Πώς ο ανταγωνισμός μεταξύ εταιρειών και εφευρετών διαμόρφωσε την εμφάνιση της τηλεόρασης, ακριβώς πριν από 100 χρόνια, τον Ιούνιο του 1925.
Η πρώτη τηλεοπτική μετάδοση το 1936 εξελίχθηκε σαν ένα σενάριο γραμμένο για το ίδιο το μέσο, με έντονο ανταγωνισμό, ίντριγκες, πανηγυρισμούς και καταστροφικές ανατροπές. Η ιστορία έφτασε στο αποκορύφωμά της όταν μια πυρκαγιά στο Crystal Palace του Λονδίνου κατέστρεψε τμήματα του ερευνητικού εργαστηρίου του αναγνωρισμένου και ως ντε φάκτο εφευρέτη της τηλεόρασης, του John Logie Baird στις 30 Νοεμβρίου 1936.
Η συγκυρία δεν θα μπορούσε να είναι χειρότερη. Ο Baird βρισκόταν σε μια κρίσιμη αναμέτρηση με τον πλούσιο αντίπαλό του, την Electric and Musical Industries (EMI), η οποία είχε συνεργαστεί με τον ιταλό πρωτοπόρο της ασύρματης επικοινωνίας Guglielmo Marconi και τον αμερικανικό γίγαντα του ραδιοφώνου RCA-Victor.
Ιούνιος 1925: Η πρώτη ασύρματη μετάδοση κινούμενης εικόνας
Πολύ πριν από εκείνη την μοιραία μέρα του Νοεμβρίου, ο χώρος της τηλεόρασης ήταν γεμάτος εφευρέτες που ανταγωνίζονταν για τον τίτλο του πολλά υποσχόμενου μέσου. Παρά την τελική του ήττα, ο Baird αξίζει την αναγνώριση για την πρώτη ασύρματη μετάδοση κινούμενης εικόνας τον Ιούνιο του 1925, όπως την κατέγραψε τότε ο δημοσιογράφος τεχνολογίας Νewton Burke.
Η διαφορά μεταξύ της αρχικής επιτυχίας του Baird και της μετέπειτα αποτυχίας του οφείλεται σε μια κλασική αντιπαράθεση μεταξύ της παλιάς και της νέας τεχνολογίας: ενώ ο Baird πέτυχε αρχικά το ακατόρθωτο με τα μηχανικά τηλεοπτικά συστήματα, δυσκολεύτηκε να κατακτήσει τη νέα και πιο αποδοτική ηλεκτρονική τεχνολογία.
Παρά τον μηχανικό σχεδιασμό του, το πρωτόγονο τηλεοπτικό σύστημα του Baird ήταν επαναστατικό για την εποχή του. Αν και αποτελείτο από δυσκίνητα εξαρτήματα που ήταν πολύ πρακτικά για εμπορική επιτυχία, ο Burke σημείωσε ότι κατάφερε να «μεταδώσει τις κινήσεις ενός ανθρώπινου προσώπου, που ανοιγόκλεινε τα μάτια και χαμογελούσε, από το ένα δωμάτιο ενός εργαστηρίου στο άλλο, χωρίς τη βοήθεια της φωτογραφίας ή καλωδίων».
Η παρθενική μεταδιδόμενη αυτή εικόνα ήταν τόσο ακατέργαστη που η πρώτη αυτή μετάδοση του Baird έμοιαζε με τη λευκή μάσκα χόκεϊ που φορούσε ο δολοφόνος Jason Voorhees στις ταινίες Friday the 13th. Ωστόσο, ο Burke αναγνώρισε τη σημασία της, γράφοντας: «Το γεγονός παραμένει ότι το περίγραμμα του προσώπου είναι απλό, όπως και οι σκιές των οφθαλμικών κόγχων και το σχήμα του ανοιχτού στόματος».
Το επίτευγμα του Baird, αν και καινοτόμο, βασίστηκε σε δεκαετίες προηγούμενης εργασίας από άλλους τεχνικούς και εφευρέτες. Το σύστημά του ενσωμάτωσε ιδέες του Maurice LeBlanc, ενός μηχανικού από τη Γαλλία που δημοσίευσε τις πρώτες αρχές των συστημάτων τηλεοπτικής μετάδοσης το 1880 στο «Etude sur la transmission électrique des impressions lumineuses» ή «Μελέτη για την ηλεκτρική μετάδοση φωτεινών εντυπώσεων».
Ο Baird άντλησε επίσης από το έργο του Γερμανού εφευρέτη Paul Nipkow, ο οποίος είχε αναπτύξει ένα «ηλεκτρικό τηλεσκόπιο» — ένα ζεύγος περιστρεφόμενων δίσκων ικανών να σαρώνουν ακίνητες εικόνες και να τις μεταδίδουν μέσω ηλεκτρικών καλωδίων, το οποίο πατεντάρισε το 1885.
Εν τω μεταξύ, ο Charles Jenkins, ένας σύγχρονος του εφευρέτης και μηχανικός από την Ουάσιγκτον, πέτυχε την πρώτη συγχρονισμένη μετάδοση βίντεο και ήχου στις 13 Ιουνίου 1925, αν και το σύστημά του χειριζόταν μόνο ακίνητες εικόνες και όχι κίνηση.
Η κατανόηση του μηχανικού συστήματος του Baird βοηθά να εξηγηθεί τόσο ο επαναστατικός χαρακτήρας του όσο και οι περιορισμοί του.
Όπως εξήγησε ο Burke, «οι εικόνες που λαμβάνονταν στην οθόνη από ένα γυαλί περιγράφονται ως αποτελούμενες από εξαιρετικά λεπτές γραμμές διαφορετικής σκούρας απόχρωσης». Ωστόσο, το πλάτος αυτών των γραμμών και ο ρυθμός μετάδοσής τους περιορίζονταν από τους φυσικούς περιορισμούς της μηχανικής συσκευής — προβλήματα που απαιτούσαν πιο προηγμένες ηλεκτρονικές λύσεις για να ξεπεραστούν.
Ενώ ο Baird τελειοποίησε τη μηχανική του προσέγγιση, βελτιώνοντας σταδιακά την ανάλυση της οθόνης από 30 σε 240 γραμμές μέχρι το 1936 — οι σημερινές οθόνες μετρώνται σε pixel, με την τελευταία γενιά να είναι η 8K — άλλοι εφευρέτες επιδίωξαν την ανάπτυξη ηλεκτρονικών τηλεοπτικών συστημάτων που χρησιμοποιούσαν καθοδικές ακτίνες για τη σάρωση και την προβολή εικόνων.
Αυτή η τεχνολογική αλλαγή δημιούργησε μία από τις πιο σκληρές διαμάχες για τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας στην ιστορία της ραδιοτηλεόρασης. Ο Φίλο Φάρνσγουορθ, ένας αγρότης από τη Γιούτα και ο Βλαντιμίρ Ζβόρικιν, ένας Ρώσος μετανάστης που έφυγε κατά τη διάρκεια της Ρωσικής Επανάστασης, διεκδίκησαν ο καθένας τα πρώτα δικαιώματα.
Ενώ ο Φάρνσγουορθ έλαβε επίσημα το πρώτο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για το ηλεκτρονικό τηλεοπτικό σύστημα το 1930, ο Ζβόρικιν είχε καταθέσει το πρώτο αμερικανικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το 1923.
Η αντιπαλότητά τους πυροδότησε μια μακρά και έντονη νομική διαμάχη μεταξύ του Φάρνσγουορθ και της RCA, η οποία είχε προσλάβει τον Ζβόρικιν για να κατασκευάσει το πρώτο τηλεοπτικό σύστημα εκπομπών της Αμερικής, την National Broadcasting Company (NBC), η οποία έκανε το ντεμπούτο της στην Παγκόσμια Έκθεση της Νέας Υόρκης το 1939.
Στα χρόνια πριν από το αμερικανικό ντεμπούτο της NBC, το κέντρο της τηλεοπτικής ανάπτυξης ήταν το Λονδίνο, όπου η British Broadcasting Corporation (BBC) επιδίωκε να αναβαθμίσει τις πρωτόγονες εκπομπές του Baird, που λειτουργούσαν για σχεδόν μια δεκαετία. Κάπως έτσι, το BBC αναθέτει το 1936 έναν διαγωνισμό μεταξύ των ανταγωνιστικών συστημάτων και εταιρειών.
Η ομάδα του Baird συνεργάστηκε με τον Farnsworth για να δημιουργήσει ένα υβριδικό μηχανικό-ηλεκτρονικό σύστημα, ενώ η EMI συνεργάστηκε με τον Marconi για την τεχνολογία μετάδοσης και με την RCA για να αξιοποιήσει τις ηλεκτρονικές καινοτομίες του Zworykin. Και οι δύο ομάδες θα μετέδιδαν πανομοιότυπα προγράμματα από το Alexandra Palace του Λονδίνου, επιτρέποντας την άμεση σύγκριση των δυνατοτήτων τους.
Ακόμη και πριν από την πυρκαγιά στο Crystal Palace, ο Baird είχε να δώσει μια δύσκολη μάχη. Το σύστημά του δεν μπορούσε να ανταγωνιστεί την ανώτερη ανάλυση 405 γραμμών ή το εύρος μετάδοσης της EMI. Η καταστροφική πυρκαγιά που κατέστρεψε τον εργαστηριακό του εξοπλισμό αποδείχθηκε το τελικό πλήγμα. Λίγο αργότερα, ο Baird εγκατέλειψε εντελώς την τηλεοπτική του δουλειά.
Ο John Logie Baird, ο πρώτος άνθρωπος που μετέδωσε ασύρματα κινούμενες εικόνες, πέθανε το 1946 χωρίς να έχει κανένα οικονομικό μερίδιο σε αυτό που θα γινόταν μια από τις πιο κερδοφόρες βιομηχανίες του 20ού αιώνα.
Ωστόσο, η μηχανική του καινοτομία είχε ανοίξει τον δρόμο για τα ηλεκτρονικά συστήματα που θα κυριαρχούσαν στις τηλεοπτικές μεταδόσεις, αλλά ο γρήγορος ρυθμός της τεχνολογικής εξέλιξης τον άφησε πίσω.