Από το...«σύνδρομο Συνασπισμού», πάσχει το «Ποτάμι». Το εκτιμούν πολλοί, αλλά το ψηφίζουν λίγοι...
Έχει ωραίες ιδέες, διατυπώνει ενδιαφέρουσες προτάσεις, τα στελέχη του είναι διακεκριμένες προσωπικότητες που χαίρουν ευρείας εκτίμησης από την κοινωνία, και... αυτά!
Εμφανίσθηκε στην πολιτική σκηνή, το 2014, σε μια κρίσιμη συγκυρία που πρόσφερε πολλές ελπίδες για το νέο κόμμα, αλλά και έκρυβε μεγάλες και αντικειμενικές δυσκολίες. Στο κορύφωμα της κρίσης και της απελπισίας του κόσμου (που να φαντασθεί ο απλός πολίτης ότι το πρώτο εξάμηνο του 2015 θα επιβεβαιωνόταν το αξίωμα πως «από το κακό, υπάρχει πάντα το χειρότερο»...), μ’ έναν έξαλλο λαϊκιστή και οπορτουνιστή Τσίπρα να τάζει σκισίματα μνημονίων, αυξήσεις μισθών, αποκατάσταση των συντάξεων, μηδενισμό της ανεργίας, ενδυνάμωση του κοινωνικού κράτους, λαγούς με πετραχήλια και... άλλα ηχηρά παρόμοια, το τέλος του «παλιού και σάπιου» από το «νέο και άφθαρτο» ήταν αναπόφευκτο. Ο κόσμος, περίμενε το όποιο «νέο», μην πιστεύοντας ότι μπορούσε ν’ αποδειχθεί σε λίγους μήνες σε πιο σκονισμένο και ξεχαρβαλωμένο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, με την προβιά της δημοκρατικής ευρωπαϊκής Αριστεράς να κρύβει επιμελώς τις ιδεοληψίες και τις εμφυλιοπολεμικές, ρεβανσιστικές εμμονές του, και μια μικρή αλλά στέρεη κομματική υποδομή, είχε προλάβει να πάρει θέση μάχης. Στις ευρωεκλογές του 2014, η ανακοίνωση του Σταύρου Θεοδωράκη ότι φτιάχνει νέο κόμμα χωρίς εξαρτήσεις και δουλείες, που θα κινηθεί στον μετριοπαθή κεντρώο χώρο, δημιούργησε αίσθηση. Ήταν κάτι ελπιδοφόρο, που όμως... το είχαν προλάβει τα γατόνια του ΣΥΡΙΖΑ...
Παρά ταύτα, σημείωσε αξιοπρεπέστατη παρουσία και δεν ήταν λίγοι (αλλά όχι αρκετοί, όπως αποδείχθηκε...) ότι στις βουλευτικές εκλογές, θα κάνει την μεγάλη έκπληξη. Διαλαλούσε και ο Θεοδωράκης για ποσοστό «περί το 15%», ήταν και η κατ’ ανάγκην αναπόφευκτη πόλωση μεταξύ «Δεξιάς» και «Αριστεράς», της πρώτης με βεβαρυμένο από την κρίση παρελθόν, και της δεύτερης μόνο με οράματα και υποσχέσεις, που προσγείωσαν σε ποσοστά μικρότερα από εκείνα των ευρωεκλογών το νέο πολλά υποσχόμενο εγχείρημα. Και στην συνέχεια, ήρθαν τ’ αποτελέσματα της έλλειψης οργάνωσης και δομών., η νευρικότητα και η έλλειψη ουσιαστικής όσμωσης, τα λάθη για το «Ποτάμι»...
Είναι σκληρό, αλλά δεν είναι άδικο να υποστηρίξει κανείς ότι ο Σταύρος Θεοδωράκης που οραματίστηκε και έστησε το «Ποτάμι», είναι και ο βασικός υπεύθυνος (ο βασικός, όχι ο μόνος...) για την φθορά που ακολούθησε και την πτωτική πορεία. Συμπεριφέρθηκε ως «αρχηγός» κόμματος, όταν διακήρυσσε ότι δεν είναι παρά «επικεφαλής» του εγχειρήματος. Δεν προχώρησε άμεσα και με θαρραλέες κινήσεις στην ουσιαστική οργάνωση του κόμματος, την κατανομή αρμοδιοτήτων, την σύσταση ουσιαστικής αποστολής και λειτουργίας οργάνων, δεν επιχείρησε να ομογενοποιήσει τις διάφορες τάσεις και ιδέες που συστρατεύθηκαν στο «Ποτάμι» (ίσως να μην εκτίμησε, κι’ όλας, έγκαιρα τις ουσιαστικές διαφορές που ενυπήρχαν), υποτίμησε ή δεν διείδε (μεγάλο σφάλμα για πολιτικό ηγέτη) τις προσωπικές φιλοδοξίες στην πανσπερμία που ενδημούσε στο κόμμα...
Είχε υποσχεθεί (μάλλον: είχε αφήσει σαφώς να εννοηθεί...) ότι σε μετεκλογικό μεγάλο (και ουσιαστικά ιδρυτικό-οργανωτικό) συνέδριο, θα προχωρούσε και σε εκλογή του επικεφαλής του κόμματος, μια απολύτως ειλικρινή και δημοκρατική διαδικασία, που θ’ αποδείκνυε και το «υπεράνω» της προσωπικότητάς του. Δεν το έκανε. Για πολλούς (και κάποιον απολύτως κατανοητό, ανθρώπινα...) λόγους. Το «νέο» έκανε ρυτίδες. Και οι δημοσκοπήσεις το αποτύπωναν...
Και τα λάθη συνεχίζονταν με «απομακρύνσεις» στελεχών που διαφοροποιούνταν, ελλιπή οργάνωση, αισθητή την εντύπωση «αρχηγικού κόμματος». Το μεγάλο λάθος του Θεοδωράκη (που πιστεύουμε ότι το διέπραξε καλοπροαίρετα...) ήταν η αφέλειά του να πιστέψει ότι η υπόθεση της «κεντροαριστεράς» δεν θα καπελωνόταν... νομοτελειακά από τους πολύπειρους και δοκιμασμένους μηχανισμούς του ΠΑΣΟΚ. Πίστεψε ότι στις εκλογές για την ανάδειξη ηγεσίας του χώρου, θα εξασφάλιζε ο ίδιος ένα ποσοστό που θα του επιτρέψει αποφασιστικό ρόλο και λόγο στις εξελίξεις. Δεν το κατάφερε. Με αποτέλεσμα στις οργανωτικές ζυμώσεις που οδήγησαν στην δημιουργία του ΚΙΝ.ΑΛ, να νοιώσει το βάρος των μηχανισμών του ΠΑΣΟΚ αλλά και να καταλάβει την δική του έλλειψη πείρας... Κι’ οι δημοσκοπήσεις χειροτέρευαν.
Ο Θεοδωράκης, είχε το θάρρος και την ευθύτητα στο επίμαχο θέμα των Σκοπίων να επιμείνει στην άποψή του, αδιαφορώντας αν η στάση του αυτή τον ευθυγράμμιζε με τον ΣΥΡΙΖΑ- και προκαλούσε κάποιες αντιρρήσεις στο κόμμα του. Αυτό στάθηκε ικανό (ως αφορμή, όχι αιτία...) ο Τσίπρας ν’ αρχίσει τα προεκλογικά... σαλιαρίσματα με το «Ποτάμι» και κάποιοι, αρκετοί, βουλευτές και στελέχη να βγουν φόρα παρτίδα και να ζητήσουν ουσιαστικά την... προσχώρηση του κόμματος στις τάξεις (προεκλογικά ή μετεκλογικά-αν μπει στην Βουλή) του ΣΥΡΙΖΑ. Προκλήθηκε η αναμενόμενη αντίδραση όσων θεωρούσαν μια τέτοια κίνηση αυτοκτονική, και φθάσαμε στο αποκαρδιωτικό, οι μισοί να λένε «πάμε αριστερότερα» και οι άλλοι μισοί να ευαγγελίζονται συνεργασία πριν ή μετά τις κάλπες με την ΝΔ. Τα δημοσκοπικά ποσοστά συνεχίζουν την κατηφόρα...
Αργά και περίπου αναγκαστικά, έγινε το «Συνέδριο Επανεκκίνησης» του κόμματος. Ο Θεοδωράκης διακήρυξε ότι το «Ποτάμι» θα κατέβει αυτόνομο στις εκλογές, δεν πρόκειται να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση , «καθώς φύσει και θέσει κινείται στον φιλελεύθερο χώρο» (μια πολιτική ιδεολογία που έχει συνδεθεί μεταπολιτευτικά με την ΝΔ...) και στις μετεκλογικές εξελίξεις θα θέσει συγκεκριμένους όρους για κυβερνητική συνεργασία... Προφανώς με το πρώτο κόμμα, την ΝΔ, εξ ου και ο εκπρόσωπος Τύπου του κόμματος το είπε ex verbis στο συνέδριο: «πρέπει να δηλώσουμε καθαρά, ότι θα μετέχουμε σε κυβέρνηση συνεργασίας με την ΝΔ...» Την ίδια στάση κράτησαν (αν και λιγότερο εμφατικά...) αρκετοί βουλευτές και κομματικά στελέχη, ενώ οι «αριστερόστροφοι», επέμειναν στην «προγραμματική συμπόρευση με τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΙΝ.ΑΛ».
Το ερώτημα που προκύπτει, μετά την σαφή πλέον επιλογή (αν το κόμμα μπει στην Βουλή...) για συνεργασία με την ΝΔ, είναι γιατί κάποιος (εκτός από αυτούς «που δεν πάει το χέρι τους...» να ψηφίσουν δεξιά) να ψηφίσει το «Ποτάμι» για να (αν και εφ’ όσον) συνεργασθεί με την ΝΔ, και να μην... ψηφίσει απ’ ευθείας την ΝΔ, ώστε να μην υπάρχει και ο κίνδυνος της χαμένης ψήφου; Ιδίως όταν, όπως όλα δείχνουν, η εκλογική αναμέτρηση θα διεξαχθεί σε ακραία πολωτικό, εμφυλιοπολεμικό κλίμα;
Είναι δύσκολο ν’ αμφισβητήσει κανείς καλοπροαίρετος το ανιδιοτελές των κινήσεων του Σταύρου Θεοδωράκη. Δικαιούται, όμως, να του καταλογίσει ανυπόστατο ενθουσιασμό, και σωρεία σοβαρών εκτιμήσεων και λαθών. Που στην πολιτική, συνήθως είναι χειρότερα από εγκλήματα...