Το φορμάτ, προϊόν συνεργασίας ενός βετεράνου της βιομηχανίας παιχνιδιών με τον μεγαλύτερο κατασκευαστή βινυλίων διεθνώς, προκαλεί ήδη συζητήσεις, τόσο για τα πλεονεκτήματά του όσο και για τα όριά του.
Το Tiny Vinyl, το νέο μικρο-βινύλιο των τεσσάρων ιντσών που παρουσιάστηκε στις ΗΠΑ το φθινόπωρο, επιχειρεί να συνδυάσει την αισθητική και το τελετουργικό του παραδοσιακού βινυλίου με μια πιο παιχνιδιάρικη, φορητή και οικονομική λογική.
Το φορμάτ, προϊόν συνεργασίας ενός βετεράνου της βιομηχανίας παιχνιδιών με τον μεγαλύτερο κατασκευαστή βινυλίων διεθνώς, προκαλεί ήδη συζητήσεις, τόσο για τα πλεονεκτήματά του όσο και για τα όριά του.
Οι μικροσκοπικοί δίσκοι, μόλις τέσσερις ίντσες σε διάμετρο—στο μέγεθος της ετικέτας ενός κανονικού LP—πιέζονται με τη γνωστή διαδικασία του συμβατικού βινυλίου, απλώς σε μικρότερη κλίμακα. Παίζουν στις 33⅓ στροφές και μπορούν να χωρέσουν έως και τέσσερα λεπτά μουσικής σε κάθε πλευρά, περίπου όσο ένα κλασικό single.
Η Tiny Vinyl έκανε το επίσημο ντεμπούτο της μέσω της Target, του γιγαντιαίου αμερικανικού retailer που παρουσίασε 44 αποκλειστικές κυκλοφορίες μέσα στο φθινόπωρο. Μικρότερα ανεξάρτητα συγκροτήματα όπως οι The Band Loula και οι Rainbow Kitten Surprise, αλλά και καλλιτέχνες με χρόνια στη βιομηχανία όπως ο Blake Shelton και η Melissa Etheridge, δοκιμάζουν ήδη το μικρο-βινύλιο, δίνοντάς του μια πρώτη καλλιτεχνική νομιμοποίηση. Η Tiny Vinyl έστειλε προωθητικά αντίτυπα σε δημοσιογράφους και reviewers, ενώ οι πρώτες εντυπώσεις καταγράφουν κάτι ενδιάμεσο ανάμεσα σε νοσταλγικό παιχνίδι και λειτουργική μουσική συσκευή.
Τι συνέβη στις δοκιμές, τα συν και τα πλην
Στις δοκιμές που έγιναν σε σοβαρό εξοπλισμό—πικάπ όπως το Audio Technica LP120 με nude elliptical stylus και ενισχυτή Yamaha S-301—οι μικροί δίσκοι αναπαράχθηκαν χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Η βασική προϋπόθεση είναι η ύπαρξη πλήρως χειροκίνητου βραχίονα· τα αυτόματα πικάπ αδυνατούν να τοποθετήσουν τη βελόνα τόσο κοντά στο κέντρο και συνήθως ενεργοποιούν την αυτόματη επιστροφή πολύ πριν ξεκινήσει η μουσική.
Με λίγη προσοχή στην ευθυγράμμιση, ο ήχος είναι αξιοπρεπής, αν και ελαφρώς πιο αδύναμος σε ένταση σε σχέση με την ίδια ηχογράφηση σε 12 ίντσες. Αυτό εξηγείται από τη μικρότερη δυνατή εγχάραξη του αυλακιού, που επιβάλλει χαμηλότερη συνολική στάθμη.
Μια ορισμένη παραμόρφωση πάντως είναι η αλήθεια ότι εμφανίζεται, κυρίως στα τελευταία δευτερόλεπτα κάθε πλευράς. Πρόκειται για εγγενές μειονέκτημα του μικρού φορμάτ, το οποίο δύσκολα θα αποδεχτούν όσοι επενδύουν σε audiophile εξοπλισμό. Παρ’ όλα αυτά, για τον μέσο ακροατή ο ήχος παραμένει απολύτως λειτουργικός, με την αίσθηση του «ζεστού» βινυλίου να διατηρείται.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι, ενώ το Tiny Vinyl στοχεύει στο νεανικό κοινό που ξεκινά τώρα να αγοράζει δίσκους, μεγάλο μέρος αυτού του κοινού χρησιμοποιεί φθηνά φορητά πικάπ. Σε αρκετά από αυτά, οι 4ιντσοι δίσκοι δεν μπορούν να παίξουν καν: το πικάπ δεν ξεκινά να περιστρέφεται χωρίς επιπλέον slipmat, ενώ ο βραχίονας συχνά χτυπά σε μηχανικούς περιορισμούς.
Η αναπαραγωγή εξαρτάται σημαντικά από τη συσκευή
Παρότι εκπρόσωπος της Tiny Vinyl ανέφερε ότι ορισμένα μοντέλα είναι συμβατά, οι δοκιμές δείχνουν ότι η αναπαραγωγή εξαρτάται σημαντικά από τη συσκευή. Αυτό δημιουργεί μια αντίφαση: το μικρο-βινύλιο απευθύνεται θεωρητικά σε νέους συλλέκτες, όμως το hardware που διαθέτουν οι περισσότεροι δεν είναι κατάλληλο για το ίδιο το προϊόν.
Σε σύγκριση με άλλα μικρά φορμάτ, όπως τα 3ιντσα RSD3 singles της Crosley, το Tiny Vinyl προσφέρει σαφώς καλύτερη ποιότητα ήχου και πιο στιβαρή κατασκευή. Τα 3ιντσα singles χαρακτηρίζονται από πιο θορυβώδη αναπαραγωγή και περιορισμούς που συνδέονται με το ιδιαίτερο hardware που απαιτούν. Το νέο φορμάτ των τεσσάρων ιντσών είναι σαφώς πιο κοντά στο «κανονικό» βινύλιο, διατηρώντας την αισθητική του εξωφύλλου, το μικρό gatefold, το ένθετο και τις χρωματικές εκδόσεις — όλα σε μικρογραφία.
Η Tiny Vinyl επιδιώκει να χτυπήσει εκεί όπου το full-size βινύλιο υστερεί: στον χώρο αποθήκευσης, στην τιμή και στη φορητότητα. Ένας μικρός δίσκος χωράει σε τσέπη jacket, κοστίζει λιγότερο από έναν LP και καταναλώνει λιγότερους πόρους για την παραγωγή του.
Ωστόσο, η τιμή του δεν υπολείπεται σημαντικά από μια κλασική 7ιντση κυκλοφορία, ενώ η απόδοση ήχου, αν και αξιοπρεπής, δεν πλησιάζει τις υψηλής πιστότητας εκδόσεις που απευθύνονται στους απαιτητικούς ακροατές.
Έχει θέση το Tiny Vinyl στην αγορά;
Αυτό που μένει, λοιπόν, είναι το ερώτημα: έχει θέση το Tiny Vinyl στην αγορά; Η απάντηση πιθανότατα βρίσκεται κάπου ανάμεσα στη χρηστικότητα και στο gadget. Αγγίζει την καρδιά της εμπειρίας του βινυλίου—την επαφή με το φυσικό μέσο, το εξώφυλλο, το τελετουργικό της βελόνας—χωρίς να αποσκοπεί στην απόλυτη πιστότητα.
Είναι ένα προϊόν που λειτουργεί κυρίως για casual ακροατές, συλλέκτες που αγαπούν τις μίνι εκδόσεις και οπαδούς που θέλουν ένα ενθύμιο με αγαπημένα τραγούδια. Για τους υπόλοιπους, πιθανώς θα μείνει μια συμπαθητική αλλά περιορισμένη εναλλακτική, ένα ακόμη ιδιαίτερο φορμάτ σε μια ήδη πολυάσχολη αγορά βινυλίου.