Το Πήλιο κρύβει πολλές ομορφιές κάθε εποχή του χρόνου και αυτή τη φορά το γνωρίζουμε ξανά μέσα από την ιστορική διαδρομή με το τρενάκι, τον «Μουτζούρη».
Από τον Βόλο προβάλλουν σα ζωγραφιά απλωμένα στο βουνό των Κενταύρων τα πανέμορφα χωριά του Πηλίου, ενώ τη νύχτα με τα φωτάκια το τοπίο είναι μαγευτικό. Άλλωστε, το Πήλιο υπήρξε ανέκαθεν από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς και πλέον είναι ιδανικός προορισμός ακόμα και για το καλοκαίρι, καθώς συνδυάζει γραφικά χωριά που βρίσκονται μεταξύ βουνού και θάλασσας.
Οι ομορφιές του Πηλίου σαγηνεύουν τους επισκέπτες κάθε εποχή του χρόνου: τόσο τα πιο ξακουστά χωριά, όπως η Μακρυνίτσα, η Πορταριά και η Τσαγκαράδα, όσο και τα πιο άγνωστα, όπως οι Πινακάτες και η Βυζίτσα που έχει μια από τις ωραιότερες πλατείες.
Έχοντας εξερευνήσει τα γραφικά χωριά του Πηλίου, ορεινά και παραθαλάσσια, το μοναδικό αξιοθέατο που δεν είχα δει είναι η διαδρομή με τον ιστορικό τρενάκι, του «Μουτζούρη», που φτάνει μέχρι το χωριό Μηλιές, μέσα από ένα μοναδικό τοπίο, με διάρκεια μιάμισης ώρας που περνάει μέσα από το βουνό των Κενταύρων.
Πήλιο: Το βουνό των Κενταύρων που ήταν η εξοχική κατοικία των 12 θεών του Ολύμπου
Κατά τη μυθολογία στο Πήλιο ζούσαν οι Κένταυροι, για αυτό άλλωστε είναι γνωστό ως το βουνό των Κενταύρων. Εκεί πραγματοποιήθηκε και η Κενταυρομαχία ανάμεσα στους Κενταύρους και τους Λαπίθες, με νικητές τους δεύτερους και έζησε και ο διασημότερος όλων των Κενταύρων, Χειρωνας, γιος του Κρόνου και της Ωκεανίδας Φιλύρας.
Κάτι ακόμα, ευρέως γνωστό από τη μυθολογία, είναι ότι το Πήλιο επέλεγαν για τις διακοπές τους και οι 12 θεοί του Ολύμπου, καθώς ήταν η θερινή τους κατοικία.
Με τέτοιες αναφορές στη μυθολογία, το σκηνικό που αντικρίζει ο επισκέπτης σκαρφαλώνοντας στο βουνό των Κενταύρων είναι μοναδικό θέλοντας να το ανακαλύψει από άκρη σε άλλη.
Η διαδρομή με τον «Μουτζούρη» μέχρι τις Μηλιές
Το ιστορικό τρενάκι του Πηλίου είναι ευρέως γνωστό ως «Μουτζούρης» με την ονομασία του να την παίρνει από το καπνό που άφηνε στο πέρασμα του η ατμοκίνηση. Η αφετηρία για να πάρετε τον «Μουτζούρη» είναι από τα Άνω Λεχώνια, το πεδινό χωριό του δυτικού Πηλίου, σε πολύ κοντινή απόσταση από τον Βόλο, και μετά από μια διαδρομή μιάμισης ώρας φτάνει στις Μηλιές. Να σημειώσω ότι μπορείτε να το κάνετε ως εκδρομή και να επιστρέψετε πίσω με τον ίδιο τρόπο. Το τρενάκι ξεκινάει στις 10.00 το πρωί και γύρω στις 11.30 φτάνει στο ορεινό χωριό Μηλιές, από τα πιο γνωστά του Πηλίου, με την αναχώρηση να είναι στις 15.00 το μεσημέρι.
Τα βαγόνια του τρένου κυλάνε σε μια από τις πιο στενές χιλιομετρικές σιδηροδρομικές γραμμές στον κόσμο, με 60 εκατοστά πλάτος, σε έναν ιστορικό σιδηρόδρομο που ξεκίνησε να κατασκευάζεται στα τέλη του 19ου αιώνα. Μάλιστα, το τρενάκι του Πηλίου, ο περίφημος «Μουτζούρης» είναι ένα μνημείο σιδηροδρομικής αρχιτεκτονικής που διασχίζει μια καταπράσινη διαδρομή γεμάτη θρυλικές ιστορίες, καθώς διασχίζει το βουνό των Κενταύρων.
Ο «Μουτζούρης» ακολουθεί μια ορεινή διαδρομή σε κατάφυτες πλαγιές με πυκνή βλάστηση πνιγμένη από πλατάνια και πουρνάρια, ενώ σε κάποια σημεία η θέα βλέπει το Αιγαίο Πέλαγος. Οι εικόνες όταν το καταπράσινος βουνό «βλέπει» τη θάλασσα είναι απαράμιλλης ομορφιάς -σαν το τοπίο να το έχει φανταστεί ζωγράφος και όχι να είναι αυθεντικό δημιούργημα της φύσης.
Το μαγικό φυσικό και πλούσιο τοπίο συμπληρώνουν οι περίτεχνες κατασκευές από λαξευτή μαρμαρόπετρα και γκρίζο ασβεστόλιθο, τα τοξωτά γεφύρια, οι καμάρες και οι σήραγγες. Από τα πολύ όμορφα σημεία της διαδρομής, που είναι ξεχωριστά δείγματα είναι η λίθινη πεντάτοξη γέφυρα Καλόρεμα στην περιοχή του Μαλαίου και η μεγάλη επιβλητική μεταλλική γέφυρα του Ταξιάρχη ή γέφυρα Ντε Κίρικο με το ιδιαίτερο πέρασμα. Το συγκεκριμένο σημείο είναι από τα ωραιότερα της διαδρομής, καθώς το τρένο κυλάει σε καμπύλη γραμμή, ενώ η γέφυρα είναι σε ευθεία γραμμή.
Ξεκινώντας τη διαδρομή στη στενή σιδηροδρομική γραμμή το τρένο θα περάσει μέσα από χωριουδάκι, μάλιστα κάνει μια μικρή στάση, περίπου 15 λεπτών, στο χωριό Άνω Γατζέα του νότιου Πηλίου. Έξω ακριβώς από τη στάση βρίσκεται ένα μικρό παραδοσιακό καφενείο που μπορείτε να πάρετε καφέ, νερό, κάποιο αναψυκτικό, ενώ πουλάει κάποια περιορισμένα γλυκά του κουταλιού.
Από τα πιο εντυπωσιακά σημεία είναι όταν ο «Μουτζούρης» περνάει από κεντρικό δρόμο, που σφυρίζει, και χάνεται ξανά μέσα στο βουνό των Κενταύρων, ενώ φτάνοντας στις Μηλιές θα δείτε το ορεινό χωριό να απλώνεται αμφιθεατρικά. Λίγο πριν φτάσετε στις Μηλιές από την αριστερά πλευρά του παραθύρου μπορείτε να δείτε ένα πανέμορφο κάδρο με πλούσια βλάστηση και τρεχούμενα νερά.
Πρόκειται για μια συναρπαστική εμπειρία με τα τοπία να εναλλάσσονται χαρίζοντας μοναδικής ομορφιάς εικόνες στον επισκέπτη. Κι επειδή δεν υπάρχουν πολλά τούνελ, την περισσότερη ώρα της διαδρομής βλέπεται το πλούσιο φυσικό τοπίο στο βουνό των Κενταύρων.
Φτάνοντας στις Μηλιές, μην παραλείψετε να δείτε τη διαδικασία που γίνεται ώστε η μηχανή του «Μουτζούρη» να μπει στην τροχιά προκειμένου το ιστορικό τρενάκι να είναι έτοιμο για την αναχώρηση του στις 15.00 το μεσημέρι παίρνοντας, δηλαδή, το δρόμο της επιστροφής.
Μηλιές: Το ορεινό χωριό του Πηλίου με τα πέτρινα αρχοντικά και τις τρεχούμενες βρύσες
Οι Μηλιές είναι από τα πιο ξακουστά χωριά του Πηλίου σκαρφαλωμένες και απλωμένες σε 400 μέτρα υψόμετρο, που έχουν καταφέρει να διατηρήσουν αρκετά την πηλιορείτικη αρχιτεκτονική -αν και σε κάποια σημεία έχουν ξεφυτρώσει πιο σύγχρονα κτίσματα.
Φτάνοντας στο σταθμό του τρένου υπάρχει ένα μικρό μονοπάτι που αν το ακολουθήσετε βγάζει στις Μηλιές σε περίπου 15 λεπτά. Δίπλα από το μονοπάτι υπάρχει ένας ξενώνας με το όνομα «Παλαιός Σταθμός» που σερβίρει στους επισκέπτες ζεστά και κρύα ροφήματα, ενώ θα βρείτε παραδοσιακές πίτες, με τυρί και χόρτα εποχής, αλλά και μπουγάτσα με κρέμα.
Λέγεται ότι το χωριό χτίστηκε από τους κατοίκους του χωριού Μηλιές της Εύβοιας, μιας και έφυγαν από τον τόπο τους για να γλιτώσουν από τις επιθέσεις των πειρατών βρίσκοντας νέα τόπο στα ορεινά του Πηλίου και συγκεκριμένα μέσα στο βουνό των Κενταύρων.
Οι Μηλιές είναι παραδοσιακός οικισμός με τη ζωή να κινείται γύρω από την κεντρική πλατεία με τα τεράστια πλατάνια, ενώ θα βρείτε πολλά μαγαζάκια για να αγοράσετε τοπικά προϊόντα. Το χωριό φημίζεται για τα μήλα του οπότε μην παραλείψετε κάνοντας μια μικρή βόλτα να απολαύσετε στα γουστόζικα καφενεία μηλόπιτα. Μια βόλτα μέσα στο χωριό θα σας αποκαλύψει τις τρεχούμενες βρύσες που υπάρχουν, τα περιποιημένα αρχοντικά με τις ανθισμένες αυλές να δίνουν έντονα αρώματα. Από την άλλη, να σημειώσουμε ότι το ορεινό χωριό πέρασε πολλές καταστροφές δυσκολίες, κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Στα αξιοθέατα του ορεινού χωριού είναι η δημόσια βιβλιοθήκη, που λειτουργεί κανονικά με πάνω από 3.500 σπάνια βιβλία και ιστορικά κειμήλια. Στη σημερινή θέση που είναι το Γυμνάσιο Μηλέων ήταν η περίφημη «Σχολή των Μηλέων» που ίδρυσαν οι Γαζής, Κωνσταντάς και Φιλιππίδης, αποτέλεσε σημαντική πνευματική εστία της εποχής και κέντρο του απελευθερωτικού αγώνα του 1821.
Επιπλέον, στην κεντρική πλατεία του χωριού βρίσκεται η εκκλησία των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, η οποία ανακαινίστηκε το 1741 -είναι άγνωστο ακόμα το πότε ακριβώς χτίστηκε και από ποιον. Σύμφωνα με την προφορική παράδοση, η αγιογράφησή της έχει γίνει από Αγιορείτη μοναχό ενώ το ξυλόγλυπτο και επιχρυσωμένο από ξύλο φλαμουριάς τέμπλο της έχει κατασκευαστεί από Ηπειρώτες. Τυπικό δείγμα της τοπικής αρχιτεκτονικής όπου διαθέτει αξιόλογες μεταβυζαντινές αγιογραφίες, ενώ η ακουστική δεν επιτρέπει ο ήχος να διαπερνά απ΄ έξω.
Βυζίτσα: Το άγνωστο χωριό στο Νότιο Πήλιο
Χτισμένη σε υψόμετρο 500 μέτρων, λίγο ψηλότερα από τις Μηλιές, η Βυζίτσα είναι από τα πιο άγνωστα χωριά του Νότιου Πηλίου. Έχει ανακηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός, έχει λιγότερους από 300 κατοίκους και διατηρεί την πηλιορείτικη αρχιτεκτονική. Αυτά τα δύο χωριά, Μηλιές και Βυζίτσα, αξίζει να τα εξερευνήσετε μαζί.
Σύμφωνα με την ιστορία του χωριού,τα πρώτα χρόνια το χωριό δημιουργήθηκε από 30 οικογένειες, όπου έχτισαν τα σπίτια τους το ένα δίπλα στο άλλο και σε τέτοιο σημείο, ώστε να μην φαίνεται από τη θάλασσα. Χρειάστηκε να περάσει ένας αιώνας μέχρι να κατασκευαστούν τα αρχοντικά ακολουθώντας την πηλιορείτικη αρχιτεκτονική. Τα περισσότερα από τα αρχοντικά στη Βυζίτσα είναι με ντόπια πέτρα και πλάκες.
Τα αρχοντικά της Βυζίτσας είναι συνήθως τριώροφα με περίπου τετράγωνη κάτοψη, έχουν εξώστες και χαγιάτια και οι στέγες αποτελούνται από ξύλινα δοκάρια και η τελική τους στρώση αποτελείται από ντόπιες σχιστόπλακες. Ο πάνω όροφος χρησιμοποιούταν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και γι' αυτό έχει πολλά παράθυρα και δεν έχει τζάκι. Πλέον, έχουν γίνει κάποιες παρεμβάσεις στο εσωτερικό των σπιτιών αλλάζοντας πολύ τη μορφή του και τη λειτουργία του χώρου όπως ήταν παλαιότερα που όλα ήταν μελετημένα και εξυπηρετούσαν τις ανάγκες της εκάστοτε αγροτικής οικογένειας.
Η Βυζίτσα έχει τρεχούμενες βρύσες, δύο ναούς και η ζωή του χωριού βρίσκεται κλασσικά στην κεντρική πλατεία. Μάλιστα, πολλοί επισκέπτες αναφέρουν ότι το χωριό έχει από τις πιο όμορφες κεντρικές πλατείες στο Πήλιο με τους ταξιδιώτες να αρχίζουν σιγά σιγά να ανακαλύπτουν το μέρος που παρέμενε στη σκιά των πιο τουριστικών.
Να σημειώσουμε ότι στην ευρύτερη περιοχή οι κάτοικοι ασχολήθηκαν ιδιαίτερα με την κτηνοτροφία και την εκτροφή του μεταξοσκώληκα. Η περιοχή φημίζεται για τα μήλα, τα αχλάδια, τα καρύδια, τα αμύγδαλα, τα κάστανα, τις ελιές, το τσάι, το θυμάρι και πολλά βότανα.
Τοπική γαστρονομία και στάση για φαγητό/ γλυκό
Το Πήλιο φημίζεται για τα ντόπια κρέατα του με χαρακτηριστικά φαγητά να είναι το χοιρινό πρασοσέλινο και το σπετζοφάι, ενώ διαθέτει μεγάλη ποικιλία σε γλυκά του κουταλιού και μαρμελάδες.
Στάση για φαγητό προτείνω να κάνετε στο «Νόστιμο ήμαρ» ένα παραδοσιακό ταβερνάκι που έχει αναλάβει πρόσφατα μια οικογένεια και όλα ετοιμάζονται χειροποίητα μέσα στην κουζίνα -ζουμερό κοντοσούβλι κοτόπουλο και χοιρινό, αρνάκι σιγομαγειρεμένο με κριθαράκι, αλλά και ριζότο με μανιτάρια που φημίζεται η περιοχή -μην παραλείψετε το χοιρινό με πράσα με δεμένη πλούσια σάλτσα.
Από τα πιο γνωστά μέρη για να κάνετε στάση για γλυκό είναι το μαγαζί «Άννα, να ένα μήλο» που σερβίρει, μεταξύ άλλων, λαχταριστό cheesecake με γλυκό βύσσινο και μηλόπιτα.