ίΤο πρώτο τεστ ενώπιον των συναδέλφων του, θα δώσει σήμερα πρωί-πρωί στο Ελσίνκι ο Χρήστος Σταϊκούρας και θα ακολουθήσουν αλλεπάλληλα τετ-α-τετ με τους βασικούς “παίκτες” στα ευρωπαϊκά όργανα, σε μια συγκυρία μάλλον περίεργη.
Από τη μια το “φρενάρισμα” της ευρωπαϊκής οικονομίας απειλεί να συμπαρασύρει και το σχεδιασμό της Αθήνας, που ως γνωστόν βασίζεται σε ρυθμούς ανάπτυξης τουλάχιστον 3%, αλλά από την άλλη το “ζεστό” χρήμα που θα ξαναρίξει η ΕΚΤ και πολύ περισσότερο οι συστάσεις της στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να βγάλουν από τα... σεντούκια το δημόσιο χρήμα για να κάνουν επενδύσεις, δείχνουν να διευκολύνουν τον ελληνικό σχεδιασμό για χαμηλότερα πλεονάσματα.
Τουλάχιστον τρεις φορές ο Μάριο Ντράγκι, που ετοιμάζεται να δώσει τη σκυτάλη στην Κριστίν Λαγκάρντ, έστειλε μήνυμα στα κράτη- μέλη ότι οι δυνατότητες ενίσχυσης της οικονομίας μέσω της νομισματικής πολιτικής έχουν εξαντληθεί και πως πλέον ήρθε η ώρα της δημοσιονομικής πολιτικής. Επί της ουσίας, οι συστάσεις αυτές ανατροφοδοτούν τη συζήτηση για την αναγκαιότητα χαλάρωσης ή εν πάση περιπτώσει επικαιροποίησης του Συμφώνου Σταθερότητας, με βάση τις τρέχουσες ανάγκες. «Όλες οι χώρες θα πρέπει να ενισχύσουν τις προσπάθειες τους, προκειμένου να πετύχουν ένα πιο φιλικό προς την ανάπτυξη μείγμα δημοσιονομικής πολιτικής», τόνισε χαρακτηριστικά ο αποκαλούμενος «Σούπερ Μάριο», ζητώντας ειδικά από τις χώρες με δημοσιονομικό χώρο, να ρίξουν χρήμα στην οικονομία.
Οι επενδύσεις στη κορυφή της λίστας των συζητήσεων στο Eurogroup
Υπό αυτό το πρίσμα, η επίσημη ατζέντα του Eurogroup, όπου συμμετέχει για πρώτη φορά ο Χ. Σταϊκούρας, αποκτά αυξημένο ενδιαφέρον, αφού στην κορυφή της λίστας των θεμάτων προς συζήτηση βρίσκονται οι δημόσιες επενδύσεις. Μετά από αλλεπάλληλες χρονιές, όπου το ΠΔΕ γινόταν ο εύκολος στόχος για να επιτυγχάνονται οι δημοσιονομικοί στόχοι ή και να καταγράφονται υπερπλεονάσματα- τα “καρφιά” στην 3η Έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας είναι ιδιαιτέρως αιχμηρά- οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών θα συζητήσουν για το πώς μπορεί να γίνει πιο αποτελεσματική η διαχείριση των δημόσιων δαπανών και η αύξηση της αποτελεσματικότητας των δημόσιων επενδύσεων. Πρόκειται για μια συζήτηση που συμπίπτει χρονικά με το σχέδιο της Αθήνας για κατεύθυνση των ANFA- SMP στο ΠΔΕ, χαμηλώνοντας- με μια ομολογουμένως σύνθετη τεχνικά διαδικασία- επί της ουσίας και το στόχο του πλεονάσματος, έως ότου ευδοκιμήσουν οι διαβουλεύσεις για την επιθυμητή αναθεώρηση και των ονομαστικών στόχων.
Τα οφέλη από τις δημόσιες επενδύσεις
Σε σχετική μελέτη του Σωτήρη Παπαϊωάννου, Ερευνητή του ΚΕΠΕ, που ξεδίπλωσε τη μάχη των νεοκεϋνσιανών με τους νεοκλασικούς οικονομολόγους, παρατηρείται ότι η επίπτωση στο ΑΕΠ ύστερα από μια εξωγενή διαταραχή στις δημόσιες επενδύσεις είναι θετική και ο πολλαπλασιαστής είναι ίσος με 0,48 ύστερα από τέσσερα τρίμηνα, αφού εκτός από βραχυχρόνιες επιδράσεις στην εγχώρια συνολική ζήτηση, οι δημόσιες επενδύσεις συμβάλλουν στην αύξηση της παραγωγής από την πλευρά της προσφοράς, καθώς ένα υψηλότερο απόθεμα δημόσιων υποδομών αυξάνει το οριακό προϊόν των υπόλοιπων εισροών και ενθαρρύνει τη διενέργεια ιδιωτικών επενδύσεων.
Προσθέτοντας, όμως, στην παραπάνω εξίσωση τη μεταβλητή της κρίσης, διαπιστώνεται ότι ο πολλαπλασιαστής είναι μεγαλύτερος και φτάνει στο 1,36 μετά από τέσσερα τρίμηνα, όπερ σημαίνει ότι οι δημόσιες επενδυτικές δαπάνες σε τέτοιες δύσκολες συγκυρίες έχουν πολλαπλασιαστικό θετικό αποτέλεσμα στο ΑΕΠ. Eτσι, εάν εφάρμοζε κανείς αυτόν τον πολλαπλασιαστή στις χαμένες δαπάνες του ΠΔΕ τα χρόνια των Μνημονίων, θα κατέληγε σε απώλεια ως και 9 δις ευρώ ΑΕΠ!