Το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων καταδικάζει την απόφαση της Τουρκίας για την Αγία Σοφία και καλεί την τουρκική κυβέρνηση να επανεξετάσει την απόφασή της.
Σύμφωνα με τον ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, το Συμβούλιο εξουσιοδότησε τον ίδιο να εξετάσει τρόπους για αποκλιμάκωση της έντασης με την Τουρκία.
Επιπροσθέτως, το Συμβούλιο ανέθεσε στον Ζοζέπ Μπορέλ την προετοιμασία «πιθανών μέτρων που θα μπορούσαν να ληφθούν σε σχέση με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε», όπως ανέφερε ο ύπατος εκπρόσωπος.
Η συζήτηση ξεκίνησε λίγο μετά τις 10:00 το πρωί και ολοκληρώθηκε ύστερα από έξι ώρες, με κύριο θέμα τις σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ.
Αμέσως μετά, στις δηλώσεις του ο εκπρόσωπος της ΕΕ για ζητήματα Εξωτερικής Πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ, αναφέρθηκε εκτενώς στο ζήτημα της Τουρκίας. «Θα ακολουθήσουμε ένα μονοπάτι που θα οδηγήσει σε μείωση της έντασης», δήλωσε.
Όπως τόνισε, η Τουρκία θα πρέπει να σεβαστεί τις αρχές του διεθνούς δικαίου και αν επιμείνει στις προκλήσεις, τότε η Ε.Ε. θα εξετάσει το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων, όπως έχει ζητήσει η Κύπρος. Ωστόσο, όπως είπε, οι κυρώσεις «δεν είναι πολιτική».
Ο κ. Μπορέλ εξήρε επίσης τη σημασία της Τουρκίας ως εταίρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όσον αφορά τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας, ανέφερε ότι η Άγκυρα δεν θα πρέπει να προχωρήσει στις παράνομες γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, τις οποίες χαρακτήρισε μονομερείς ενέργειες, διότι αυτό παραβιάζει την κυριαρχία χωρών-μελών της ΕΕ και αυξάνει την ένταση.
Εξήγησε ότι έπειτα από τις προτάσεις που κατέθεσε ο ίδιος στο συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών, αποφασίστηκε να «διερευνηθούν οι τρόποι με τους οποίους θα μειωθεί η ένταση και θα υπάρξει κατανόηση μεταξύ των δύο πλευρών», Βρυξελλών και Άγκυρας.
Ως προς τη Λιβύη, κάλεσε την Άγκυρα να σεβαστεί τις αποφάσεις της Συνόδου του Βερολίνου, κυρίως όσον αφορά τον σεβασμό του εμπάργκο όπλων. «Εμείς, τα κράτη-μέλη, κάνουμε από την πλευρά μας αυτό που πρέπει με την Επιχείρηση Ειρήνη», είπε και θα πρέπει και η Τουρκία να κάνει το ίδιο.
Μπορέλ για Αγιά Σοφιά: Καλώ τον Ερντογάν να σκεφτεί να αναιρέσει την απόφασή του
Αναφερόμενος στο ζήτημα της μετατροπής της Αγίας Σοφίας, ενός Μνημείου Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, από μουσείο σε τζαμί, ο Ζοζέπ Μπορέλ τόνισε ότι είναι ενέργεια που δημιουργεί «έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ των θρησκειών» και κάλεσε τον Τούρκο πρόεδρο να σκεφτεί να την αναιρέσει.
Απαντώντας στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων, ειδικά για το αν η ΕΕ εξετάζει την επιβολή κυρώσεων στην Άγκυρα, ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική επανέλαβε ότι «κυρώσεις θα μπορούσαν να επιβληθούν» και αυτό είναι κάτι που εξετάζεται σε «τεχνικό επίπεδο».
Ωστόσο, είπε μετ' επιτάσεως ότι αυτό που πρέπει να γίνει είναι να βρεθεί τρόπος να μειωθούν οι εντάσεις. Σε ερώτηση αν υπάρχει «σχέδιο Β», στην περίπτωση που η Τουρκία προχωρήσει σε παράνομες γεωτρήσεις σε περιοχή ελληνικής δικαιοδοσίας, απάντησε: «Αυτό δεν βοηθά στη μείωση των εντάσεων».
Δένδιας: Περαιτέρω μέτρα αν η Τουρκία εξακολουθήσει την παραβατική συμπεριφορά της
«Κατόπιν αιτήματος της Ελλάδας, υπήρξε ευρύτατη συναίνεση για την εκπόνηση καταλόγου περαιτέρω μέτρων εάν η Τουρκία προχωρήσει την παραβατική συμπεριφορά της», δήλωσε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, εξερχόμενος του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων.
Ειδικότερα, ο Νίκος Δένδιας δήλωσε: «Η κλιμάκωση της τουρκικής παραβατικότητας και ο εξαυταρχισμός της Τουρκίας ήταν στο επίκεντρο της συζήτησής μας. Υπήρξε ισχυρή καταδίκη της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Ζητήθηκε, μάλιστα, από την Τουρκία να αναθεωρήσει και να αναστρέψει την απόφασή της.
Αναφέρθηκα, κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου, στις σοβαρές επιπτώσεις της τουρκικής παραβατικότητας στην ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Είμαι ικανοποιημένος, διότι οι εταίροι εξέφρασαν αλληλεγγύη έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου για τις παράνομες τουρκικές ενέργειες σε βάρος της κυριαρχίας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Υπήρξε ευρύτατη συναίνεση να εκπονηθεί, κατόπιν αιτήματός μας, κατάλογος κατάλληλων περαιτέρω μέτρων, δηλαδή κυρώσεων, που θα επιτρέψουν στην ΕΕ να απαντήσει αποτελεσματικά εάν η Τουρκία προχωρήσει στην παραβατική συμπεριφορά της.
Συμφωνήσαμε όπως ο κ. Μπορέλ διερευνήσει τρόπους για τη μείωση των εντάσεων με την Τουρκία, αυστηρά, όμως, στη βάση των Συμπερασμάτων του Συμβουλίου.
Η τουρκική παραβατικότητα θα συζητηθεί, κατόπιν επιθυμίας της ελληνικής και της κυπριακής πλευράς, εκ νέου στο άτυπο Συμβούλιο του Αυγούστου στο Βερολίνο και όχι στο τακτικό Συμβούλιο τον Σεπτέμβριο, όπως ήταν η αρχική τοποθέτηση.
Ενημέρωσα, επίσης, τους συναδέλφους ότι θα ζητήσω τη σύγκληση εκτάκτου Συμβουλίου εάν η Τουρκία μέχρι το άτυπο Συμβούλιο κλιμακώσει την παραβατική συμπεριφορά της.
Τέλος, ως προς τη Λιβύη, υπήρξε αναφορά από σειρά χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, στην παραβίαση του εμπάργκο από την Τουρκία, καθώς και καταδίκη του επεισοδίου που αφορά στο γαλλικό πολεμικό πλοίο. Επίσης, εκλήθη ευθέως η Τουρκία να επιδείξει εποικοδομητική στάση και να σταματήσει τις παραβιάσεις του εμπάργκο των όπλων στη Λιβύη».
Οι «σύμμαχοι» της Ελλάδας στο Συμβούλιο
Σειρά χωρών ήταν στο πλευρό της Ελλάδας στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, ανέφεραν διπλωματικές πηγές.
Ειδικότερα, «μεταξύ αυτών είναι η Γαλλία, το Λουξεμβούργο, η Εσθονία, η Σλοβακία, η Σουηδία, ενώ η Αυστρία ζήτησε ακόμη και τη διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων».
Αναφορικά με τα μέτρα που προτείνει η Ελλάδα, «πρόκειται για τομεακά μέτρα. Ο προσδιορισμός για τους τομείς θα συζητηθεί κι εν τω μεταξύ θα συνεχιστούν οι επαφές της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και ως προς αυτό το θέμα» ανέφεραν οι ίδιες πηγές και κατέληξαν ότι «επιδιώχθηκε από ελληνικής πλευράς και επιτεύχθηκε ισχυρή καταδίκη στο ζήτημα της Αγίας Σοφίας» έναντι μιας πιο ήπιας ρητορικής που αρχικά είχε επιλεγεί.
Τι συζητήθηκε στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων
Οπως αναφέρει το πολωνικό υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του, στο Συμβούλιο που συγκλήθηκε από τον Ζοζέπ Μπορέλ θέμα ήταν η συνεργασία της ΕΕ με την Τουρκία και οι σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής για την πανδημία του κορωνοϊού. Σύμφωνα με την πολωνική ανακοίνωση, στη συζήτηση για την Τουρκία, οι υπουργοί μίλησαν για τις πρόσφατες δραστηριότητες της Αγκυρας στην κυπριακή ΑΟΖ, τις ανακοινώσεις γεωτρήσεων στην ελληνική υφαλοκρηπίδα αλλά και τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου και των χωρικών υδάτων της Ελλάδας.
Ο Πολωνός υπουργός Jacek Czaputowicz εξέφρασε αλληλεγγύη προς την Ελλάδα και την Κύπρο, υποστηρίζοντας τις δραστηριότητες διαμεσολάβησης του ύπατου εκπροσώπου Ζοζέπ Μπορέλ. Επισήμανε, ωστόσο, ότι η Τουρκία παραμένει σημαντικός εταίρος της ΕΕ σε θέματα ασφάλειας και μετανάστευσης, και οι διαφορές που υπάρχουν στις σχέσεις με την ΕΕ πρέπει να επιλυθούν μέσω διαλόγου.
Υπενθυμίζεται ότι ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας είχε προϊδεάσει ότι θα ζητήσει από τους ομολόγους του τον καταρτισμό λίστας κυρώσεων κατά της Τουρκίας προκειμένου να ενεργοποιηθούν σε περίπτωση παραβίασης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας.
Νωρίτερα, ο κ. Δένδιας είχε κοινή συνάντηση με τον Κύπριο υπουργό Εξωτερικών Νίκο Χριστοδουλίδη και τον ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ.
Προσερχόμενος στο Συμβούλιο, ο κ. Μπορέλ παραδέχθηκε ότι οι σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ δεν είναι, πλέον, στο καλύτερο σημείο. Υπενθυμίζεται ότι κοινοτικός αξιωματούχος δήλωσε ότι ο Ζοζέπ Μπορέλ δεν θα ζητήσει κυρώσεις κατά της Τουρκίας, κρατώντας μια πιο ανεκτική στάση. «Ο σκοπός του ύπατου εκπροσώπου είναι η αποκλιμάκωση» και «να τερματιστούν οι παράνομες γεωτρήσεις», είπε. «Ο ύπατος εκπρόσωπος έχει ετοιμάσει κάποιες ιδέες που έχουν να κάνουν με την ΑΟΖ και τις παράνομες δράσεις της Τουρκίας», επισήμανε.