Με χιλιάδες τρακτέρ στα μπλόκα και αυξανόμενη κοινωνική στήριξη, οι αγρότες δηλώνουν αποφασισμένοι να συνεχίσουν τον αγώνα τους, την ώρα που η κυβέρνηση επιθυμεί να ανοίξουν οι δρόμοι
Ανυποχώρητοι εμφανίζονται οι αγρότες που κλιμακώνουν τις κινητοποιήσεις τους σε όλη την Ελλάδα, παρά τις εκκλήσεις της κυβέρνησης να παραμείνουν οι δρόμοι ανοιχτοί. Μετά τις χθεσινές συνελεύσεις, τα κύρια μπλόκα παραμένουν στη Νίκαια της Λάρισας, στην Εθνική Οδό Αθηνών–Θεσσαλονίκης, στον Ε65 στην Καρδίτσα και στα διόδια Μαλγάρων, ενώ ο αριθμός των τρακτέρ αυξάνεται διαρκώς όπου στη Νίκαια αναμένονται στα ήδη 1000 τρακτέρ να προστεθούν ακόμη 250, ενώ στην Καρδίτσα ήδη υπερβαίνουν τα 1.500.
Σήμερα τις αγροτικές κινητοποιήσεις αναμένεται να ενισχύσουν οδηγοί ταξί, που απεργούν μετά από αποφάσεις των σωματείων τους, ενώ κτηνοτρόφοι προγραμματίζουν συμβολική συγκέντρωση στη Λάρισα. Παράλληλα, νέα μπλόκα προγραμματίζονται τις επόμενες ημέρες σε όλη τη χώρα: στον κόμβο Μεγαλοχωρίου Τρικάλων στις 3 Δεκεμβρίου, στη Φθιώτιδα και την Εύβοια στις 5 Δεκεμβρίου, καθώς και στη Δυτική Μακεδονία στον κόμβο Φιλώτα και στη Γρεβενά. Στην Ημαθία θα στηθεί μπλόκο στον κόμβο Κουλούρας, ενώ από τον Έβρο τρακτέρ από Σουφλί, Τυχερό, Πέπλο, Φέρες και Λουτρά αναμένεται να κινηθούν προς το Τελωνείο των Κήπων.
Τα αιτήματα των αγροτών -«Αγωνιζόμαστε για να μπορέσουμε να ζήσουμε»
Οι αγρότες ζητούν λύσεις στα προβλήματα που πλήττουν την παραγωγή τους με κύρια αιτήματα τη μείωση του κόστους παραγωγής, την εξασφάλιση δίκαιων τιμών για τα προϊόντα τους, καθώς και την άμεση αποζημίωση για τις ζημιές που έχουν υποστεί. Παράλληλα, καταγγέλλουν καθυστερήσεις στις επιδοτήσεις και αδυναμία εφαρμογής των κρατικών και ευρωπαϊκών προγραμμάτων στήριξη. Ο πρόεδρος της Ενωτικής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Καρδίτσας, Κώστας Τζέλλας, μιλώντας στο iefimerida, τονίζει ότι η τελευταία συνέλευση είχε ενημερωτικό χαρακτήρα και στόχευε στην καλύτερη οργάνωση των μπλόκων, ενώ αποτέλεσε και απάντηση στις ανακοινώσεις κυβερνητικών στελεχών που, όπως υποστηρίζει, επιχειρούν να απαξιώσουν τις κινητοποιήσεις. «Εμείς αγωνιζόμαστε για να μπορέσουμε να ζήσουμε. Δεν είμαστε εδώ για εντυπώσεις· είμαστε εδώ γιατί δεν αντέχουμε άλλο», δηλώνει χαρακτηριστικά.
Στο επίκεντρο των αιτημάτων βρίσκονται οι δίκαιες τιμές για όλα τα προϊόντα, ώστε να καλύπτεται το κόστος παραγωγής και να εξασφαλίζεται βιώσιμο εισόδημα. Οι αγρότες ζητούν επίσης την πλήρη επιστροφή των χρημάτων της ΚΑΠ που, όπως καταγγέλλουν, δεν έφτασαν ποτέ στους δικαιούχους, καθώς και την τιμωρία όσων ευθύνονται για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ. Παράλληλα, απαιτούν αλλαγή του κανονισμού του ΕΛΓΑ ώστε οι αποζημιώσεις να καλύπτουν το σύνολο της ζημιάς, υπογραμμίζοντας ότι σήμερα «ο παραγωγός χάνει 100%, αλλά αποζημιώνεται στο 20% ή στο 30%».
Μετά τις καταστροφές στη Θεσσαλία, οι αγρότες θέτουν ως επείγουσα ανάγκη τα αντιπλημμυρικά και αρδευτικά έργα, επισημαίνοντας ότι το νερό αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να συνεχιστεί η παραγωγή. Ιδιαίτερη ανησυχία υπάρχει και για την κτηνοτροφία, όπου, όπως τονίζει ο κ. Τζέλλας, «ο κτηνοτρόφος που χάνει τα ζώα του από ασθένειες ή πλημμύρες δεν μπορεί να σταθεί ξανά χωρίς πλήρη αποζημίωση και κάλυψη του εισοδήματος».
Εκφράζει επίσης φόβους ότι η νέα ΚΑΠ θα οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη μείωση των ενισχύσεων, καθώς «τα περισσότερα χρήματα διοχετεύονται σε μελέτες και μεσάζοντες και όχι σε αυτούς που παράγουν». Στο ίδιο πλαίσιο κατηγορεί την κυβέρνηση ότι δεν προχωρά με ειλικρίνεια τα προγράμματα για τους νέους αγρότες, ενώ αφήνει ανεξόφλητες οφειλές παλαιότερων ετών.
Ο Τζέλλας καταδικάζει τις δικαστικές και αστυνομικές πιέσεις
Ο κ. Τζέλλας καταδικάζει και τις δικαστικές και αστυνομικές πιέσεις που δέχονται οι αγρότες: «Τα προβλήματά μας δεν λύνονται με καταστολή, βία και αγροτοδικεία. Θέλουμε λύσεις, όχι διώξεις». Παρά την αποφασιστικότητά τους, υπογραμμίζει ότι οι αγρότες δεν επιθυμούν την παραμονή στους δρόμους. «Αν ικανοποιηθούν τα αιτήματά μας, αύριο κιόλας θα γυρίσουμε στα χωράφια μας», επισημαίνει. Από την πλευρά του ο κ. Γιάννης Βάγγος αγρότης από τη Βοιωτία που είναι στα μπλόκα, περιγράφει στο iefimerida, τα προβλήματα που οδήγησαν τον αγροτικό κόσμο σε αδιέξοδο. Όπως λέει «Το μεγάλο πρόβλημα και η βασική αιτία των κινητοποιήσεων είναι η έλλειψη σχεδιασμού από την κυβέρνηση. Άφησε την κτηνοτροφία στην τύχη της, αναφέρομαι ειδικά στην ευλογιά, και από εκεί και πέρα ο αγροτικός κόσμος είναι σε αδιέξοδο για δύο λόγους: το υψηλό κόστος παραγωγής και τις πολύ χαμηλές τιμές σε παγκόσμιο επίπεδο».
Ο ίδιος επισημαίνει ότι οι διεθνείς τιμές για βασικά προϊόντα όπως το βαμβάκι, το σιτάρι και το καλαμπόκι καθορίζονται από την αγορά και όχι από την κυβέρνηση. «Το αποτέλεσμα είναι πάμε και όπου βγει», λέει χαρακτηριστικά, τονίζοντας την αβεβαιότητα που επικρατεί στην καθημερινή παραγωγή.
Τα δύο βασικά σημεία των αιτημάτων των αγροτών
Τα αιτήματα των αγροτών επικεντρώνονται και σε άλλα δύο βασικά σημεία: την αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματος λόγω των πολύ χαμηλών τιμών σε παγκόσμιο επίπεδο και την θέσπιση κατώτερων εγγυημένων τιμών, ώστε να μην πωλούνται τα προϊόντα κάτω από το κόστος παραγωγής. Όπως εξηγεί ο Γιάννης Βάγγος, «Δεν φταίει για όλα η κυβέρνηση. Θέλουμε όμως να μπορούμε να επιβιώσουμε και να πουλάμε όχι κάτω του κόστους».
Τα μπλόκα, όπως σημειώνουν οι ίδιοι, είναι η τελευταία επιλογή προκειμένου να ακουστεί η φωνή τους και να βρεθούν λύσεις που θα εξασφαλίζουν τη βιωσιμότητα της παραγωγής και την επιβίωση των αγροτικών οικογενειών.
Δηλώσεις του τραυματία αγρότη στο iefimerida
Από την πλευρά του ο αγρότης Χρήστος Σιδηρόπουλος ο οποίος τραυματίστηκε σε επεισόδια με τα ΜΑΤ στο μπλόκο της Νίκαιας στη Λάρισα μιλώντας στο iefimerida αναφέρει αρχικά ότι: «Φάνηκε ότι δεν υπάρχει σχεδιασμός. Βλέπαμε ότι ο κόσμος έχει μεγάλο πρόβλημα. Δεν είναι τόσο οικονομικό το θέμα». Αναφερόμενος στην επένδυση των αγροτών σε μηχανήματα και εξοπλισμό, που έγινε με δικά τους χρήματα και υποσχετικές λέει: «Ο εξοπλισμός είναι επένδυση και έχει γίνει με γραμμάτια και υποσχετικές ότι αυτά τα χρήματα θα πληρωθούν εφόσον είχαμε κανονικές πληρωμές από τα προϊόντα μας».
Τα αιτήματα των αγροτών περιλαμβάνουν θεσμοθετημένες κινήσεις για το ρεύμα, το πετρέλαιο και το κόστος παραγωγής, καθώς και διαφάνεια στις πληρωμές: «Ζητήσαμε διαφάνεια και δικαιοσύνη για το θέμα του ΟΠΕΚΕΠΕ και για τον έλεγχο που γίνεται στα προϊόντα που μπαίνουν στο σούπερ μάρκετ». Για την ευλογιά, τονίζει ότι «θα χρειαστούμε αρκετά χρόνια για να φτιάξουμε αυτά που χάνουμε αυτή τη στιγμή». Παρά την κλιμάκωση των κινητοποιήσεων, οι αγρότες επιμένουν ότι δεν επιδιώκουν να ταλαιπωρήσουν την κοινωνία: «Δεν θέλουμε να δημιουργήσουμε προβλήματα αλλά πρώτα μας ενδιαφέρει η δύναμη και η δυναμική και σε δεύτερη φάση να ανοίξει ο διάλογος». Και καταλήγει με σαφήνεια: «Αυτό που σκέφτονται τα ΜΑΤ, ότι με το ξύλο θα σταματήσουμε, δεν ισχύει».
Μέτρα και στρατηγικές της κυβέρνησης για την οικονομική στήριξη των αγροτών
Από την πλευρά της η κυβέρνηση επιδιώκει να ανοίξουν οι δρόμοι και να αποφευχθούν μπλόκα κατά την περίοδο των Χριστουγέννων όπως έχουν εξαγγείλει οι αγρότες και στοχεύει στην καταβολή των 1,2 δισ. ευρώ από τα συνολικά 3,7 δισ. ευρώ που προβλέπονται φέτος για τον αγροτικό τομέα, πριν από τις γιορτές.
Η προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης φτάνει φέτος τα 363 εκατ. ευρώ, έναντι 476 εκατ. πέρυσι, ενώ το συνολικό ποσό παραμένει αμετάβλητο. Τα 113 εκατ. ευρώ που απομένουν θα ανακατανεμηθούν μετά από επιπλέον ελέγχους στους αγρότες που υπέβαλαν έγκυρες δηλώσεις. Η προσωρινή μείωση των δικαιούχων αποδίδεται στον μικρότερο αριθμό αιτήσεων και καλλιεργειών, καθώς και στον επανέλεγχο περίπου 44.000 παραγωγών και τους αυστηρότερους διασταυρωτικούς ελέγχους, όπως προβλέπει η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Φέτος έχουν ήδη καταβληθεί 1,9 δισ. ευρώ, ενώ έως το τέλος Δεκεμβρίου το ποσό θα φτάσει τα 3,7 δισ. Αυτή την περίοδο εκτελούνται πληρωμές ύψους 538 εκατ. ευρώ, που αφορούν προκαταβολές, το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης και την αντιμετώπιση της ευλογιάς. Μέχρι το τέλος του έτους θα διατεθούν επιπλέον 1,2 δισ., μεταξύ των οποίων η εξόφληση της βασικής ενίσχυσης και το Μέτρο 23. Πέρυσι οι συνολικές πληρωμές ήταν 2,7 δισ., ενώ φέτος αναμένεται να φτάσουν τα 3,3 δισ.
Η κυβέρνηση διαβεβαιώνει ότι η χώρα δεν θα χάσει ούτε ένα ευρώ από τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις, ενώ οι έντιμοι αγρότες θα εισπράξουν περισσότερα μέσω ανακατανομής. Ήδη 2.000 παραγωγοί με ανακριβείς δηλώσεις δεν θα λάβουν ενίσχυση. Πηγές του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης αναφέρουν στο iefimerida ότι στα μέτρα για τη στήριξη των αγροτών συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων και η αναστολή έως 31 Δεκεμβρίου 2026 των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων για τους κτηνοτρόφους που επλήγησαν από την ευλογιά αιγοπροβάτων, ενώ από χθες 1η Δεκεμβρίου 2025 επανέρχεται το Τιμολόγιο ΓΑΙΑ και αυξάνεται κατά 50% η επιστροφή πετρελαίου, με 56 εκατ. ευρώ ήδη καταβληθέντα. Παράλληλα, μονιμοποιήθηκε η επιστροφή ΕΦΚ, ρυθμίστηκαν κόκκινα δάνεια, εκδόθηκε πρόσκληση 300 εκατ. ευρώ για θερμοκηπιακή γεωργία και υλοποιούνται αρδευτικά έργα 600 εκατ. ευρώ μέσω Περιφερειών και ΣΔΙΤ. Οι ίδιες πηγές τόνισαν ότι από το 2019, η φορολογική πολιτική περιλαμβάνει 50% απαλλαγή φόρου εισοδήματος για συνεταιρισμούς και ομάδες παραγωγών, νέα κλίμακα 9% αντί 22% και εφάπαξ ενίσχυση 2% του τζίρου για κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις. Ο ΕΛΓΑ ενισχύθηκε με 430 εκατ. ευρώ, πέραν των ad hoc αποζημιώσεων για Daniel (310 εκατ.) και παγετό 2021 (25 εκατ.), ενώ οι συνολικές αποζημιώσεις από το 2019 ξεπέρασαν τα 1,7 δισ. ευρώ. Κατά την πανδημία διατέθηκαν 600 εκατ. ευρώ έκτακτα, μειώθηκε ο ΦΠΑ στις ζωοτροφές και τα λιπάσματα στο 6% και στα μηχανήματα στο 13%, ενώ το 80-90% της αύξησης του ενεργειακού κόστους απορροφήθηκε.
Επενδύθηκαν επίσης 262 εκατ. ευρώ σε καινοτομία και πράσινη μετάβαση, 179,5 εκατ. σε εκσυγχρονισμό του πρωτογενούς τομέα, 63,5 εκατ. στον πράσινο αγροτουρισμό, 14,1 εκατ. στην αναδιάρθρωση καλλιεργειών, 9,7 εκατ. στη γενετική βελτίωση ζώων και 11,5 εκατ. στις υδατοκαλλιέργειες. Το πρόγραμμα Νέων Γεωργών υπερβαίνει τα 600 εκατ., με επιπλέον 2.200 δικαιούχους και προδημοσίευση 410 εκατ. ευρώ. Ενισχύθηκαν γεωργικές συμβουλές (94 εκατ.) και συλλογικά σχήματα (16,1 εκατ.). Τέλος, για την ευλογιά, υλοποιήθηκε το μεγαλύτερο πρόγραμμα στήριξης στην Ευρωπαική Ένωση που είναι 44,7 εκατ. ευρώ για ζωοτροφές σε 39.820 δικαιούχους και 48 εκατ. ευρώ για θανατωμένα ζώα, με αποζημίωση έως 250 ευρώ ανά ζώο. Όλες οι ενισχύσεις είναι αφορολόγητες, ακατάσχετες και ανεκχώρητες, με δυνατότητα προκαταβολής και αυστηρό αποκλεισμό παραβατών. Η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου του Οκτωβρίου 2025 εξασφαλίζει ταχεία και αποτελεσματική διαχείριση της κρίσης με στρατιωτικούς κτηνιάτρους, έκτακτο προσωπικό και ταφή εντός 72 ωρών.