Τα χωριά -κόσμημα της Χίου είναι τα περίφημα Μαστιχοχώρια που θα σας ενθουσιάσουν με την ομορφιά που κρύβουν. Γιατί αξίζει να τα επισκεφτείτε το φθινόπωρο.
Η Χίος είναι από τα νησιά που φημίζεται για τα πλούσια αρώματα της, με κυρίαρχη τη μαστίχα, και τα γραφικά χωριά της. Αν θέλετε να ανακαλύψετε περισσότερο τα πανέμορφα μεσαιωνικά χωριά τότε αξίζει να επισκεφτείτε το νησί του Βορείου Αιγαίου κατά τους φθινοπωρινούς μήνες. Μάλιστα, από τα τέλη του καλοκαιριού μέχρι τς πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου στη Χίο πραγματοποιείται ένα πολιτισμικό Φεστιβάλ που ενώνει το νησί με πλούσια δρώμενα που αναδεικνύουν αυτόν τον τόσο ξεχωριστό τόπο.
Βόλτα στα Μαστιχοχώρια της Χίου: Εκεί όπου ευωδιάζουν τα «δάκρυα της γης»
Στη νότια Χίο, ανάμεσα σε χαμηλούς λόφους, ξερολιθιές και μυρωδιές από θυμάρι και σχίνο, απλώνεται ένας κόσμος μοναδικός: τα Μαστιχοχώρια. Πρόκειται για ένα σύμπλεγμα περίπου 24 παραδοσιακών χωριών, που για αιώνες ζουν και αναπνέουν χάρη στο δέντρο-θησαυρό της Χίου, το μαστιχόδεντρο. Η μαστίχα, «τα δάκρυα του σχίνου» όπως αποκαλείται, δεν ευδοκιμεί πουθενά αλλού στον πλανήτη με τον ίδιο τρόπο και την ίδια ποιότητα· και γύρω της στήθηκε ένας ολόκληρος πολιτισμός.
Τα Μαστιχοχώρια δεν είναι απλώς χωριά -είναι ένα ταξίδι στον χρόνο, ένας ζωντανός πολιτισμός που συνεχίζει να αναπνέει γύρω από τη μαστίχα. Εδώ θα δείτε αρχιτεκτονική που δεν υπάρχει πουθενά αλλού στην Ελλάδα, θα μυρίσετε το άρωμα του σχίνου, θα δοκιμάσετε αυθεντικές γεύσεις και θα γνωρίσετε την παράδοση που έκανε τη Χίο διάσημη σε όλο τον κόσμο.
Παρά την ανάπτυξη του τουρισμού, τα Μαστιχοχώρια κρατούν τον αυθεντικό τους χαρακτήρα. Οι πλατείες γεμίζουν με καφενεία που σερβίρουν μαστιχόπιτες, λικέρ μαστίχας και τοπικά μεζεδάκια, ενώ οι παλιοί αφηγούνται ιστορίες για το «δάκρυ που πλουτίζει». Το καλοκαίρι, τα χωριά ζωντανεύουν με πανηγύρια και πολιτιστικές εκδηλώσεις, ενώ τον Αύγουστο η «Γιορτή της Μαστίχας» στο Πυργί προσελκύει επισκέπτες απ’ όλο τον κόσμο.
Χωριά-κάστρα με ιστορία
Τα περισσότερα Μαστιχοχώρια χτίστηκαν τον Μεσαίωνα, κατά την περίοδο της Γενοβέζικης κυριαρχίας δηλαδή τον 14ο -16ο αιώνα. Η αρχιτεκτονική τους θυμίζει κάστρα: σπίτια κολλημένα το ένα δίπλα στο άλλο, στενά δρομάκια, πύργοι και θολωτές πύλες. Αυτή η οχύρωση δεν ήταν τυχαία, καθώς οι κάτοικοι προστάτευαν τον πολύτιμο «χρυσό» τους, τη μαστίχα, από πειρατές και επιδρομείς.
Ο Πύργος, το κεντρικότερο χωριό, μοιάζει με σκηνικό εποχής, με τον μεσαιωνικό πύργο να δεσπόζει. Στο Πυργί, οι προσόψεις των σπιτιών είναι στολισμένες με «ξυστά», γεωμετρικά σχέδια χαραγμένα στο σοβά, που το καθιστούν ζωντανό λαογραφικό μουσείο. Στα Μεστά, το οχυρωματικό σύμπλεγμα είναι τόσο καλοδιατηρημένο που ο επισκέπτης νομίζει πως κάνει βόλτα σε έναν λαβύρινθο άλλων εποχών.
Τα Μαστιχοχώρια της Χίου: Τα χωριά–κόσμημα που έγιναν γνωστά από το «δάκρυ του σχίνου»
Μεστά: Το καλοδιατηρημένο μεσαιωνικό κάστρο
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά χωριά της Χίου, το οποίο μοιάζει με μεσαιωνικό φρούριο είναι τα Μεστά. Τα σοκάκια του σχηματίζουν λαβύρινθο, τα σπίτια είναι κολλημένα μεταξύ τους και οι καμάρες δημιουργούν φυσικές στοές.
Στην κεντρική πλατεία θα απολαύσετε καφέ και γλυκό μαστίχας, ενώ αξίζει να επισκεφθείτε την εκκλησία του Ταξιάρχη, μία από τις μεγαλύτερες του νησιού. Ειδικά το βράδυ περπατώντας μέσα στα γραφικά σοκάκια ο επισκέπτης έχει την αίσθηση ότι θα συναντηθεί με ιππότες.
Πυργί: Το χωριό των «ξυστών»
Ίσως το πιο διάσημο Μαστιχοχώρι είναι το Πυργί λόγω της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής του. Τα σπίτια είναι διακοσμημένα με ασπρόμαυρα γεωμετρικά σχέδια, τα περίφημα «ξυστά», που το κάνουν μοναδικό στον κόσμο. Η περιπλάνηση στα δρομάκια μοιάζει με περιήγηση σε καλλιτεχνικό εργαστήρι.
Αξίζει να κάνετε στάση στην εκκλησία των Αγίων Αποστόλων, που είναι χτισμένη από τον 11ος αιώνα.
Αρμόλια: Το χωριό των αγγειοπλαστών
Γνωστό για τα παραδοσιακά εργαστήρια κεραμικής τα Αρμόλια υπήρξαν από παλιά κέντρο παραγωγής αγγείων, και σήμερα οι επισκέπτες μπορούν να αγοράσουν αυθεντικά χειροποίητα κεραμικά.
Κάντε στάση στα καφενεία θα δοκιμάσετε «μεζέδες της παρέας» και θα ακούσετε τους ντόπιους να μιλούν με πάθος για τα δέντρα της μαστίχας.
Καλαμωτή: Ένα «ζωντανό» μεσαιωνικό χωριό
Από τα πιο μεγάλα και δραστήρια Μαστιχοχώρια, με παραδοσιακή πλατεία, καφενεία και κίνηση όλο τον χρόνο. Η αρχιτεκτονική είναι μεσαιωνική, με καμάρες και λιθόστρωτα δρομάκια.
Επισκεφτείτε την εκκλησία της Παναγίας της Αγρελωπούσας και το τοπικό παζάρι που οργανώνεται συχνά στην πλατεία.
Πατρικά: Το ήσυχο καταφύγιο
Ένα μικρό και ήρεμο χωριό, ιδανικό για όσους θέλουν να βιώσουν τον αυθεντικό ρυθμό της ζωής στη Χίο. Τα Πατρικά έχουν καλοδιατηρημένα σπίτια και στενά σοκάκια, ενώ η ηρεμία του τοπίου μαγεύει
Ολύμποι: Μεσαιωνική ατμόσφαιρα
Ολόκληρο το χωριό είναι ένα καλοδιατηρημένο μεσαιωνικό μνημείο. Εδώ θα βρείτε και τον περίφημο Πύργο των Ολύμπων, ένα χαρακτηριστικό δείγμα αμυντικής αρχιτεκτονικής.
Κάντε βόλτα στην πλατεία και δοκιμάστε γλυκό του κουταλιού μαστίχα ή τοπικά γλυκά με μέλι.
Βέσσα: Το παραδοσιακό χωριό
Μικρό αλλά γοητευτικό χωριό, με στενά δρομάκια και αυλές γεμάτες λουλούδια.
Ο παραδοσιακός χαρακτήρας του έχει διατηρηθεί σχεδόν αναλλοίωτος.
Λιθί: Χωριό και παραλία
Αν και λιγότερο οχυρωμένο, το Λιθί ξεχωρίζει γιατί συνδυάζει τον παραδοσιακό οικισμό με μία υπέροχη παραλία, τον όρμο Λιθίου, γνωστό για τα ψαροταβερνάκια του.
Δοκιμάστε φρέσκο ψάρι και θαλασσινά, με θέα το Αιγαίο.
Το πολιτιστικό Φεστιβάλ που έγινε θεσμός στη Χίο
Με αίσθημα σεβασμού και θαυμασμού για τον Πολιτισμό, την ιστορία και τις παραδόσεις της Χίου και ατενίζοντας το μέλλον και τις προοπτικές του με μια διευρυμένη οπτική και εξωστρέφεια, η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου υποδέχεται για 4η συνεχόμενη χρονιά το Φεστιβάλ Χίου έναν θεσμό που τιμά την Ιστορία και τον Πολιτισμό του τόπου, ενώ παράλληλα ανοίγει διαύλους διαλόγου και συνεργασίας με τον κόσμο.
Από τις 25 Αυγούστου έως τις 7 Σεπτεμβρίου, το νησί φιλοξενεί σημαντικές προσωπικότητες των Γραμμάτων, των Τεχνών, της Επιστήμης και της Επιχειρηματικότητας, σε έναν πολύπλευρο διάλογο που συνδυάζει πολιτιστικές διαδρομές, σύγχρονες ανησυχίες και δημιουργία.
Στις 30/08 στο Castelli οι ευρωβουλευτές Ελίζα Βόζεμπεργκ και Ελεονώρα Μελέτη, ο Γιώργος Αρκάδης από την ABM AMRO Bank με τον τιμητικό του χαιρετισμό προς τις Χιώτισσες γυναίκες της Ναυτιλίας, η Ειρήνη Βενιάμη, επιχειρηματίαςν στον χώρο της Ναυτιλίας, η Σοφία Ντενίση, καθηγήτρια ΑΣΚΤ και η Μιμή Ντενίση, πρωταγωνίστρια, θεατρική συγγραφέας και σκηνοθέτης, προσδίδουν «Άρωμα Γυναίκας στο Μυροβόλο Κάμπο», σε μια βραδιά που θα γεμίσει με τις μελωδίες της Ευανθίας Ρεμπούτσικα. Η εικαστικός Δέσποινα Σταθάκη θα προσφέρει έργα ειδικά σχεδιασμένα για τον Θεσμό.
Στο Κάστρο της Χίου (31/8), είναι η έναρξη της έκθεσης του εικαστικού Νάκη Παναγιωτίδη στο Χαμιδιέ Τζαμί σε επιμέλεια του Δρ. Φώτη Παπαθανασίου, παρουσία του Michele Casamonti από την γκαλερί Tornabuoni Arte και υπό την αιγίδα της Ιταλικής και Ελβετικής Πρεσβείας. Παρόντες θα είναι ο Paolo Cuculi, Πρέσβης Ιταλίας και ο Giovanni Sacraluce, ιστορικός τέχνης, σχεδιαστής μόδας και συνεργάτη για πέντε χρόνια της ιταλικής Vogue θα μιλήσει για το πως η Ιταλική κουλτούρα επηρεάστηκε από τον Ελληνικό Πολιτισμό. Oι παραδοσιακοί ήχοι της Κάτω Ιταλίας από το συγκρότημα Agrikó θα δώσουν το στίγμα μιας γιορτής, που τιμά την ιστορία, την παράδοση και τη διασύνδεσή της με την αρχαία και τη σύγχρονη Ελλάδα.
Η συζήτηση για την τεχνητή νοημοσύνη και τις ηθικές προεκτάσεις της θα φέρει στο ιστορικό Castelli (01/09) τον Παναγιώτη Ροϊλό, καθηγητή Συγκριτικής Γραμματολογίας του Harvard και πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, τον Νεκτάριο Ταβερναράκη, τακτικό καθηγητή Μοριακής Βιολογίας Συστημάτων στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης και πρ. πρόεδρο ΙΤΕ, τον Κωνσταντίνο Φίλη, καθηγητή Διεθνών Σχέσεων, διευθυντή Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων, τον Lou Marinoff, καθηγητή φιλοσοφίας, City University NY και την Xiaojun Ding, καθηγήτρια Φιλοσοφίας, Xi’an Jiaotong University, με την Κατερίνα Γκαγκάκη να συντονίζει έναν διάλογο που θα ολοκληρωθεί με μουσικό πρόγραμμα από την ΝινέταΒαφειά, τον Φώτη Νέζη και την Σοφία Παπαδημητροπούλου.
Οι βραδιές πολιτισμού στο Castelli (02/09) θα συνεχιστούν με την παρουσία του Νίκου Σηφουνάκη, τον χαιρετισμό του John Chandris, πλοιοκτήτη, της Λυδίας Καρρά, της Νίκης Μπουτάρη, ιδρύτριας του justanumber.gr, του Nicholas Pappas, καθηγητή Φιλοσοφίας, City University NY και του Michele Casamonti, Tornabuoni Arte κλείνοντας με τις νότες της υψιφώνου Χριστίνας Πουλίτση.
Η θεματική των επιστημών θα κορυφωθεί στο Castelli (03/09) με τον Dr. Stelios Papadopoulos, πατέρα της βιοτεχνολογίας και τη δημοσιογράφο Τασούλα Επτακοίλη, με ομιλητές τους Δρ. Σταμάτη Κριμιζή, αστροφυσικό – Ακαδημία Αθηνών, Prof. Wyn Evans, Ινστιτούτο Αστρονομίας/University of Cambridge, Δρ. Γιώργο Νούνεση, πρόεδρο ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» και Darwin Caldwell, καθηγητή Ρομποτικής, πρόεδρο Ιταλικού Ινστιτούτου Τεχνολογίας (ΙΙΤ) πριν η μουσική κλείσει και αυτή τη βραδιά με τη Νινέτα Βαφειά, τον Φώτη Νέζη και τη Σοφία Παπαδημητροπούλου.
Στο Κέντρο Έρευνας Μαστίχας (04/09), η ημερίδα «Με το βλέμμα στο Μέλλον: Καινοτομία, Επιχειρηματικότητα, Πολιτισμός » θα αναδείξει νέες προοπτικές στην δημιουργία και το επιχειρείν, με ομιλητές όπως ο Πρέσβης Selim Yenel, πρόεδρος του Global Relations Forum, ο Prof. Dr. Hakan Ürey, αντιπρύτανης Έρευνας και Καινοτομίας/Πανεπιστήμιο Koç, η Dr. Hala El Miniawi, ιδρύτρια του LIC/UK, ο Dr. Abdulhadi Brenjakjy, Liacademy.co.uk, ο Turgut Guneri, επιχειρηματίας – επενδυτής, ο Απόστολος Βαλτάς, Πρόεδρος Πανελλήνιου φαρμακευτικού Συλλόγου (Π.Φ.Σ.), ο Κωνσταντίνος Γιαννόπουλος, πρόεδρος “Το Χαμόγελο του Παιδιού”, η Μαρία Λοϊζίδου, ομ. καθηγήτρια ΕΜΠ, η Αντιγόνη Λυμπεροπούλου, δ/νουσα σύμβουλος στην Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων, ο Δημήτρης Μπουραντάς, καθηγητής Διοίκησης Επιχειρήσεων/Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και πρύτανης New York College, ο Στράτος Σιμόπουλος, πρόεδρος Επιτροπής Έρευνας & Τεχνολογίας της Βουλής, η Άντζελα Στάθη, Συνιδρύτρια του Brazil Tech Connect και ο Λεωνίδας Χριστόπουλος, διευθύνων σύμβουλος του ΕΚΚΟΜΕΔ-Creative Greece, υπό τον συντονισμό της Κορίνας Γεωργίου.
Ο κινηματογράφος έχει τη δική του θέση στο Φεστιβάλ στο Ομήρειο Πνευματικό Κέντρο (05/09) με την προβολή της ταινίας «Υπάρχω» και μετέπειτα συζήτηση στον Κάμπο της Χίου, που θα διευθύνει η δημοσιογράφος Μαίρη Αυγερινοπούλου με τους συντελεστές του φιλμ, δηλαδή τον σκηνοθέτη Γιώργο Τσεμπερόπουλο, την σεναριογράφο Κατερίνα Μπέη, τον παραγωγό Διονύση Σαμιώτη, αλλά και τον Μάκη Μάτσα μεταμορφωτή της σύγχρονης ελληνικής δισκογραφίας και ιδιοκτήτη της Minos/EMI/Universal, ενώ η βραδιά θα συνεχιστεί με τραγούδια του Στέλιου Καζαντζίδη από Χιώτες καλλιτέχνες.
Το καλλιτεχνικό πρόγραμμα συνεχίζεται στο Πετροκάραβο Βροντάδου (06/09), με το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, το οποίο θα παρουσιάσει το συναρπαστικό δίπτυχο χορού “Return of the summer”, σε χορογραφίες του διευθυντή μπαλέτου Κωνσταντίνου Ρήγου και μουσική Έκτορ Μπερλιόζ, καθώς και του Γιάννη Μανταφούνη, σε μουσική του καλλιτεχνικού διευθυντή της ΕΛΣ Γιώργου Κουμεντάκη.
Η αυλαία θα πέσει στην κεντρική πλατεία του Ανάβατου (07/09) με την κορυφαία ηθοποιό Καρυοφυλλιά Καραμπέτη στο συγκλονιστικό μονόπρακτο μελόδραμα «Μήδεια» του Τσέχου συνθέτη Jiří Antonín Benda με την μουσική συνοδεία στο πιάνο του μαέστρου Μάρκελλου Χρυσικόπουλου.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι το Φεστιβάλ ξεκίνησε από τον αρχαιολογικό χώρο του Εμποριού (25/08), όπου η Δέσποινα Τσαρδάκα, Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Χίου, ο Βασίλης Λαμπρινουδάκης, ομότιμος καθηγητής Αρχαιολογίας και η Rebecca Sweetman, καθηγήτρια και διευθύντρια της Βρετανικής Αρχαιολογικής Σχολής στην Αθήνα, μίλησαν για την αρχαιολογία και τη διαχρονική μνήμη του τόπου, με τη μουσική του συγκροτήματος Lyrica να κλείνει την πρώτη βραδιά.
Στη Νέα Μονή (27/08), ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Χίου, Ψαρών και Οινουσσών κ.κ. Μάρκος, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, η Ιόλη Καλαβρέζου, καθηγήτρια Βυζαντινής Τέχνης στο Harvard και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και η Teresa Shawcross, καθηγήτρια Βυζαντινολογίας στο Princeton ανέδειξαν όψεις της βυζαντινής παράδοσης, ενώ το μουσικό ποίημα «Κύριε, εκέκραξα» του Θοδωρή Οικονόμου ακούστηκε στα Αυγώνυμα, με τη συμμετοχή της Αντιγόνης Πάππου.
Οι συζητήσεις συνεχίστηκαν στο Castelli, την ιστορική έπαυλη του 15ου αιώνα στο Μυροβόλο Κάμπο (29/8), μέσα από την ομιλία του Απόστολου Τζιτζικώστα, Επιτρόπου Βιώσιμων Μεταφορών και Τουρισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την συζήτηση του Prof. Kevin Featherstone, ομ. καθηγητή LSE, Chair of the Anglo-Hellenic League με τον Λουκά Τσούκαλη, ομ. καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Sciences Po στο Παρίσι και με προσωπικότητες όπως ο Lord Simon Woolley, Baron of Woodford, Principal of Homerton College/Cambridge University, η Ιουλία Τσέτη, πρόεδρος &CEO Ομίλου ΟΦΕΤ και η Σοφία Στάικου, αντιπρόεδρος στην εταιρία Lyktos Holding A.E , πρ. πρόεδρος του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς στην οποία έγινε η απονομή τιμής από τον Περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου Κωνσταντίνο Μουτζούρη.
Φωτογραφίες: Shuttertock