Πρωτομαγιά | iefimerida.gr

ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ

Συγκέντρωση του ΠΑΜΕ για την Εργατική Πρωτομαγιά
Συγκεντρώσεις σε όλη την Ελλάδα για τον εορτασμό της Εργατικής Πρωτομαγιάς / Φωτογραφία: EUROKINISSI-ΣΤΕΛΙΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΥ

Η Πρωτομαγιά είναι ημέρα απεργίας, η οποία θεσπίστηκε ύστερα από την αιματηρή εξέγερση των εργατών στο Σικάγο των ΗΠΑ, τον Μάιο του 1886. Τα εργατικά συνδικάτα στο Σικάγο ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας ωράριο εργασίας στις 8 ώρες και καλύτερες συνθήκες εργασίας. Εορτάζεται επίσης και ως μέρα των λουλουδιών και της Άνοιξης. Η μέρα έχει θεσπιστεί ως εργατική απεργία και όλες οι υπηρεσίες και οι επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές.

Πρωτομαγιά στην Ελλάδα

Πρωτομαγιά ονομάζεται η πρώτη μέρα του Μαΐου κι αποτελεί ημέρα εορτασμού της άνοιξης για πολλές χώρες του βόρειου ημισφαιρίου. Ο εορτασμός της έχει τις ρίζες του στις παγανιστικές εορτές του παρελθόντος, με πολλά από τα αρχαία έθιμα να επιβιώνουν μέχρι και σήμερα. Στην Ελλάδα εορτάζεται εθιμοτυπικά με τη δημιουργία στεφανιών από λουλούδια. Σε ό,τι αφορά στο εργατικό κίνημα και την εργατική Πρωτομαγιά, τα πρώτα συνδικάτα στον ελλαδικό χώρο δημιουργήθηκαν ταυτόχρονα με την ανάπτυξη της καπνοκαλλιέργειας τον 19ο αιώνα. Η πρώτη απεργία στον, τότε υπό οθωμανική διοίκηση, ελλαδικό χώρο ξέσπασε την Πρωτομαγιά του 1888 στην πόλη της Δράμας. Οι καπνεργάτες είχαν ως κύριο αίτημα τις 10 ώρες εργασίας, καθώς εκείνη την εποχή οι εργάτες απασχολούνταν από 12 έως και 13 ώρες ημερησίως. Η πρώτη συγκέντρωση έγινε το 1892 από το Σοσιαλιστικό Σύλλογο του Καλλέργη. Το 1893, 2.000 εργάτες διαδήλωσαν ζητώντας οκτάωρο, Κυριακή αργία και κρατική περίθαλψη στα θύματα εργατικών ατυχημάτων. Το 1894 γίνεται μια μεγάλη συγκέντρωση, με τα ίδια αιτήματα, που λήγει με 10 συλλήψεις. Τον Αύγουστο ακολουθεί η σύλληψη του σοσιαλιστή Σταύρου Καλλέργη. Η Εργατική Πρωτομαγιά ως Εθνική Εργατική Εορτή καθιερώθηκε στην Ελλάδα από τον Ιωάννη Μεταξά, στις 7 Απριλίου 1937, με το ΦΕΚ A 135 - 09.04.1937 τεύχος Α'.

Αιματοβαμμένη Πρωτομαγιά

Οι εργατικές κινητοποιήσεις στη Θεσσαλονίκη από τους καπνεργάτες κορυφώθηκαν τον Μάιο του 1936, με τη μεγάλη απεργία και διαδήλωση των καπνεργατών που πνίγηκε στο αίμα. Υπήρξαν συνολικά 12 νεκροί, ανάμεσα στους οποίους και ο 25χρονος αυτοκινητιστής, Τάσος Τούσης, στη διασταύρωση Εγνατίας και Βενιζέλου. Η φωτογραφία που απαθανάτισε τη μητέρα του να τον θρηνεί μόνη στο μέσον του δρόμου δημοσιεύθηκε στον Τύπο και αποτέλεσε την έμπνευση του Γιάννη Ρίτσου για τη συγγραφή της συλλογής «Επιτάφιος».

Η Πρωτομαγιά 2024 συμπίπτει φέτος με τη Μεγάλη Τετάρτη και η υποχρεωτική αργία μετατέθηκε για την Τρίτη 7 Μαΐου 2024.