Ο άνθρωπος που μετέτρεψε τη Red Bull από ένα «πείραμα» μιας εταιρείας ενεργειακών ποτών σε μια αυτοκρατορία του μηχανοκίνητου αθλητισμού, πίστεψε για λίγο ότι είναι άτρωτος. Και μετά ήρθε η πτώση (του)...
Ο Κρίστιαν Χόρνερ ήταν πάντα κάτι παραπάνω από ένας απλός διευθυντής ομάδας. Ήταν το πρόσωπο που μετέτρεψε τη Red Bull από ένα «πείραμα» μιας εταιρείας ενεργειακών ποτών σε μια αυτοκρατορία του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Για δύο δεκαετίες, ο άνθρωπος με το ψυχρό χαμόγελο ήταν ο αρχιτέκτονας ενός θριάμβου: οκτώ πρωταθλήματα οδηγών, έξι κατασκευαστών, 124 νίκες και μια θέση στο πάνθεον των πιο επιτυχημένων μάνατζερ στην ιστορία της Formula 1. Και ύστερα, όπως συμβαίνει συνήθως με όσους πιστεύουν πως είναι άτρωτοι, ήρθε η πτώση.
Η έξοδός του από τη Red Bull δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία· ήταν η κορύφωση μιας μακράς και δημόσιας αποσύνθεσης. Οι κατηγορίες για «ανάρμοστη συμπεριφορά» και «πίεση» προς μια γυναίκα συναδέλφισσα, οι διαρροές μηνυμάτων και η αμήχανη σιωπή που ακολούθησε έσπασαν το προσωπείο του παντοδύναμου τεχνικού διευθυντή. Παρά το ότι αθωώθηκε δύο φορές, η ζημιά είχε ήδη γίνει. Η εικόνα του Χόρνερ να βαδίζει στα paddocks πλάι στη Tζέρι Χάλιγουελ - το άλλοτε «Ginger Spice» των Spice Girls - με τα χέρια σφιγμένα σε μια σχεδόν τελετουργική επίδειξη ενότητας, έγινε σύμβολο της πτώσης. Ένα ζευγάρι που άλλοτε εξέπεμπε δύναμη και λάμψη, τώρα φαινόταν κουρασμένο, εγκλωβισμένο σ’ έναν ρόλο που δεν πίστευε πια.
Πίστεψε ότι ήταν μεγαλύτερος από τη Red Bull
Ακόμη και ο Μπέρνι Έκλστοουν, παλιός μέντορας και υποστηρικτής του, δεν μάσησε τα λόγια του: «Ήταν ένας πενηντάρης που νόμιζε πως είναι είκοσι, πως είναι ένα από τα παιδιά». Ο Έκλστοουν αποτύπωσε με μια φράση την υπεροψία που συχνά συνοδεύει όσους έχουν συνηθίσει να κερδίζουν. Ο Χόρνερ πίστεψε ότι ήταν μεγαλύτερος από τη Red Bull, ότι το όνομα του ίδιου ήταν το brand. Και όταν ο Χέλμουτ Μάρκο, η πιο σκληρή φωνή του οργανισμού, παραδέχτηκε πως η ομάδα είχε γίνει «πιο πολύ Χόρνερ παρά Red Bull Racing», όλοι κατάλαβαν ότι το τέλος είχε αρχίσει.
Αυτό όμως δεν αναιρεί το μέγεθος του επιτεύγματος. Όταν ανέλαβε το 2005, στα 31 του, ήταν ο νεότερος team principal στην ιστορία. Μπροστά του δέσποζαν τέρατα όπως η Ferrari, η Mercedes, η McLaren. Κι όμως, μέσα από τη στρατηγική του ευφυΐα και την ικανότητά του να χειρίζεται χαρακτήρες και κρίσεις, κατάφερε να ανατρέψει την κυριαρχία του Λιούις Χάμιλτον και της Mercedes. Στα χρόνια του Χόρνερ, η Red Bull έγινε ο απόλυτος συνδυασμός αλαζονείας και ταλέντου, το παιδί-θαύμα μιας εποχής που λάτρεψε το θέαμα περισσότερο από την ταχύτητα.
Κι εδώ βρίσκεται ίσως η μεγαλύτερη ειρωνεία: ο Χόρνερ δεν ήταν απλώς ένας τεχνικός νους· ήταν ένας τηλεοπτικός χαρακτήρας. Το Netflix και το “Drive to Survive” τον μετέτρεψαν από στέλεχος της Formula 1 σε παγκόσμιο brand. Ήταν ο Σάιμον Κάουελ των paddocks: κυνικός, επιθετικός, θεατρικός. Οι συγκρούσεις του με τον Τότο Βολφ της Mercedes, τα πειράγματα, οι καυστικές ατάκες, όλα έμοιαζαν σκηνοθετημένα, κι όμως λειτουργούσαν. Ο Χόρνερ είχε καταλάβει κάτι πριν απ’ όλους: η Formula 1 δεν είναι μόνο αγώνες, είναι αφήγηση. Είναι σενάριο, ρόλοι, δράμα. Κι εκείνος ήταν ο καλύτερος σκηνοθέτης του εαυτού του.
Χάρη σ’ αυτόν η F1 έγινε ποπ κουλτούρα
Χάρη σ’ αυτόν και στο Netflix η F1 έγινε ποπ κουλτούρα. Οι Αμερικανοί, που κάποτε θεωρούσαν το σπορ ευρωπαϊκή ιδιοτροπία, τώρα γεμίζουν τις πίστες του Μαϊάμι, του Όστιν και του Λας Βέγκας. Οι νέοι θεατές, οι γυναίκες, οι θεατρόφιλοι της ταχύτητας, βρήκαν στο πρόσωπο του Χόρνερ τον άνθρωπο που έδωσε πρόσωπο στη Formula 1. Ένας άνδρας που, με την ίδια άνεση που έδινε εντολές στον Μαξ Φερστάπεν, χαμογελούσε με ψυχρή αυτοπεποίθηση μπροστά στις κάμερες. Ένας ηθοποιός του αγωνιστικού θεάματος.
Όμως η ίδια αυτή ικανότητα αυτοπροβολής έγινε και το δηλητήριό του. Καθώς η Red Bull μετέτρεπε τη νίκη σε συνήθεια, ο Χόρνερ φάνηκε να πιστεύει πως ο κόσμος της F1 θα περιστρέφεται για πάντα γύρω του. Η απώλεια του θρυλικού σχεδιαστή Έιντριαν Νιούι, οι εσωτερικές κόντρες με τη διοίκηση της μητρικής εταιρείας στην Αυστρία και, φυσικά, το σκάνδαλο με τη γυναίκα υπάλληλο, έσπασαν αυτή την ψευδαίσθηση. Ο Τζος Φερστάπεν, πατέρας του πρωταθλητή, ζήτησε δημόσια την απομάκρυνσή του. Ο Ζακ Μπράουν της McLaren μίλησε για «υγιέστερη ατμόσφαιρα στα paddocks μετά τον Χόρνερ». Ακόμη και οι σύμμαχοί του άρχισαν να απομακρύνονται.
Το τίμημα της εξόδου του ήταν τεράστιο: μια αποζημίωση περίπου 80 εκατομμυρίων λιρών, ποσό που φαντάζει υπερβολικό ακόμα και για τη Formula 1. Ωστόσο, αν σκεφτεί κανείς πως ο Χόρνερ είχε συμβόλαιο ως το 2030 και ετήσιες απολαβές δέκα εκατομμυρίων, η Red Bull αγόρασε ουσιαστικά τη σιωπή του. Η συμφωνία προβλέπει σύντομη «άδεια κηπουρικής», επιτρέποντάς του να επιστρέψει στο σπορ ήδη από το 2026.
Θα μείνει για πολύ μακριά από την Φόρμουλα 1;
Κανείς δεν πιστεύει ότι ο Χόρνερ θα μείνει μακριά για πολύ. Οι φήμες οργιάζουν: για συνεργασία με τον Φλάβιο Μπριατόρε στην Alpine, για μεταγραφή στη Ferrari ή ακόμη και για εξαγορά της Aston Martin. Ο ίδιος γνωρίζει ότι σε αυτό το επίπεδο, το χρήμα δεν είναι αρκετό - η πραγματική εξάρτηση είναι η νίκη. «Το να κερδίζεις είναι εθιστικό», έχει πει. Και αν κάτι τον χαρακτήριζε περισσότερο απ’ όλα, ήταν η αδυναμία του να αρκεστεί στην ηρεμία.
Για την ώρα, λέγεται πως σχεδιάζει ένα καθυστερημένο ταξίδι του μέλιτος με τη Τζέρι στη Σκωτία. Ίσως να περπατήσει στα βρεγμένα μονοπάτια των Χάιλαντς, να πάρει μια ανάσα μακριά από το τσίρκο της F1. Μα κανείς δεν τον φαντάζεται αληθινά μακριά από τις πίστες. Ο Κρίστιαν Χόρνερ δεν είναι ο τύπος που αποσύρεται. Είναι ο άνθρωπος που μετατρέπει την κρίση σε ευκαιρία, την ήττα σε αφήγημα. Στο τέλος, ίσως επιστρέψει, όχι για να αποδείξει κάτι σε εμάς, αλλά για να επιβεβαιώσει στον εαυτό του ότι εξακολουθεί να είναι ο οδηγός του ίδιου του μύθου του.
Ίσως αυτό να είναι και το πραγματικό του κατόρθωμα: δεν κέρδισε μόνο αγώνες· έγραψε ιστορία σε ένα σπορ που συχνά ξεχνά τους πρωταγωνιστές του. Ο Χόρνερ έδειξε ότι η Formula 1 δεν χρειάζεται απλώς μηχανές και καύσιμα, αλλά χαρακτήρες - ανθρώπους που προκαλούν πάθη, μίση, θαυμασμό. Και, όπως όλοι οι αντιφατικοί ήρωες, φεύγει αφήνοντας πίσω του μια γεύση αμφιθυμίας. Ήταν αλαζόνας, ήταν ιδιοφυής, ήταν αναπόφευκτος. Ήταν ο Κρίστιαν Χόρνερ, ο άνθρωπος που έκανε τη Formula 1 να μοιάζει... με ψυχολογικό θρίλερ.