Παρά την πρόσφατη αποστολή μιας χαμηλόβαθμης αντιπροσωπείας στις διαβουλεύσεις με τους Ουκρανούς στην Κωνσταντινούπολη, η Ρωσία παίζει το παιχνίδι των καθυστερήσεων αναφορικά με τον τερματισμό του πολέμου.
Κι είναι ευρεία η εκτίμηση ότι η Ρωσία σχεδιάζει νέα μεγάλη επίθεση το καλοκαίρι για να εδραιώσει τα εδαφικά της κέρδη στην Ουκρανία, μια επίθεση που θα μπορούσε, σε περίπτωση επιτυχίας της, να της εξασφαλίσει περισσότερους μοχλούς πίεσης σε μελλοντικές διαπραγματεύσεις.
Αλλά όπως σημειώνουν αναλυτές στο CNBC, οι αυξανόμενες οικονομικές και στρατιωτικές πιέσεις στο εσωτερικό όσον αφορά στον ανεφοδιασμό των δυνάμεών της με στρατιωτικό εξοπλισμό και τη στρατολόγηση νέων στρατιωτών, μπορεί να αποδειχθούν οι παράγοντες που θα ωθήσουν τελικά τη Ρωσία στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
«Η Ρωσία θα επιδιώξει να κλιμακώσει τις επιθετικές επιχειρήσεις για να χτίσει πίεση στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, αλλά δεν μπορεί να συντηρηθεί επ’ αόριστον η πίεση αυτή (…) Περαιτέρω επιθετικές επιχειρήσεις εντός του 2026 θα απαιτήσουν πιθανώς περαιτέρω στρατολόγηση, κάτι που συνιστά πρόκληση τόσο πολιτικά όσο και οικονομικά», σημειώνει σε ανάλυσή του ο Τζακ Γουότλινκ του Land Warfare του Royal United Services Institute (RUSI) του Λονδίνου.
Σημάδια επιβράδυνσης της ρωσικής οικονομίας
Την ίδια ώρα μαύρα σύννεφα συγκεντρώνονται πάνω από την οικονομία της Ρωσίας, η οποία αγκομαχά υπό το βάρος των διεθνών κυρώσεων, αλλά και εσωτερικών πιέσεων, όπως ο αυξανόμενος πληθωρισμός και το υψηλός κόστος τροφίμων και παραγωγής, μια κατάσταση που ακόμη και ο Βλαντίμιρ Πούτιν έχει χαρακτηρίσει «ανησυχητική».
Η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας διατηρεί σε υψηλό επίπεδο (21%) τα επιτόκια για να επιβραδύνει τον πληθωρισμό, που κυμαινόταν στο 10,2% τον Απρίλιο, ενώ η επιβράδυνση της οικονομίας της χώρας έχει αιφνιδιάσει ορισμένους οικονομολόγους. «Η απότομη επιβράδυνση της ανάπτυξης του ρωσικού ΑΕΠ από 4,5% σε ετήσια βάση το τέταρτο τρίμηνο (του 2024) σε 1,4% το πρώτο τρίμηνο (φέτος_ συνάδει με την απότομη πτώση της παραγωγής και υποδηλώνει ότι η οικονομία οδεύει προς μια πολύ δυσκολότερη προσγείωση της αναμενόμενης», τόνισε την περασμένη εβδομάδα ο Λίαμ Πιτς της Capital Economics.
«Μας αιφνιδίασε μια τέτοια απότομη πτώση της ανάπτυξης του ΑΕΠ, αν και περιμέναμε φέτος μια επιβράδυνση», επεσήμανε προσθέτοντας ότι «είναι πιθανή μια τεχνική ύφεση το πρώτο εξάμηνο του έτους και η αύξηση του ΑΕΠ συνολικά για το 2025 μπορεί να είναι σημαντικά χαμηλότερη από την τρέχουσα πρόβλεψη για 2,5%».
Όπως τονίζει ο Αλεξάντερ Κολιάντρ, ανώτερος συνεργάτης του Κέντρου Ανάλυσης Ευρωπαϊκής Πολιτικής, η ανάπτυξη που παραμένει στη ρωσική οικονομία επικεντρώνεται στη μεταποίηση, ειδικά στον αμυντικό τομέα και τις συναφείς βιομηχανίας και τροφοδοτείται από τις κρατικές δαπάνες. «Μετά από τρία χρόνια στρατιωτικοποίησης της χώρας, η οικονομία της Ρωσίας μπαίνει στον πάγο», πρόσθεσε ο ίδιος σημειώνοντας ότι η επιβράδυνση του πληθωρισμού, ο χαμηλότερος δανεισμός από επιχειρήσεις καταναλωτές, η μείωση των εισαγωγών και η βιομηχανική παραγωγή δείχνουν ότι συνεχίζεται η επιβράδυνση της οικονομίας, κάτι που παραδέχονται και Ρώσοι αξιωματούχοι με το υπουργείο Οικονομικής Ανάπτυξης να προβλέπει ότι τη φετινή χρονιά η οικονομική ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί στο 2,5% από 4,3% το 2024.
Οι κυρώσεις και οι τιμές του πετρελαίου πλήττουν τη Ρωσία
Αυτό, όμως, που αρχίζει να πλήττει ιδιαίτερα τη Ρωσία, είναι παράγοντες εκτός ελέγχου της, περιλαμβανομένων των αυστηρότερων δυτικών κυρώσεων στον λεγόμενο «σκιώδη στόλο» των πετρελαιοφόρων της καθώς και η πτώση των τιμών του μαύρου χρυσού, ως αποτέλεσμα της δασμολογικής πολιτικής του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, που οδηγεί σε αποδυνάμωση της ζήτησης.
Το υπουργείο Οικονομικών της Ρωσίας είπε τον περασμένο μήνα ότι αναμένει κατά 24% λιγότερα έσοδα τη φετινή χρονιά από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, ενώ ανέβασε τις προβλέψεις του για το έλλειμμα του προϋπολογισμού για το 2025 στο 1,7% του ΑΕΠ από το 0,5% προηγούμενης εκτίμησης.
Σύμφωνα με τον αναλυτή της RUSI, Γουάτλινγκ, μια υποχώρηση της τιμής του μαύρου χρυσού «θα περιορίσει σοβαρά τα έσοδα της Ρωσίας, ενώ τα αποθέματά τους εξαντλούνται». Εφόσον οι δυτικοί σύμμαχοι διατηρήσουν και ενισχύσουν τις προσπάθειες υπονόμευσης της ρωσικής οικονομίας και οι ουκρανικές δυνάμεις «εμποδίσουν τη Ρωσία να φθάσει από τώρα και μέχρι τα Χριστούγεννα στα σύνορα του Ντονέτσκ», τότε «η Μόσχα θα αντιμετωπίσει δύσκολες επιλογές αναφορικά με το κόστος που είναι έτοιμη να υποστεί για να συνεχίσει τον πόλεμο», λέει ο Γουάτλινγκ, σημειώνοντας ότι υπό τέτοιες συνθήκες ίσως η Μόσχα ξεκινήσει πραγματικές ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.