγγελματίες του χώρου
αναγνώρισαν την ποιότητα και τη συνέπεια της δουλειάς μας. Η αποδοχή
αυτή μας ενθαρρύνει να συνεχίσουμε την πορεία μας με στόχο την εξέλιξη
και τη δημιουργία κρασιών υψηλής ποιότητας.
Για εμάς, το Ξινόμαυρο είναι πολλά περισσότερα από μια ποικιλία. Είναι η
βάση της οινικής μας ταυτότητας και ένα όχημα έκφρασης της φιλοσοφίας
μας: παράδοση, τεχνογνωσία και διαρκής ανανέωση».
Κεχρής, «Ροζα», η πρώτη ροζέ ρετσίνα από 100% Ξινόμαυρο
Η ΡΟΖΑ δημιουργήθηκε από την επιθυμία του Οινοποιείου ΚΕΧΡΗΣ να ανακαλύψει νέες εκφράσεις της ρετσίνας και να αναδείξει τη γοητευτική πολυπλοκότητα του Ξινόμαυρου με έναν φρέσκο, ανατρεπτικό τρόπο.
Από πολύ νωρίς, το οινοποιείο ΚΕΧΡΗΣ έθεσε ως στόχο την εξερεύνηση των ορίων της ρετσίνας και το 2006 παρουσίασε την πρώτη ροζέ ρετσίνα, από 100% Ξινόμαυρο, με έξι μήνες παραμονή σε δρύινο βαρέλι με το όνομα «Σε Φόντο Ροζέ». Το εγχείρημα αυτό δεν αποτέλεσε απλώς ένα πείραμα, αλλά μια συνειδητή επιλογή: τον συνδυασμό παράδοσης της ρετσίνας με τη δυναμική ενός εμβληματικού ελληνικού σταφυλιού, δημιουργώντας ένα κρασί που επαναπροσδιορίζει τα όρια του είδους.
Το 2017, η ετικέτα επανασυστήθηκε με το όνομα ΡΟΖΑ, αποκτώντας σύγχρονη ταυτότητα και ανανεωμένο σχεδιασμό, εκφράζοντας μια νέα εποχή για τη ρετσίνα, τολμηρή, δημιουργική και εξωστρεφή. Από την πρώτη χρονιά της κυκλοφορίας της, η ΡΟΖΑ κέρδισε το ενδιαφέρον τόσο των επαγγελματιών όσο και των οινόφιλων, επιβεβαιώνοντας ότι το κοινό είναι έτοιμο να αναγνωρίσει τη ρετσίνα ως ένα κρασί με βάθος, χαρακτήρα και πολλαπλές δυνατότητες.
Για το Οινοποιείο ΚΕΧΡΗΣ, στο Καλοχώρι Θεσσαλονίκης, το Ξινόμαυρο αποτελεί μια ποικιλία με μοναδική προσωπικότητα και εκφραστικότητα, ικανή να αποκαλύπτει κάθε φορά μια νέα πτυχή της ελληνικής οινικής ταυτότητας. Με τον έντονο χαρακτήρα, την οξύτητα και την πολυπλοκότητά του, αποτελεί το ιδανικό «όχημα» για να μεταφερθεί η παράδοση της ρετσίνας σε νέα, ανεξερεύνητα μονοπάτια. Μέσα από τη ΡΟΖΑ, το οινοποιείο επιβεβαιώνει τη δέσμευσή του στη δημιουργία κρασιών που τιμούν την ελληνική οινική κληρονομιά, ενώ ταυτόχρονα κοιτούν με τόλμη προς το μέλλον.
Valos 2017 - Κτήμα Κατσαρού
Valos σημαίνει κατώφλι ή αλλιώς σημείο για να ξεκινήσει κάτι και τι
καλύτερο από αυτό το κάτι, είναι ένα Ξινόμαυρο από την Κρανιά Ολύμπου,
με τη σφραγίδα του Κτήματος Κατσαρού.
Κάπως έτσι, να βρεθείς στο κατώφλι του, εκεί στα 817 μέτρα υψόμετρο, να αγναντεύεις το Αιγαίο από το πέτρινο μπαλκόνι του και να απολαμβάνεις ένα Ξινόμαυρο, εκεί σιμά με τις κατοικίες των θεών.
Τα σταφύλια του Valos μαζεύονται από δύο αμπελοτόπια βιολογικής
καλλιέργειας, στα 350 και 520 μέτρα υψόμετρο αντίστοιχα. Ο χυμός τους
θα ωριμάσει σε μικρά δρύινα γαλλικά βαρέλια για 10 περίπου μήνες και θα
εμφιαλωθεί αφιλτράριστος για να δώσει ατόφια αρώματα αποξηραμένης
ντομάτας, ευκαλύπτου, μέντας και ώριμου κερασιού.
Η υψηλή του οξύτητα, οι καλά ενσωματωμένες τανίνες και το μέτριο+ βάρος
του, προσφέρουν ικανοποίηση και άψογο ταίριασμα με πιάτα ελληνικής
κουζίνας όπως ζυμαρικά με κιμά ή λαδερά με μελιτζάνες.
Οπως αναφέρουν στο iefimerida «Το Valos απορροφάται στις αγορές του εξωτερικού όμως μία μικρή ποσότητα διατίθεται και στην Ελλάδα. Εξαιρετική χρονιά που αξίζει την προσοχή μας, η σοδειά του 2017 με λίγα ακόμη αποθέματα. Αν βρείτε μερικές φιάλες σε κάποια κάβα, μη τις αφήσετε. Αγοράστε και απολαύστε για λίγα χρόνια ακόμη. Σίγουρα πρόκειται για ένα άλλο Ξινόμαυρο, πιο βουνίσιο, πιο σπιτικό. Ισως και με το άγγιγμα των θεών».
Oenops Wines Xinomavraw -Oenops Wines
Το XinomavRAW γεννήθηκε από την ανάγκη να δούμε το Ξινόμαυρο μέσα από
ένα διαφορετικό πρίσμα, πιο αυθεντικό, ακατέργαστο, πιο κοντά στη γη
και στην προέλευσή του.
Μιλώντας στο iefimerida ο Νίκος Καρατζάς, από το οινοποιείο της Δράμας, σημειώνει. «Θέλαμε να αναδείξουμε την καθαρότητα και την
ενέργεια της ποικιλίας, όπως αυτή εκφράζεται μέσα από τους πολύ παλαιούς
αμπελώνες της Βόρειας Ελλάδας και το ψυχρό της κλίμα. Χωρίς παρεμβάσεις,
χωρίς μηχανικά μέσα, μονο χέρια. Οπως έκαναν οι παπούδες μας. Η αλήθεια είναι πως το XinomavRAW ξεπέρασε τις προσδοκίες μας. Ο κόσμος
του κρασιού αναζητά όλο και περισσότερο την αυθεντικότητα και τη
διαφορετικότητα, και αυτό το κρασί κατάφερε να μιλήσει σε όσους αγαπούν
το Ξινόμαυρο αλλά και σε εκείνους που το ανακαλύπτουν από την αρχή, μέσα
από ένα πιο αυθεντικό, πιο εκφραστικό προφίλ».
«Το Ξινόμαυρο είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια ποικιλία σταφυλιού.
Είναι μνήμη, τοπίο, χρόνος. Κουβαλάει μέσα του τη σοφία των παλιών και
τη δύναμη του αμπελώνα της Μακεδονίας. Για εμάς στην Oenops Wines, είναι
μια ποικιλία με απεριόριστες δυνατότητες· που μπορεί να δώσει κρασιά με
δύναμη, αλλά και κρασιά με λεπτότητα και κομψότητα, όταν του δοθεί η
ελευθερία να εκφραστεί χωρίς "φίλτρα".
Η φιλοσοφία πίσω από το XinomavRAW συνοψίζεται σε μια φράση: να είμαστε αόρατοι στην οινοποίηση. Εφαρμόζουμε ελαφρά σύνθλιψη με το χέρι, ζύμωση με ιθαγενείς ζύμες σε αμφορείς, και παλαίωση με τις λεπτές
οινολάσπες για έξι μήνες σε πήλινους αμφορείς. Χωρίς θειώδη ή άλλες
προσθήκες, γιατί θέλουμε το Ξινόμαυρο να μιλήσει για τον εαυτό του,
ελεύθερο, "raw", όπως ακριβώς είναι».
Γιορτή του Ξινόμαυρου στο The Wine Hub
Οι “Οινοποιοί Βορείου Ελλάδος” διοργανώνουν και προτείνουν για τους λάτρεις της ποικιλίας, αλλά και για όσες και όσους επιθυμούν να τη γνωρίσουν ακόμη καλύτερα, την εκδήλωση «Στην Υγειά Του Ξινόμαυρου», το Σάββατο 1 Νοεμβρίου, στο «The Wine Hub» στη Θεσσαλονικη με ωράριο 17:00-21:00.
Περισσότερες από 40 ετικέτες των Οινοποιών Βορείου Ελλάδος, με όλες τις εκφράσεις του Ξινόμαυρου, θα είναι στη διάθεση των επισκεπτών για ανοιχτή-ελεύθερη γευστική δοκιμή (walk around tasting).
Η ένωση “Οινοποιοί Βορείου Ελλάδος” διακρίνοντας τη σπουδαιότητα και μοναδικότητα της ποικιλίας Ξινόμαυρο, μία από τις κορυφαίες ποικιλίες του ελληνικού αμπελώνα, καθώς και τις τάσεις που παγκόσμια δημιουργούνται, αποφάσισε το 2019 να προχωρήσει στην πρωτοποριακή κίνηση που συμβάλει στην προβολή και προώθηση της ποικιλίας αυτής, τη θέσπιση και καθιέρωση της «Παγκόσμιας Ημέρας Ξινόμαυρου» (International Xinomavro Day).
Κίνηση που άλλωστε βρήκε την άμεση και μέγιστη ανταπόκριση στην Ελλάδα, ξεκινώντας παράλληλα διεθνή αποδοχή.
Ως ημερομηνία του εορτασμού, ορίστηκε η 1η Νοεμβρίου, που θεωρητικά συμβαδίζει με την πλήρη ολοκλήρωση του τρύγου της ποικιλίας. Επιπλέον, ως αριθμός το 1, εύκολα μένει στη μνήμη και παράλληλα θυμίζει ότι το Ξινόμαυρο είναι η #1 ποικιλία της Βόρειας Ελλάδας!
Το Ξινόμαυρο, ποικιλία πρεσβευτής της χώρας μας, ήδη αναγνωρίζεται, εκτιμάται, επαναπροσδιορίζεται, εξελίσσεται και κυρίως αγαπιέται, με δεινούς οπαδούς σε όλο τον κόσμο.