«Ζωντανεύουν» ιστορικά κτίρια της Πλάκας με αποκατάσταση και ανάδειξη εκείνων που ανήκουν στο ΥΠΠΟΑ.
Όπως το σπίτι όπου γυρίστηκε η θρυλική ταινία «Η δε γυνή να φοβήται τον άνδρα», σπίτια στο πλάι της Αρχαίας Αγοράς, κτίριο που θα φιλοξενήσει το Αρχείο Ελύτη, αλλά και το Μουσείο του Καρόλου Κουν.
Η στρατηγική που εφαρμόζει το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού για τη δημιουργία πολιτιστικών πυρήνων στην Πλάκα, με την αποκατάσταση και ανάδειξη κτιρίων, ιδιοκτησίας του ΥΠΠΟΑ, τα οποία παρουσιάζουν αρχιτεκτονικό και ιστορικό ενδιαφέρον, αναδεικνύεται ανάγλυφα στα οικήματα που βρίσκονται στον ευρύτερο περιβάλλοντα χώρο της Αρχαίας και της Ρωμαϊκής Αγοράς.
Υπηρεσιακό κλιμάκιο του ΥΠΠΟΑ υπό τη Λίνα Μενδώνη πραγματοποίησε αυτοψία στα υπό εξέλιξη έργα αποκατάστασης -τα οποία υλοποιεί η Διεύθυνση Προστασίας Νεώτερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς- της «Οικίας Κωλέττη» επί της Πολυγνώτου 13, και του κτιρίου το οποίο θα φιλοξενήσει το Αρχείο Οδυσσέα Ελύτη επί της Πολυγνώτου 7 και Διοσκούρων 4.
Το κλιμάκιο προέβη σε αυτοψία στο κτίριο επί της οδού Διοσκούρων 7, το οποίο έχει προγραμματιστεί να φιλοξενήσει το Μουσείο Καρόλου Κουν, στο Ίδρυμα «Μελίνα Μερκούρη», επί της οδού Πολυγνώτου, και κατέληξε στη γνωστή «Οικία Κοκοβίκου» επί της οδού Τριπόδων.
Το πλαίσιο της αποκατάστασης κτιρίων στην Πλάκα
Στο πλαίσιο της πολιτικής του ΥΠΠΟΑ για την αποκατάσταση κτιρίων ιδιοκτησίας του στην Πλάκα, έχει δρομολογηθεί η εκπόνηση μελετών προκειμένου να επισκευαστούν τα κτίρια και να αναβαθμιστεί η ευρύτερη περιοχή, η οποία αποτελεί και περιβάλλον των αρχαιολογικών χώρων της Αρχαίας και της Ρωμαϊκής Αγοράς.
Οι μελέτες αποκατάστασης, συνολικού προϋπολογισμού 500.000 ευρώ, περιλαμβάνουν το κτίριο του Ιδρύματος «Μελίνα Μερκούρη» (Πολυγνώτου 11), το κτίριο επί της οδού Διοσκούρων 6 το οποίο στεγάζει τα γραφεία της Εφορείας Αρχαιοπωλείων και Ιδιωτικών Αρχαιολογικών Συλλογών (ΕΑΙΑΣ) του ΥΠΠΟΑ, το κτίριο το οποίο σε συνεργασία με το Θέατρο Τέχνης θα φιλοξενήσει το Μουσείο Καρόλου Κουν (Διοσκούρων 7), το κτίριο το οποίο φιλοξενεί την Ομοσπονδία και Συλλόγους των εργαζομένων στο ΥΠΠΟΑ (Διοσκούρων 1 και Πολυγνώτου 5), καθώς και το κτίριο επί της οδού Τριπόδων 32 («οικία Κοκοβίκου»).
Οι μελέτες χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό του ΥΠΠΟΑ και έχουν χρονοδιάγραμμα υλοποίησης ενός έτους προκειμένου τα έργα αποκατάστασης να ενταχθούν σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα.
Η Οικία Κωλέττη, επί της Πολυγνώτου, συνορεύει με τον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Αγοράς.
Στο οικόπεδο, το οποίο έχει έκταση 1.100 τ.μ., το κεντρικό κτίριο, εμβαδού περίπου 500 τ.μ., αναπτύσσεται σε τρεις στάθμες και έχει κήπο και ανεξάρτητη είσοδο. Το κτίριο προβλέπεται να λειτουργήσει ως Κέντρο Τεκμηρίωσης Έργων Ακροπόλεως «Χαράλαμπος Μπούρας».
Οι εργασίες αποκατάστασής τους, προϋπολογισμού 3.500.000 ευρώ, είναι σε εξέλιξη, με χρονοδιάγραμμα παράδοσης το 2024.
Το κτίριο κατασκευάστηκε πιθανότατα μεταξύ των ετών 1870 και 1874, αρχικά ορθογώνιο σε κάτοψη με τετράριχτη στέγη και δύο πιθανότατα ανεξάρτητες λειτουργικά στάθμες (ισόγειο και α’ όροφος) με εισόδους από τα νότια, όπου θα υπήρχε στέγαστρο και εξωτερική κλίμακα προς τον όροφο. Η προσθήκη του β’ ορόφου και η ενσωμάτωση βοηθητικών χώρων στα νότια έγινε μετά το 1890 και πριν το 1928 - πιθανώς πριν από το τέλος της πρώτης δεκαετίας του 20ού αιώνα.
Στο κτίριο, στη συμβολή των οδών Πολυγνώτου και Διοσκούρων, θα στεγαστεί η σπουδαία κληρονομιά που άφησε ο νομπελίστας ποιητής Οδυσσέας Ελύτης.
Το διατηρητέο κτίριο και τα δύο βοηθητικά κτίσματα, ιδιοκτησίας του ΥΠΠΟΑ, στη συμβολή των οδών Διοσκούρων και Πολυγνώτου, αποκαθίστανται από την αρμόδια Υπηρεσία του υπουργείου. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 657.200 ευρώ, με ορίζοντα ολοκλήρωσης τον Ιούνιο τ.έ.
Στο κτίριο δημιουργούνται χώροι για την έκθεση, αλλά και τη φύλαξη του Αρχείου Ελύτη, όπως και για το σπουδαίο οπτικό υλικό το οποίο προβάλλει το πολυποίκιλο έργο του. Ταυτόχρονα, μέσα από φωτογραφίες, κείμενα, ηχητικό και οπτικό υλικό παρουσιάζεται ανάγλυφα η ζωή του ποιητή, ενώ αποκαθίσταται το γραφείο του με προσωπικά του αντικείμενα. Το Αρχείο Ελύτη βρίσκεται σήμερα στην κατοχή της κ. Ιουλίτας Ηλιοπούλου, η οποία είχε και την πρωτοβουλία της πρότασης προς το υπουργείο Πολιτισμού, το 2013. Οι μελέτες αποκατάστασης του κτιρίου εγκρίθηκαν από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, τον Ιούλιο 2013.
Όπως δήλωσε η Λίνα Μενδώνη, «το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού έχει σχεδιάσει και έχει σε εξέλιξη ένα συνολικό πρόγραμμα προστασίας και ανάδειξης κτιρίων στην Πλάκα, τη γειτονιά που έχει συνδεθεί περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη με τον χαρακτήρα του ιστορικού κέντρου της Αθήνας.
Από το αρχείο της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης, που θα στεγαστεί στην Οικία Κωλέττη, μέχρι το «σπίτι» του αρχείου του Οδυσσέα Ελύτη και το Μουσείο του Καρόλου Κουν, δημιουργείται από το ΥΠΠΟΑ ένας νέος πυρήνας κτιριακών υποδομών για πολιτιστικές χρήσεις, αναδεικνύοντας τις διαφορετικές εκφάνσεις του πολιτισμού και της ιστορίας της πόλης.
Η νέα πολιτιστική «διαδρομή» της Πλάκας βρίσκεται σε εξέλιξη, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις και τηρώντας τα χρονοδιαγράμματα που έχουν θέσει. Ταυτόχρονα, δρομολογήθηκε η εκπόνηση μελετών για αποκατάσταση του κτιρίου του Ιδρύματος «Μελίνα Μερκούρη», του κτιρίου που θα στεγάσει το Μουσείο Καρόλου Κουν, της «Οικίας Κοκοβίκου» -επί της Τριπόδων-, όπως και κτιρίων που εξυπηρετούν ανάγκες του ΥΠΠΟΑ. Στόχος μας είναι η ενίσχυση του ιδιαίτερου ιστορικού και πολιτιστικού χαρακτήρα της Πλάκας, αλλά και η αναβάθμιση του τουριστικού ενδιαφέροντος για την Αθήνα.
Στην αυτοψία, τη Λίνα Μενδώνη συνόδευσαν η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Προστασίας και Διαχείρισης Νεωτέρων και Σύγχρονων Μνημείων και Μνημείων Τεχνικού Πολιτισμού και Ιστορικών Τόπων Γιάννα Καράνη, ο προϊστάμενος της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Αττικής, Στερεάς Ελλάδος και Κυκλάδων Σταύρος Τσάβαλος, οι αρχιτέκτονες του ΥΠΠΟΑ Βασίλης Τσιαντής και Χαρίκλεια Κάντζα, καθώς και υπηρεσιακά στελέχη του ΥΠΠΟΑ.