Σχεδόν ενάμιση χρόνο από το ξέσπασμα της χειρότερης πανδημίας (SARS-CoV-2) των τελευταίων 100 χρόνων και η Δύση μπαίνει στην τελευταία στροφή του πρώτου και πιο δύσκολου γύρου της πανδημίας του κορωνοϊού.
Ο διδάκτωρ μοριακής βιολογίας του πανεπιστημίου του Τορόντο και μόνιμος ερευνητςή στο πανεπιστήμιο Mount Sinai Hospital, Ιωάννης Πρασσάς, απαριθμεί, μέσω του iefimerida.gr, τα πέντε σημαντικά επιτεύγματα -παρακαταθήκη που έχουν τελεστεί μέχρι σήμερα για την σταδιακή έξοδο μας από τον «εφιάλτη».
Αποδεδειγμένη η αποτελεσματικότητα των εμβολίων έναντι βαριάς νόσησης
Πρώτον, η πανδημία δημιούργησε, σύμφωνα με τον κ. Πρασσά, «κάποια από τα ιστορικώς περισσότερο αποτελεσματικά και ασφαλή εμβόλια. Η αποδεδειγμένη μείωση κατά 80-90% πιθανότητα βαριάς νόσησης μετά το εμβόλιο είναι πέραν κάθε προσδοκίας. Η COVID-19 είναι πλέον μια ασθένεια που για τη μεγάλη πλειοψηφία προλαμβάνεται. Το προφίλ ασφαλείας των εμβολίων είναι πολύ καθαρό και σε κάθε περίπτωση το σχετικό ρίσκο είναι πολύ μικρότερο από το ρίσκο του ιού για όλες τις ηλικίες που έχει εγκριθεί».
Ο μισός πλανήτης έχει ήδη εμβολιαστεί με 6 δις δόσεις
Ως δεύτερο επίτευγμα, αναφέρει ο Έλληνας επιστήμονας το γεγονός ότι ο μισός πλανήτης έχει ήδη εμβολιαστεί με 6 δις δόσεις. Στις προνομιούχες χώρες, οι κοινωνίες έχουν χτίσει ένα ισχυρότατα πρώτο τείχος ανοσίας και μπαίνουν στον δεύτερο χειμώνα της πανδημίας με ένα 70-90% των ευπαθών πληθυσμών τους ανοσιακά ενημερωμένους. Στις χώρες αυτές η λειτουργία των ΜΕΘ είναι πολύ περισσότερο διαχειρίσιμη και κάποιες κοινωνίες, εκεί όπου η εμπιστοσύνη στην επιστήμη είναι ισχυρή, έχουν ήδη κάνει μεγάλα βήματα ως προς την καταπολέμησή της. Στο σημείο αυτό ο κ. Πρασσάς σχολιάζει την τεράστια ανισότητα που υπάρχει – δυστυχώς- στον διαμερισμό των εμβολίων. Ωστόσο σχολιάζει ότι «οι ρυθμοί συνολικά αυξάνονται. Μόνο τον τελευταίο μήνα είχαμε 1 δις εμβολιασμούς. Η ταχύτερη εμβολιαστική κάλυψη όλου του πλανήτη παραμένει ο πιο σημαντικός στόχος».
Ανάπτυξη πρωτοφανών ιστορικά μηχανισμών για τη μελέτη της γενετικής εξέλιξης του ιού
Ένα ακόμη, τρίτο κατά σειρά, μάθημα που μας έδωσε η πανδημία ήταν η ανάπτυξη ιστορικά πρωτοφανώς μηχανισμών μελέτης και στενής παρακολούθησης της γενετικής εξέλιξης του ιού. Ο κ. Πρασσάς, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Δεν είμαστε πλέον στο σκοτάδι. Ο ιός σίγουρα θα βγάλει και άλλους «άσους» από το μανίκι. Αλλά πλέον τα μάτια της επιστημονικής κοινότητας είναι πάνω του. Κάθε νέα μετάλλαξη μπαίνει αμέσως στο εργαστήριο και μελετάται η δυναμική της. Ταυτόχρονα, έμπειροι επιδημιολόγοι ανά τον κόσμο αναλύουν σε πραγματικό χρόνο τη διάρκεια προστασίας μας και ενημερώνουν τις αρμόδιες Αρχές για τον προγραμματισμό πιθανόν επαναληπτικών εμβολιασμών, για όσους το χρειάζονται, στην επόμενη φάση. Ενώ, ταυτόχρονα τα διαγνωστικά τέστ βρίσκουν μαζικότερη χρήση.
Τα φάρμακα για τον Covid-19 μπορεί να έχουν σημαντική θεραπευτική υπεραξία σε πολλές ασθένειες
Σημαντικό επίτευγμα της ανθρωπότητας είναι και η εξέλιξη των πρωτοκόλλων θεραπείας της Covid-19. Φάρμακα με θεραπευτικό κέρδος, όπως η ρεμδεσιβίρη, τα μονοκλωνικά αντισώματα, η δεξαμεθαζόνη κ.α. χρησιμοποιούνται ήδη στη μάχη» κατά του ιού και των επιπλοκών που δημιουργεί. «Ταυτόχρονα, περισσότερα θεραπευτικά φάρμακα βρίσκονται στο στάδιο των κλινικών μελετών και υπάρχει αισιοδοξία ότι μέσα στους επόμενους μήνες θα λάβουν έγκριση. Συνολικά η γνώση μας σχετικά με τους μηχανισμούς ανοσολογίας των ιικών λοιμώξεων έχει αυξηθεί σημαντικά, κάτι που αναμένεται να έχει σημαντική θεραπευτική υπεραξία σε πολλές ασθένειες εκτός από την Covid-19. Έχουν μπει για τα καλά οι μακροχρόνιες μεταλοιμωξικές παθήσεις στο «μικροσκόπιο» των ειδικών», λέει ο κ. Πρασσάς.
Η επιστημονική κοινότητα εκ του αποτελέσματος διαφύλαξε το κύρος της και κινήθηκε με απόλυτη διαφάνεια
Τέλος, η όλη αντιμετώπιση της πανδημίας έχει, σύμφωνα πάντα με τον ίδιο, προστατεύει την ακεραιότητα των επιστημονικών διαδικασιών, καθώς παρά την τεράστια πίεση που επέφερε η πανδημία για γρήγορα αποτελέσματα και παρά τις επικίνδυνες πολιτικές πιέσεις, η επιστημονική κοινότητα κινήθηκε με απόλυτη διαφάνεια και χωρίς καμία απολύτως έκπτωση στην ποιότητα των διαδικασιών. «Πρόκειται για μια τεράστια παρακαταθήκη για την επόμενη μέρα. Το σίγουρο είναι ότι έχουμε δρόμο ακόμη, δεν έχουμε τελειώσει με την πανδημία, αλλά οφείλουμε να παίρνουμε θάρρος από τα όσα έχουμε επιτύχει», καταλήγει ο Έλληνας ερευνητής.