Αναρτήθηκε το μεσημέρι στο ηλεκτρονικό σύστημα εσωτερικής διανομής της Βουλής το σχέδιο νόμου «Ελεγχος των Οικονομικών των πολιτικών κομμάτων και των αιρετών αντιπροσώπων Βουλής και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου».Το νομοσχέδιο υπογράφεται από τους υπουργούς Οικονομικών Γκίκα Χαρδούβελη, Εσωτερικών Αργύρη Ντινόπουλο και τον υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Χαράλαμπο Αθανασίου και περιλαμβάνει μείωση της κρατικής χρηματοδότησης με δεδομένο το γεγονός ότι «στην Ελλάδα η υψηλή κρατική χρηματοδότηση είχε ως αποτέλεσμα να οδηγήσει σε εξάρτηση των περισσοτέρων κομμάτων από το δημόσιο», όπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται στην αιτιολογική έκθεση. Με τις προωθούμενες διατάξεις καταργούνται και τα ανώνυμα κουπόνια που διατίθενται από τα κόμματα.
Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του νομοσχεδίου έπαιξαν οι συστάσεις της Επιτροπής Greco (Ομάδα Κρατών κατά της Διαφθοράς) του Συμβουλίου της Ευρώπης, συστάσεις που έγιναν έπειτα από εκτεταμένη έρευνα στην Ελλάδα το 2009.
Τι αλλάζει στην κρατική χρηματοδότηση
Ως προς την κρατική χρηματοδότηση, το νομοσχέδιο προβλέπει ότι η τακτική κρατική χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων και των συνασπισμών κομμάτων μειώνεται από 1,02 τοις χιλίοις των τακτικών εσόδων του Κρατικού Προϋπολογισμού του αντίστοιχου οικονομικού έτους σε 0,5 τοις χιλίοις των πραγματοποιηθέντων καθαρών εσόδων του ετήσιου κρατικού απολογισμού του προηγούμενου οικονομικού έτους για λόγους δημοσιονομικής προσαρμογής. Επιπλέον, το ποσοστό υπολογίζεται στο εξής επί τη βάσει υπαρκτών και όχι πιθανολογούμενων οικονομικών μεγεθών.
Η εκλογική κρατική χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων και των συνασπισμών μειώνεται από ποσοστό 0,22 τοις χιλίοις των τακτικών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού του αντίστοιχου οικονομικού έτους σε ποσοστό 0,08 τοις χιλίοις των πραγματοποιηθέντων καθαρών εσόδων του ετήσιου κρατικού απολογισμού του προηγούμενου οικονομικού έτους για λόγους δημοσιονομικής προσαρμογής.
Προκειμένου να διασφαλιστεί η μέγιστη διαφάνεια και η νομιμότητα των συναλλαγών μεταξύ ιδιωτών και πολιτικών κομμάτων- συνασπισμών κομμάτων, όλα τα έσοδα και οι δαπάνες του καθενός εκ των τελευταίων διακινούνται μέσω ενός έως τριών τραπεζικών λογαριασμών που τηρούνται σε τρία πιστωτικά ιδρύματα της επιλογής τους. Επίσης καταργούνται πλέον όλα τα ανώνυμα κουπόνια που διατίθενται από τα κόμματα.
Μέσω τραπέζης όλες οι δαπάνες
Με το σχέδιο νόμου όλα τα έσοδα και οι δαπάνες των κομμάτων θα διακινούνται μέσω ενός έως τριών τραπεζικών λογαριασμών, που θα τηρούνται σε τρία πιστωτικά ιδρύματα. Οι δαπάνες θα αποδεικνύονται με ταμειακές αποδείξεις, τιμολόγια, τραπεζικές επιταγές, εμβάσματα και κάθε άλλο πρόσφορο μέσο ώστε να πιστοποιείται εμφανώς το πρόσωπο του χρηματοδότη. Αντίστοιχες προβλέψεις γίνονται και για όλα τα έσοδα και τις δαπάνες ανά νομικό πρόσωπο που λειτουργεί από τα κόμματα ως κέντρο ερευνών και μελετών.
Χρηματοδότηση με SMS
Για κάθε δικαιούχο χρηματοδότησης, η χρηματοδότηση θα γίνεται σε τραπεζικό λογαριασμό με ονομαστικές καταθέσεις ή με άλλη μέθοδο με την οποία θα μπορεί να ταυτοποιηθεί το φυσικό ή το νομικό πρόσωπο που χρηματοδοτεί. Επί παραδείγματι μπορεί να χρησιμοποιηθούν σύγχρονες μέθοδοι μαζικής χρηματοδότησης από τους πολίτες μέσω κινητών τηλεφώνων σύμφωνα με το Ν. 3783/2009 «Ταυτοποίηση των κατόχων και χρηστών εξοπλισμού και υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας και άλλες διατάξεις». Κάθε εισφορά σε πολιτικό κόμμα και συνασπισμό κομμάτων που υπερβαίνει τα 1.500 ευρώ διενεργείται υποχρεωτικά μόνο μέσω των τραπεζικών λογαριασμών.
Τέλος για τα ανώνυμα κουπόνια
Στην κατεύθυνση της διαφάνειας, «καταργούνται πλέον τα ανώνυμα κουπόνια που διατίθενται από τα κόμματα, με τρόπο ανεξέλεγκτο που αφήνει υπόνοιες για παράνομο πλουτισμό και πελατειακές συναλλαγές ιδιωτών-χρηματοδοτών με τα πολιτικά κόμματα και τους συνασπισμούς κομμάτων». Στο εξής υποχρεωτικά θα αναγράφεται στο κάθε κουπόνι το ονοματεπώνυμο, ο ΑΦΜ ή ο αριθμός του δελτίου της Αστυνομικής Ταυτότητας του αγοραστή - χρηματοδότη. Η απαγόρευση της χρηματοδότησης προς τα πολιτικά κόμματα από φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν την ελληνική ιθαγένεια, επεκτείνεται και στα νομικά πρόσωπα που δεν έχουν την έδρα τους στην ελληνική επικράτεια. Η απαγόρευση να χρηματοδοτούνται τα κόμματα από ΝΠΙΔ κρίνεται, με βάση την αιτιολογική έκθεση, προδήλως ανεφάρμοστη. «Εάν υπάρχει διαφάνεια χρηματοδότησης δεν εξυπηρετεί κάποιο σκοπό η εν λόγω απαγόρευση», αναφέρει η αιτιολογική έκθεση και έτσι στο εξής τα ΝΠΙΔ δεν περιλαμβάνονται σε όσους απαγορεύεται να χρηματοδοτούν κόμματα.
«Φρένο» στα δάνεια
Με το νομοσχέδιο απαγορεύεται η χορήγηση δανείων από τις τράπεζες προς τους δικαιούχους της κρατικής χρηματοδότησης με εγγύηση την κρατική χρηματοδότηση πέραν του τρέχοντος οικονομικού έτους. Στόχος είναι, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, να καταπολεμηθεί το φαινόμενο του σημερινού άκρατου δανεισμού των κομμάτων με εγγύηση την κρατική χρηματοδότηση. «Το επιβαρυντικό στοιχείο της υπάρχουσας κατάστασης είναι ότι τα κεφάλαια για την αποπληρωμή αυτών δανείων δεν είναι υπαρκτά αλλά πιθανολογούμενα με βάση τις επόμενες κρατικές χρηματοδοτήσεις στις οποίες προσβλέπουν», αναφέρει η αιτιολογική.
Το όριο χρηματοδότησης ενός πολιτικού κόμματος ή συνασπισμού, από το ίδιο πρόσωπο, κατά τη διάρκεια του ίδιου έτους αυξάνεται από τα 15.000 στα 20.000 ευρώ.
Τέλος στα εισιτήρια για ετεροδημότες
Εισάγεται απαγόρευση χορήγησης εισιτηρίων μετακίνησης ετεροδημοτών από τα πολιτικά κόμματα και τους συνασπισμούς των κομμάτων κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, προκειμένου να εξαλειφθεί το φαινόμενο εξαγοράς ψήφων. Η διάταξη κρίθηκε αναγκαία διότι έτσι παραβιάζεται η ισότητα των ευκαιριών κατά τον εκλογικό αγώνα, διότι το κόμμα ή ο συνασπισμός που τυγχάνει να έχει τέτοιου είδους οικονομική ευχέρεια ευρίσκεται σε ευνοϊκότερη θέση έναντι ενός άλλου που δεν τη διαθέτει, με αποτέλεσμα να αλλοιώνεται η πολιτική βούληση.
Στο ίδιο αιτιολογικό πνεύμα τίθεται και η απαγόρευση διαφοροποίησης στην τιμολόγηση των εξόδων και στην παροχή ποσοστού έκπτωσης από τις επιχειρήσεις τύπου μεταξύ των κομμάτων και των συνασπισμών κομμάτων.
Απαγορεύονται οι καταγγελίες κατά πολιτικών πριν τις εκλογές
Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνεται και διάταξη που αναφέρει ότι «η παρουσίαση διά των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών του περιεχομένου των καταγγελιών με εξαίρεση τις καταγγελίες που αφορούν την προεκλογική δραστηριότητα κομμάτων και συνασπισμών κομμάτων, κατά τον τελευταίο μήνα πριν τη διενέργεια των εκλογών για την ανάδειξη αιρετών αντιπροσώπων στη Βουλή και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, επισύρει για τους παραβάτες τις κυρώσεις».
Οι ρυθμίσεις αυτές εισάγουν ένα σύστημα αμερικανικού τύπου για τα οικονομικά των κομμάτων και αποτελούν ένα από τα προαπαιτούμενα για την επόμενη δόση. Από την κυβέρνηση αναφέρεται ότι στόχος είναι η μεγαλύτερη διαφάνεια και νομιμότητα.
Ωστόσο, ακριβώς επειδή το νομοσχέδιο αναφέρεται στην χρηματοδότηση των κομμάτων δεν μπορεί να ψηφιστεί από θερινό τμήμα και θα τεθεί προς ψήφιση με το άνοιγμα της Ολομέλειας το φθινόπωρο.
Διαβάστε αναλυτικά το νομοσχέδιο εδώ
Διαβάστε την αιτιολογική έκθεση εδώ