Το 2023 μας αποχαιρέτισε με 3,5% γενικό πληθωρισμό και 8,9% υψηλότερες τιμές στα είδη διατροφής. Τα στοιχεία δείχνουν, όμως, ότι από πόλη σε πόλη ή ακόμα κι από γειτονιά σε γειτονιά, η ένταση των ανατιμήσεων διαφέρει.
Η διαφορά που βγάζει μάτια εντοπίζεται στις τιμές των καυσίμων. Κι αν θα μπορούσε κανείς να δικαιολογήσει τις υψηλότερες τιμές στη νησιωτική Ελλάδα- αν και ακόμα δεν έχουν δοθεί πειστικές απαντήσεις για το πώς φτάνει η βενζίνη να πωλείται κοντά ή πάνω από τα 2 ευρώ- δύσκολα μπορεί να χωνέψει τις μεγάλες διαφοροποιήσεις μεταξύ όμορων νομών. Για παράδειγμα, γιατί η Ευρυτανία έχει 5 λεπτά υψηλότερη μέση τιμή από τη γειτονική Φθιώτιδα;
Εκεί που χάνεται η μπάλα είναι στις τιμές προϊόντων που μόνο ως πολυτελείας δεν μπορούν να χαρακτηριστούν. Αν, μάλιστα, προσθέσεις κανείς στην εξίσωση και τις δαπάνες για την εστίαση ή τις τιμές των ενοικίων, αντιλαμβάνεται ότι ο εσωτερικός πληθωρισμός έχει διαφορετικές ταχύτητες.
Για παράδειγμα, όπως προκύπτει από το crash test της Nubeo, τα ψώνια στην Αθήνα είναι 2,3% ακριβότερα από το Βόλο, 10,8% σε σύγκριση με τη Λάρισα, 15,1% από την Πάτρα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν οι συγκρίσεις με τη συμπρωτεύουσα, τη Θεσσαλονίκη, απ’ όπου προκύπτει ότι και τα είδη διατροφής και η έξοδος για φαγητό και τα ενοίκια είναι ακριβότερα ως πολύ ακριβότερα στην Αθήνα.
Θα είχε φυσικά ιδιαίτερο ενδιαφέρον να δοθούν απαντήσεις για τις μεγάλες διαφορές ακόμα και σε συσκευασμένα προϊόντα. Για παράδειγμα, γιατί η μέση τιμή του νωπού γάλακτος στην Αθήνα διαμορφώνεται στα 1,60 ευρώ, όταν στη Θεσσαλονίκη είναι 1,39 ευρώ; Γιατί ένα πακέτο ρύζι να κοστίζει σχεδόν μισό ευρώ παραπάνω στην Αθήνα; Σύμφωνα με τη Nubeo, η αγοραστική δύναμη των Αθηναίων είναι 14,9% υψηλότερη, ωστόσο ακόμα κι έτσι, για να έχει κάποιος το ίδιο ακριβώς επίπεδο ζωής με αυτό στη Θεσσαλονίκη, θα πρέπει να δαπανήσει γύρω στις 3.420 ευρώ, έναντι 3.300 ευρώ στη συμπρωτεύουσα.
Άραγε η εικόνα είναι η ίδια, συγκρίνοντας τις τιμές της Αθήνας με τα νησιά, που έχουν και το κόστος των μεταφορικών; Κι όμως. Η Αθήνα είναι ακριβότερη- στα ψώνια- κατά 15,7% από την Κέρκυρα, ενώ οι συγκρίσεις με την Κρήτη διαφέρουν από πόλη σε πόλη. Έτσι, ενώ η Αθήνα είναι 1,7% ακριβότερη από τα Χανιά, εμφανίζεται φτηνότερη κατά 3,2% από το Ηράκλειο.
Ωστόσο, ακόμα κι έτσι, αν συνυπολογίσει κανείς τις τιμές των ενοικίων, το κόστος για βρεφονηπιακούς σταθμούς, την ψυχαγωγία, θα διαπιστώσει ότι για το ίδιο ακριβώς επίπεδο ζωής, στην Αθήνα χρειάζονται περίπου 280 ευρώ παραπάνω από τις 3.200 ευρώ που αρκούν στο Ηράκλειο.
Τα λειτουργικά κόστη, ειδικά των επιχειρήσεων που εμπλέκονται στην εφοδιαστική αλυσίδα των τροφίμων και των ειδών πρώτης ανάγκης, χαρακτηρίζονται ως το “κλειδί” για τους ελέγχους που ξεκινούν, με στόχο την εφαρμογή του πλαφόν στα κέρδη και την εμφάνιση πραγματικών προσφορών στα ράφια, έτσι ώστε από το Μάρτιο να δουν οι καταναλωτές τις πρώτες μειώσεις τιμών.
...