Κίνητρα για «στροφή» στο πετρέλαιο θέρμανσης και εξοικονόμηση ενέργειας ετοιμάζει η κυβέρνηση και ταυτόχρονα επιδοτήσεις για τα πιο αδύναμα νοικοκυριά στο πλαίσιο αντιμετώπισης αυτής της πρωτοφανούς ενεργειακής κρίσης.
Αν μέχρι πρότινος έλεγε κανείς ότι θα έβγαζε τον χειμώνα με πετρέλαιο θέρμανσης στα 1,70 ευρώ, μάλλον θα αντιμετωπιζόταν ως τρελός.
Κι όμως, η νέα πραγματικότητα καθιστά προτιμότερη ακόμα και αυτή την πρωτοφανή τιμή σε σύγκριση με την... τρέλα που έχει προκαλέσει το ράλι του φυσικού αερίου.
Επιβεβαιώνοντας τις εκτιμήσεις της αγοράς, το φυσικό αέριο έκανε χθες ένα «πέταγμα» ως τα 283 ευρώ, για να υποχωρήσει στα 246 ευρώ, δηλαδή σε επίπεδα 356% υψηλότερα από πέρσι, όπου «έπαιζε» γύρω στα 55 ευρώ. Αν αποτολμήσει, δε, κανείς σύγκριση με τα επίπεδα του 2019, θα υποστεί ένα ακόμα σοκ, αφού προκύπτει αύξηση 1.941% σε σχέση με τα 12 ευρώ που ήταν τότε η τιμή.
Δύσκολος χειμώνας -Τα μέτρα που εξετάζει η κυβέρνηση για την ενεργειακή κρίση
Επαρκής θέρμανση αυτόν τον χειμώνα, με τέτοια τιμή φυσικού αερίου, είναι προφανές ότι δύσκολα μπορεί να υπάρξει, εκτός αν το υπουργείο Οικονομικών αδειάσει τα κρατικά ταμεία για να επιδοτήσει την κατανάλωση φυσικού αερίου, καθώς οι περσινές ενισχύσεις των 20-30 ευρώ συν την ανάλογη στήριξη από τη ΔΕΠΑ δεν καλύπτουν ούτε τις ελάχιστες ανάγκες.
Με αυτό το δεδομένο, το «πακέτο» που σχεδιάζεται και θα οριστικοποιηθεί ως τα μέσα Οκτωβρίου βασίζεται σε τρεις άξονες:
- 1) κίνητρα για χρήση πετρελαίου θέρμανσης αντί φυσικού αερίου και ηλεκτρικού ρεύματος,
- 2) κίνητρα εξοικονόμησης ενέργειας,
- 3) ενισχύσεις στα πιο ευάλωτα νοικοκυριά.
Γιατί συμφέρει το πετρέλαιο αντί του φυσικού αερίου
Επιστρέφοντας στον προβληματισμό αν το πετρέλαιο θέρμανσης, με εκτιμώμενη τιμή εκκίνησης στα 1,70 ευρώ, συμφέρει πιο πολύ σε σχέση με το φυσικό αέριο, παράγοντας του υπουργείου Οικονομικών δίνει την απάντηση: «Με τιμή φυσικού αερίου στα 270 ευρώ, είναι σαν να αγοράζεις πετρέλαιο θέρμανσης με 10 ευρώ το λίτρο».
Δύσκολα τα πράγματα για τα νοικοκυριά που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο
Φυσικά, η αλλαγή καυσίμου θέρμανσης δεν είναι εύκολη υπόθεση. Υπάρχουν πολυκατοικίες που προνόησαν ή μπόρεσαν να κρατήσουν καυστήρα και λέβητα πετρελαίου θέρμανσης όταν έκαναν τη μετάβαση στο φθηνότερο -τότε- φυσικό αέριο. Αυτοί είναι οι τυχεροί, καθώς έχουν τη δυνατότητα επιλογής. Για τους υπόλοιπους -περίπου 700 χιλιάδες νοικοκυριά χρησιμοποιούν φυσικό αέριο για θέρμανση- τα πράγματα είναι σαφώς πιο δύσκολα. Κι εδώ «κουμπώνει» ως συμπληρωματικό μέτρο το πλάνο αύξησης του επιδόματος θέρμανσης και διεύρυνσης του αριθμού των δικαιούχων, χωρίς να χαρακτηρίζεται απαγορευτικό το δημοσιονομικό κόστος. Είναι προφανές ότι αυτή η «ομπρέλα» δεν μπορεί και δεν θα καλύψει τα υψηλότερα εισοδήματα.
Η μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου σχετίζεται πάντως και με τη μείωση κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος, η οποία επί του παρόντος επιδοτείται χωρίς όριο κατανάλωσης και χωρίς διάκριση κύριας-δευτερεύουσας κατοικίας. Την περσινή σεζόν περίπου 1,5 εκατ. νοικοκυριά χρησιμοποίησαν ηλεκτρικό ρεύμα για τη θέρμανσή τους και, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του υπουργείου Οικονομικών, 700.000 - 800.000 από αυτά έχουν έτοιμους καυστήρες για χρήση πετρελαίου θέρμανσης.
Σήμερα η χονδρική τιμή του ρεύματος επιστρέφει στα 506 ευρώ, κι αν δεν υπάρξει καίρια παρέμβαση από τις Βρυξέλλες, η Ευρώπη θα συνεχίσει να... χορεύει. Ενδεικτικά του τι έρχεται είναι τα προθεσμιακά συμβόλαια στο Ευρωπαϊκό Χρηματιστήριο Ενέργειας, για Γαλλία και Γερμανία, που χθες αντάλλαξαν «όρκους» αλληλεγγύης:
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Οκτώβριος: 465 ευρώ
Νοέμβριος: 770 ευρώ
Δεκέμβριος: 795 ευρώ
Ιανουάριος: 900 ευρώ
Φεβρουάριος: 950 ευρώ
ΓΑΛΛΙΑ
Οκτώβριος: 630 ευρώ
Νοέμβριος: 1.165 ευρώ
Δεκέμβριος: 1.230 ευρώ
Οι ετήσιες ανάγκες της Ελλάδας για φυσικό αέριο υπολογίζονται σε 60-70 εκατ. MWh, εκ των οποίων περίπου τα 2/3 χρησιμοποιούνται για ηλεκτροπαραγωγή. Με τα σημερινά δεδομένα, οι επιδοτήσεις στο ρεύμα ΜΟΝΟ από τον Κρατικό Προϋπολογισμό απαιτούν περίπου 1,5 δισ. ευρώ ανά εξάμηνο, κι αυτό εκ των πραγμάτων οδηγεί σε επανασχεδιασμό του πλαισίου των επιδοτήσεων, καθώς η κρίση δείχνει ότι θα έχει ένταση και διάρκεια...