Όπως επισημαίνουν πολλοί αναλυτές, αναφορικά με τον νέο εκλογικό νόμο, (Rosatellum), υπό τις διατάξεις του οποίου καλούνται να ψηφίσουν οι Ιταλοί στις 4 Μαρτίου, «η μόνη βεβαιότητα είναι πως δεν πρόκειται να υπάρξει κάποιος νικητής».
Πραγματικά, οι σφυγμομετρήσεις των τελευταίων εβδομάδων φαίνεται να επιβεβαιώνουν την πρόβλεψη τούτη, καθώς παγιώνουν την τριμερή διαίρεση της πολιτικής ζωής στη χώρα, καθώς το εκλογικό υβρίδιο τούτο απλής αναλογικής και μονοεδρικών αποκλείει μία καθαρή νίκη κάποιου από τους τρεις σχηματισμούς (Κεντροδεξιά, Κεντροαριστερά και Κίνημα 5 Αστέρων) να κατακτήσει την αυτοδυναμία του.
«Μία ανώφελη προσφυγή στις κάλπες»
Μάλιστα πολλοί αναλυτές, τονίζει το περιοδικο Internazionale, θεωρούν πως οι παρούσες εκλογές απλώς είναι μία αναμέτρηση ‘θέσεων μάχης’ και μία ανώφελη προσφυγή στις κάλπες ενόψει ενός δεύτερου, πιο αποφασιστικού γύρου, ή ως ένα προοίμιο κάποιου νέου πολιτικού κύκλου με εντολοδόχους κυβερνήσεις, που θα έχουν ως επικεφαλής λιγότερο φθαρμένα πρόσωπα.
«Περισσότερη Ευρώπη» (+{piu’} Europa) της Έμμας Μπονίνο
Μολαταύτα, το ίδιο περιοδικό διαπιστώνει πως κατά τις τελευταίες εβδομάδες μοιάζει ν’ αναδύεται στην ιταλική πολιτική σκηνή ένα νέο στοιχείο, που ενδεχομένως μπορεί να αποδειχθεί καθοριστικό ακόμη και για την ίδια την ευρωπαϊκή πολιτική.
Πρόκειται για το ψηφοδέλτιο «Περισσότερη Ευρώπη» (+{piu’} Europa) της Έμμας Μπονίνο, το οποίο προτάσσοντας την ευρωπαϊκή πορεία απέναντι σε όποια εσωτερική ομφαλοσκόπηση, αντιμετωπίζεται πέρα από τα πλαίσια της ιταλικής πολιτικής, ως δυνητική στάση υπέρ ενός ευρύτερου ευρωπαϊκού πνεύματος και προσανατολισμού, η οποία θα μπορούσε κάλλιστα να ανανεώσει και να αναβαθμίσει το δημοκρατικό αίσθημα στην ήπειρο.
Ιδίως, τονίζει το Internazionale, σε τούτην την περίοδο που γνωρίζουν άνθιση τα ευρωσκεπτικιστικά αισθήματα, συχνά μάλιστα σε συνδυασμό με τον εθνικισμό και την ξενοφοβία, ενώ τα κόμματα που εκπροσωπούν τούτες τις τάσεις μπορεί μεν να μην έχουν καταφέρει από μόνα τους να κατακτήσουν την εξουσία, όμως είτε μέσω της πίεσής τους στην κοινωνία, είτε χάρις στη συμμετοχή τους σε κυβερνήσεις συνεργασίας, έχουν κατορθώσει να μεταλλάξουν τον δημοκρατικό διάλογο στην Ευρώπη. Εν ολίγοις, τα κινήματα τούτα έχουν μπορέσει να υπαγορεύσουν την ατζέντα τους ακόμη και σε πιο μετριοπαθείς πολιτικές δυνάμεις κι έχουν επιβάλλει στο επίκεντρο του διαλόγου θέματα όπως η εθνική ταυτότητα, η μετανάστευση, ή το Ισλάμ με πρόταγμα πάντα τον αποκλεισμό, τον φόβο, την αναδίπλωση στα εθνικά σύνορα.
Αυτό διαπιστώθηκε ιδιαίτερα στην περίπτωση της γαλλικής δεξιάς των Νικολά Σαρκοζί και Φρανσουά Φιγιόν υπό την πίεση του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου. Στην Ιταλία η ίδια πίεση προς τη μετριοπαθή δεξιά γίνεται ορατή στη σχέση του Σίλβιο Μπερλουσκόνι με τον ηγέτη της ξενόφοβης Λέγκας του Βορρά Ματέο Σαλβίνι. Επιπλέον η εξακτίνωση των ευρωσκεπτικιστικών και εθνικιστικών θεμάτων δεν έχει αφήσει αλώβητη ούτε και την Κεντροαριστερά στην Ιταλία, επηρεάζοντας και τις θέσεις της.
Κάποιος εύκολα θα μπορούσε να θυμηθεί τον ίδιον τον ηγέτη του Δημοκρατικού Κόμματος (PD), όταν κατά τη διάρκεια συνέντευξής του τις παραμονές του δημοψηφίσματος για την τροποποίηση του Συντάγματος στις 4 Δεκεμβρίου του 2016 και όντας πρωθυπουργός τότε, είχε αφαιρέσει την σημαία της ΕΕ από την αίθουσα Τύπου και είχε επιτεθεί στη ‘γραφειοκρατία των Βρυξελλών’, ελπίζοντας πως έτσι θα προσείλκυε τους ευρωσκεπτικιστές να ψηφίσουν ‘ναι’. Βέβαια λίγες εβδομάδες πριν, ο ίδιος ο Ρέντσι –μαζύ με την Άνγκελα Μέρκελ—είχε αποδώσει τιμές στο Βεντοτένε στον Αλτιέρο Σπινέλι—έναν από τους οραματιστές της ΕΕ.
Ίσως, έχοντας μία ισχυρή φιλο-ευρωπαϊκή φεντεραλιστική συνιστώσα στη συμμαχία του και στο Κοινοβούλιο, ο πρώην πρωθυπουργός θα ήταν πιο προσεκτικός στη χρήση των ευρωπαϊκών θεμάτων για εσωτερική χρήση.
Σήμερα, οι υποστηρικτές των Ηνωμένων Κρατών της Ευρώπης αποτελούν μία μειονότητα στην πολιτική πραγματικότητα της Ιταλίας. Όμως εάν συσπειρωθούν γύρω από μία προσωπικότητα όπως αυτής της πρώην επιτρόπου και πεπεισμένης ευρωπαΐστριας Έμμας Μπονίνο, θα μπορέσουν να αποτελέσουν κρηπίδωμα απέναντι στις αντι-ευρωπαϊκές θέσεις και με τη σειρά τους να υπαγορεύσουν μία πιο ευρωπαϊκή ατζέντα. Η παρουσία στο Κοινοβούλιο φεντεραλιστικών κομμάτων όπως το +Εuropa, ή το Insieme (Μαζύ) θα ήταν δυνατόν να συμβάλουν στην αποδέσμευση των μετριοπαθών πολιτικών δυνάμεων από την εθνικιστική ρητορεία και θα ανάγκαζε τόσο την Κεντροδεξιά, όσο και την Κεντροαριστερά να επιλέξουν σαφώς σε ποιο στρατόπεδο θέλουν να σταθούν: στο πλευρό των ακραίων, ή με εκείνους που θεωρούν ότι σήμερα τα Ηνωμένα Κράτη της Ευρώπης αποτελούν τη μόνη πολιτική συνθήκη για να αντιμετωπισθούν οι επίκαιρες κρίσεις.
Ίσως δεν είναι τυχαίο που το Δημοκρατικό Κόμμα του Ρέντσι (που είχε άλλωστε αναδημιουργηθεί το 2007 με βάση τον ρητά φιλοευρωπαϊκό του προσανατολισμό) τον περασμένο Ιανουάριο είχε οργανώσει στο Μιλάνο μία προεκλογική συγκέντρωση με θέμα «Το μέλλον ονομάζεται Ηνωμένα Κράτη της Ευρώπης».
Υπό την πίεση του +Europa, τo PD επιζητεί περισσότερη Ευρώπη.
Και τι θα γίνει εάν η ιταλική εμπειρία δημιουργούσε σχολή μέσα στην Ευρώπη; Στις δημοκρατίες, η πολιτική είναι επίσης συνώνυμη με τους συσχετισμούς δυνάμεων. Η πίεση που ασκούν οι ακροδεξιοί αποτελούν σαφές παράδειγμα. Εξάλλου, όταν το παιχνίδι σκληραίνει , τότε θα πρέπει επιτέλους και οι φιλοευρωπαϊστές να αρχίσουν να παίζουν σκληρά.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Internazionale