Εκκεντρικές non-binary φιγούρες με γυναικείες καμπύλες και παχιά μουστάκια. Ο Στηβ Γιανάκος, ένας από τους σημαντικότερους Αμερικανούς καλλιτέχνες, παρουσιάζει στην CITRONNE την πρόσφατη δουλειά του με έργα μεγάλων διαστάσεων του 2022.
Η ενότητα αυτή πλαισιώνεται και από έξι παλαιότερα έργα, αναφορές στην προηγούμενη δουλειά του.
Στην CITRONNE Gallery - Αθήνα εγκαινιάζεται την Πέμπτη, 9 Φεβρουαρίου 2023, η ατομική έκθεση του Στηβ Γιανάκου I…LoopdeLoop….
Το έργο του Γιανάκου είναι έργο προκλητικό, που αρνείται να ενταχθεί σε κατηγορίες -ποπ αρτ, σουρεαλισμός, μινιμαλισμός. Χαρακτηριστικό της δουλειάς του είναι οι δυνατές εικόνες και οι αφηγήσεις, οι οποίες προκαλούν έκπληξη, δυσπιστία, αμηχανία ακόμη και απειλή στον θεατή.
Ο καλλιτέχνης κτίζει τις αφηγήσεις του με φαινομενικά ετερόκλητα στοιχεία. Επαναπραγματεύεται, με προσωπικό υπόγειο τρόπο, τα όρια ανάμεσα στο προσωπικό και το κοινωνικό, το αθώο και το διεστραμμένο -αντιφάσεις οι οποίες, όμως, συνομιλούν και συγχέονται. Πρόκειται για πολυσήμαντο έργο, όπου συχνά οι τίτλοι που δίνει ο καλλιτέχνης στα έργα του λειτουργούν συμπληρωματικά με την εικόνα.
Ο θεατής καλείται να αποκωδικοποιήσει ένα ατελείωτο παίγνιο με αναφορές slang, αναγραμματισμούς, εσκεμμένη ανορθογραφία.
Ο Στηβ Γιανάκος έχει ευδιάκριτες αναφορές, αλλά δυσδιάκριτη ανάγνωση. Μεταπλάθει την πραγματικότητα με καυστικό χιούμορ. Κυριαρχεί ο σεξουαλικός υπαινιγμός, η απομυθοποίηση του κάθε κοινωνικού προτύπου. Ο καλλιτέχνης υποχρεώνει τον θεατή να αποφασίσει ο ίδιος τα όρια.
Μια non-binary φιγούρα πρωταγωνιστεί στην γκαλερί CITRONNE
Πρωταγωνιστής στην έκθεση του Στηβ Γιανάκου Ι…Loop de Loop… στην CITRONNE Gallery είναι μια non-binary φιγούρα, ένα ανδρικό πρόσωπο με τσιγκελωτό μουστάκι, που τοποθετείται σε διαφορετικά γυναικεία σώματα.
Όπως σημειώνει ο καθηγητής της Ιστορίας της Τέχνης Θανάσης Μουτσόπουλος, στο κείμενό του στον κατάλογο της έκθεσης, «πρώτη φορά στο πολύχρωμο σύμπαν του Γιανάκου το gender-bender εμφανίζεται τόσο έντονα. Κατά έναν τρόπο είναι μια φυσική συνέχεια της πρότερης δουλειάς του, όπου η διάλυση και η αποδόμηση των μορφών πρωταγωνιστούσαν. Εξίσου (το gender-bender) προβάλλεται σαν φυσική συνέχεια, λόγω της σεξουαλικής ελευθεριότητας που ανέκαθεν χαρακτήριζε το έργο του. Εξάλλου, ίσως το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο της δουλειάς του καλλιτέχνη ήταν πάντα η αμφισβήτηση και η διάλυση των στερεοτύπων.
»Το έργο του Στηβ Γιανάκου, το 2023, εμφανίζεται στην πιο πυκνή και πολύπλοκη μορφή του. Ο Γιανάκος έχει επεκτείνει και διαφοροποιήσει την κριτική του στο Αμερικανικό Όνειρο, ενώ παράλληλα μοιάζει να αφουγκράζεται τις σαρωτικές κοινωνικές και ανθρωπολογικές αλλαγές που συντελούνται εδώ και κάποια χρόνια. Νομίζω ότι θα είναι μια φάση στην ιστορική του πορεία στην οποία θα επανερχόμαστε τακτικά στο μέλλον…».
Η έκθεση του Στηβ Γιανάκου εντάσσεται στην επιδίωξη της CITRONNE Gallery να παρουσιάζει στον χώρο της σημαντικούς καλλιτέχνες της ελληνικής διασποράς. Αντιπροσωπεύει το πνεύμα του glocal, δηλαδή τη σχέση ανάμεσα στην εντοπιότητα και τα παγκόσμια δίκτυα.
Έχουν παρουσιαστεί και στο παρελθόν ατομικές εκθέσεις καλλιτεχνών ελληνικής καταγωγής (Κωνσταντίνου Ξενάκη, Κρις Γιανάκου και Στήβεν Αντωνάκου). Οι καλλιτέχνες αυτοί κομίζουν μία οπτική η οποία δεν είναι «ελλαδική». Στα έργα τους, όμως, ενυπάρχουν επεξεργασμένες εκφάνσεις πατρογονικές, με εμφανείς ή αφανείς αναφορές στους πολιτισμικούς κανόνες της μακρινής καταγωγής, της «πατρίδας» -μια ιδεατή πραγματικότητα που διαπερνάει τις γενεές. Η διπλή πολιτισμική ταυτότητα αναπαράγει, ανασυνθέτει, αλλά και κάποτε κατεδαφίζει τα συνήθη στερεότυπα, κοινωνικά ή ιστορικά.
Οπως αναφέρει η Δρ της Ιστορίας της Τέχνης, Διευθύντρια CITRONNE Gallery, Τατιάνα Σπινάρη Πολλάλη, ο Στηβ Γιανάκος, Αμερικανός καλλιτέχνης ελληνικής καταγωγής, έχει διεθνές εικαστικό αποτύπωμα.
Από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 είλκυσε το ενδιαφέρον του καλλιτεχνικού κόσμου της Νέας Υόρκης, ήδη με την πρώτη του ατομική έκθεση στην ιστορική Fischback Gallery (1969) και, στη συνέχεια, στο PS1 του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης (MOMA, 1974) στη Νέα Υόρκη.
Στην έκθεση αυτή ο Γιανάκος παρουσιάζει την πρόσφατη ενότητα του 2022, με κεντρικό πρωταγωνιστή τον Loop du Loop. Επιλέγει εντέχνως να συμπεριλάβει και τέσσερα έργα της δεκαετίας του 2010, τα οποία εμπεριέχουν στοιχεία και αναφορές σε προγενέστερες ενότητες. Λειτουργούν σαν συνδετικός κρίκος με τις παλαιότερες προβοκατόρικες παραστάσεις του, οι οποίες μοιάζουν να παρασύρουν τους αθώους ήρωες των παιδικών εικονογραφήσεων της δεκαετίας του '50 σε έναν σεξουαλικά παράλογο κόσμο.
Ο Στηβ Γιανάκος έχει ευδιάκριτες αναφορές, αλλά δυσδιάκριτη ανάγνωση. Μεταπλάθει την πραγματικότητα με καυστικό χιούμορ, χωρίς συναισθηματική απόχρωση. Κυριαρχεί ο σεξουαλικός υπαινιγμός, το ερμαφρόδιτο κοινωνικό στοιχείο, η απομυθοποίηση του όποιου κοινωνικού προτύπου. Ο ίδιος αυτο-παρομοιάζεται με τον ηθοποιό. Όπως, δηλαδή, ο ηθοποιός επιλέγει και ερμηνεύει διαδοχικούς ρόλους, ο εικαστικός Γιανάκος επιλέγει και ερμηνεύει διαδοχικές όψεις της σύγχρονης πραγματικότητας, αναφέρει η Τατιάνα Σπινάρη Πολλάλη.
Επιμέλεια: Τατιάνα Σπινάρη-Πολλάλη, Διευθύντρια CITRONNE Gallery
Η έκθεση συνοδεύεται από δίγλωσσο κατάλογο με κείμενο του καθηγητή Ιστορίας της Τέχνης Θανάση Μουτσόπουλου.
Σχεδιασμός Καταλόγου: Grid Office
CITRONNE Gallery-Αθήνα / Πατριάρχου Ιωακείμ 19, 4ος όροφος Κολωνάκι
Τηλ.: 2107235226 Email: info@citronne.com
Ώρες λειτουργίας: Τρ., Πέμ., Παρ. 11.00-20.00, Τετ., Σάβ. 11.00-16.00
O Στηβ Γιανάκος γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη το 1938 και σπούδασε στο Pratt Institute, Μπρούκλιν, Νέα Υόρκη, ΗΠΑ.
Άρχισε να δραστηριοποιείται καλλιτεχνικά στα μέσα της δεκαετίας του 1960, όταν κυριαρχούσε η Pop Art.
Του απονεμήθηκαν σημαντικά βραβεία και υποτροφίες, επί παραδείγματι η υποτροφία Guggenheim (1995) και το βραβείο Pollock-Krasner (1996).
Τα έργα του συμπεριλαμβάνονται στις σημαντικότερες δημόσιες συλλογές της Αμερικής: στο MoMA, στο Guggenheim, στο Whitney Museum, στο Brooklyn Museum, στο Neuberger Museum, στο Contemporary Arts Museum (Houston), στο San Francisco Museum of Art, στο Contemporary Arts Museum (Chicago), στο University Museum (Berkeley), στις συλλογές του Ιδρύματος Judith Rothschild Contemporary και της Τράπεζας Chase Manhattan, καθώς και στις συλλογές του CNAP στη Γαλλία.
Έχει πραγματοποιήσει πάνω από σαράντα ατομικές εκθέσεις παγκοσμίως σε γνωστά μουσεία και αίθουσες τέχνης: Guggenheim, PS1 (MoMA) στις γκαλερί Leo Castelli, Marian Goodman και Barbara Gladstone. Έχει, επίσης, συμμετάσχει σε δεκάδες ομαδικές εκθέσεις με άλλους σημαντικούς Αμερικανούς καλλιτέχνες. Ενδεικτικά: MoMA, New Museum, Brooklyn Museum, Queens Museum στη Νέα Υόρκη, Bonnefantenmuseum στο Μάαστριχτ.
Το 2017 το Musée des Beaux Arts de Dole στη Γαλλία παρουσίασε μια μεγάλη αναδρομική έκθεση του καλλιτέχνη.
Διακρίσεις
1997
• Υποτροφία από το Ίδρυμα Adolph and Esther Gottlieb
1996
• Υποτροφία από το Ίδρυμα Pollock-Krasner
1995
• Επιχορήγηση και βραβείο από το Ίδρυμα Guggenheim
1977
• Βραβείο Theodoran, Solomon R. Guggenheim Museum
• Επιχορήγηση από το National Endowment for the Arts