Κάποια γλυκά φαίνεται να έχουν βαθιές ρίζες, από πολλές χώρες, και ο χαλβάς είναι σίγουρα ένα από αυτά.
H ιστορία του χαλβά, όπως αναφέρει δημοσίευμα του περιοδικού «Moment», ξεκινάει στον 7ο αιώνα ως αραβική εφεύρεση. Το αρχικό του όνομα ήταν «hulw», που σημαίνει «γλυκό» στα αραβικά. Αυτή η πρώιμη εκδοχή του χαλβά παρασκευάστηκε από χουρμάδες και γάλα, αν και αργότερα προστέθηκαν το σιμιγδάλι, τα φρούτα, το μέλι, οι ξηροί καρποί και το ροδόνερο.
Στη συνέχεια, το γλυκό εξαπλώθηκε και νέα συστατικά εισήχθησαν στο μείγμα. Όταν το «hulw» έφτασε στην Ινδία, το όνομα άλλαξε σε χαλβά και περισσότερες ποικιλίες παρασκευάστηκαν με συστατικά όπως γκι, μπαχαρικά, σπόρους, γάλα καρύδας, αυγά και άλλα. Οι χώρες της Νότιας Ασίας πρόσθεταν συνήθως φιστίκια, ωστόσο οι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν επίσης φιστίκια, αμύγδαλα ή κουκουνάρια στο «halawa» τους.
Ο xαλβάς έχει τη δική του ιστορία σε όλες τις ηπείρους
Οι επιρροές της Μέσης Ανατολής περιλάμβαναν ξηρούς καρπούς, αποξηραμένα φρούτα, γιαούρτι, μέλι και μπαχαρικά στον χαλβά. Όμως το Moment Magazine εξηγεί ότι ήταν οι Οθωμανοί που βοήθησαν στη διάδοση του χαλβά στην Ευρώπη. Εκεί, ο χαλβάς παρασκευαζόταν με σησαμέλαιο, θρυμματισμένο σουσάμι, μέλι και ζάχαρη, κάτι που ξεκάθαρα μοιάζει με μια εκδοχή του χαλβά όπως φτιάχνεται και σερβίρεται μέχρι σήμερα.
Στην πραγματικότητα, ο Σουλεϊμάν Α, κοινώς γνωστός ως Σουλεϊμάν Α΄ ο Μεγαλοπρεπής, που κυβέρνησε από το 1520 έως το 1566, ήταν ένας τεράστιος υπέρμαχος του χαλβά. Είχε μάλιστα χτίσει μια κουζίνα δίπλα στο παλάτι του που ονομαζόταν «helvahane» ή «σπίτι του χαλβά».
Μέσα στο «σπίτι του χαλβά», παρασκευάζονταν περισσότερα από 30 διαφορετικά είδη του γλυκού. Μία από αυτές τις εκδοχές ήταν με ταχίνι σουσαμιού, το είδος που πέρασε από τους Οθωμανούς στους Ρουμάνους και έγινε δημοφιλές στην Ευρώπη. Αυτή η εκδοχή του χαλβά εξαπλώθηκε σε όλη την ήπειρο και τελικά έφτασε στις ΗΠΑ στις αρχές του 20ου αιώνα.
Αν και η πρώτη γνωστή καταγεγραμμένη συνταγή χαλβά (η οποία περιελάμβανε επτά εκδοχές) κυκλοφόρησε από τη Μαυριτανική Ισπανία σε ένα αραβικό βιβλίο μαγειρικής του 13ου αιώνα, το λεγόμενο Kitab al-Tabikh ή The Book of Dishes, ο χαλβάς έχει πολύ μεγαλύτερη και πιο πλούσια ιστορία από αυτό. Και επειδή έχει επιβιώσει εκατοντάδες χρόνια και γιορτάζεται σε πολλούς πολιτισμούς, επάξια, μπορεί να πάρει τον τίτλο του πιο γνωστού αλλά και πιο υγιεινού γλυκού.
Η διατροφική αξία του χαλβά και γιατί τον προτιμάμε τη Σαρακοστή
Ο χαλβάς, όταν παρασκευάζεται με βάση το σουσάμι, περιέχει αρκετά σημαντικά αποθέματα μετάλλων, ωφέλιμων λιπαρών, πρωτεϊνών, φυτικών ινών, και άλλων θρεπτικών συστατικών. Οταν, όμως, έχει υψηλή περιεκτικότητά σε ζάχαρη, καλό είναι να καταναλώνεται με μέτρο.
Σε κάθε περίπτωση, ο χαλβάς δεν περιέχει συστατικά τα οποία δεν επιτρέπει η νηστεία μας και γι' αυτό είναι το ιδανικό για τις ημέρες της Σαρακοστής και πρωταγωνιστής στο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας.
Πού μπορείτε να βρείτε νόστιμο χαλβά στην Αθήνα
Νόστιμος, νηστίσιμος και θρεπτικός, ο χαλβάς είναι πρωταγωνιστής στο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας και ιδανικό σνακ για κάθε στιγμή της ημέρας, όχι μόνο για την περίοδο της Σαρακοστής. Τον συναντάμε σε τρία διαφορετικά είδη: από ταχίνι που είναι και σύμβολο της Καθαράς Δευτέρας, σιμιγδαλένιος που όλο και κάποιας γιαγιάς θα έχετε δοκιμάσει, και των Φαρσάλων που είναι ένα ιδιαίτερα δημοφιλές γλύκισμα.
Στα παρακάτω μαγαζιά θα τον βρείτε στην καλύτερή του εκδοχή.
Χαλβάς Δραπετσώνας Κοσμίδη-Γαβρίλη
Με ιστορία που μας γυρνάει πολλά χρόνια πίσω και πιο συγκεκριμένα στο μακρινό 1924, όταν ο Μικρασιάτης Κώστας Μεζαρντάσογλου άνοιγε το εργαστήριό του στη Δραπετσώνα, ο χαλβάς Δραπετσώνας Κοσμίδη - Γαβρίλη θεωρείται ένας από τους καλύτερους και πιο παραδοσιακούς στην πόλη.
Φωτογραφίες στο site τους δείχνουν τις τεράστιες ουρές που σχημάτιζαν κάτοικοι της παλιάς και νοσταλγικής Αθήνας για να προμηθευτούν χαλβά από το ιστορικό μαγαζί. Όπως μάλιστα σημειώνουν, κατά καιρούς έχουν σημειωθεί πολλά ευτράπελα και πολύς συνωστισμός στην προσπάθεια να προμηθευτούν χαλβά πελάτες από όλη την Ελλάδα.
Ξεχωρίζει για τη μαλακή υφή του, ενώ διατίθεται σε διάφορες γεύσεις όπως βανίλια, ανάμεικτος, με φιστίκι, με κακάο και μπισκότο, αμυγδάλου κ.ά. Τα τελευταία χρόνια η γκάμα των επιλογών είναι ακόμα μεγαλύτερη και περιλαμβάνει χαλβά με στέβια, με ταχίνι ολικής, με μαύρη ζάχαρη και ταχίνι ολικής άλεσης, με χαρουπόμελο και αμύγδαλο και πολλές ακόμη γεύσεις.
Είναι καθοριστικό στη γεύση ότι αυτός ο χαλβάς δεν ζυμώνεται σε μηχανικό ζυμωτήριο, αλλά στο χέρι.
Που: Χαλβάς Δραπετσώνας Κοσμίδη - Γαβρίλη, Αγίου Δημητρίου 1, Πειραιάς, 210-4616448 & Βασιλέως Γεωργίου Α' στο πλάι του δημοτικού θεάτρου Πειραιά
Αργουδέλης
Kαι εδώ η ιστορία μας γυρνάει πολλά χρόνια πίσω καθώς η χαλβαδοποιία Αργουδέλης διανύει μία πορεία στο χρόνο από το 1850 με σταθμούς στις Κυκλάδες και συγκεκριμένα στη Μύκονο, τη Σύρο, την Τήνο πριν εδραιωθεί για τα καλά η οικογένεια στον Πειραιά το 1905. Εκεί στα Καμίνια ιδρύθηκε η πρώτη οικοτεχνία Αργουδέλη, φτιάχνοντας λουκούμια και γλυκά του κουταλιού και στη συνέχεια, το 1919, χτίστηκε το πρώτο εργαστήριο Χαλβαδοποιίας - Ταχινοποιίας.
Πλέον η σκυτάλη έχει περάσει στην τέταρτη γενιά με τη βιοτεχνία να συνεχίζει την παράδοση του χειροποίητου χαλβά, διατηρώντας το κλασικό αλλά και διευρύνοντας τη γκάμα των προϊόντων ώστε να απευθύνεται σε περισσότερα κοινά και να ανταποκρίνεται στις όλο και εξελισσόμενες διατροφικές ανάγκες. Παράλληλα, εξάγεται σε πολλές χώρες του εξωτερικού.
Και εδώ ο χαλβάς παρασκευάζεται με ταχίνι παραγωγής τους και ζυμώνεται στο χέρι. Εκτός από τις κλασικές γεύσεις αμυγδάλου, βανίλια και κακάο, θα βρείτε χαλβά με στέβια, με φυσική μαστίχα Χίου, με καφέ, ολόκληρο φουντούκι, αμύγδαλο κ.ά.
Πού: Αργουδέλης, Δ. Γούναρη 31-33, Πειραιάς. τηλ.: 210-4179469 (δεκτές και τηλεφωνικές παραγγελίες)
Katamaya Sweet & Savory
Ο ιδιαίτερος χώρος, που θυμίζει σικ μπουτίκ, αναδεικνύει κάθεγλυκιά δημιουργία σε έναν μικρό, πολύτιμο θησαυρό που περιμένει να τον ανακαλύψετε.
Μικρά αριστουργήματα γεύσης που προκαλούν εθισμό στην απόλαυση. Στο πνεύμα των ημερών, εκτός από τα κλασικά γλυκά, στο Katamaya Sweet & Savory θα βρείτε βιολογικό χαλβά με ή χωρίς ζάχαρη που αποτελεί, άλλωστε, και το πιο υγιεινό και νηστίσιμο έδεσμα!
Εξίσου λαχταριστός φαίνεται και ο σιμιγδαλένιος χαλβάς με σοκολάτα υγείας και cranberries!
Πού: Katamaya Sweet & Savory, Δημ. Βασιλείου 20, Ψυχικό, Τηλέφωνο: 210 6711115
Wild Souls
Στο Wild Souls τρώνε χαλβά όχι μόνο τη Σαρακοστή αλλά κάθε μέρα. Και αυτό γιατί είναι φουλ θρεπτικός, υγιεινός και πεντανόστιμος.
Στο μικρό μαγαζί στο κέντρο της Αθήνας θα βρείτε χαλβά χωρίς ζάχαρη, χωρίς φοινικέλαιο και χωρίς συντηρητικά σε 8 γεύσεις με μέλι, με αμύγδαλα, κακάο, κάσιους, φιστίκι Αιγίνης, φουντούκι, καρύδια και κανέλα, οι επιλογές είναι πραγματικά πολλές.
Στα plus το σύγχρονο design του μαγαζιού που σας προκαλεί να το εξερευνήσετε, να το ζήσετε, να το φωτογραφίσετε και να… κολλήσετε μαζί του.
Που: Wild Souls, Βουλής 36, Αθήνα, τηλέφωνο 210-3231438 & online
Ξηροί καρποί Κοντώσης
Σε ένα μικρό κατάστημα της Νέας Σμύρνης, που μετρά 44 χρόνια λειτουργίας και μοσχοβολά παράδοση και φρεσκοψημένους ξηρούς καρπούς, βρίσκετε παραδοσιακό χαλβά αλλά και χαλβαδόπιτες από αλεσμένο ταχίνι.
Παραδοσιακός χειροποίητος χαλβάς σε διάφορες παραλλαγές. Χαλβάς χωρίς ζάχαρη με στέβια, χαλβάς με πορτοκάλι, χαλβάς με κακάο, χαλβάς με κουβερτούρα υγείας, χαλβάς με αμύγδαλο, χαλβάς με φουντούκι και πολλές άλλες παραλλαγές όπως τριγωνάκια χαλβά με κακάο και επικάλυψη σοκολάτας.
Επιπλέον σε νέα συσκευασία θα βρείτε καινούργιες γεύσεις κράνμπερι, σύκο, βύσσινο, κάστανο, πορτοκάλι, φουντούκι, καφέ εσπρέσο. Όρεξη να έχετε να δοκιμάζετε!
Που: Κοντώσης Ξηροί Καρποί, Ομήρου 66, Νέα Σμύρνη, 210-9324110 & ηλεκτρονικά μέσω του eshop