Στην ολομέλεια εισάγεται την Πέμπτη (23/2) το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης για το πόθεν έσχες και την ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας.
Στην επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, όπου ολοκληρώθηκε την Τετάρτη 22 Φεβρουαρίου η διαδικασία συζήτησης και επεξεργασίας του σχεδίου νόμου, ο υπουργός Δικαιοσύνης, Κώστας Τσιάρας, ανακοίνωσε σειρά βελτιωτικών τροποποιήσεων που θα γίνουν στο νομοσχέδιο, μετά τις επισημάνσεις των φορέων που είχαν κληθεί σε ακρόαση.
Σε σχέση με το δεύτερο μέρος του σχεδίου νόμου που αναφέρεται στην ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, ο υφυπουργός Δικαιοσύνης, Γιώργος Κώτσηρας, είπε ότι με τις τιθέμενες διατάξεις ενισχύεται ο συγκεκριμένος θεσμός, επανακαθορίζονται λειτουργικές αρμοδιότητες των εντεταλμένων ευρωπαίων εισαγγελέων, ενισχύονται τα δικονομικά εργαλεία που έχουν.
«Ο ευρωπαίος εισαγγελέας και γενικότερα η δικαστική συνεργασία σε επίπεδο ποινικών υποθέσεων, είναι ένα από τα κομβικά ζητήματα που τίθενται σήμερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθότι το διασυνοριακό έγκλημα, ειδικά δε οι περιπτώσεις οικονομικών εγκλημάτων, απαιτούν τη μέγιστη δυνατή συνεργασία των κρατών μελών και την ύπαρξη οργανισμών ευρωπαϊκών, οι οποίοι θα μπορούν να ελέγχουν την ύπαρξη τέτοιου είδους αδικημάτων», είπε ο υφυπουργός Δικαιοσύνης.
Επί του θέματος πρόσθεσε: «Με τις αλλαγές που έρχονται σήμερα στο νομοσχέδιο, ενισχύεται ο ρόλος και της χώρας μας σε αυτό το ευρωπαϊκό δικονομικό ποινικό πλαίσιο και ενισχύουμε, προφανώς και τις δυνατότητες των ευρωπαίων εντεταλμένων εισαγγελέων, πάντα με τον σεβασμό που απαιτεί η ταυτόχρονη πολύ σημαντική ύπαρξη των εθνικών εισαγγελικών αρχών, που από κοινού μπορούν και ελέγχουν τέτοιες περιπτώσεις».
Οι θέσεις των κομμάτων στο νομοσχέδιο για το πόθεν έσχες και την ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας
ΝΔ: «Ενίσχυση της διαφάνειας»
«Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις στο νομοσχέδιο έχουν βασικό σκοπό την ενίσχυση της διαφάνειας», είπε ο εισηγητής της ΝΔ, Γιώργος Κουμουτσάκος, και υπογράμμισε ότι «πρόκειται για σύγχρονο νομοθέτημα που καλύπτει και σε μεγάλο βαθμό, επιλύει ζητήματα, που τον τελευταίο καιρό έχουν προβληματίσει την κοινή γνώμη και ενίοτε, λόγω και της ακραίας ρητορικής που υιοθετείται από την αντιπολίτευση, διαμορφώνεται η εντύπωση ότι αμφισβητούνται θεσμοί».
Ο βουλευτής της ΝΔ είπε ότι το νομοσχέδιο είχε αρχίσει να το επεξεργάζεται η κυβέρνηση, πολύ πριν αναδειχθούν αυτά τα ζητήματα στον πολιτικό διάλογο και σήμερα εισάγεται ένα πλαίσιο που κινείται στη σωστή κατεύθυνση. «Η κυβέρνηση νομοθετεί σωστά, έχοντας κρίνει τις αδυναμίες του παρελθόντος, έχοντας μελετήσει τις δυνατότητες του παρόντος και βλέποντας με καθαρό μάτι το μέλλον», είπε ο κ. Κουμουτσάκος.
Σε σχέση με τις διατάξεις για το πόθεν έσχες, μεταξύ άλλων, ο εισηγητής της ΝΔ επισήμανε ότι με το νομοσχέδιο:
- θα υπάρξει αύξηση του αριθμού των ελεγχομένων δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης, σε ένα υπολογίσιμο ποσοστό 7% σε βάθος τριετίας.
- ενισχύεται η αποτελεσματικότητα των ελέγχων και η αποφυγή διάσπασης του ελεγκτικού έργου, αφού υπάρχει πρόβλεψη για ένα μόνο ελεγκτικό όργανο, αντί τεσσάρων που ήταν η μέχρι τώρα πραγματικότητα.
- η πλήρης ψηφιοποίηση της διαδικασίας υποβολής των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης και δηλώσεων οικονομικών συμφερόντων, με άντληση όλων των δεδομένων, με τρόπο αυτόματο και χωρίς υποχρέωση ηλεκτρονικής επισύναψης από τους υπόχρεους, επιταχύνουν, διευκολύνουν και δημιουργούν πρόσθετη διαφάνεια στη διαδικασία.
- καταργείται η διαδικασία έγκρισης της δήλωσης από τους συζύγους, τους εν διαστάσει συζύγους ή μέρη συμφώνου συμβίωσης, μέσω της θέσπισης αυτοτελούς υποχρέωσης αυτών των κατηγοριών να υποβάλουν δηλώσεις.
- εντάσσονται οι 49 περιπτώσεις υπόχρεων, που ισχύουν σήμερα, σε 13 κατηγορίες.
ΣΥΡΙΖΑ: «Ανοιχτή πληγή» τα πόθεν έσχες
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Κώστας Ζαχαριάδης, υπογράμμισε ότι το ζήτημα των πόθεν έσχες είναι «μια ανοιχτή πληγή», στο πολιτικό σύστημα και πολλά από τα πολιτικά ζητήματα γύρω από το ζήτημα, μένουν ανοιχτά και με αυτό το νομοσχέδιο.
«Είχαμε μια επιτροπή για τον έλεγχο των πόθεν έσχες η οποία δεν μπόρεσε να βρει τις παρατυπίες και τις παρανομίες και τις ανομίες του κ. Πάτση», σχολίασε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ και παρατήρησε ότι ήδη ενόψει των εκλογών, στα social media φιγουράρουν πολυδάπανες εκδηλώσεις υποψηφίων, για τις οποίες η κοινωνία αναρωτιέται αν όλα αυτά καλύπτονται από την βουλευτική αποζημίωση. Όπως τις προηγούμενες ημέρες, έτσι και σήμερα, ο κ. Ζαχαριάδης έθεσε τα ζητήματα, για τα οποία ζήτησε απαντήσεις από την κυβέρνηση.
Μεταξύ άλλων ζήτησε από την κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει:
- τι θα γίνει με τα κομματικά δάνεια και ιδίως με τα δάνεια της ΝΔ και το χρέος των 400 εκατομμυρίων ευρώ
- ποια θα είναι η διαδικασία αντιστοίχισης των δηλώσεων των υπόχρεων με τις δηλώσεις των συζύγων τους
- αν θα δημοσιοποιούνται οι δηλώσεις των συζύγων
- γιατί δεν είναι πια υποχρεωτική η δήλωση των μετρητών άνω των 30.000 ευρώ, των κινητών άνω των 40.000 ευρώ και των οφειλών προς το Δημόσιο άνω των 5.000 ευρώ.
ΠΑΣΟΚ: Να κοπεί ο ομφάλιος λώρος με επιχειρηματικά συμφέροντα
Ο ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Χάρης Καστανίδης, παρατήρησε ότι στο νομοσχέδιο «αναπαράγονται υφιστάμενες διατάξεις οι οποίες στόχευαν στη διασφάλιση της διαφάνειας στο δημόσιο βίο και παίρνουν τη μορφή κωδικοποίησης». Μεταξύ άλλων, ο Χάρης Καστανίδης επισήμανε ότι:
Στη σχέση πολιτικής και χρήματος, στις αθέμιτες χρηματοδοτήσεις προσώπων και πολιτικών κομμάτων, μια λύση υπάρχει. Να πάψει η δυνατότητα προσώπων που έχουν κρατική εξουσία στα χέρια τους, να διαχειρίζονται δημόσιες συμβάσεις προμηθειών, έργων και υπηρεσιών. «Αυτό είναι το κρίσιμο θέμα. Δεν είναι οι δηλώσεις πόθεν έσχες. Αυτό δεν το έχει τολμήσει το πολιτικό σύστημα», είπε ο ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ.
Σήμερα, υπάρχει μία Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων που δεν διαχειρίζεται, όμως, τις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών και έργων. Κανόνες θέτει. Ελέγχους γενικά πραγματοποιεί, αλλά δεν διαχειρίζεται. «Όσο δεν θα κόβεται ο ομφάλιος λώρος, μεταξύ επιχειρηματικών συμφερόντων και πολιτικών κέντρων, προσώπων της εξουσίας, τόσο το πρόβλημα θα παραμένει και θα αναπαράγεται», ανέφερε ο κ. Καστανίδης.
ΚΚΕ: Δεσμοί αίματος επιχειρηματικών συμφερόντων με το αστικό κράτος
«Δεν έχουμε διαφωνία με την προσπάθεια συστηματοποίησης του νομοθετικού πλαισίου γύρω από τα ζητήματα του πόθεν έσχες», ανέφερε η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ, Μαρία Κομνηνάκα. Η βουλευτής σημείωσε ωστόσο ότι το κόμμα της δεν τρέφει αυταπάτες, ότι μπορεί, μέσα από τον έλεγχο του πόθεν έσχες, να αντιμετωπιστούν με αποτελεσματικότητα φαινόμενα διαφθοράς και συναλλαγών, «από τη στιγμή που υπάρχουν δεσμοί αίματος μεταξύ των επιχειρηματικών συμφερόντων και του αστικού κράτους ή θεσμών του».
Στοιχείο τέτοιο, όπως παρατήρησε η κ. Κομνηνάκα, είναι η σχέση των lobbies με το Ευρωκοινοβούλιο, είναι η ρίζα που δημιουργεί τα φαινόμενα διαφθοράς. «Γι' αυτό, όσο και να εκσυγχρονίζεται το σύστημα και το πλαίσιο, δεν αντιμετωπίζονται φαινόμενα τύπου Πάτσηδων και Καϊλήδων που είναι η κορυφή του παγόβουνου, της διαφθοράς που υπάρχει και στα πολιτικώς εκτιθέμενα πρόσωπα, αλλά συνολικά και σε άλλους φορείς που επηρεάζουν το δημόσιο βίο», είπε η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ.
Η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ επισήμανε εξάλλου ότι ο υπουργός Δικαιοσύνης έχει αποφύγει, μέχρι σήμερα, να απαντήσει γιατί στην επιτροπή ελέγχου, μετέχει εκπρόσωπος μόνο από την αξιωματική αντιπολίτευση και το κυβερνών κόμμα αλλά όχι εκπρόσωπος από τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης. Η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ διατύπωσε την αντίθεση της με το μέρος του νομοσχεδίου που αναφέρεται στην ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας.
«Δεν θεωρούμε ότι είναι θετική εξέλιξη ή προς όφελος του λαού, γιατί σε κάθε περίπτωση αυτοί οι κατασταλτικοί μηχανισμοί και η ενοποίηση των κατασταλτικών μηχανισμών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο τέλος αξιοποιούνται σε βάρος του Εργατικού Λαϊκού Κινήματος, επιτρέπουν την ενίσχυση των μηχανισμών ευρύτατου φακελώματος και παρακολούθησης, για τα οποία τα οποία, βέβαια, σε καμία περίπτωση δε θα μπορούσαμε να συναινέσουμε», ανέφερε καταληκτικά.
Ελληνική Λύση: Έλεγχο στα δάνεια των πολιτικών και πόθεν έσχες για τις ΜΚΟ
Στην απουσία πρόβλεψης για τη συμμετοχή εκπροσώπων όλων των κομμάτων της αντιπολίτευσης στην επιτροπή ελέγχου των πόθεν έσχες, αναφέρθηκε και ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης, Αντώνης Μυλωνάκης. Είναι χαρακτηριστική η στιγμή που ο βουλευτής της Ελληνικής Λύσης σχολίασε όσα είχε δηλώσει νωρίτερα ο συνάδελφός του, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Κώστας Ζαχαριάδης.
«Κύριε Ζαχαριάδη, τι παράπονα έχετε για τον Πάτση; Δεν υπήρχε δικός σας εκπρόσωπος στην Επιτροπή Ελέγχου Πόθεν Έσχες; Αυτό μπορεί να το πει το ΚΚΕ, μπορεί να το πει το ΠΑΣΟΚ, μπορεί να το πει η Ελληνική Λύση, μπορεί να το πει το ΜέΡΑ25. Εσείς, δεν έχετε δικαίωμα να το λέτε. Είχατε δικό σας εκπρόσωπο. Έλεγξε; Αυτό που έπρεπε να κάνει το έκανε; Όχι. Αδιαφόρησε, όπως αδιαφόρησαν και οι υπόλοιποι του Ελέγχου Πόθεν Έσχες κι έτσι βρίσκονται οι «Πάτσηδες, οι Μυλωνάκηδες, οι Ζαχαριάδηδες, κ.λπ.», για να μην πω άλλα ονόματα και παρεξηγηθούμε», είπε ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης.
Ο κ. Μυλωνάκης δήλωσε την αντίθεσή του με την τροποποίηση την οποία προτίθεται να καταθέσει το υπουργείο Δικαιοσύνης προκειμένου οι δικαστές να έχουν την πλειοψηφία στην επιτροπή που ελέγχει τις δικές τους δηλώσεις πόθεν έσχες. Ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής επισήμανε ότι πρέπει να ελέγχεται η πορεία εξυπηρέτησης των δανείων των πολιτικών προσώπων και να ελέγχεται και η περιουσιακή κατάσταση των προσώπων που απαρτίζουν τα ΔΣ των ΜΚΟ.
ΜέΡΑ25: Απαιτείται ρήξη με την ολιγαρχία
«Έχουμε να κάνουμε με ένα σχέδιο νόμου που βασικός του στόχος είναι η ψηφιοποίηση, η απλούστευση των διαδικασιών δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης», παρατήρησε η ειδική αγορήτρια του ΜέΡΑ25, Μαρία Απατζίδου. Η βουλευτής επισήμανε πως για να επιτευχθεί η διαφάνεια, «πρέπει το κράτος να είναι σε θέση να δώσει μια διαρκή μάχη», οι έλεγχοι να είναι ουσιαστικοί και να υπάρξει ρήξη με την ολιγαρχία.
Η ειδική αγορήτρια του ΜέΡΑ25 έθεσε επίσης ζήτημα για την μη συμμετοχή εκπροσώπων από όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης στην Επιτροπή Ελέγχου, γιατί διαφορετικά εντείνεται το πέπλο αδιαφάνειας. «Παραμένει ισχυρή μας πεποίθηση ότι με το κρυφό και πραγματικό καθεστώς αδιαφάνειας και παράνομου πλουτισμού, που είναι στο σύστημα που υπηρετείτε, κανένας πόλεμος δεν έχει κηρυχθεί. Παραμένει και η αίσθησή μας ότι δεν ενδιαφέρεστε να αξιοποιήσετε το ανθρώπινο δυναμικό και να το ενισχύσετε, για να γίνουν σωστά οι ελεγκτικές διαδικασίες και, τελικά, παραμένει βαθιά μας πεποίθηση ότι προσπαθείτε να βάλετε θεσμικά και επικοινωνιακά τσιρότα, με μια κακοφορμισμένη κατάσταση σήψης και διαφάνειας», είπε η κ. Απατζίδου.