Σε μια εποχή όπου όλοι τρέχουμε να προλάβουμε, να αποδείξουμε, να ξεπεράσουμε δυσκολίες, η λέξη απόλαυση μοιάζει στις μέρες μας σχεδόν… ύποπτη.
Η απόλαυση συνδέεται συχνά με ενοχές, με αυτό που λέμε χασομέρι ή για άλλους με κάτι περιττό. Κι όμως, η απόλαυση δεν είναι πολυτέλεια, είναι φάρμακο και μάλιστα από τα πιο υποτιμημένα.
Νευρικό σύστημα και απόλαυση
Η σύγχρονη ψυχοθεραπεία και ιδιαίτερα η τραυματοθεραπεία αναγνωρίζει πλέον ότι το νευρικό μας σύστημα δεν χρειάζεται μόνο να ηρεμήσει από τον φόβο, χρειάζεται να νιώσει και χαρά, παιχνίδι, τρυφερότητα. Να νιώσει ξανά ασφαλές μέσα στην απόλαυση.
Η Δέσποινα Πλουσίου είναι Ψυχοθεραπεύτρια και ειδικεύεται στην αντιμετώπιση του Ψυχικού Τραύματος PTSD, C-PTSD και μιλά στο iefimerida για τα οφέλη της απόλαυσης και τον τρόπο που θα την φέρουμε στη ζωή μας.
Ακολουθούν πέντε απλοί αλλά ουσιαστικοί τρόποι για να ξαναβρούμε την επαφή με την απόλαυση, όχι σαν απόδραση, αλλά σαν πράξη επανένωσης με τη ζωή:
Αγγίξτε ξανά τον κόσμο με τις αισθήσεις σας
Η αφή, η όσφρηση, η γεύση, ο ήχος, η όραση όλα είναι “είσοδοι” προς τον κόσμο. Το τραύμα μάς κάνει να αποσυνδεόμαστε από το σώμα. Η απόλαυση, όταν είναι σωματική και συνειδητή, μας ξαναφέρνει πίσω.
Τι μπορείτε να δοκιμάσετε; Περπάτημα ξυπόλυτοι στην άμμο, ένα άρωμα που σας συγκινεί, ένα ζουμερό φρούτο με κλειστά μάτια. Εμπειρίες απλές, αλλά βαθιά ρυθμιστικές για το νευρικό σύστημα.
Επενδύστε στο μικρό, ζωντανό «ναι» της ημέρας
Όταν το ψυχικό φορτίο είναι βαρύ, η ευτυχία μπορεί να φαίνεται μακρινή. Αλλά ένα μικρό “ναι” ένα λεπτό μουσικής που αγαπάτε, ένας σύντομος χορός στο σαλόνι σας μπορεί να γίνει πύλη επανόδου.
Η απόλαυση δεν είναι πάντα εκκωφαντική. Μπορεί να είναι και διακριτική. Μια στιγμή που λέτε στον εαυτό σας: «Αυτό εδώ είναι όμορφο. Και μου αξίζει».
Παίξτε, έστω και για 5 λεπτά
Το παιχνίδι είναι η γλώσσα της χαράς. Δεν έχει ηλικία. Δεν έχει σκοπό. Δεν έχει στόχο. Γι’ αυτό και είναι θεραπευτικό.
Παίξτε με ένα παιδί, με το κατοικίδιό σας ή με τα χέρια σας στον πηλό. Το παιχνίδι ξυπνά κομμάτια μας που είχαν «κοιμηθεί» για να μην πονάνε.
Επιτρέψτε τη συγκίνηση, ακόμα κι αν σας κάνει να κλάψετε
Ναι, ακόμα και η συγκίνηση είναι μορφή απόλαυσης. Ένα τραγούδι που σας ραγίζει την καρδιά, μια σκηνή από ταινία που σας κάνει να συνδεθείτε βαθιά. Αυτές οι στιγμές ξεκλειδώνουν την καρδιά. Η απόλαυση δεν είναι πάντα χαμόγελο. Είναι και η ρωγμή απ’ όπου μπαίνει το φως.
Αναζητήστε την παρουσία, όχι την τελειότητα
Στην απόλαυση δεν χωρά έλεγχος. Δεν υπάρχει “σωστά” και “λάθος”. Μόνο παρουσία. Να είστε εκεί, με αυτό που κάνετε. Ακόμα κι αν είναι απλώς να βλέπετε τα σύννεφα να περνούν. Απόλαυση είναι να σταματάς για λίγο τον αγώνα και να λες: «Είμαι εδώ. Και είναι αρκετό».
«Το δέος ρυθμίζει το νευρικό μας σύστημα»
Και κάτι ακόμη, δώστε χώρο στο δέος
Το δέος, εκείνη η βαθιά, σιωπηλή εσωτερική δόνηση που γεννιέται όταν βρισκόμαστε απέναντι σε κάτι πολύ μεγαλύτερο από εμάς αποτελεί μία από τις πιο βαθιά ρυθμιστικές και θεραπευτικές μορφές απόλαυσης.
Μια ανατολή, ένα συμφωνικό έργο, ένα επιβλητικό αρχιτεκτονικό μνημείο, ένα έργο τέχνης που μας συγκλονίζει… τέτοιες εμπειρίες μας βγάζουν από τη συστολή του Εγώ και μας προσκαλούν σε μια αίσθηση συμμετοχής σε κάτι ευρύτερο.
Το δέος απορρυθμίζει την ψευδαίσθηση του απόλυτου ελέγχου, ρυθμίζει το νευρικό μας σύστημα, καλλιεργεί ταπεινότητα και αναζωογονεί την εμπιστοσύνη μας προς τη ζωή. Δεν πρόκειται για δραματικό συναίσθημα, αλλά για μια λεπτή, υπαρξιακή ανάσα που μας θυμίζει πως δεν είμαστε μόνοι. Η απόλαυση, λοιπόν, δεν είναι μια εγωιστική παρέκκλιση. Είναι πράξη ψυχικής ανθεκτικότητας.
Στις πιο σκοτεινές περιόδους της ζωής μας, το σώμα και η ψυχή δεν χρειάζονται μόνο “θεραπεία”. Χρειάζονται και υπενθύμιση της ζωής. Και η απόλαυση στην πιο γνήσια, ενσώματη, καθημερινή της μορφή, μπορεί να είναι ακριβώς αυτό: η απαλή γέφυρα που μας φέρνει ξανά πίσω στον εαυτό μας.
*Η Δέσποινα Πλουσίου είναι Ψυχοθεραπεύτρια και ειδικεύεται στην αντιμετώπιση του Ψυχικού Τραύματος PTSD, C-PTSD. Είναι συνιδρυτής του ινστιτούτου Trauma2Therapy, όραμα και στόχος του οποίου είναι η έγκυρη και διεθνώς ενημερωμένη εκπαίδευση επαγγελματιών ψυχικής υγείας, καθώς και η αφύπνιση μέσω υπεύθυνης πληροφόρησης ιδιωτών πολιτών για την ενημέρωση των καταστροφικών συνεπειών, την κατανόηση και την αντιμετώπιση του σύνθετου ψυχικού τραύματος (C-PTSD) σε συλλογικό και ατομικό επίπεδο.