Το iefimerida στα γραφεία της Mossack Fonseca -Τι αποκαλύπτει μεγαλοδικηγόρος του Παναμά για τα «Panama Papers» [εικόνες]

Το iefimerida βρέθηκε στα γραφεία της περιβόητης Mossack Fonseca στον Παναμά, από όπου τον περασμένο χρόνο διέρρευσαν τα στοιχεία περίπου 200 χιλιάδων offshore εταιριών, προκαλώντας παγκόσμιο πολιτικό σάλο.

Όπως αποκαλύφθηκε από την έρευνα που ακολούθησε, ανάμεσα στους πελάτες της Mossack Fonseca βρίσκονταν αρχηγοί κρατών, Ευρωπαίοι πολιτικοί, επιχειρηματίες, ποδοσφαιριστές, μέλη της ιταλικής μαφίας, ακόμη και βαρόνοι της κοκαΐνης στη Λατινική Αμερική, όπως οι Rafael Caro Quintero και Marllory Chacón Rossell. Μέσα από τις εταιρίες-φαντάσματα που ίδρυσαν, πολλοί από τους πραγματικούς ιδιοκτήτες τους κατάφερναν να κάνουν ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και φοροδιαφυγή εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Ανάμεσα σε αυτούς όμως βρίσκονταν ασφαλώς και επιχειρηματίες που δεν εμπλέκονται σε καμία παράνομη δραστηριότητα.

Το iefimerida συνάντησε στην Πόλη του Παναμά τον Έλληνα μεγαλοδικηγόρο Χόρχε (Γιώργο) Κοσμά, ο οποίος θεωρείται από τους κορυφαίους δικηγόρους στη χώρα. Η μαρτυρία του για την πολύκροτη υπόθεση των Panama Papers είναι αποκαλυπτική.

Ο συντάκτης του iefimerida Ιάσων Πιπίνης στην είσοδο των γραφείων της περιβόητης Mossack Fonseca στον Παναμά.

Η επίσκεψη στα γραφεία της Mossack Fonseca
Στα γραφεία της Mossack Fonseca αλλά και στην οικεία του Γερμανού Jurgen Mossack, ενός εκ των δυο ιδιοκτητών της περιβόητης εταιρίας των off shore, υπάρχουν ένοπλοι φρουροί. Επισκεφθήκαμε τα γραφεία της εταιρίας στην πολύβουη περιοχή Μαρμπέγια, στο κέντρο της Πόλης του Παναμά, όπου βρίσκονται τεράστιοι ουρανοξύστες και μεγάλες τράπεζες.
Ο φρουρός μας απαγόρευσε να τραβήξουμε φωτογραφίες στο εσωτερικό του κτιρίου, όπου πλέον δεν υπάρχει καμία πινακίδα στην οποία να αναγράφεται η φίρμα της εταιρίας. Καταφέραμε να περάσουμε στο εσωτερικό του κτιρίου. Υπάλληλος της Mossack Fonseca μου είπε: «Οι υπεύθυνοι της εταιρίας έχουν αποφασίσει να μην κάνουν καμία δήλωση σε κανέναν δημοσιογράφο. Η εταιρία δουλεύει κανονικά».
Πίσω από αυτά τα τεράστια τζάμια του κτιρίου της Mossack Fonseca, στο κέντρο της Πόλης του Παναμά, για χρόνια βρίσκονταν καλά φυλαγμένοι χιλιάδες φάκελοι με εταιρίες – φαντάσματα που κατείχαν κυρίως πολιτικοί και επιχειρηματίες από δεκάδες χώρες του κόσμου, μέχρι που την άνοιξη του 2016 τα στοιχεία αυτά διέρρευσαν προκαλώντας παγκόσμια αναταραχή. Συνολικά 214.488 φάκελοι διέρρευσαν με 11,5 εκατομμύρια στοιχεία. Αυτή τη στιγμή η Mossack Fonseca εξακολουθεί να βρίσκεται στο στόχαστρο των Αρχών, δεκάδες υπάλληλοι απομακρύνθηκαν, ενώ ένας μεγάλος αριθμός πελατών της έχει μεταφέρει τις εταιρίες τους σε άλλα δικηγορικά γραφεία.

Ο Έλληνας δικηγόρος Χόρχε (Γιώργος) Κοσμάς, ένας από τους κορυφαίους δικηγόρους στον Παναμά.

Τι αποκαλύπτει Έλληνας μεγαλοδικηγόρος του Παναμά
Ο Χόρχε (Γιώργος) Κοσμάς είναι ένας από τους πλέον κορυφαίους νομικούς του Παναμά, με άριστες γνώσεις γύρω από την πολύκροτη υπόθεση των Panama Papers που συγκλόνισε την παγκόσμια κοινή γνώμη. Ο κ. Κοσμάς υποστηρίζει πως τα περίφημα Panama Papers κακώς ονομάστηκαν έτσι γιατί το 80% αυτών των εταιριών δεν είχαν έδρα τον Παναμά αλλά άλλες χώρες, όπως τις Βρετανικές Παρθένες Νήσους, και απλά δημιουργήθηκαν από το γραφείο Mossack Fonseca που βρίσκεται στον Παναμά.
«Κάποιοι άνθρωποι χρησιμοποίησαν με κακό τρόπο την δυνατότητα δημιουργίας off shore ή με τρόπο παράνομο», δηλώνει στο iefimerida ο κ. Κοσμάς και προσθέτει: «Ακόμη και οι τράπεζες που ενεπλάκησαν στα –κακώς χαρακτηρισθέντα- Panama Papers δεν είναι παναμέζικες, είναι από άλλες χώρες».
Πως έφθασε ο Παναμάς να είναι το παγκόσμιο κέντρο των off shore;
«Εμείς οι Παναμέζοι σκεφθήκαμε πριν από 30 χρόνια να προσφέρουμε στον κόσμο που περνάει από εδώ μια υπηρεσία, ένα προϊόν καλής ποιότητας και να δυναμώσουμε τον Παναμά σαν πραγματικό οικονομικό κέντρο της Λατινικής Αμερικής, προσπαθώντας να μοιάσουμε στη Σουηδία.
Τη δεκαετία του ’80 δημιουργήσαμε ένα τραπεζικό σύστημα που εξασφαλίζει την ανωνυμία, κυρίως για λόγους ασφαλείας, ένα φορολογικό σύστημα με πολλά προνόμια, γνωστό ως off shore. Ο νόμος «περί ανώνυμων εταιριών» που είναι το όχημα για την μετέπειτα εξέλιξη του, είναι του 1927».
Συνεπώς έφθασε κόσμος στον Παναμά που ήθελε να κάνει ξέπλυμα βρώμικου χρήματος;
«Εγώ δεν θα μπορούσα να πω με κατηγορηματικό τρόπο ότι πρόκειται για ανθρώπους που ήρθαν για να κάνουν ξέπλυμα. Προφανώς ανάμεσα στον μεγάλο αριθμό ανθρώπων που έφθασαν εδώ θα υπήρχαν ένας, δυο, όπως συμβαίνει σε όλα τα είδη συναλλαγών».

Το κτίριο όπου στεγάζονται τα γραφεία της Mossack Fonseca στην περιοχή Μαρμπέγια στην Πόλη του Παναμά.

Τι άλλαξε μετά από το σκάνδαλο των Panama Papers
Ο Παναμάς μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν το ιδανικότερο μέρος για την δημιουργία off shore εταιριών και το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, λόγω του ιδιαίτερου φορολογικού καθεστώτος που υπήρχε.
Το τεράστιο σκάνδαλο των Panama Papers όμως, άλλαξε τα δεδομένα. Σήμερα πλέον η διαδικασία δημιουργίας μια εξωχώριας εταιρίας έχει αυστηροποιηθεί στον Παναμά και η κυβέρνηση του Χουάν Κάρλος Βαρέλα δέχεται έντονες πιέσεις από την διεθνή κοινότητα για να συνεργαστεί πλήρως με τις δικαστικές Αρχές ξένων χωρών και να σταματήσει ο Παναμάς να αποτελεί φορολογικό παράδεισο.
Όπως υποστηρίζει στο iefimerida, με καθεστώς ανωνυμίας, πολιτική πηγή του Παναμά, «η κυβέρνηση δεν αντέδρασε όπως θα έπρεπε και αυτό διότι στο σκάνδαλο ήταν αναμεμειγμένα και κυβερνητικά στελέχη, όπως ο Ραμόν Φονσέκα Μόρα, εκ των ιδιοκτητών της εταιρίας Mossack Fonseca, ο οποίος είχε διατελέσει υπουργός της κυβέρνησης Βαρέλα. Η κυβέρνηση έπρεπε να καλύψει και δικά της πρόσωπα».
Η κυβέρνηση Βαρέλα έχει αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο για τις εξωχώριες εταιρίες και πλέον υπάρχει μεγαλύτερος έλεγχος. Ο δικηγόρος Χόρχε Κοσμάς εξηγεί στο iefimerida:
«Η κυβέρνηση υποχρεώνει με νόμο πλέον όλα τα δικηγορικά γραφεία να επαληθεύσουν τα στοιχεία που έχουν στα αρχεία τους και να ελέγξουν ποιοι είναι οι πραγματικοί ιδιοκτήτες των off shore εταιριών. Βέβαια υπάρχουν εταιρίες που δημιουργήθηκαν πριν από 30 χρόνια. Τώρα όλοι οι δικηγόροι έχουμε ξεκινήσει αυτή τη διαδικασία για να βρούμε ποιοι είναι οι πραγματικοί ιδιοκτήτες αυτών των εταιριών.
Πριν κάποιοι μεταβίβαζαν τις off shore σε άλλα πρόσωπα που εμείς δεν γνωρίζαμε και αφού δεν ψάχναμε όλη τη διαδρομή αυτών των εταιριών χάνονταν τα ίχνη των πραγματικών ιδιοκτητών. Τώρα αν δεν μας αποκαλύψουν τους πραγματικούς ιδιοκτήτες εμείς είμαστε υποχρεωμένοι να καταγγείλουμε αυτές τις εταιρίες για να προστατεύσουμε και τα δικηγορικά μας γραφεία».

Δικαστική πηγή του Παναμά υποστηρίζει πως «η ελληνική κυβέρνηση δεν έδειξε ενδιαφέρον για τους Έλληνες που βρίσκονται στα Panama Papers».

Η ανωνυμία πίσω από τις off shore
«Δεν μπορεί κάποιος άγνωστος να ανοίξει την πόρτα και να του ανοίξεις μια off shore» δηλώνει ο κ. Κοσμάς. «Ο δικηγόρος έχει υποχρέωση να ρωτήσει και να μάθει ποιος είναι ο πραγματικός ιδιοκτήτης. Με τι ασχολείται και από πού προέρχονται αυτά τα χρήματα».
Πάντα αυτό συμβαίνει;
«Πάντα αυτό συμβαίνει, όταν μιλάμε για σοβαρές εταιρίες».
Τι συνέβη τότε με τη Mossack Fonseca;
«Αυτοί είχαν ανθρώπους ενδιάμεσους. Πουλούσαν τις εταιρίες off shore σε άλλα πρόσωπα και δεν έλεγχαν να δουν ποιος πραγματικά βρισκόταν πίσω από αυτές τις εταιρίες».
Υπάρχει μια ανωνυμία λοιπόν.
«Υπάρχει μια σχετική ανωνυμία. Σήμερα εγώ μπορώ να σας πω ποιος είναι ο πραγματικός ιδιοκτήτης μιας εταιρίας, ο οποίος ασχολείται με την τάδε επιχείρηση και τα λεφτά του προέρχονται από την τάδε δραστηριότητα. Τώρα πια υπάρχει μεγαλύτερος έλεγχος σε όλες αυτές τις δραστηριότητες.
Ο Παναμάς δεν θα είναι πια ένας προορισμός τόσο ελκυστικός για οικονομικές δραστηριότητες τέτοιου είδους. Βέβαια σκεφθείτε ότι περισσότερες από 90 τράπεζες παγκόσμιου βεληνεκούς εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται στη χώρα.
Είναι απολύτως νόμιμο να δημιουργήσει κάποιος μια εταιρία off shore για να προωθήσει την επαγγελματική του δραστηριότητα στο εξωτερικό ή στον Παναμά».
Για ποιο λόγο είναι χρήσιμη μια off shore;
«Σου δίνει ευελιξία, είναι εύκολη, επίσης ο Παναμάς έχει πολύ καλό όνομα σε επαγγελματίες που ασχολούνται με το διεθνές εμπόριο, και πολλοί επιχειρηματίες διευκολύνονται με αυτές τις εταιρίες. Επίσης κάποιοι ανοίγουν μια off shore για λόγους ασφαλείας γιατί θέλουν να προστατεύσουν την ταυτότητα τους».
Για ποιο λόγο;
«Ενδεχομένως κάποιοι έχουν μεγάλη περιουσία και θέλουν να προστατευθούν γιατί για παράδειγμα στη Λατινική Αμερική υπάρχουν πολλές απαγωγές».

Το νομοθετικό πλαίσιο για τη δημιουργία μιας εταιρίας έχει αυστηροποιηθεί πλέον στον Παναμά.

Οι Έλληνες των Panama Papers
Τα στοιχεία που επεξεργάστηκαν ερευνητές δημοσιογράφοι από διαφορετικές χώρες του κόσμου έδειξαν ότι στους πελάτες της Mossack Fonseca βρίσκονταν Έλληνες και Κύπριοι, ανάμεσα στους οποίους και ο Κύπριος δικηγόρος, έμπειρος στη διαχείριση off shore εταιριών Αρτέμης Αρτεμίου, ο οποίος πέρυσι μπαινόβγαινε με άνεση στο Μέγαρο Μαξίμου και όπως αποκαλύφθηκε είχε συνοδεύσει τον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής Νίκο Παππά στη Βενεζουέλα και στο νησί Μαργαρίτα της Καραϊβικής το 2013.
Πίσω από τις εταιρίες – φαντάσματα που είχαν δημιουργήσει Έλληνες και Κύπριοι δικηγόροι, πελάτες της Mossack Fonseca, στις περισσότερες περιπτώσεις βρίσκονται άλλα πρόσωπα, τα ονόματα των οποίων μέχρι σήμερα δεν έχουν αποκαλυφθεί.
Δικαστική πηγή του Παναμά, που γνωρίζει άριστα το παρασκήνιο της υπόθεσης των Panama Papers, αποκαλύπτει στο iefimerida, πως «μετά την αποκάλυψη του πολιτικο – οικονομικού σκανδάλου, η κυβέρνηση του Παναμά αλλά και ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν ξεκινήσει έρευνα που βρίσκεται σε εξέλιξη». Η ίδια πηγή αποκαλύπτει όμως ότι «η ελληνική κυβέρνηση, άγνωστο γιατί, μέχρι στιγμής δεν έχει δείξει κάποιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα ονόματα των Ελλήνων που κρύβονται πίσω από τις εταιρίες – φαντάσματα που δημιούργησε το συγκεκριμένο γραφείο στον Παναμά και περιλαμβάνονται στα περίφημα Panama Papers».

Η δημιουργία μιας off shore εταιρίας διαφημίζεται στον Παναμά με την ίδια απλότητα με την οποία στη διπλανή σελίδα διαφημίζεται ένα χάμπουργκερ!

Πόσο εύκολη είναι η δημιουργία μιας off shore
Παρά τον παγκόσμιο σάλο που προκλήθηκε από τα περίφημα Panama Papers και την αυστηροποίηση της νομοθεσίας από την κυβέρνηση Βαρέλα, οι off shore εξακολουθούν να είναι ένα ελκυστικό προϊόν στον Παναμά. Όπως βλέπετε και στη φωτογραφία, η δημιουργία μιας off shore εταιρίας διαφημίζεται στα περιοδικά με την ίδια απλότητα που διαφημίζεται στη διπλανή σελίδα ένα… λαχταριστό χάμπουργκερ!
Πίσω από μια εξωχώρια εταιρία μπορεί να μην είναι πραγματικά ονόματα αλλά άλλες εταιρίες – φαντάσματα, στον Παναμά ή και σε άλλη χώρα. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν εμφανίζεται το όνομα του πραγματικού ιδιοκτήτη, με αποτέλεσμα τα ίχνη του πραγματικού ιδιοκτήτη πολλές φορές να χάνονται. Ο κ. Κοσμάς εξηγεί ποια είναι η διαδικασία δημιουργίας off shore εταιρίας.
Σε πόσες μέρες μπορείτε να μου ανοίξετε μια off shore εταιρία;
«Σε πέντε μέρες, αν έχετε όλα τα απαραίτητα έγγραφα, μπορούμε να ανοίξουμε μια off shore εταιρία. Μόλις την εγγράψουμε στα Μητρώα του Κράτους η εταιρία αυτή έχει νομική υπόσταση.
Κάθε εταιρία χρειάζεται ένα φυσικό πρόσωπο για να την εκπροσωπεί και ένα δικηγορικό γραφείο, που θα πρέπει να γνωρίζει, ειδικά σήμερα, ποιος άνοιξε αυτή την εταιρία. Ο νόμος του Παναμά απαιτεί να υπάρχουν 3 πρόσωπα ως directors. Τρία άτομα που είναι μέλη του Δ.Σ. της εταιρίας. Αυτά τα άτομα μπορείτε να τα ορίσετε εσείς ή να τα ορίσουμε εμείς, θα είναι κάποιοι συνεργάτες του δικηγορικού μας γραφείου».