Ως ημέρα μνήμης και περισυλλογής χαρακτήρισε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης την Ημέρα Εθνικής Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, στέλνοντας παράλληλα μήνυμα προς την Τουρκία να μην παραχαράσσει την Ιστορία και να σέβεται το Διεθνές Δίκαιο.
Παράλληλα, ο αν. υπουργός αναφέρθηκε στον εθνικό διχασμό που είχε προηγηθεί της Μικρασιατικής Καταστροφής και τόνισε την ανάγκη να μην επαναληφθούν στο μέλλον τέτοια φαινόμενα. «Η ιστορική μνήμη είναι χρήσιμη, όχι μόνο όταν μας πονά, αλλά κι όταν μας διδάσκει και μας καθοδηγεί», ανέφερε σχετικά.
Ειδικότερα, ο κ. Βαρβιτσιώτης εκπροσωπώντας τον πρωθυπουργό στην επιμνημόσυνη δέηση που τελέστηκε στον καθεδρικό ιερό ναό Αθηνών για τα θύματα της Μικρασιατικής Καταστροφής, τόνισε πως «η σημερινή μέρα δεν είναι μόνο μέρα μνήμης και οδύνης για την εθνική εκείνη τραγωδία, αλλά και μέρα περισυλλογής. Που μας παρακινεί να κοιτάξουμε την Ιστορία από μακριά και να πάρουμε εκείνα τα μαθήματα που θα μας κάνουν να αποφύγουμε παρόμοιες συμφορές στο μέλλον».
«Όσο κι αν εξυπηρετείται ο τουρκικός αναθεωρητισμός και η παραχάραξη της Ιστορίας, τα εγκλήματα στη Μικρά Ασία επιβεβαιώνονται από ιστορικές πηγές και αξιόπιστες μαρτυρίες. Οι σφαγές του ελληνικού πληθυσμού στη Δυτική Μικρά Ασία και στον Πόντο ήταν μαζικές - ο Ρακτιβάν, σύμβουλος του Βενιζέλου κατά τη Συνδιάσκεψη της Λωζάνης αποτιμούσε τα θύματα των Ελλήνων σε περίπου 500.000. Οι πρόσφυγες που εκπατρίστηκαν ξεπερνούσαν το 1,5 εκατομμύριο» τόνισε στην ομιλίλα του ο αν. υπουργός Εξωτερικών. «Επομένως, όσοι θέλουν να παραχαράξουν την Ιστορία και να πουν ότι οι Έλληνες κάνανε δήθεν θηριωδίες στη Μικρά Ασία, θα πρέπει να αναλογιστούν τις δικές τους ιστορικές ευθύνες και να μην προσβάλλουν τη μνήμη όσων μαρτύρησαν στα χώματα αυτά», σημείωσε.
«Όταν αρνούνται το παρελθόν, είμαστε καταδικασμένοι να προσέχουμε περισσότερο στο μέλλον και γι' αυτό πρέπει να αναγνωριστεί αυτή η Γενοκτονία ως μέρος της παγκόσμιας Ιστορίας, για να μην επαναληφθεί στο μέλλον. Γιατί έτσι μόνο μπορούν να οικοδομηθούν σχέσεις εμπιστοσύνης και καλής γειτονίας, εφόσον αυτές εκφράζονται στο σεβασμό της ανθρώπινης ύπαρξης και βέβαια στο σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου» υπογράμμισε.
Παράλληλα, ο αναπληρωτής υπουργός στάθηκε στη συμβολή των Μικρασιατών στον ελληνικό χώρο, «μιας παρουσίας, όπως είπε, ανεκτίμητα δημιουργικής, γόνιμης και ωφέλιμης για την Ελλάδα σε πολιτιστικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο», σημειώνοντας ότι «οι πρόσφυγες από τα παράλια της Μικράς Ασίας, ήταν ένας αληθινός μοχλός ανάπτυξης για την αποδυναμωμένη από τις πολεμικές περιπέτειες ελληνική οικονομία».
Στην ομιλία του, ο κ. Βαρβιτσιώτης σημείωσε ακόμη πως «αυτή η εθνική τραγωδία δε θα είχε συμβεί, αν δεν είχε προηγηθεί ο καταστροφικός Εθνικός Διχασμός. Αυτός είναι που δηλητηρίασε το έθνος μας και οδήγησε το λαό μας σε ιστορικά αδιέξοδα». Πρόσθεσε μάλιστα, ότι «αν εμπεδώσουμε αυτό το μάθημα που μας δίνει η σημερινή μαύρη επέτειος, τότε αυτή η εθνική συμφορά που έγινε πριν από 99 χρόνια, τουλάχιστον θα μας έχει κάνει σοφότερους και καλύτερους Έλληνες. Γιατί η ιστορική μνήμη είναι χρήσιμη, όχι μόνο όταν μας πονά, αλλά κι όταν μας διδάσκει και μας καθοδηγεί».
Ο κ. Βαρβιτσιώτης κατέληξε συμπερασματικά: «Ποτέ ξανά, λοιπόν, τέτοιες έριδες, ποτέ ξανά τέτοιες συμφορές! Ας είναι ελαφρύ το χώμα όλων των θυμάτων αυτής της τραγωδίας κι ας είναι ζωντανή η μνήμη μας ως ένδειξη σεβασμού στους απογόνους των Μικρασιατών, αλλά και σε όλους εμάς, για να πούμε όλοι μαζί 'ποτέ ξανά' σε τέτοια συμφορά».
Μετά το τέλος της επιμνημόσυνης δέησης, ακολούθησε τελετή κατάθεσης στεφάνου στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη.