Ποια αποτελούν σήμερα τα βασικά εμπόδια για τις ελληνικές επιχειρήσεις και τη διεθνή ανταγωνιστικότητά τους;
Ακριβή ενέργεια, ανεπαρκείς υποδομές μεταφορών, ασταθείς τηλεπικοινωνίες και αναποτελεσματική δημόσια διοίκηση, είναι τα κύρια, όπως προέκυψε από τις τοποθετήσεις τεσσάρων ισχυρών επιχειρηματιών της βόρειας Ελλάδας.
Οι επικεφαλής των εταιρειών DEMO ABEE, ALUMIL, KΡΙ-ΚΡΙ και ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΘΡΑΚΗΣ δεν «μάσησαν τα λόγια τους» όταν τους ζητήθηκε να αναφέρουν τα βασικά «αγκάθια» για την ελληνική επιχειρηματικότητα, κατά την εκδήλωση με τίτλο «Thessaloniki 2030», που διοργάνωσε στη Θεσσαλονίκη η Grant Thornton, υπό την αιγίδα των συνδέσμων Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ) και Εξαγωγέων (ΣΕΒΕ).
«Το θέμα της ενέργειας είναι πάρα πολύ σημαντικό (…) Σήμερα στην Ελλάδα (η μεγαβατώρα) στοιχίζει 160 ευρώ και στην Ισπανία 26 (…) Όσο καλό και αν είναι το προϊόν μου, αν πρέπει να ανταγωνιστεί το αντίστοιχο μιας χώρας με τόσο χαμηλότερο κόστος, θα έχει πρόβλημα» επισήμανε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΑLUMIL, Γιώργος Μυλωνάς και πρόσθεσε ότι το πρόβλημα του υψηλού ενεργειακού κόστους επιτείνεται με την αυτοματοποίηση, γιατί τα ρομποτικά συστήματα χρησιμοποιούν ακόμα περισσότερη ενέργεια.
«Βραχνά» για τους επιχειρηματίες που εξάγουν αποτελεί -κατά τον κ.Μυλωνά- και η ανεπάρκεια υποδομών μεταφορών, ιδίως για μια περιοχή όπως η Θεσσαλονίκη, που βρίσκεται μακριά από τις μεγάλες καταναλωτικές αγορές του εξωτερικού. «Χωρίς τρένα, για να πάει ένα φορτηγό στη Γαλλία στοιχίζει στον επιχειρηματία τέσσερις φορές το κόστος του Ισπανού» σημείωσε ο κ.Μυλωνάς, ενώ σε ό,τι αφορά τις τηλεπικοινωνίες επισήμανε πως δεν είναι δυνατόν να κάνεις zoom με πελάτες από πέντε χώρες και η σύνδεση να πέφτει ή να οδηγείς στον περιφερειακό και το σήμα να διακόπτεται συνέχεια.
Γιατί αγόρασε ο σουλτάνος αλουμίνια από το Κιλκίς;
Έτερο θέμα είναι, κατά τον κ.Μυλωνά, η πιστοποίηση και οι αυστηρές προδιαγραφές, καθώς η Ευρώπη πουλάει πιστοποιημένα προϊόντα, ενώ στην Ελλάδα το κράτος δεν βάζει ψηλά τον πήχη κι έτσι δεν βοηθά το υγιές επιχειρείν. «Εμείς πουλάμε σε 68 χώρες και φτάσαμε μέχρι το Μπρουνέι, στο παλάτι σουλτάνου. Γιατί αγόρασε ο σουλτάνος αλουμίνια από Κιλκίς; Γιατί ήθελε εγγυημένο αποτέλεσμα, το προϊόν που θα πάρει να έχει προδιαγραφές πιστοποιημένες από διεθνείς οργανισμούς. Αυτό πουλάει η Ευρώπη. Στην Ελλάδα το κράτος δεν βοηθάει τον διεθνή ανταγωνισμό. Μόνο όταν μια επιχείρηση είναι εκτεθειμένη στον διεθνή ανταγωνισμό αρχίζει και προσαρμόζεται» υποστήριξε ο κ.Μυλωνάς.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι όταν εκδηλώθηκε η κρίση στην Ελλάδα και η εγχώρια αγορά κατέρρευσε, το να είσαι εξωστρεφής ήταν θέμα επιβίωσης και οι μόνες αγορές στις οποίες μπορούσες να απευθυνθείς είχαν πολύ αυστηρά κριτήρια επιλογής. «Τότε άρχισε η έρευνα, σε μια περίοδο μάλιστα που χρηματοδοτήσεις δεν υπήρχαν, γιατί οι τράπεζες είχαν περισσότερα προβλήματα από τις επιχειρήσεις. Διαμορφώθηκε νέα κατάσταση, με προϊόντα που μπόρεσαν να απευθυνθούν στις διεθνείς αγορές. Εξωστρέφεια σημαίνει επίθεση στο εξωτερικό. Οσες επιχειρήσεις το έκαναν εκείνη την περίοδο, μπόρεσαν να ξεπεράσουν το κομμάτι κρίσης. Στον παγκόσμιο ανταγωνισμό ή γίνεσαι καλύτερος ή εξαφανίζεσαι» τόνισε ο CEO της ALUMIL.
Αυτό δεν σημαίνει ωστόσο ότι παύει να σε ενδιαφέρει η ελληνική αγορά: «Όταν είσαι ελληνική επιχείρηση, όσο εξαγωγική και αν είσαι, ό,τι δομές και να έχεις δημιουργήσει στο εξωτερικό, πρέπει να δεις πώς μπορείς να προχωρήσεις συνδυαστικά με αυτό που κάνεις στην Ελλάδα. (…) Αν οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν γίνουν τεχνολογικά ανεπτυγμένες, είτε κάνουν χαρτιά είτε αλουμίνιο, δεν θα μπορέσουν να τα βγάλουν πέρα» κατέληξε.
Πώς ένα «κούρεμα» απείλησε με αφανισμό μια κραταιά εταιρεία
Είναι εφικτό να κρατήσεις ανέπαφο το ερευνητικό σου τμήμα στην Ελλάδα, όταν ξαφνικά βρίσκεσαι με απρόσμενη ζημία 50 εκατ. ευρώ; Αυτή την απόφαση έλαβε η φαρμακοβιομηχανία DEMO ABEE, ως στρατηγική επιλογή σε μια σειρά αποφάσεων, που καθόρισαν την ανάπτυξή της από το 1995, όπως διηγήθηκε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλός της, Δημήτρης Δέμος.
«Το 2011-2012, με το κούρεμα των ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου, η εταιρία κόντεψε να κλείσει. Πήραμε ομόλογα τη μια μέρα, από χρήματα που μας χρωστούσε το ελληνικό κράτος και την επομένη τα κουρέψανε. Βρεθήκαμε ξαφνικά με ζημία 50 εκατ. ευρώ και κάναμε χρόνια να επανέλθουμε στην πρότερη κατάσταση. Παρόλα αυτά, πήραμε τη στρατηγική απόφαση να μη διαταράξουμε καθόλου το ερευνητικό τμήμα της εταιρείας. Βγαίνοντας από την κρίση, βρισκόμαστε σε πολύ καλύτερη κατάσταση από ό,τι όταν μπήκαμε» επισήμανε ο κ.Δέμος και πρόσθεσε ότι η επιχειρηματική επιτυχία έχει να κάνει πάνω από όλα με την εταιρική κουλτούρα.
«Αν ο επιχειρηματίας θέλει να διαφοροποιηθεί και να κάνει τη διαφορά, τότε μπορεί να πετύχει» τόνισε και πρόσθεσε πως η καινοτομία στον κλάδο της φαρμακοβιομηχανίας είναι «το άλφα και το ωμέγα». Επισήμανε, τέλος, ότι η ψηφιοποίηση, την οποία χαρακτήρισε ως θέμα επιβίωσης, χρειάζεται να προβληματίσει όλες τις επιχειρήσεις, καθώς πέραν των άλλων σχετίζεται με τη διατήρηση και διαχείριση του ανθρώπινου ταλέντου. «Πολλές φορές δεν καταλαβαίνουμε τους νέους εργαζόμενους, που είναι παιδιά της ψηφιακής εποχής και δεν θέλουν να κάνουν δουλειές που μπορούν να γίνουν ψηφιακά. Οι μεγαλύτεροι αυτό δεν το καταλαβαίνουν, είναι όμως όρος επιβίωσης και όχι μόνο εξωστρέφειας, η ψηφιοποίηση για τις επιχειρήσεις» τόνισε.
Η εχθρική δημόσια διοίκηση
Την αναποτελεσματική δημόσια διοίκηση ανέφερε ως έναν από τους βασικούς εχθρούς του επιχειρείν στην Ελλάδα ο Παναγιώτης Τσινάβος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της γαλακτοβιομηχανίας ΚΡΙ-ΚΡΙ. «Όσο και να έχει θέληση η κυβέρνηση, αν δεν γίνουν τομές, ώστε η δημόσια διοίκηση να γίνει πιο αποτελεσματική, θα παραμείνει εχθρός του επιχειρείν. Δεν μπορώ να παρακαλάω το υπουργείο Περιβάλλοντος για τα αυτονόητα, για μια άδεια περιβαλλοντικών όρων και επειδή, παρόλη την προσπάθεια της προϊσταμένης, δεν υπάρχουν αρκετοί υπάλληλοι και δεν είναι επανδρωμένο το αρμόδιο τμήμα, να μην υπάρχει αποτέλεσμα. Έχουμε κάνει επενδύσεις 120 εκατ. ευρώ την τελευταία δεκαετία και για να πάρουμε μια άδεια, έχουμε έναν δικτατορίσκο της πολεοδομίας σε κάθε νομό και περνάνε μήνες» υποστήριξε ο κ.Τσινάβος και πρόσθεσε ότι, αφού δεν υπάρχουν αρκετοί υπάλληλοι, η κυβέρνηση θα έπρεπε να δουλέψει με τρίτα μέρη, με ικανούς ιδιώτες αξιολογητές, με αυστηρό πάντα έλεγχο και διαφάνεια.
Ο κ. Τσινάβος έκανε ακόμα ιδιαίτερη μνεία στην αξία της εξωστρέφειας: «Η λογική είναι να σκεφτόμαστε πέρα απ΄ τα όρια της χώρας. Είναι πεπερασμένη η ελληνική αγορά. Χρειάζεται να σκεφτόμαστε με χάρτη πιο ευρωπαϊκό και πιο παγκόσμιο, να χτίσουμε προϊόντα με όραμα διεθνές» σημείωσε και ανέφερε ενδεικτικά ότι ενώ το μέγεθος της αγοράς του γιαουρτιού στην Ελλάδα διαμορφώνεται σήμερα στα 9 δισ., εκείνο της παγκόσμιας αγοράς φτάνει τα 120 δισ.
Η εταιρεία, με κεφαλαιοποίηση 600 εκατ. ευρώ, εξαγωγές σε 42 χώρες (60% του τζίρου) και 700 εργαζόμενους, έκανε νέο πετυχημένο άνοιγμα στο εξωτερικό, συνδυάζοντας τις αξίες του ελληνικού γιαουρτιού με την απόλαυση του παγωτού, όπως ανέφερε, λανσάροντας το «greek frozen yogurt» (ελληνικό παγωμένο γιαούρτι), που βρίσκεται σήμερα σε όλα τα σούπερ μάρκετ της Ιταλίας και φτάνει μέχρι την Κορέα και την Αμερική.
Διεθνής προσανατολισμός από τα σπάργανα
Για τα Πλαστικά Θράκης, ο διεθνής προσανατολισμός ήταν στο DNA της εταιρείας ήδη από τη γέννησή της: «Όταν ο πατέρας μου, στα τέλη της δεκαετίας του '70, ίδρυσε την εταιρεία, τη σχεδίασε και την έστησε εξαρχής για την ευρωπαϊκή αγορά, άρα έπρεπε να έχουμε σωστή ποιότητα και ανταγωνιστική τιμή» επισήμανε ο Κωνσταντίνος Χαλιορής, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του ομίλου των Πλαστικών Θράκης.
Ο κ. Χαλιορής επισήμανε ακόμα τη σημασία των σιδηροδρομικών μεταφορών: «Είναι εξαιρετικά σημαντικό το τρένο. Οι Ιταλοί ανταγωνιστές μας, όταν πουλάνε στις αγορές της Σκανδιναβίας, έχουν σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Ακομα και στα κοντέινερ, η πρόσβαση από τα εργοστάσια στα λιμάνια είναι εξαιρετικά ακριβή» υπογράμμισε.
Τη συζήτηση συντόνισε ο δρ Νικόλαος Καραμούζης, πρόεδρος της Grant Thornton Consulting.
ΑΠΕ-ΜΠΕ