Προεκλογικές παροχές εξήγγειλε από το Ζάππειο χθες ο Αλέξης Τσίπρας, σε μια προσπάθεια να αλλάξει την ατζέντα και το αρνητικό κλίμα για την κυβέρνηση και τον ίδιο. Στόχος η εκλογική βάση της κυβέρνησης, δηλαδή κυρίως τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα, με την πολύπαθη μεσαία τάξη να μένει εκτός παροχών.
Οι μειώσεις στους έμμεσους φόρους που εξήγγειλε ο Αλέξης Τσίπρας
Ανάμεσα στα μέτρα που ανακοίνωσε χθες ο πρωθυπουργός, τα φορολογικά είναι αυτά που θα έχουν άμεση εφαρμογή, αφού οι υπόλοιπες ανακοινώσεις μέτρων θα πρέπει να ψηφιστούν το φθινόπωρο, δηλαδή μετά τις κάλπες των εθνικών εκλογών. Συγκεκριμένα, τα χειροπιαστά μέτρα εξαντλούνται στις μειώσεις ΦΠΑ στην εστίαση, στα συσκευασμένα τρόφιμα, στην ενέργεια. Επομένως, πρόκειται για έμμεσους φόρους που δεν συναρτώνται με το εισόδημα, οπότε είναι ξεκάθαρο πως ευνοούν κυρίως τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα.
Ενδεικτικό είναι εξάλλου ότι ενώ στο σύνολο του πληθυσμού οι δαπάνες διατροφής καλύπτουν περίπου το 20% της μηνιαίας δαπάνης, στα φτωχά νοικοκυριά το ποσοστό αυτό εκτινάσσεται στο 31,4%, άρα κάθε παρέμβαση στον ΦΠΑ έχει πολλαπλάσια επίπτωση.
Αφορολόγητο στα ίδια επίπεδα
Ακόμα και η «ακτινογραφία» των εξαγγελιών του 2020 καταλήγει στο ίδιο ακριβώς συμπέρασμα. Κατ’ αρχάς, η διατήρηση του αφορολογήτου στα ίδια επίπεδα, ήτοι η κατάργηση της διάταξης του 2017 περί «ψαλιδίσματος» κατά περίπου 3.000 ευρώ, αποτρέπει την επιβάρυνση χαμηλόμισθων και χαμηλοσυνταξιούχων των 600 ευρώ. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα εργαζόμενου με ετήσιες αποδοχές 8.000 ευρώ, δηλαδή 571 ευρώ τον μήνα, ο οποίος ενώ σήμερα είναι αφορολόγητος, εάν ισχύσει η ψηφισμένη διάταξη του 2017 θα κληθεί να πληρώσει φόρο 510 ευρώ.
Ο Αλέξης Τσίπρας... ξέχασε τον ΕΝΦΙΑ
Τελικά ο ΕΝΦΙΑ είναι ο νόμος που ήρθε για να μείνει και επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Μπορεί από την εποχή που ήταν αντιπολίτευση ο ΣΥΡΙΖΑ τα στελέχη του και νυν υπουργοί, ακόμα και ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας, να υποστήριζαν πως θα τον καταργούσαν, ωστόσο όλα έμειναν στις υποσχέσεις, αφού δεν υπήρξε η παραμικρή αναφορά για το 2020 από τον πρωθυπουργό, άρα τα περίπου 200 εκατ. ευρώ που θα γλίτωναν οι ιδιοκτήτες ακινήτων έμειναν άφαντα.
Για την έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης, είναι σαφώς πιο «χλιαρή» από την ψηφισμένη ως φορολογικό αντίμετρο. Συγκεκριμένα:
- το αφορολόγητο δεν θα είναι 30.000 ευρώ, αλλά 20.000 ευρώ, οι συντελεστές δεν θα έχουν την ψηφισμένη μείωση,
- η κλίμακα του 2017 προβλέπει 2% για εισοδήματα ως 40.000 ευρώ, αλλά πλέον πάει στο 4%,
- για εισοδήματα ως 65.000 ευρώ η ψηφισμένη κλίμακα προβλέπει 5%, αλλά πλέον πάει στο 6%,
- ενώ όφελος θα υπάρξει μόνο για υψηλότερα εισοδήματα (ως 220.000 ευρώ), όπου αντί του ψηφισμένου συντελεστή 9% η εξαγγελία είναι για 8%.
Τρέχουν να δώσουν 13η σύνταξη πριν από τις κάλπες
Σε ό,τι αφορά τις συντάξεις, το ποσό που έταξε ο πρωθυπουργός προεκλογικά στους συνταξιούχους θα αντιστοιχεί σε μία επιπλέον σύνταξη για τους χαμηλοσυνταξιούχους, ενώ το ποσοστό θα μειώνεται για τις μεγαλύτερες συντάξεις.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού, το ποσό της 13ης σύνταξης θα διαμορφωθεί ως εξής:
- Για συντάξεις μέχρι 500 ευρώ θα ανέλθει στο 100% της σύνταξης.
- Για συντάξεις από 501-600 ευρώ, στο 70% της σύνταξης.
- Για συντάξεις 601-1.000 ευρώ, στο 50% της σύνταξης.
- Για συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ θα αντιστοιχεί στο 30% της σύνταξης.
Όσο για την καταβολή της 13ης σύνταξης, η υπουργός Εργασίας, Έφη Αχτσιόγλου, δήλωσε ότι «για το 2019 θα νομοθετηθεί άμεσα και θα καταβληθεί εντός του μήνα», ενώ συμπλήρωσε ότι ο σχεδιασμός είναι τέτοιος ώστε «η 13η σύνταξη να καταβάλλεται περίπου τέτοια περίοδο».
Η κυβέρνηση ξέχασε ξανά τη μεσαία τάξη
Η μεσαία τάξη, αφού έχει πληρώσει τα σπασμένα τα χρόνια της κρίσης, πάλι έμεινε εκτός των παροχών, αφού προφανώς δεν αποτελεί τη δεξαμενή ψηφοφόρων για την κυβέρνηση. Ετσι η διάταξη για μείωση του πρώτου φορολογικού συντελεστή από το 22% στο 20% δεν συμπεριλήφθηκε στις εξαγγελίες του πρωθυπουργού.
Είναι ενδεικτική η αντίδραση του Ευκλείδη Τσακαλώτου, ο οποίος επέμεινε στο παράδειγμα που έχει αναρτήσει στο Τwitter. Σύμφωνα, λοιπόν, με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, που επικαλείται, το ετήσιο εισόδημα μιας οικογένειας της μεσαίας τάξης μειώθηκε από το 2011 έως το 2014 κατά 5.258 ευρώ, ενώ τα έτη 2015-16 αυξήθηκε κατά 146 ευρώ. Αυτό που δεν λένε, όμως, τα στοιχεία της στατιστικής είναι ότι δεν πρόκειται για την ίδια οικογένεια, αλλά για το τεταρτημόριο εισοδήματος που εξετάζεται.
Τα μέτρα που θα ληφθούν το 2019
- Μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση από το 24 στο 13% και μετάταξη όλων των τροφίμων επίσης στον συντελεστή του 13% (από 24%), με συνολικό κόστος περίπου 260 εκατομμύρια ευρώ.
- Μείωση του ΦΠΑ στην ενέργεια (ηλεκτρισμός και φυσικό αέριο) από τον συντελεστή του 13% στον υπερεκπτωτικό συντελεστή του 6%. Μέτρο που αφορά κάθε νοικοκυριό αλλά και επιχειρήσεις.
- Παροχή μόνιμης 13ης σύνταξης, συνολικού κόστους 800 εκατ. ευρώ.
Τα μέτρα που πάνε για το 2020
Για το 2020, είπε ο Αλέξης Τσίπρας, το συνολικό πακέτο των μέτρων που προκύπτει από τον χώρο που ούτως ή άλλως δημιουργείται, αλλά και από την εξασφάλιση επιπλέον χώρου από την αναδιαμόρφωση του πρωτογενούς πλεονάσματος, είναι περίπου 1,3 δισ. ευρώ, αν συνυπολογίσουμε και την επίπτωση των μόνιμων μέτρων του 2019.