Ακίνητη περιουσία ίση με το 400% του ΑΕΠ εμφανίζουν οι Έλληνες μετά την τελευταία αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που επεξεργάστηκε το υπουργείο Οικονομικών, η αντικειμενική αξία των ακινήτων που διαθέτουν τα φυσικά πρόσωπα ανέρχεται σε 576 δισ. ευρώ και άλλα 175 δισ. ευρώ αντιστοιχούν σε ακίνητη περιουσία νομικών προσώπων. Αν συνυπολογίσει κανείς την αντικειμενική αξία των αγροτεμαχίων, τότε προσεγγίζουμε το 1 τρισ. ευρώ, ενώ θα πρέπει να ληφθεί υπόψιν ότι σε πολλές περιοχές της χώρας η εμπορική αξία των ακινήτων -είτε κτισμάτων είτε οικοπέδων- παραμένει υψηλότερη ή πολύ υψηλότερη της αντικειμενικής, ανεβάζοντας την πραγματική αξία της ακίνητης περιουσίας των Ελλήνων σε πολύ υψηλότερα επίπεδα.
Το στοιχείο που δίνει μεγαλύτερη δυναμική στην κτηματαγορά
Αφήνοντας στην άκρη τις περίπου 3.500 περιοχές που εντάχθηκαν για πρώτη φορά στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού κaι έχουν «ιδιαίτερα» χαρακτηριστικά -π.χ. «φιλέτα» σε παραθαλάσσιες ζώνες νησιών με ειδική αξία στο «χρηματιστήριο» γης- το σχέδιο που δημοσιοποίησε το υπουργείο Οικονομικών για τις αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ καταλήγει ότι μόλις στο 1% των «παλιών» ζωνών θα σημειωθεί αύξηση φόρου. Αυτό που δίνει, δε, μεγαλύτερη δυναμική στην κτηματαγορά είναι η ειδική μέριμνα που ελήφθη για τη γη, δηλαδή για τα οικόπεδα, που είναι η «πρώτη ύλη» για επενδύσεις στο real estate.
Μεσοσταθμική μείωση 50% για τη βεβαίωση επί του βασικού φόρου οικοπέδων
Η γενική εικόνα ότι με το ριζικό λίφτινγκ του ΕΝΦΙΑ, μειώνονται -ακόμη περισσότερο- οι συντελεστές του βασικού φόρου οικοπέδων, έτσι ώστε το 91% των «παλιών» ζωνών να έχει μείωση, το 7% να μείνει σταθερό και μόλις το 2% να δει αύξηση. Από την άσκηση εργασίας, που έκανε η ειδική Ομάδα του υπουργείου Οικονομικών, προκύπτει ότι η βεβαίωση επί του βασικού φόρου οικοπέδων μειώνεται, πλέον, μεσοσταθμικά περίπου κατά 50%. Ενδεικτικά, για αξία οικοπέδου από 75 έως 100 ευρώ ανά τ.μ. ο συντελεστής διαμορφώνεται σε 0,0375 αντί για 0,1850, δηλαδή μειώνεται κατά 80%.
Σημάδια έντονης κινητικότητας στην αγορά οικοπέδων
Σύμφωνα με έρευνα της Geoaxis, ήδη από τα μέσα του 2021 είχαν καταγραφεί σημάδια έντονης κινητικότητας στην αγορά των οικοπέδων, με αποτέλεσμα οι τάσεις να είναι σαφώς ανοδικές ως προς τις τιμές. Η αύξηση μετρήθηκε σε μέσο όρο 3,79% σε σχέση με το 2ο τρίμηνο 2020 και 5,26% σε σχέση με το 2ο τρίμηνο 2019. Ειδικά όσον αφορά στις αντιπαροχές, η εκτίμηση είναι ότι θα αρχίσουν να αυξάνονται σημαντικά τους επόμενους 12-16 μήνες καθώς οι τάσεις αύξησης των αξιών διαμερισμάτων έχουν ήδη παγιοποιηθεί. Σήμερα οι αντιπαροχές κινούνται σε ποσοστά όχι μεγαλύτερα του 40%, όταν προ της επιβολής του ΦΠΑ στις νεόδμητες οικοδομές (1/1/2006) και προ Παγκόσμιας Οικονομικής Κρίσης (2009) είχαν καταγραφεί και ακραίες περιπτώσεις ποσοστού έως 58%.
Από την επεξεργασία των στοιχείων στην περίοδο 2013 - 2021, φαίνεται πως σε αντίθεση με άλλες κατηγορίες ακινήτων τα οικόπεδα δείχνουν μια αξιοσημείωτη σταθερότητα τόσο στην φάση της πτώσης όσο και στην φάση της ανόδου.
Οι αξίες των οικοπέδων εξακολουθούν να βρίσκονται σε χαμηλότερα επίπεδα από το 2013 αφού μεταξύ του 2ου τριμήνου 2021 και του 2ου τριμήνου 2013 καταγράφεται μείωση των ζητούμενων τιμών πώλησης σε ένα μέσο όρο της τάξης 4,57% και για τις πέντε υπό εξέταση αγορές. Ωστόσο, η τάση της 9ετίας δείχνει καθαρά να εισερχόμαστε σε ανοδική φάση του κύκλου.