Τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια η Αθήνα άλλαξε σελίδα, μπήκαν τα θεμέλια για πολλά πράγματα που έπρεπε και πρέπει να γίνουν, αναφέρει στη συνέντευξή του στο iefimerida o Κώστας Μπακογιάννης, μην παραλείποντας να αναφερθεί στα λάθη αλλά και στην επόμενη ημέρα που οραματίζεται για το δήμο Αθηναίων.
Τι πήγε καλά και τι άσχημα κατά την άποψή σας στην πρώτη σας θητεία ως Δήμαρχος Αθηναίων;
Η θητεία πήγε καλά. Κάναμε έργο, έπιασε τόπο, προχωρήσαμε. Στα βασικά και απαραίτητα πρώτα απ’ όλα. Στην καθαριότητα, στο πράσινο, στο φωτισμό, στους δρόμους, στα πεζοδρόμια. Αυτά που κάνουν την καθημερινότητα ευκολότερη, και γιατί όχι, ίσως πιο ευχάριστη. Στο βαθμό που το επηρεάζουμε ως δήμος.
Η πόλη σήκωσε κεφάλι, ανάστημα. Από τα οικονομικά που συμμαζέψαμε και βελτιώσαμε -με νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, αύξηση επενδύσεων και προϋπολογισμό άνω του 1 δις ευρώ- μέχρι την κοινωνική αλληλεγγύη και τις πολιτικές ισότητας και συμπερίληψης που διευρύναμε με νέες δομές όπως το Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων, ο Ξενώνας Μεταβατικής Φιλοξενίας για άστεγους χρήστες ψυχοδραστικών ουσιών, ή το νέο Κέντρο για την Καταπολέμηση της Έμφυλης Βίας και των Πολλαπλών Διακρίσεων κ.α..
Εστιάσαμε σημαντικά στη βελτίωση της σχέσης του δήμου με το δημότη. Από την ψηφιοποίηση του 100% των δημοτικών υπηρεσιών, την μείωση των δημοτικών τελών, τα δημοτικά ιατρεία που αναβαθμίσαμε, και μετατρέπουμε σε πολυδύναμα κέντρα σε κάθε δημοτική κοινότητα, αλλά και τη νέα 24ωρη γραμμή επικοινωνίας, το 1595.
Αυτά είναι μόνο μερικά παραδείγματα. Για να μη σας κουράσω άλλο, ο αναλυτικός απολογισμός μας είναι αναρτημένος και μακάρι/σας προτρέπω να τον διαβάσετε.
Φυσικά δεν είναι όλα ρόδινα. Ούτε τα βλέπουμε έτσι. Η Αθήνα είναι μια δύσκολη πόλη. Αυτή η πραγματικότητα παραμένει. Δεν καταγράψαμε σε όλους τους τομείς την ίδια πρόοδο. Βάλαμε όμως τα θεμέλια, ανοίξαμε το δρόμο, γυρίσαμε σελίδα. Η ασφάλεια είναι ένα καλό παράδειγμα για αυτό. Μέσω του νέου συντονιστικού κέντρου με την ΕΛ.ΑΣ έγινε δουλειά. Συνεργατικά και αποτελεσματικά. Αδειάσαμε κτίρια, σπάσαμε καταλήψεις, βελτιώσαμε τις συνθήκες ασφαλείας σε γειτονιές ολόκληρες. O Άγιος Παύλος δεν είναι αυτό που ήταν, ούτε ο Άγιος Παντελεήμονας. Η δημοτική αστυνομία μεγάλωσε, σε μέγεθος, πόρους, αρμοδιότητες, ανέλαβε περισσότερες ευθύνες. Όμως χρειάζονται περισσότερα, πολύ περισσότερα. Υπάρχουν περιοχές που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ασφαλείας ακόμα. Αυτό μας πονάει. Κι ό,τι μας πονάει, το κοιτάμε στα μάτια και το αντιμετωπίζουμε.
Αυτά τα τέσσερα χρόνια προφανώς κάναμε λάθη, υπήρξαν κι αστοχίες. Συγκεκριμένα, η Πανεπιστημίου είναι η μεγαλύτερη από αυτές. Όπως έχω πει, είναι το καρφί στο μάτι μου. Ένα έργο που καθυστέρησε, ταλαιπώρησε και θύμωσε. Τους Αθηναίους, αλλά κι εμάς σαν ομάδα. Βέβαια τώρα ολοκληρώνεται, και φαίνεται πως ο κόσμος αγκαλιάζει το έργο, μου λένε «μας έβγαλες το λάδι ρε μπαγάσα, αλλά για καλό τελικά». Το κρατάω. Περισσότερο όμως κρατάω τα λάθη. Ξέρουμε καλά ποια είναι. Και δεν πρόκειται να επαναληφθούν.
Σε ποιους τομείς θα εστιάσει η πολιτική σας τα επόμενα χρόνια, εφόσον οι πολίτες σας εμπιστευτούν εκ νέου;
Στις γειτονιές. Στις υποδομές. Στην καθημερινότητα.
Έχουμε ένα πρόγραμμα, ολοκληρωμένο, τεκμηριωμένο επιχειρησιακό σχέδιο για το πως να χτίσουμε πάνω στα κεκτημένα της τετραετίας αλλά και να δημιουργήσουμε νέα αναπτυξιακή προοπτική. Επηρεάζοντας τη φυσιογνωμία ολόκληρης της πόλης αλλά, την καθημερινότητα κάθε Αθηναίου, κάθε Αθηναίας.
Ένα πρόγραμμα που το γέννησε η δουλειά στις γειτονιές, η διαβούλευση με τους δημότες, η εμπειρία από τα σωστά και τα λάθη, και το συγκρότησε μια ευρεία ομάδα ειδικών κι επιστημόνων σε συνεργασία με φορείς της πόλης και την κοινωνία των πολιτών.
Έχει συγκροτηθεί με βάση αυτά που μας οδήγησαν ολόκληρη την τετραετία. Το κλίμα και τη γειτονιά, ως «επιχειρησιακές αρχές» στην καρδιά του. Αυτό σημαίνει, αποκεντρώνουμε τη φροντίδα και την προσοχή, συνυπολογίζουμε τις κλιματικές επιπτώσεις και τις συνέπειες βιωσιμότητας σε κάθε μας έργο, δράση, παρέμβαση. LED στο κέντρο; LED σε κάθε γειτονιά. Περισσότερο φως ναι, άρα κι ασφάλεια ναι. Αλλά κι οικολογία. Λιγότερη κατανάλωση ενέργειας. Πεζοδρόμια στο κέντρο; Πεζοδρόμια σε κάθε γειτονιά. Αλλά με ψυχρά υλικά, να απορροφούν τη ζέστη το καλοκαίρι που «ιδρώνουν και τα τσιμέντα».
Το πρόγραμμα έχει 4 άξονες δράσης για μια Αθήνα πιο βιώσιμη, πιο λειτουργική κι ανθεκτική, πιο φιλική κι ανθρώπινη, πιο ευρωπαϊκή. Στόχος, αποτέλεσμα αυτών, παραμένει ο «πολιτισμός της καθημερινότητας». Αυτή είναι η βασική προτεραιότητα λοιπόν. Ώστε η πόλη που αλλάζει να μας μαθαίνει το σεβασμό της. Στο καθαρό πεζοδρόμιο, στην ελεύθερη ράμπα, στο δρόμο χωρίς λακκούβα. Σε όλα αυτά που μοιραζόμαστε.
Παράλληλα όμως, δουλεύουμε και τα μεγάλα. Τις εμβληματικές παρεμβάσεις. Το θέατρο του Λυκαβηττού άνοιξε μετά από 15 χρόνια. Ο Εθνικός Κήπος είναι πάλι Εθνικός Κήπος. Η Διπλή Ανάπλαση προχωρά, το πρότζεκτ της Ακαδημίας Πλάτωνος το ίδιο.
Να προσθέσω κάτι πολύ σημαντικό. Το πρόγραμμα μας δεν είναι ούτε έκθεση ιδεών, ούτε ευχολόγιο. Αυτό που το καθιστά «επιχειρησιακό σχέδιο» όπως προανέφερα, είναι πως είναι αναλυτικά κοστολογημένο κι εφαρμόσιμο. Έχει ξεκάθαρους και μετρήσιμους στόχους. Κάθε προτεινόμενη δράση συνδέεται με πηγή χρηματοδότησης. Μιλάμε συγκεκριμένα για 1.075.589.193,13 €. Πόρους που κατανείμουμε ανάλογα σε κάθε τομέα για την υλοποίηση του σχεδιασμού της επόμενης πενταετίας.
Μπορείτε να δείτε αναλυτικά το πρόγραμμα μας στην ιστοσελίδα του συνδυασμού μας.
Αυτό που εγώ πιστεύω είναι πως η Αθήνα έχει βρει το δρόμο και προχωρά, βήμα-βήμα να γίνει μια σύγχρονη, φιλελεύθερη, συμπεριληπτική, ευρωπαϊκή πρωτεύουσα. Είμαστε εκεί; Όχι. Θα είμαστε σε 5 χρόνια; Όχι, αλλά θα έχουμε πλησιάσει. Για αυτό δουλεύουμε. Να λύνουμε προβλήματα.
Τέλος, θέλω να σταθώ σε αυτό που λέτε για την εμπιστοσύνη. Γιατί προφανώς στόχος μας στις εκλογές είναι να τις κερδίσουμε. Να μας δοθεί η ευκαιρία να συνεχίσουμε το έργο μας, να ολοκληρώσουμε αυτό που ξεκινήσαμε. Στόχος μας όμως είναι να επιβεβαιώσουμε αλλά, και να κερδίσουμε, την εμπιστοσύνη των Αθηναίων. Αυτό δεν είναι πολιτικάντικο τέχνασμα, ρητορικό σχήμα. Είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τον «πολιτισμό της καθημερινότητας». Κακά τα ψέματα η Αθήνα θέλει πολλή δουλειά ακόμα, κι έχει σημασία οι Αθηναίες κι οι Αθηναίοι να συμβάλλουν σε αυτήν.
Η αντιπολίτευση κρίνει ότι ο «Μεγάλος Περίπατος» δεν προχώρησε όπως έπρεπε. Τι απαντάτε σε αυτό και ποιο είναι το σχέδιο για την επόμενη τετραετία εφόσον εκλεγείτε;
Μιλώντας για την Πανεπιστημίου στην αρχή, νομίζω απάντησα στο πως «προχώρησε» το συγκεκριμένο κομμάτι. Να προσθέσω, κοιτώντας συνολικά το Μεγάλο Περίπατο, τη νέα πλατεία Ομονοίας που ενώθηκε με την ολοκληρωμένη πλέον πλατεία Συντάγματος, επιτέλους! Με μια πράσινη διαδρομή. Με σύγχρονες υποδομές προσβασιμότητας, ανθεκτικότητας. Από τις ράμπες ΑμεΑ στα ψυχρά υλικά στα διευρυμένα πεζοδρόμια, στις 3 ροές ανακύκλωσης (για πρώτη φορά στην Ελλάδα), στα δεκάδες νέα δέντρα.
Η φιλοσοφία είναι ξεκάθαρη. Χώρος στον πεζό. Χώρος στο πράσινο. Χώρος βιώσιμος, για όλες κι όλους. Το ίδιο γίνεται στην Όλγας. Το ίδιο πρότυπο πρέπει να απλωθεί σε όλη την πόλη. Δεν μπορούμε εν έτει 2023, με την κλιματική κρίση, όχι να χτυπάει την πόρτα, αλλά να έχει μπει και να κάθεται στο σαλόνι μας, να συνεχίσουμε στο ίδιο τροπάριο.
Πρέπει να προσαρμοστούμε. Θα τα καταφέρουμε. Ένα βήμα τη φόρα, μαζί, με σχέδιο, με έργο. Η Αθήνα έχει την ανθεκτικότητα στο DNA της.
Είδαμε κατά τη διάρκεια της Δημαρχίας σας να κάνετε θετικές παρεμβάσεις στον αστικό ιστό. Είναι αρκετές; Είστε ικανοποιημένος;
Όπως σας είπα έργο γίνεται, πολύ, ναι. Είναι αρκετό; Όχι. Μην κοροϊδευόμαστε. Όλοι τους ίδιους δρόμους περπατάμε, στην ίδια πόλη ζούμε. Οι δουλειές όταν τις αφήνεις, γίνονται βουνό. Αυτό έγινε για δεκαετίες. Τώρα τι κάνουμε; Αυτό το βουνό από κάπου πρέπει να το πιάσουμε και να το τραβήξουμε. Αυτό κάναμε. Και θα κάνουμε.
Πάρτε δύο πολύ μεγάλες εργολαβίες για παράδειγμα. Αυτή των πεζοδρομίων και αυτή των ασφαλτοστρώσεων. Έχουμε φτιάξει τα πεζοδρόμια σε σχεδόν 60 οδούς και έχουμε ασφαλτοστρώσει 854 δρόμους. Οι ανάγκες όμως είναι μεγαλύτερες. Κάνουμε λοιπόν, άλλα 400 πεζοδρόμια, άλλους τόσους δρόμους.
Αντίστοιχα στο πράσινο, φυτεύσαμε πάνω από 7.000 δέντρα, φτιάξαμε 10 νέα pocket parks αναπλάσαμε πάνω από 130 στρέμματα πρασίνου. Η συνέχεια; Άλλα 16.000 δέντρα, 5 νέα μεγάλα πάρκα γειτονιάς, πάνω από 500 στρέμματα πρασίνου. Ξέρουμε ακριβώς πώς και που θα γίνουν αυτά, είναι προγραμματισμένα κάποια, δρομολογημένα άλλα. Για τους αστικούς μας πνεύμονες ισχύει το ίδιο. Το Λυκαβηττό, τον Εθνικό κήπο, το Στρέφη, που ανανεώνουμε, τον Αρδηττό, το Φιλοπάππου, το Λαμπράκη που ακολουθούν.
Μπορώ να σας πω κι άλλα πολλά, τα σχολεία που συντηρούμε κι αναβαθμίζουμε, τις ράμπες που βάζουμε να τα κάνουμε προσβάσιμα, τους ηλικιωμένους που στηρίζουμε, τα ζώα της πόλης που φροντίζουμε.
Μένει δουλειά να κάνουμε ακόμα. Να ασχοληθούμε με νέες προκλήσεις. Οι υποδομές στην πόλη είναι πλέον θέμα επιβίωσης. Από τον υπερτουρισμό εώς το στεγαστικό και την κλιματική κρίση. Δεχόμαστε σημαντικές πιέσεις αυτή τη στιγμή που μιλάμε. Στις υπηρεσίες μας επίσης. Η θωράκιση της πόλης από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, η αναβάθμιση κι ο εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών, η διάχυση και εμβάθυνση του τουριστικού προϊόντος, είναι επείγουσες προτεραιότητες.
Τώρα, η ικανοποίηση, είναι «άλλου παπά Ευαγγέλιο». Θα σας πω όμως κάτι που νομίζω μιλάει από μόνο του. Όταν συναντώ κόσμο στο δρόμο δε μου λένε πια συχνά «Δήμαρχε δε δουλεύει το φως εκεί ή είναι χάλι ο δρόμος πιο πέρα», αλλά «Δήμαρχε, φτιάξε το φως κι εκεί, ρίξε άσφαλτο κι εδώ».
Σε περιόδους κρίσεων όπως τις πρόσφατες, βλέπουμε συνεχώς η τοπική αυτοδιοίκηση να «δείχνει» την κυβέρνηση για πιθανές ελλείψεις και προβλήματα, αλλά και το αντίστροφο. Πόσο εύκολη ήταν η συνεργασία σας με την Περιφέρεια και την Κυβέρνηση αυτά τα χρόνια;
Αντιμετωπίσαμε πολλές κρίσεις μαζί, με την πανδημία πρώτη απ’όλες. Ευτυχώς είχαμε καλή συνεννόηση και συνεργασία με όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης. Για παράδειγμα, έχουμε προχωρήσει σε μια σειρά από συμφωνίες που αφορούν ιστορικά τοπόσημα της πόλης αλλά και ανεκμετάλλευτα ακίνητα. Το Λυκαβηττό, το θέατρο ΕΜΠΡΟΣ, το αναπαυτήριο του Πικιώνη στου Φιλοπάππου, το Παλαιό Εθνικό Τυπογραφείο στη Σανταρόζα, το «ΒΟΤΡΥΣ» στα Σεπόλια, τη Θερμίδα στη Ριζούπολη.
Έχοντας πει αυτό, τα παιχνίδια ευθυνών δεν τιμάνε, και κυρίως, στο τέλος της ημέρας, δε βοηθάνε κανέναν. Δε θα κουραστώ να το λέω. Πρέπει να ξεμπερδέψουμε το κουβάρι των αρμοδιοτήτων. Η κατάσταση είναι τραγελαφική. Δυστυχώς, δεν περιορίζεται σε έναν τομέα αλλά πολλούς, και μάλιστα κρίσιμους. Ασφάλεια, πολιτική προστασία, κυκλοφοριακό, εγκαταλελειμμένα κτίρια, Airbnb κ.α.. Δε θα τα αφήσουμε. Αλλά αυτά μετά τις εκλογές.