Στο παρελθόν του Μπρέντον Τάραντ στρέφονται οι αρχές, σε μια προσπάθεια να ανακαλύψουν τι ήταν αυτό που τον ώθησε στο μακελειό της Νέας Ζηλανδίας, αλλά και το πώς κατάφερε να αποκτήσει τόσα όπλα και να εξαπολύσει την επίθεση στα τεμένη, που έχει προκαλέσει σοκ σε όλο τον πλανήτη.
Παράλληλα, οι αρχές άλλων χωρών- για παράδειγμα στη Βουλγαρία- δουλεύουν εντατικά προκειμένου να «αποκωδικοποιήσουν» τα ταξίδια του 28χρονου μακελάρη σε αυτές τις χώρες, ώστε να διαπιστωθεί αν είχε επαφές και αν συνδέονται με κάποιο τρόπο με τις φρικτές πράξεις του. Ο ίδιος ο Τάραντ, ο άνθρωπος που σκότωσε 49 ανθρώπους και τραυμάτισε άλλους τόσους, εμφανίστηκε απαθής στο δικαστήριο. Ηρεμος, άκουσε να την κατηγορία για ανθρωποκτονία που του απαγγέλθηκε. Μάλιστα, κάποια στιγμή δεν δίστασε να χαμογελάσει προς τους φωτογράφους, που τον φωτογράφιζαν στο εδώλιο του κατηγορουμένου, ενώ δεν σταμάτησε εκεί. Τους έκανε με το χέρι του το σήμα του «ΟΚ» ανάποδα, χειρονομία που συχνά χρησιμοποιείται για να εκφραστεί η στήριξη στην ακροδεξιά ιδεολογία της λευκής υπεροχής.
Ποιος είναι ο Μπρέντον Τάραντ
Πρώην γυμναστής, ο 28χρονος παρουσιάζει τον εαυτό του ως έναν «απλό, λευκό άνδρα», της εργατικής τάξης, αλλά φαίνεται πως έπειτα από τα ταξίδια του στην Ευρώπη, τον κέρδισε η νεοφασιστική ιδεολογία.
Ο Μπρέντον Τάραντ δεν είχε ποινικό μητρώο, ούτε ήταν στις λίστες παρακολούθησης των αρχών. Μεγάλωσε στη μικρή πόλη Γκράφτον, στη βόρεια πολιτεία Νέα Νότια Ουαλία της Αυστραλίας, όπου παρακολούθησε μαθήματα για να γίνει γυμναστής αφού αποφοίτησε από το λύκειο. Από το 2009 έως το 2011 εργάστηκε σε εργαστήριο στην ίδια πόλη. Η Τρέισι Γκρέισι, ιδιοκτήτρια του γυμναστηρίου, θυμάται έναν άνθρωπο που εργαζόταν σκληρά, αλλά άλλαξε έπειτα από τα ταξίδια του σε Ευρώπη και Ασία.
Σε αναρτήσεις του στο Facebook ο Τάραντ ανέφερε ότι είχε βρεθεί από το Πακιστάν ως τη Βόρεια Κορέα. Επίσης, μετά το μακελειό έγινε γνωστό ότι είχε ταξιδέψει στα Βαλκάνια αλλά και την Τουρκία. Ταξίδια που χρηματοδοτούσε επενδύοντας σε bitcoin.
«Πιστεύω ότι άλλαξε τα χρόνια που ταξίδεψε στο εξωτερικό», δήλωσε η Γκρέισι στο ABC. «Αναμφίβολα ευθύνονται οι εμπειρίες που έζησε, ή κάποια οργάνωση που συνάντησε και οι οποίες τον έκαναν να αλλάξει», πρόσθεσε.
Αυτό επιβεβαιώνεται και από το μανιφέστο των 74 σελίδων που έγραψε ο Τάραντ. Μάλιστα, όπως αποκαλύφθηκε, αυτό το είχε στείλει και στην πρωθυπουργό της Νέας Ζηλανδίας, Τζασίντα Αρντερν, δέκα λεπτά προτού εξαπολύσει την τρομοκρατική επίθεση. «Ηταν γραμμένο σαν κάτι που είχε συμβεί. Δεν υπήρχε ευκαιρία να το σταματήσουμε, δήλωσε εκπρόσωπος της πρωθυπουργού.
Στο κείμενο- μανιφέστο, που ανάρτησε ο μακελάρης, αναφέρει ότι για πρώτη φορά σκέφτηκε να διαπράξει επίθεση τον Απρίλιο ή τον Μάιο του 2017, όταν ταξίδευε στη Γαλλία και τη δυτική Ευρώπη. Ο Τάραντ γράφει ότι τον εξέπληξε η «εισβολή» μεταναστών στις γαλλικές πόλεις και κάνει λόγο για την «απελπισία» που του προκάλεσε η νίκη του Εμανουέλ Μακρόν στις προεδρικές εκλογές της Γαλλίας, έναντι της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν.
«Η μεγάλη μετακίνηση», είναι ο τίτλος του μανιφέστου και αναφέρει ότι θέλει να επιτεθεί σε μουσουλμάνους. Στη σύντομη αυτοβιογραφία που συνοδεύει το μανιφέστο του ο Ταράντ παρουσιάζεται ως «ένας απλός, λευκός άνδρας (…) που γεννήθηκε στην Αυστραλία σε μια εργατική οικογένεια με χαμηλά εισοδήματα». Περιγράφει την παιδική του ηλικία ως «κανονική». Ακόμη, επικαλείται διάφορα κείμενα δραστών ρατσιστικών ή ακροδεξιών επιθέσεων, κυρίως του Αρντερς Μπρέιβικ, του Νορβηγού που σκότωσε 77 ανθρώπους τον Ιούλιο του 2011. Ο Τάραντ αναφέρει μάλιστα ότι είχε μια σύντομη επαφή μαζί του.
Στο τέλος του μανιφέστου, ο Τάραντ δηλώνει «ρατσιστής», «φασίστας» και λέει ότι ο Όσβαλντ Μόσλεϊ, ιδρυτής το 1932 της Βρετανικής Ένωσης Φασιστών, είναι «το ιστορικό πρόσωπο οι πεποιθήσεις του οποίου είναι πιο κοντά στις δικές μου».
Η νεοναζιστική θεωρία της «μεγάλης αντικατάστασης»
Στο μανιφέστο του, ο Τάραντ επικαλείται την ιδέα της «μεγάλης αντικατάστασης» του ευρωπαϊκού πληθυσμού από τους μετανάστες, κάτι που είχαν «εμπνευστεί» πρώτοι πρώην ναζιστές μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η ακροδεξιά αναπτύσσει τη θεματική της καταστροφής της Ευρώπης από τον «εποικισμό» των Αφρικανών μεταναστών μετά το 1945, καταγγέλλοντας ότι πρόκειται για συνωμοσία των Εβραίων, εξηγεί ο ιστορικός Νικολά Λεμπούργκ στο Mediapart. Μετά την 11η Σεπτεμβρίου οι υποστηρικτές της άποψης αυτής «αφαίρεσαν την αντισημιτική επιχειρηματολογία για να την καταστήσουν έναν μύθο με ρατσιστικά και ισλαμοφοβικά κίνητρα».
Ο Τάραντ στο μανιφέστο του αναφέρεται σε μια «λευκή γενοκτονία», φράση που χρησιμοποιεί εδώ και 40 χρόνια η αγγλοσαξονική ακροδεξιά. «Ήδη από το 1946 ομάδες πρώην μελών των SS ισχυρίζονταν ότι πλέον όλη η Ευρώπη βρίσκεται υπό τον κατοχή “των νέγρων” (των Αμερικανών στρατιωτών) και των “μογγόλων” (των Ρώσων στρατιωτών) και ότι στόχος είναι να απελευθερωθεί η ήπειρος από την “κατοχή” μέσω “μιας νέας αντίστασης”», εξηγεί ο Λεμπούργκ, σύμφωνα με το ΑΠΕ.
Ο Γάλλος πρώην τροτσκιστής και πρώην SS Ρενέ Μπινέ είναι αυτός που θα προωθήσει διεθνώς τη θεματική της μεγάλης αντικατάστασης που σχεδιάζουν οι Εβραίοι. Μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου οι οπαδοί της άποψης αυτής κατηγόρησαν την «πολυπολιτισμικότητα», αντί της επιμιξίας, για να ισχυριστούν ότι οι μουσουλμάνοι μετανάστες θα «αντικαταστήσουν» «τον χριστιανικό και λευκό» πληθυσμό.
Ο συγγραφέας Ρενό Καμί έκανε δημοφιλή την άποψη αυτή με τη διατριβή του «Η μεγάλη αντικατάσταση» που δημοσιεύθηκε το 2011. Σε αυτή «εμμένει στον “δημογραφικό εποικισμό” ο οποίος “πλήττει την ίδια την ταυτότητα του έθνους και ο οποίος σε πολύ λίγα χρόνια (…) θα είναι μη αναστρέψιμος”», σημειώνει η ιστορικός Βαλερί Ιγκουνέ σε έρευνά της για το ινστιτούτο Jean Jaures.
Μεταξύ των μέτρων που προτείνει ο Καμί για να αποφευχθεί η «αντικατάσταση» αυτή είναι η ακύρωση του δίκαιου του εδάφους, η απαγόρευση να υιοθετούνται παιδιά που κατάγονται από χώρες εκτός Ευρώπης, η δημιουργία μιας ύπατης αρμοστείας για τον επαναπατρισμό των μεταναστών και η παροχή κοινωνικών επιδομάτων αποκλειστικά στους πολίτες κάθε χώρας ή σε Ευρωπαίους πολίτες.
Ο Καμί πάντως κατήγγειλε την τρομοκρατική επίθεση στη Νέα Ζηλανδία, χαρακτηρίζοντάς την «τρομοκρατική, επονείδιστη, εγκληματική, καταστροφική και ανόητη».
Τα πέντε όπλα
Στο μακελειό, ο Τάραντ χρησιμοποίησε πέντε όπλα. Από αυτά, δύο ήταν τροποποιημένα ημι-αυτόματα όπλα –προφανώς AR-15—και δύο τουφέκια. Σε φωτογραφίες από το οπλοστάσιό του εμφανίζονται να είναι γραμμένα πάνω στα όπλα ονόματα προσωπικοτήτων της στρατιωτικής ιστορίας στα αγγλικά και σε γλώσσες της ανατολικής Ευρώπης, ανάμεσά τους και πολλοί Ευρωπαίοι που πολέμησαν τις δυνάμεις της οθωμανικής αυτοκρατορίας τον 15ο και τον 16ο αιώνα, καθώς και η εγγραφή «turkofagos», σημειώνει το ΑΠΕ.
Αξίζει να σημειωθεί όμως ότι είχε κι άλλα όπλα μαζί του. Η πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας δήλωσε πως «υπήρχαν άλλα δύο πυροβόλα όπλα μέσα στο όχημά του και είναι απολύτως σίγουρο ότι η πρόθεσή του ήταν να συνεχίσει τις επιθέσεις του».
Ερευνες για τα όπλα και τα ταξίδια
Στο μεταξύ, οι αρχές στη Νέα Ζηλανδία προσπαθούν να διαπιστώσουν και πώς ο μακελάρης έβγαλε άδεια οπλοφορίας τον Νοέμβριο του 2017, αλλά κυρίως πώς κατάφερε να αποκτήσει τα όπλα που είχε στην κατοχή του.
Στη Βουλγαρία από την άλλη έχουν βάλει στο μικροσκόπιο τη διαδρομή που ακολούθησε ο Τάραντ τις φορές που επισκέφθηκε τη χώρα, αλλά και με ποιους είχε επαφές τότε.
«Θέλω να διαβεβαιώσω ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει καμία πληροφορία για δραστηριότητα που να συνδέεται με τρομοκρατία στο έδαφος της Βουλγαρίας», δήλωσε το Σάββατο ο υπουργός Εσωτερικών της γειτονικής χώρας, Ιβάιλο Ιβάνοφ. Παρόλα αυτά, συνεχίζονται οι εντατικές έρευνες για να διαπιστωθεί τι ακριβώς έκανε ο 28χρονος όταν πήγε στη Βουλγαρία. Στο πλαίσιο αυτό, γίνονται έλεγχοι στα μέρη που έμεινε, σε ενοικιάσεις αυτοκινήτων, αλλά και κάρτες SIM. «Προσπαθούμε να διαπιστώσουμε αν είχε συναντήσεις με Βούλγαρους ή ξένους πολίτες όσο ήταν στη χώρα», συμπλήρωσε ο Ιβάνοφ.
Σύμφωνα με τα όσα αποκάλυψε ο γενικός εισαγγελέας της Βουλγαρίας, Σοτίρ Τσατσάροβ, ο Τάραντ είχε βρεθεί στη χώρα στις 9-15 Νοεμβρίου 2018. Εφτασε με πτήση από το Ντουμπάι και στις 10 Νοεμβρίου νοίκιασε αυτοκίνητο. Πήγε οδικώς από τη Σόφια στις πόλεις Πλέβεν, Γκάμπροβο, Μπάτσκοβο, Καζανλούκ, Μπλαγκόεβγκραντ και Πέρνικ. Με αυτοκίνητο έφτασε στο Βουκουρέστι, όπου νοίκιασε αυτοκίνητο και πήγε στην Ουγγαρία.
Ο 28χρονος επίσης είχε ταξιδέψει στα Βαλκάνια και τον Δεκέμβριο του 2016, όταν τον είχαν δει στη Σερβία, όπου έφτασε με λεωφορείο από το Μαυροβούνιο, ενώ είχε επισκεφθεί και τη Βοσνία- Ερζεγοβίνη και την Κροατία. Από τα όσα έχουν γίνει γνωστά, είχε ταξιδέψει και στην Τουρκία.