Οι ντομάτες είναι ένα αγαπημένο καλοκαιρινό λαχανικό που απολαμβάνουμε καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου. Νόστιμο και θρεπτικό.
Οι ντομάτες έχουν υψηλή περιεκτικότητά τους σε μέταλλα, βιταμίνες και δευτερεύουσες φυτικές ουσίες. Τώρα, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ακόμα μια ξεχωριστή ιδιότητά τους.
Επιστήμονες ανακάλυψαν τώρα ότι το λυκοπένιο, μια φυτική ουσία που βρίσκεται στις ντομάτες, ενδέχεται να έχει αντικαταθλιπτική δράση. Το συγκεκριμένο λαχανικό, λοιπόν, δεν είναι μόνο ευεργετικό για την υγεία, αλλά θα μπορούσε να έχει και θεραπευτική επίδραση.
Οι αντιοξειδωτικές και νευροπροστατευτικές ιδιότητες του λυκοπενίου είναι ήδη γνωστές, ενώ η αντικαταθλιπτική του δράση εξακολουθεί να ερευνάται. Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Food Science & Nutrition, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το λυκοπένιο παρουσιάζει υψηλότερη ασφάλεια σε σύγκριση με τα συνήθη κλινικά αντικαταθλιπτικά.
Κατά τη διάρκεια της μελέτης, αρσενικά ποντίκια υποβλήθηκαν σε χρόνιο κοινωνικό στρες. Αυτό οδήγησε σε ενδείξεις κατάθλιψης στον εγκέφαλό τους, ιδίως στον ιππόκαμπο. Ένα μέρος των ποντικιών λάμβανε καθημερινά λυκοπένιο (20 χιλιοστόγραμμα ανά κιλό σωματικού βάρους), ενώ τα υπόλοιπα έπαιρναν εικονικό φάρμακο (placebo).
Τι είναι το Λυκοπένιο;
Το λυκοπένιο είναι η ουσία που δίνει στις ντομάτες το κόκκινο χρώμα τους. Όσο πιο ώριμος είναι ο καρπός, τόσο μεγαλύτερη είναι η περιεκτικότητά του σε λυκοπένιο. Η ουσία αυτή απαντάται επίσης σε πιπεριές, καρότα και ροδακινιές. Τα φυτά χρησιμοποιούν το λυκοπένιο για να προστατευτούν από ζημιές που προκαλούν ηλιακή ακτινοβολία ή το οξυγόνο.
Το λυκοπένιο απορροφάται καλύτερα από τον οργανισμό όταν τα τρόφιμα έχουν υποστεί θερμική επεξεργασία. Γι’ αυτόν τον λόγο, η τοματόσουπα ή ο τοματοπελτές περιέχουν περισσότερο λυκοπένιο από τις φρέσκες ντομάτες. Έρευνες έχουν ήδη δείξει ότι το λυκοπένιο μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, εμποδίζοντας τη μετατροπή προδιαταραγμένων κυττάρων σε καρκινικά.
Οι συμπεριφορικοί έλεγχοι και οι εξετάσεις του εγκεφάλου έδειξαν ότι τα ποντίκια που έλαβαν λυκοπένιο παρουσίασαν βελτίωση στην κοινωνική τους συμπεριφορά, αυξημένη κινητικότητα και μεγαλύτερη προθυμία για απόλαυση.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι η χορήγηση λυκοπενίου ενίσχυσε τη δραστηριότητα της σηματοδοτικής οδού BDNF-TrkB στον ιππόκαμπο. Ο BDNF (εγκεφαλικός νευροτροφικός παράγοντας) αποτελεί έναν δείκτη που σχετίζεται με το στρες και την ανθεκτικότητα του εγκεφάλου.
Απαιτούνται περισσότερες μελέτες για να διαπιστωθεί εάν τα ευρήματα μπορούν να εφαρμοστούν και στον άνθρωπο. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν αποκλειστικά αρσενικά ποντίκια, καθώς αυτά εμφανίζουν πιο σταθερή ιεραρχική συμπεριφορά και εκτίθενται σε υψηλότερα επίπεδα στρες. Οι επιδράσεις στις θηλυκές είναι άγνωστες και αποτελούν σημαντικό επόμενο βήμα για τη μελλοντική έρευνα.
Στα ποντίκια χορηγήθηκαν 20 χιλιοστόγραμμα λυκοπενίου ανά κιλό σωματικού βάρους. Για τον άνθρωπο, αυτό αντιστοιχεί σε δόση 1,62 χιλιοστόγραμμα ανά κιλό, η οποία θεωρείται ασφαλής από τους επιστήμονες. Ωστόσο, είναι δύσκολο να επιτευχθεί αυτή η ποσότητα μόνο μέσω κατανάλωσης ντομάτας, αφού 100 γραμμάρια ντομάτας περιέχουν περίπου 2,6 mg λυκοπενίου. Υψηλότερες συγκεντρώσεις βρίσκονται στον τοματοπελτέ (28,8 mg/100 g) και στις αποξηραμένες ντομάτες (45,9 mg/100 g).