Άκρως θετική για την Ελλάδα και την οικονομία της, είναι η επικαιροποιημένη ετήσια έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, δίνοντας έτσι σήμα για ενίσχυση των ούτως ή άλλως «θερμών», διμερών εμπορικών- επενδυτικών σχέσεων.
«Η ελληνική οικονομία χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη ανθεκτικότητα, καθώς μετά το πέρας της οικονομικής κρίσης των ετών 2009-2018 (κατά την οποία το πραγματικό ΑΕΠ μειώθηκε κατά 25%), ανέκαμψε σημειώνοντας ήπια ανάπτυξη το 2019 και στη συνέχεια ανταπεξήλθε επιτυχώς στις παγκόσμιες οικονομικές προκλήσεις, ιδίως στις πληθωριστικές πιέσεις, που προκλήθηκαν από την πανδημία COVID-19 και τον πόλεμο στην Ουκρανία», αναφέρει στην επιτελική σύνοψη της η σχετική έκθεση και όπως σημειώνει το ενημερωτικό σημείωμα της ελληνικής πρεσβείας στην Ουάσιγκτον, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αναδεικνύει τη συνεπή εφαρμογή του κυβερνητικού μεταρρυθμιστικού προγράμματος, ιδίως ως προς την απλοποίηση των γραφειοκρατικών διαδικασιών, την ενίσχυση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας, την ψηφιοποίηση του δημόσιου τομέα και την ανάπτυξη του τομέα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), μεταρρυθμίσεις οι οποίες οδήγησαν στην προσέλκυση σημαντικών νέων επενδύσεων.
Τα βασικά σημεία της έκθεσης του Στέιτ Ντιπάρτμεντ
Με φόντο τις αναβαθμίσεις του ελληνικού αξιόχρεου, την αντιμετώπιση της Ελλάδας από τις αγορές ως χώρα που ήδη έχει ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα, το ταμειακό “μαξιλάρι” των 35- 38 δισ. ευρώ που λειτουργεί ως εγγυητής για την ομαλή πρόσβαση στις αγορές ακόμα και σε περιόδους υψηλής διεθνούς αβεβαιότητας και τα κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης, που έχουν ρόλο- “κλειδί” για την αναπτυξιακή δυναμική των επόμενων ετών, τα βασικά σημεία της έκθεσης είναι τα εξής:
- Η διμερής σχέση Ελλάδας-ΗΠΑ είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένη στον αμυντικό τομέα και την ενεργειακή διπλωματία, ενώ σημαντικές προοπτικές υπάρχουν για την οικονομική συνεργασία των δύο χωρών, ιδίως σε κλάδους όπως η πράσινη ενέργεια, η υψηλή τεχνολογία/καινοτομία και οι υπηρεσίες υγείας. Η Ελλάδα χαρακτηρίζεται ως “πηγή λύσεων” για την σταθερότητα και την οικονομική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής.
- Αξιολογείται ιδιαιτέρως θετικά η ελληνική κυβέρνηση και το οικονομικό της πρόγραμμα που αποσκοπεί στην οικονομική μεταρρύθμιση της χώρας και στην προσέλκυση επενδύσεων. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στην αναβάθμιση (10/2019) του νέου επενδυτικού/αναπτυξιακού νόμου για τη βελτιστοποίηση και την ψηφιοποίηση των δημόσιων υπηρεσιών, την αύξηση της απασχόλησης και την υιοθέτηση βέλτιστων διεθνών πρακτικών, καθώς οι περίπλοκες γραφειοκρατικές διαδικασίες και ο χρόνος επίλυσης διαφορών αποτελούν πάγια επενδυτικά εμπόδια. Θετικά αξιολογούνται οι χειρισμοί της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της σημαντικής αύξησης των τιμών ηλεκτρισμού το 2022, ιδίως σε δημοσιονομικό επίπεδο.
- Η επάνοδος της Ελλάδας σε θετική πορεία οικονομικής ανάπτυξης έχει προσελκύσει το επενδυτικό ενδιαφέρον μεγάλων αμερικανικών εταιρειών (όπως οι Applied Materials, AWS, Cisco, Deloitte, Digital Realty, Google, J.P. Morgan, Meta, Microsoft, Pfizer κλπ.), οι οποίες ήδη υλοποιούν σημαντικές επενδύσεις στη χώρα. Η αφαίρεση της Ελλάδας από τον κατάλογο χωρών μη ικανοποιητικών επιδόσεων σε θέματα προστασίας δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας το 2020, συντέλεσε σημαντικά στην αύξηση του ενδιαφέροντος των αμερικανικών εταιρειών για να επενδύσουν στη χώρα μας.
- Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει εξυγιανθεί σε σημαντικό βαθμό, ειδικά χάρη στη μείωση του μεγάλου αριθμού μη-εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs), μέσω του συστήματος Ηρακλής, από 45% το 2017 σε λιγότερο από 10% το 2022. Αν και υπάρχουν ακόμα προκλήσεις που συνδέονται με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τη χαμηλή κεφαλαιοποίηση και τα χαμηλά περιθώρια κέρδους, τα ελληνικά τραπεζικά ιδρύματα διαθέτουν ικανοποιητική ρευστότητα και αποθέματα για να παρέχουν δανειοδότηση και να στηρίξουν την οικονομική ανάπτυξη. Η δυναμική ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας το 2021- 2022, σε συνδυασμό με τις νομισματικές και δημοσιονομικές πολιτικές αντιμετώπισης των συνεπειών της πανδημίας, συνέβαλαν σημαντικά στην βελτίωση της ρευστότητας.
- Εφαρμόζονται μέτρα για τη βελτίωση της ποιότητας της δικαιοσύνης, ιδίως όσον αφορά την ψηφιοποίηση. Εξακολουθούν να υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με τη διαδικασία διορισμού για τις υψηλότερες θέσεις δικαστών και εισαγγελέων, συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης δικαστικής ανάμειξης στη διαδικασία επιλογής. Ξένες εταιρείες αναφέρουν, ωστόσο, ότι τα ελληνικά δικαστήρια δεν παρέχουν σταθερά γρήγορη και αποτελεσματική προσφυγή.
- Ενώ έχει σημειωθεί αξιοσημείωτη πρόοδος, η διαφθορά και η επαχθής γραφειοκρατία συνεχίζουν να δημιουργούν εμπόδια στην είσοδο νέων εταιρειών στην αγορά, επιτρέποντας στους κατεστημένους φορείς να διατηρήσουν ολιγοπώλια σε διαφορετικούς τομείς και δημιουργώντας περιθώρια για αυθαίρετες αποφάσεις και αναζήτηση “ενοικίου” από τους δημόσιους υπαλλήλους (σ.σ. υπό την έννοια της χειραγώγησης).